Μια «Ελιά», ακόμη άγουρη

του Βασίλη Πάικου

Είναι, χωρίς αμφιβολία, ενδιαφέρουσα η παρέμβαση για την κεντροαριστερά των 58 προσωπικοτήτων στον δημόσιο λόγο. Ενδιαφέρουσα και, γι αυτό, άξια να συζητηθεί. Είναι ενδιαφέρουσα εξ αιτίας των υπογραφών της πρώτα-πρώτα. Καθώς οι περισσότερες απ' αυτές αναφέρονται σε ανθρώπους με σοβαρό βιογραφικό, αν και κάποιες, θα μπορούσαν και να λείπουν. Αλλά και εξ αιτίας του περιεχομένου της. Που πράγματι κάτι έχει να πει. Και, σίγουρα, να οδηγήσει σε σκέψεις. Είναι γι αυτό που, σε τέτοιου χαρακτήρα πολιτικές παρεμβάσεις, δεν έχουν θέση οι «εύκολες» κρίσεις. Ούτε οι ισοπεδωτικά απορριπτικές,

πολύ λιγότερο βέβαια οι λοιδορίες, ούτε ασφαλώς οι υμνητικές, που θριαμβολογούν ότι ιδού ο Μεσσίας έρχεται.

Όμως η όποια παρέμβαση, η όσο βαρυσήμαντη, δεν είναι ανεξάρτητη από το πολιτικό περιβάλλον. Είναι τα δεδομένα της συγκυρίας που μπορούν να «μετρήσουν» το κύρος, την αξιοπιστία και, προπάντων, το αποτύπωμά της στην πραγματικότητα. Η περίφημη θεωρία του «κλειδιού και της κλειδαριάς» του Άρθουρ Κέσλερ, βρίσκει εδώ την πλήρη εφαρμογή της. Και ως προς αυτό θα είχε να παρατηρήσει κανείς ότι η παρέμβαση και η δι αυτής στόχευση, αναζητούν μονάχα την «γεωγραφικού» χαρακτήρα δικαίωσή τους.

Επιχειρούν μ' άλλα λόγια να ικανοποιήσουν την ανάγκη της «χωροταξικής» κάλυψης του κενού ανάμεσα στη δεξιά της ΝΔ και στην αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ. Σχήμα που θυμίζει πολύ (μα πάρα πολύ) τον «μεσαίο χώρο» του Καραμανλή. Πράγμα που δεν θα έλεγε κανείς πως είναι και το καλύτερο. Απουσιάζουν δε, και απουσιάζουν θεαματικά, οι κοινωνικού χαρακτήρα αναφορές.

Όπως απουσιάζει και η αναφορά στον κοινωνικό (κάποιοι θα τον έλεγαν ταξικό) χώρο τον οποίο φιλοδοξεί να εκπροσωπήσει το εγχείρημα. Καθώς και ο προβληματισμός αν είναι «διαθέσιμος» αυτός ο χώρος στην πραγματικότητα του σήμερα. Όπως απουσιάζει (τυχαία άραγε;) και η οπτική, και η στάση ασφαλώς, απέναντι στην ασκούμενη σήμερα πολιτική.

Από κει και πέρα ξεκινούν τα άλλα προβλήματα, τα πολιτικά «πρακτικότερα» προβλήματα. Που έχουν να κάνουν με τους δύο βασικούς φορείς αναφοράς της διακήρυξης. Με την ΔΗΜΑΡ της οποίας ο αρχηγός ούτε ν' ακούσει για συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου. Η οποία ΔΗΜΑΡ ίσως αντιμετωπίσει ακόμη και υπαρξιακό πρόβλημα αν το εγχείρημα προχωρήσει. Εξ αιτίας της όλως διαφορετικής στάσης απέναντί του κεντρικών της στελεχών. Τα πράγματα είναι σοβαρότερα με τον δεύτερο πόλο αναφοράς, με το ΠΑΣΟΚ.

Με το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ, το οποίο για τη συνείδηση μεγάλης μερίδας των πολιτών, έχει καταγραφεί ως παρακολούθημα της δεξιάς. Της δεξιάς του Σαμαρά δε, της πιο δεξιάς απ' όσες γνωρίσαμε από τη Μεταπολίτευση και δώθε. Απολύτως συνυπεύθυνο για την κυβερνητική πολιτική, αυτήν εξαιτίας της οποίας έχει γονατίσει η ελληνική κοινωνία. Με κεντρικό λοιπόν (και τον μόνο πρόθυμο εδώ που τα λέμε), πόλο αναφοράς της διακήρυξης και του εγχειρήματος, το πλέον όλως αναξιόπιστο ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου (και πριν απ' αυτόν του Παπανδρέου βέβαια), δεν ξέρω τι τύχη μπορεί να έχει η προσπάθεια. Μήπως είναι υπονομευμένη από χέρι...

Κι όμως η Ελλάδα, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, χρειάζεται έναν σοβαρό και αξιόπιστο σοσιαλδημοκρατικό φορέα. Όταν δεν υπάρχει, μπορούμε πράγματι να μιλούμε για πολιτικό κενό, για κενό πολιτικής αντιπροσώπευσης. Κι εξάλλου η απουσία του δημιουργεί προβλήματα στον σχηματισμό κυβερνήσεων, καθώς οι αυτοδυναμίες φαντάζουν πλέον πολύ-πολύ δύσκολες.

Αλλά το πιθανότερο είναι πως δεν είναι τώρα η ώρα του. Ίσως αργότερα, αρκετά αργότερα. Στη μεταμνημονιακή εποχή. Κι ενώ, μέσα από εκλογικές δοκιμασίες, οι έλληνες πολίτες θα έχουν ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς τους, με όσους με τις επιλογές τους έχουν διασύρει το χώρο. Και έχουν ναρκοθετήσει τις προοπτικές του...