«Ο Καβάφης κι εγώ»

Μεγάλες προσωπικότητες των γραμμάτων συμμετέχουν κι απαγγέλλουν ποιήματα του Κ. Π. Καβάφη, στην εκδήλωση με τίτλο «Ο Καβάφης κι εγώ», σήμερα στο Μέγαρο Μουσικής, για τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Αλεξανδρινού ποιητή.

Ο Τίτος Πατρίκιος, μίλησε στην Βάνα Λυκομήτρου για τη διαχρονικότητα του έργου του Καβάφη, αλλά και για την Ελλάδα του σήμερα.

Τ. Πατρίκιος: Όλοι έχουμε αγαπήσει κάποια ποιήματα του Καβάφη, όλοι τα λέγαμε παλιά στις συντροφιές μας, είναι ακόμα καλύτερα να τα πούμε σε περισσότερους ανθρώπους, γιατί έτσι αποκαθίσταται πια η επικοινωνία ανάμεσά μας. Και πιστεύω ότι αυτός είναι ο σημαντικότερος ρόλος της ποίησης. Να φέρνει τους ανθρώπους κοντά.

Τι είναι αυτό που κάνει την ποίηση του Καβάφη διαχρονική;

Τ. Πατρίκιος: Είναι πολλά πράγματα. Στους μεγάλους ποιητές, κάθε τόσο ανακαλύπτουμε και κάτι καινούργιο. Και με τον Καβάφη κάθε τόσο ανακαλύπτουμε και κάτι καινούργιο. Και οι μεταγενέστεροι, είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσουν να ανακαλύπτουν καινούργια πράγματα, οπότε ο Καβάφης θα παραμένει ζωντανός και στις επόμενες γενιές. Αυτό που βλέπουμε εμείς, σήμερα, είναι κυρίως το ό,τι, έναν αιώνα σχεδόν πριν, μιλάει για προβλήματα και για αποφάσεις που παίρνουν οι άνθρωποι ή που οφείλουν να πάρουν, τα οποία προβλήματα και οι οποίες αποφάσεις, μοιάζουν πάρα πολύ με τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα και τις αποφάσεις που έχουμε να πάρουμε σήμερα. Από την άλλη μεριά, αυτό δεν αρκεί. Γιατί αυτό μπορεί να το κάνει κι ένας φιλόσοφος, ένας μελετητής, ένας οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος των γραμμάτων. Τι είναι αυτό που κάνει η ποίηση; Είναι ο πυκνός λόγος και η εσωτερική μουσική αυτού του λόγου, την οποία έχει η ποίηση του Καβάφη.

Η σημερινή κατάσταση δίνει τροφή στην ποίηση;

Τ. Πατρίκιος: Όλες οι καταστάσεις δίνουν τροφή στην ποίηση. Θυμάμαι τον Γιάννη Ρίτσο που μας έλεγε στην εξορία στον Άι Στράτη, «αν παρατηρείς τα πράγματα, βρίσκεις την ποίηση παντού». Και μας έλεγε «Να! Κοιτάξτε αυτό το τραπέζι.. Από αυτό το τραπέζι μπορείς να σκεφτείς χίλια πράγματα.. Τα ξύλα που κόπηκαν, τον ξυλοκόπο, τους μαραγκούς, που το έφτιαξαν, τους ανθρώπους που ακούμπησαν σε αυτό το τραπέζι, τι σκέφτηκαν, τι χάρηκαν τι λυπήθηκαν, τι έγραψαν, τι είπαν..». Το θέμα λοιπόν με την ποίηση, όπως και με όλες τις τέχνες, είναι να παρατηρείς .. δεν υπάρχουν ευνοϊκές ή δυσμενείς εποχές. Εκείνο που χρειάζεται είναι η
παρατήρηση».

Για τη σημερινή Ελληνική πραγματικότητα ποια είναι η άποψή σας;

Τ. Πατρίκιος: Αντιμετωπίζουμε μια πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση και ο τρόπος που έχουμε να την αντιμετωπίσουμε είναι η ψυχραιμία, η διαύγεια, η λογική ανάλυση των πραγμάτων και η ασταμάτητη εργασία, ακόμα και τώρα που η εργασία συνήθως δεν πληρώνεται, αλλά που χρειάζεται να είμαστε δραστήριοι, ώστε κάτι να φτιάχνουμε και να μην μας κατακλείσει η αδράνεια και η γκρίνια. Οι παράγοντες είναι πολλοί.. Εγώ παραμένω κριτικά αισιόδοξος.. όχι άκριτα..! Προσπαθώ να κρίνω τα πράγματα, λέγοντας ταυτοχρόνως, ότι με την προσπάθειά μας θα τα ξεπεράσουμε. Εδώ ξεπεράσαμε καταστάσεις απείρως δραματικότερες. Γιατί όταν μερικοί συγκρίνουν τη σημερινή κατάσταση με την κατοχή, ή αγνοούν τα πάντα και μιλάνε με το θράσος της άγνοιας, ή μιλάνε από πονηριά. Διότι δεν μπορείς να συγκρίνεις τη σημερινή κατάσταση με την κατοχή, όταν δεν ξέρει κανείς ή δεν θέλει να ξέρει ότι στην κατοχή, βγαίνοντας από σπίτι σου στο δρόμο, έβλεπες κάθε μέρα, σε κάθε γωνία, πέντε - έξι πεθαμένους από την πείνα, ή έβλεπες ανθρώπους να πεθαίνουν.. Δεν είμαστε κατοχή.. Λίγο ψύχραιμα χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα. Αντιμετωπίζουμε μια δύσκολή κατάσταση, όπως την αντιμετωπίζει όλη η Μεσογειακή Ευρώπη!