Νέα φάση διμερών σχέσεων

Για την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Μόσχα και τα συμπεράσματα που προέκυψαν, τις παραδοσιακές σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας και τις προοπτικές συνεργασίας, ο Πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Αθήνα Α.Μ. Μασλόφ μίλησε στην Έλενα Κοντράτοβα.

Ερ.:Κύριε Πρέσβη, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα,

κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας μειώθηκαν κατά 40% λόγω των κυρώσεων της ΕΕ. Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να επιστρέψει στο προηγούμενο καθεστώς και στην αύξηση των εμπορικών συναλλαγών;

Απ: «Η μείωση του κύκλου των ρωσοελληνικών εμπορικών εργασιών του προηγούμενου έτους κατά 40%, στην πραγματικότητα, οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, που δεν σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα αυτή καθεαυτή. Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα έχει υποστηρίξει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Παρόλ' αυτά στη Ρωσία εκτιμούν τη θέση που εκφράζεται τελευταία από την ελληνική πλευρά. Η επέκταση του πεδίου εφαρμογής των διμερών εμπορικών συναλλαγών -είναι ένα έργο που θα εξεταστεί, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, επειδή υπάρχει αμοιβαίο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και Ελλάδας. Υπάρχει, για παράδειγμα, ένα καλό εφαλτήριο για συνεργασία στον τομέα της βιομηχανίας. Ρωσικές εταιρείες προμηθεύουν την Ελλάδα με μηχανήματα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφορών και άλλο τεχνολογικό εξοπλισμό. Εξακολουθεί να υπάρχει ανεκμετάλλευτο δυναμικό για επενδυτικές συνεργασίες. Και από τις δύο πλευρές καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες, προκειμένου να αποκατασταθεί το εμπόριο σε αναπτυξιακή τροχιά. Προς αυτή την κατεύθυνση, μεταξύ άλλων, θα συμβάλει και η επαναλειτουργία με γοργούς ρυθμούς των εργασιών της κοινής ρωσοελληνικής Επιτροπής για την Οικονομική, Βιομηχανική και Επιστημονική-Τεχνική Συνεργασία. Η τακτική ένατη συνάντηση αυτής της Επιτροπής θα πραγματοποιηθεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους στη Ρωσία. Όμως, η ριζική λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η κατάργηση των παράνομων και βλαβερών κυρώσεων από αυτούς που τις ξεκίνησαν».

Ερ.: Ποια είναι η εκτίμησή σας για την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στη Μόσχα;

Απ.: «Η επίσκεψη εργασίας του πρωθυπουργού της Ελλάδας Α. Τσίπρα στη Μόσχα, χωρίς υπερβολές ήταν ένα σημαντικό γεγονός, που μάρτυρα το τέλος μιας μακράς διακοπής που είχαμε στον τομέα της διακρατικής συνεργασίας. Η προηγούμενη επίσκεψη σε αυτό το επίπεδο πραγματοποιήθηκε το 2010. Αυτή η επίσκεψη σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μια νέα φάση διμερών σχέσεων. Η ατζέντα της επίσκεψης ήταν πολύ πλούσια: Πραγματοποιήθηκαν εκτενείς συνομιλίες του Έλληνα Πρωθυπουργού Α. Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Β. Πούτιν, έγινε η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, συνομιλία με τον Πρόεδρο της Κρατικής Δούμας Σ. Ναρίσκιν και με τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλο. Εξετάστηκαν οι προοπτικές της ανάπτυξης της συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, του εμπορίου, της γεωργίας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά με τα τρέχοντα διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών θεμάτων. Μετά τις συνομιλίες, υπέγραψαν ένα κοινό σχέδιο δράσης μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας για 2015 - 2016 για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων της διμερούς συνεργασίας σε διάφορους τομείς».

Ερ.: Η Ελλάδα χρειάζεται οικονομική βοήθεια. Αν ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεν έχει καταλήξει σε συμφωνία με τους πιστωτές, μέχρι τις 11 Μαΐου, η ρωσική κυβέρνηση μπορεί να βοηθήσει, αν υπάρξει σχετικό αίτημα από την Ελλάδα;

Απ.: «Πρώτα απ' όλα θα ήθελα να σημειώσω, ότι η ελληνική πλευρά δεν έχει απευθύνει έκκληση σε εμάς για οικονομική βοήθεια. Συνεπώς, η συζήτηση για το ζήτημα αυτό είναι πρόωρη. Σε γενικές γραμμές, το ζήτημα της οικονομικής βοήθειας για την Ελλάδα αποτελεί πολύπλοκη υπόθεση. Παρακαλώ σημειώστε ότι η Ελλάδα, δεν είναι μόνο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της οικονομικής και νομισματικής ένωσης και αντιμετωπίζει σοβαρές υποχρεώσεις και περιορισμούς στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, η οποία επιβάλλεται στα κράτη-μέλη».

Ερ.: Πρόσφατα, ο Υπουργός της οικονομικής ανάπτυξης της Ρωσίας έκανε μια δήλωση ότι εξετάζει τη δυνατότητα να «χαλαρώσει τις κυρώσεις» για τα αγροτικά προϊόντα της Ελλάδας. Πόσο σύντομα θα γίνει αυτό;

Απ.: «Η επιλογή μας να βάλουμε τα περιοριστικά μέτρα ως απάντηση στις κυρώσεις έχει αναγκαστικό χαρακτήρα. Δεν ήταν επιλογή μας. Επαναλαμβάνω ότι, οι θετικές εξελίξεις για το θέμα αυτό μπορεί να συμβούν μόνο αν οι Βρυξέλλες σταματήσουν τον πόλεμο κυρώσεων. Τον εμπορικό αυτό πόλεμο τον διογκώνουν ορισμένοι πολλοί επιθετικοί πολιτικοί σε κάποιες χώρες. Από την ρωσική πλευρά είμαστε έτοιμοι για τέτοιες αλλαγές και το έχουμε επανειλημμένα εκφράσει αυτό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το γνωρίζει πολύ καλά. Το εμπάργκο, φυσικά, προκάλεσε ζημιές στους αγρότες στην Ελλάδα, αλλά δεν φταίει γι αυτό η Ρωσία. Στην προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος, όπως εξηγεί η Μόσχα, μπορεί να υπάγεται η δημιουργία κοινών επιχειρήσεων, καθώς επίσης και η αύξηση των εξαγωγών των γεωργικών προϊόντων από την Ελλάδα προς τη Ρωσία, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κυρώσεων».

Ερ.: Ειδικότερα για τα ενεργειακά έργα και πιο συγκεκριμένα για τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και τον αγωγό φυσικού αερίου «South Stream», που έχουν παραμείνει στα χαρτιά. Θα εφαρμοστεί το νέο όραμα «Turkish Stream», την ώρα που ΕΕ και ΗΠΑ εκφράζουν την ανησυχία τους γι αυτό το θέμα;

Απ.: «Η Ρωσία, όπως γνωρίζετε, όλα αυτά τα χρόνια έκανε πολλές προσπάθειες για την προώθηση των ενεργειακών έργων, που αναφέρατε πριν. Ωστόσο, λόγω της θέσης της Βουλγαρίας, το έργο του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη έκλεισε και το έργο του αγωγού φυσικού αερίου «South Stream» διακόπτεται. Για την αποτυχία του αγωγού «South Stream» έβαλε το χέρι της και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Ρωσία, ωστόσο, έχει εναλλακτικές διαδρομές για το ρωσικό φυσικό αέριο. Όσο για τον αγωγό του φυσικού αερίου, ο οποίος έχει προγραμματιστεί να περάσει από τη Ρωσία προς τα ελληνοτουρκικά σύνορα, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να αποφασίσουν πώς και από πού θα προμηθεύονται αέριο μετά το 2019, που λήγει η σύμβαση για τη διέλευση του αέριου μέσω Ουκρανίας. Ο χρόνος για την κατασκευή των υποδομών μεταφορών αέριου είναι λίγος. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να ζυγίζουν όλες τις επιλογές και να αποφασίσουν σχετικά με την προμήθεια φυσικού αερίου».

Ερ.: Υπάρχει ένας άγραφος κανόνας: «Όταν δύο γίγαντες μαλώνουν, είναι καλύτερα να σταθείς στην άκρη, για να μην χτυπήσεις». Μπορεί η μικρή Ελλάδα να γίνει το «μήλον της έριδος» μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στον τομέα της ενέργειας με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται;

Απ.: «Η πιθανή συμμετοχή της Ελλάδα σε μεγάλα ενεργειακά έργα στην περιοχή, την οποία προκρίνει η Ρωσία, θα ήταν προς το συμφέρον και των δύο πλευρών και θα έφερνε στην Αθήνα και οικονομικά οφέλη και νέες θέσεις εργασίας. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί πως τα έργα αυτά θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη. Η Ρωσία, εδώ και πολλά χρόνια, έχει καθιερωθεί ως ένας αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας με ανοιχτό διάλογο και μακριά από τη λογική της αντιπαράθεσης με κάποιον άλλο. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η ρωσική πλευρά που προτείνει συνεργασία με την Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας, μπορεί να αναμιχθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο στα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών».

Ερ.: Ο Ρώσος πρόεδρος επισήμανε ότι οι ρωσικές εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε λιμάνια και αεροδρόμια. Ωστόσο, παρατηρητές έχουν εκφράσει την ανησυχία ότι η Ρωσία ενδεχομένως σχεδιάζει να χρησιμοποιεί τα λιμάνια για φιλοξενία πολεμικών πλοίων. Τι λέτε γι αυτό;

Απ.: «Οι ρωσικές εταιρείες πραγματικά δείχνουν ενδιαφέρον για τους διαγωνισμούς ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα. Ειδικότερα ενδιαφέρει, για παράδειγμα, η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Για σχέδια αξιοποίησης των λιμένων στην Ελλάδα ως βάση των ρωσικών πολεμικών πλοίων, το ακούω για πρώτη φορά. Η Ρωσία, δεν είχε ζητήσει αυτό από την ελληνική κυβέρνηση, ούτε και η Ελλάδα είχε προσφέρει κάτι τέτοιο. Θεωρούμε ότι είναι μια επίμονη και παράλογη παραπληροφόρηση που στόχο έχει ν' αμαυρώσει τη χώρα μας».

Ερ.: Κύριε Πρέσβη, παρατηρούμε μια σημαντική αύξηση του θρησκευτικού τουρισμού από τη Ρωσία προς την Ελλάδα. Οι Ρώσοι τουρίστες δείχνουν ενδιαφέρον για τα κυριότερα μοναστήρια στη βόρεια Ελλάδα, αλλά και στο νότο της χώρας, ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο, όπου υπάρχουν πολλά βυζαντινά μοναστήρια με πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Η Ρωσική Πρεσβεία στην Ελλάδα, μπορεί να βοηθήσει στην προσπάθεια διάδοσης του θρησκευτικού τουρισμού και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και ποιος εκτιμάτε εσείς ότι θα είναι ο αριθμός των Ρώσων που αναμένεται να επισκεφθούν το φετινό καλοκαιρί την Ελλάδα;

Απ.: «Συμφωνώ μαζί σας ότι τα ελληνορθόδοξα ιερά κειμήλια δεν περιορίζονται στις βόρειες περιοχές. Στη χώρα σας, πιθανόν σε κάθε περιοχή υπάρχουν τέτοια χριστιανικά κειμήλια, που αξίζει να τα προσκυνήσουν πιστοί από όλες τις χώρες όπου ζουν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, και ιδιαίτερα από τη Ρωσία, όπου το ενδιαφέρον είναι υψηλό. Η τελευταία τουριστική σεζόν δεν ήταν καθόλου εύκολη και χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση της τουριστικής κίνησης από τη χώρα μας. Το 2014, την Ελλάδα επισκέφθηκαν λιγότεροι από ένα εκατομμύριο Ρώσοι. Ο λόγος είναι σαφής: Οι πιέσεις από τις κυρώσεις και η πτώση του ρουβλίου. Ωστόσο, παρά τους δυσμενείς παράγοντες, το ενδιαφέρον των Ρώσων τουριστών για την Ελλάδα δεν μειώνεται, και αν το συνδυάσουμε με την πρόσφατη ενίσχυση του ρουβλίου, οι προϋποθέσεις για αύξηση τουριστικού ρεύματος από τη Ρωσία, εξακολουθεί να παραμένει σε αρκετά υψηλό επίπεδο».

Ερ.: Πλησιάζει μια πολύ σημαντική ημερομηνία για τους Ρώσους και τον κόσμο ολόκληρο. Η 70η επέτειος της Μεγάλης Νίκης. Ποιες εκδηλώσεις προγραμματίζει η ρωσική Πρεσβεία στην Ελλάδα για να γιορτάσει την 70η επέτειο της Νίκης στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο;

Απ.: «Λοιπόν, πρώτα απ' όλα θα ήθελα να σημειώσω την κοινή δήλωση του Προέδρου της Ρωσίας και του Πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας, με την ευκαιρία της εβδομηκοστής επετείου της Ημέρας της Νίκης. Στην κοινή τους δήλωση καταγράφηκε, η παγκόσμια ιστορική σημασία της Μεγάλης Νίκης. Τονίζεται ότι η αδελφική αλληλεγγύη του ρωσικού και του ελληνικού λαού κατά τη διάρκεια του πολέμου, ήταν άλλη μια επιβεβαίωση των ιστορικών και μακροχρόνιων δεσμών φιλίας μας. Σημειώνεται ότι η κοινή πάλη των συμμαχικών κρατών στο αντιχιτλετικό συνασπισμό, καθώς και οι μαχητές της αντίστασης στις κατεχόμενες χώρες, δεν μπορούν να ξεχαστούν. Με αυτόν τον στόχο, εμείς αναφέρουμε τις εορταστικές μας εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν με τη συμμετοχή του, ή υπό την αιγίδα της Πρεσβείας Ρωσίας στην Ελλάδα. Στις 23 Απριλίου στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το Διεθνές Συνέδριο «70 χρόνια της Νίκης», στις 29 Απριλίου στο Στρατιωτικό Μουσείο είχαμε τα εγκαίνια του φεστιβάλ στρατιωτικών και ιστορικών ταινιών και στις 11 Μαΐου διοργανώνεται ένα φόρουμ με θέμα «Η Ευρώπη 70 χρόνια μετά τη νίκη». Μάλιστα, σχεδιάσαμε και μια σειρά από εορταστικές συναυλίες: 4 Μαΐου στο Μέγαρο Μουσικής, στις 8 Μαΐου στο Δημοτικό Θέατρο της Καλλιθέας, στις 9 Μαΐου, με τίτλο «Οι απόγονοι της Νίκης» στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα Μερκούρη» και στις 12 Μαΐου στο Στρατιωτικό Μουσείο μια συναυλία γκαλά. Το βράδυ της 9ης Μαΐου στο Ζάππειο, στο κέντρο της Αθήνας, οι εορταστικές εκδηλώσεις συμπεριλαμβάνουν και την παραδοσιακή τελετή κατάθεσης στεφάνων στο μνημείο των Σοβιετικών στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η εκδήλωση θα γίνει στη διασταύρωση της λεωφόρου Συγγρού με την οδό Φιλαρέτου, στην Καλλιθέα. Οι εκδηλώσεις θα συνεχιστούν μέχρι τα μέσα Μαΐου. Για οποιαδήποτε πληροφορία μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Ρωσικού Κέντρου Επιστημών και Πολιτισμού στην Αθήνα. Στο κέντρο αυτές τις μέρες, φιλοξενείται μια έκθεση βιβλίων και φωτογραφικό υλικό για την ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στις σελίδες των κοινωνικών δικτύων της πρεσβείας Ρωσίας, έχει αναρτηθεί το πρόγραμμα, ενώ μια σειρά εκδηλώσεων έχουν προγραμματιστεί στη Θεσσαλονίκη, την Αλεξανδρούπολη, την Κρήτη και σε άλλες πόλεις όπου ζουν συμπατριώτες μας».

Ερ: Το 2016 ανακηρύχθηκε Έτος της Ελλάδας στη Ρωσία και έτος της Ρωσίας στην Ελλάδα. Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, υπέγραψε και ενέκρινε επίσης τη σύνθεση της ρωσικής οργανωτικής επιτροπής για το Έτος της Ρωσίας και της Ελλάδας. Μπορείτε να μας πείτε τι περιμένουν να δουν οι πολίτες την Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτών των εκδηλώσεων;

Απ.: «Το Έτος της Ρωσίας στην Ελλάδα θα είναι υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ρωσίας, καθώς και το έτος της Ελλάδας στη Ρωσία υπό την αιγίδα του πρωθυπουργού της Ελλάδας. Το 2016 έχουμε την πρόθεση να εμβαθύνουμε ατις παραδοσιακές σχέσεις φιλίας και αμοιβαίας κατανόησης και να επεκτείνουμε την αποτελεσματική συνεργασία σε όλους τους τομείς. Η βούληση αυτή καταγράφεται σε ένα κοινό μνημόνιο που υπεγράφη από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδα και της Ρωσίας στη Μόσχα στις 8 Απριλίου. Με το σύνθημα «Η Ρωσία και Ελλάδα: η ανάπτυξη των σχέσεων για την ίδρυση της ιστορικής εμπειρίας», έχει προγραμματιστεί μια σειρά από δραστηριότητες σε όλο το φάσμα των αλληλεπιδράσεων, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της τέχνης και του πολιτισμού, της οικονομίας, του τουρισμού, της επιστήμης, της έρευνας και της τεχνολογίας. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων εμπλουτίζεται διαρκώς με νέες προτάσεις από υπουργεία και υπηρεσίες, οργανώσεις και απλούς πολίτες από τις δύο χώρες. Είμαι βέβαιος ότι οι Έλληνες φίλοι μας θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη μεγάλη ρωσική κουλτούρα: τη λογοτεχνία, τη γλώσσα, την ιστορία και να μάθουν περισσότερα για τη ζωή της σύγχρονης Ρωσίας, να δημιουργήσουν νέες επιχειρηματικές επαφές. Υπάρχει κατ' αρχήν συμφωνία γι αυτά τα σχέδια από τους εθνικούς συντονιστές και το επόμενο έτος θα προχωρήσουμε στην εφαρμογή τους».