«Κώδωνας κινδύνου» από Citi για Ιταλία

Παρά τη θετική πορεία των ιταλικών ομολόγων από το καλοκαίρι και έπειτα, η οικονομία της Ιταλίας όχι μόνο δεν έχει αποφύγει τους κινδύνους, αλλά βρίσκεται αντιμέτωπη και με νέους, σχολιάζει σε πρόσφατη έκθεσή της η Citi, κρούοντας μάλιστα τον «κώδωνα του κινδύνου» ενόψει των εκλογών που θα διεξαχθούν στη γειτονική χώρα (έως τον Απρίλιο του 2013).

Τα μέτρα λιτότητας έχουν ήδη «κοστίσει» σε ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ η ικανότητα του ιδιωτικού τομέα στην Ιταλία να απορροφήσει περαιτέρω δημοσιονομική λιτότητα είναι περιορισμένη, αναφέρει η Citi, η οποία προβλέπει μεγαλύτερη πτώση του ΑΕΠ το 2013 και υψηλότερο λόγο χρέους/ ΑΕΠ, σε σχέση με τις εκτιμήσεις της ιταλικής κυβέρνησης.

Η αγορά είναι πιθανό να αρχίσει να αμφισβητεί τη δέσμευση της Ιταλίας για δημοσιονομική προσαρμογή, είτε λόγω ανησυχιών για ένα αμφιλεγόμενο εκλογικό αποτέλεσμα, είτε διότι η νέα κυβέρνηση είναι πιθανό να δώσει μικρότερη έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική λιτότητα.

Μεταξύ άλλων, υπογραμμίζουν ότι οι επιδόσεις της ιταλικής οικονομίας στο α’ εξάμηνο του 2012 υπήρξαν μάλλον κακές: το ΑΕΠ υποχωρεί με ρυθμό 3,3% κατά μέσο όρο (σε τριμηνιαία βάση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011). Το ιταλικό ΑΕΠ, με εξαίρεση τα τρία τρίμηνα κορύφωσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ποτέ στο παρελθόν (από το 1981 που τηρούνται τα στατιστικά) δεν έχει συρρικνωθεί τόσο απότομα.

Η συρρίκνωση της ιταλικής οικονομίας είναι ταχύτατη και, όπως επισημαίνει η Citi, σε αντίθεση με την περίοδο 2008-2009, αυτή τη φορά η ύφεση δεν είναι εισαγόμενη, αλλά ενδογενής. Η εγχώρια ζήτηση στο α’ εξάμηνο του 2012 υποχωρούσε ταχύτερα σε σχέση με το ΑΕΠ (-5% σε τριμηνιαία βάση, σε σχέση με το προηγούμενο έτος). Και παρά το γεγονός ότι η συμβολή των ιταλικών εξαγωγών στο ΑΕΠ της χώρας βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 1993, αυτό δεν μπορεί να εκληφθεί ως θετικό στοιχείο, αλλά ως ενδεικτικό της μεγάλης επιδείνωσης της κατάστασης σε επίπεδο εγχώριας ζήτησης. «Τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας, που μόνο για το 2012 υπολογίζονται σε 3,6% επί του ιταλικού ΑΕΠ, έχουν ξεκάθαρο κόστος» αναφέρει η Citi.

Αν και τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας για το 2013 αναμένεται να είναι αισθητά μικρότερα (1,6% επί του ιταλικού ΑΕΠ), η ικανότητα του ιταλικού ιδιωτικού τομέα να τα απορροφήσει είναι περιορισμένη. Ο ρυθμός αποταμίευσης των ιταλικών νοικοκυριών υποχωρεί σταθερά από το 2006 και βρίσκεται πλέον σε χαμηλά πολλών ετών.

Ως προς το αν η Ιταλία οδεύει προς μία κρίση αντίστοιχη με άλλων γειτονικών της χωρών, η Citi σημειώνει ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό και ότι ήδη υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Και αυτό, διότι και στην περίπτωση της Ιταλίας διαπιστώνει μεγάλες προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής, οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερη των εκτιμήσεων πτώση της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία με τη σειρά της αντισταθμίζει μεγάλο μέρος από τα κέρδη της δημοσιονομικής προσαρμογής στον ιταλικό προϋπολογισμό.

Μεταξύ άλλων, η Citi εκτιμά ότι