Το πολιτικό πρόβλημα, η ΑΟΖ και η ενέργεια, το Κυπριακό τρίπτυχο

του Χρήστου Καπούτση

Το κυπριακό είναι στην επικαιρότητα, όχι μόνο των επετειακών γεγονότων, αλλά διότι, το αμέσως προσεχές διάστημα θα τεθούν σκληρά διλήμματα, που θα αφορούν την οριστική επίλυση του χρονίζοντας πολιτικού προβλήματος της Κύπρου.

Διαμορφώνονται νέα γεωπολιτικά και γεωοικονομικά δεδομένα στην Α. Μεσόγειο, που καθιστούν τη διπλωματική

και στρατιωτική συνεργασία των δύο Ελληνικών κρατών (Ελλάδας και Κύπρου), περισσότερο επιτακτική και κυρίως αναβαθμισμένη, από ποτέ άλλοτε. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να έχει και ισχυρή διπλωματική και στρατιωτική κάλυψη από την Ελλάδα, σε ενεργειακά ζητήματα, ώστε, οι πολυεθνικές εταιρείες να μπορέσουν απρόσκοπτα να υλοποιήσουν το πρόγραμμά τους, της ανόρυξης και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, που βεβαιωμένα βρίσκονται στο βυθό της Κυπριακής ΑΟΖ. Οι αξιώσεις και οι απειλές της Τουρκίας, που εποφθαλμιά το κυπριακό ορυκτό πλούτο, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με τη δέουσα σοβαρότητα.

Σήμερα Δευτέρα, ο Υπουργός Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας Φώτης Φωτίου θα είναι στην Αθήνα όπου και θα πραγματοποιήσει διήμερη επίσημη επίσκεψη.

Ο Υπουργός Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα γίνει δεκτός στο Προεδρικό Μέγαρο, από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, ενώ αργότερα, θα έχει συνομιλίες με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Αβραμόπουλο. Οι δύο Υπουργοί θα προεδρεύσουν ευρείας σύσκεψης στρατιωτών και άλλων υπηρεσιακών παραγόντων στην Αίθουσα Συσκέψεων του ΓΕΕΘΑ.

Σε αυτή τη σύσκεψη, αναμένεται να συζητηθούν θέματα που αφορούν τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών στους τομείς που άπτονται της αρμοδιότητας των δυο Υπουργείων καθώς και τον επανασχεδιασμό της συνεργασίας στη βάση των νέων στρατηγικών δεδομένων και εξελίξεων στην περιοχή. Οι δυο Υπουργοί αναμένεται, επίσης, να εξετάσουν θέματα που σχετίζονται με τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες των δυο χωρών, καθώς και τη συνεργασία τους στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας.

Η Αμερικανική διπλωματία, συνδέει την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ με την επίλυση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου. Οι Αμερικανοί με τις παρασκηνιακές διπλωματικές κινήσεις, ενδιαφέρονται πρωτίστως για το θέμα του φυσικού αερίου και τους απασχολούν τρόποι αξιοποίησής τους. Και θεωρούν ότι τώρα, θα πρέπει να λυθεί και το Κυπριακό. Είναι πρόδηλο ότι μια φόρμουλα που θα προβλέπει μεταφορά του φυσικού αερίου της Κυπριακής ΑΟΖ με αγωγούς μέσω Τουρκίας, θα ήταν η καλύτερη για τους Αμερικανούς, οι οποίοι θεωρούν αυτή τη λύση ως την ιδανικότερη για την περιοχή. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι αυτό το σενάριο αυτό, αν και οικονομικά δεν φαίνεται να είναι το καλύτερο, συζητείται και από τους Ισραηλινούς και έχει τη «σιωπηλή» συναίνεση και της Ισλαμικής Κυβέρνησης της Τουρκίας.

Το ζητούμενο είναι, κατά πόσο οι Κυβερνήσεις Αθηνών και Λευκωσίας θα συναινέσουν σε ένα τέτοιο σενάριο, από αδυναμία ή διότι εκτιμούν ότι έτσι προωθούνται τα Εθνικά συμφέροντα των δύο Ελληνικών Κρατών.

Εκδηλώσεις Μνήμης
Στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Αθήνα, ο Κύπριος ΥΠ.ΑΜ. Φ. Φωτίου θα παραστεί στα τρισάγια που θα τελεστούν στο Μνημείο Ελλήνων Πεσόντων στην Κύπρο στο Άλσος Στρατού και στην Στήλη Πεσόντων της Κυπριακής Τραγωδίας στην Πλατεία Μαδρίτης, όπου θα καταθέσει στεφάνια.

Το βράδυ της Δευτέρας, θα συμμετάσχει ως ο κύριος ομιλητής στην κεντρική επετειακή και αντικατοχική εκδήλωση μνήμης και τιμής για τις μαύρες επετείους του Ιουλίου 1974. Η εκδήλωση, η οποία θα λάβει χώρα στην Πλατεία Συντάγματος, διοργανώνεται από την Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΚΟΕ) σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας, την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, την Ένωση Κυπρίων Ελλάδας (ΕΚΕ) και τα κυπριακά σωματεία της Αττικής.

Την Τρίτη, θα παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας των Ανθυπολοχαγών Τάξεως 2013 κατά την οποία θα αποφοιτήσουν 29 Ελληνοκύπριοι ανθυπολοχαγοί.

Σκληρή Αλήθεια ή βολική λήθη;
Με αφορμή της 39ης επετείου της παράνομης στρατιωτικής εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974, θα αναφερθούμε σε ένα θέμα που αποτελεί ταμπού, για τις μεταπολιτευτικές Ελληνικές Κυβερνήσεις. Είναι ένα καίριο και βασανιστικό ερώτημα: Πόσοι Έλληνες και Ελληνοκύπριοι στρατιωτικοί (αξιωματικοί και στρατιώτες) σκοτώθηκαν κατά το πραξικόπημα, κατά του Μακαρίου; Ως γνωστόν, το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου έγινε στις 15 Ιουλίου, ενώ η στρατιωτική εισβολή των Τούρκων στις 20 Ιουλίου. Πόσοι είναι λοιπόν οι νεκροί του νεώτερου εμφυλίου; Είναι δεκάδες ή μήπως είναι εκατοντάδες οι νεκροί κατά το Πραξικόπημα, όπως υπεστήριζε μέχρι το θάνατό του ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντεκτάς; Δεν έχουμε ακόμη μάθει τον αριθμό των νεκρών που έπεσαν από σφαίρες Ελλήνων, εναντίον Ελληνοκυπρίων, ή Ελληνοκυπρίων εναντίον Ελλήνων στρατιωτικών ή Ελλήνων Απριλιανών εναντίον Δημοκρατικών συναδέλφων τους αξιωματικών. Απλά, για να αποσείσουμε τις ευθύνες, ως κράτος, συναριθμήσαμε τα θύματα του εμφυλίου, στα θύματα από την τουρκική εισβολή. «Καθαρίσαμε» έτσι λογιστικά (αν είναι δυνατόν;), ηθικά όμως, είμαστε εκτεθειμένοι, ως κράτος. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Ταγματάρχη Ζερβού Κωνσταντίνου, που δολοφονήθηκε εν ψυχρώ στο γραφείο του από συνάδελφό του, επειδή είπε, ότι δεν συμφωνεί με την Ανατροπή του Μακαρίου. Και υπάρχουν πολλές (άγνωστο πόσες) τέτοιες δολοφονίες στρατιωτικών, που τις έχει σκεπάσει η σιωπή ή η συνενοχή. Πραγματική Εθνική τραγωδία. Ποιος θα απολογηθεί στις οικογένειες των θυμάτων για αυτά εγκλήματα, Ελλήνων εναντίον Ελλήνων, που οφείλονται στη βλακεία, των ψυχοπαθολογικών ηγετών της χούντας του Ιωαννίδη;

Για να καταλάβετε το «κλίμα» της εποχής, το μίσος και τη μισαλλοδοξία στους στρατιωτικούς που υπηρετούσαν στην Κύπρο, θα ανατρέξω στο «Φάκελο της Κύπρου», που παραμένει μέχρι σήμερα θεόκλειστος στη Βουλή. Έλληνας αξιωματικός, έμπιστος του χουντικού καθεστώτος και πρωτοπαλίκαρο του δικτάτορα Ιωαννίδη, που υπηρετούσε στην Κυπριακή Εθνοφρουρά, καταθέτει στην Επιτροπή της Βουλής, για τα γεγονότα στην Κύπρο. Σε ερώτηση βουλευτή, γιατί απέτυχε το Πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και ο Αρχιεπίσκοπος κατόρθωσε να διαφύγει, απαντά. «Διότι δεν υιοθετήθηκε η πρόταση μου». Και ποια ήταν η πρότασή σας; τον ρώτησε ο Βουλευτής . «Να βομβαρδιστεί το Προεδρικό Μέγαρο, ώστε σίγουρα να ήταν νεκρός το Μακάριος», απάντησε, ο αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού.

Με βάση τα ντοκουμέντα, που περιλαμβάνονται στο «Πόρισμα για τον Φάκελο της Κύπρου» της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, προκύπτουν τα εξής:
1. Επιβεβαιώνεται η απαίτηση της Ουάσιγκτον και της Αθήνας «να τελειώνουμε το κυπριακό θέμα» και να εκδιωχθεί «με τη βία ο Μακάριος».
2. Η ενεργός ανάμειξη των ΗΠΑ και ειδικά του υπουργού Εξωτερικών Κίσινγκερ τεκμηριώνεται με πλήθος στοιχείων. Χωρίς την συναίνεση του Χ. Κίσιγκερ, δεν θα μπορούσε να γίνει, ούτε η Ανατροπή του Μακαρίου, ούτε η στρατιωτική εισβολή των Τούρκων.
3.Το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, αποφασίστηκε σε σύσκεψη τον Μάιο του 1974, από τους Γκιζίκη («πρόεδρος»), Ανδρουτσόπουλο («πρωθυπουργός»), Μπονάνο (αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων) και Δ. Ιωαννίδη (αρχηγός της νοεμβριανής χούντας), με εισήγηση του τελευταίου, που διαβεβαίωνε του υπόλοιπους, ότι είχε την στήριξη της αμερικανικής πρεσβείας. Ερώτημα: Αφελείς ή προδότες, ήταν δακτυλοδεικτούμενοι υπαίτιοι της Κυπριακής τραγωδίας;

Οι Ελληνοκύπριοι και η λαβωμένη Κυπριακή Δημοκρατία, για τα δραματικά γεγονότα του 1974, έχουν με το μέρος τους την ισχύ της νομιμότητας, το Διεθνές Δίκαιο, που είναι σημαντικότατο ηθικο-πολιτικό όπλο. Όμως, είναι ανεπαρκές, για την αποκατάσταση των τετελεσμένων της παράνομης στρατιωτικής εισβολή. Ο Ελληνικός και Ελληνοκυπριακός πολιτισμός έχουν τρισχιλιετή εντυπωσιακή παρουσία στο νησί. Και αυτόν τον Πολιτισμό θα πρέπει να διατηρήσουμε ζωντανό, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει ο Ελληνισμός στην Κύπρο. Το 1974 υπήρξε πολλαπλή προδοσία στην Κύπρο. Το γελοίο πραξικόπημα κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, άνοιξε το δρόμο στα τουρκικά στρατεύματα εισβολής και κατοχής. Προσφέραμε, ως Ελλάδα, μια μοναδική ευκαιρία στην Τουρκία, που σχεδίαζε από τη δεκαετία του '50 να καταλάβει την Κύπρο και να την ελέγξει ως γεωπολιτικό χώρο. Και εν μέρει το πέτυχε ...

Η αναμόχλευση γεγονότων δεν βοηθά την Εθνική υπόθεση της Κύπρου. Η μισή Κύπρος χάθηκε και η αποκατάσταση των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής δεν είναι εφικτή στη σημερινή διεθνοπολιτική συγκυρία.

Και το «καταχώνιασμα» του Φακέλου της Κύπρου, στα υπόγεια της Βουλής, μακριά από τα αδιάκριτα «μάτια» των ΜΜΕ , βοηθά στη λήθη. Δεν γνωρίζω ποια είναι η σωστή επιλογή. Η λήθη ή η Αλήθεια, όχι ως μοχλός εκδίκησης, αλλά ως δάσκαλος, άλλωστε, «Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν».