«Γίνε βικιαναγνώστης με κρίση»

Ο Ασάφ Μπάρτοφ, Head of Global South Relations της Wikimedia Foundation και εθελοντής της ισραηλινής εκδοχής της μαζί με τους Έλληνες «Wikiπαιδιστές» Γλαύκο, Μάνο Χάκερ, Ggia, φιλοξενήθηκε την περασμένη Παρασκευή στο στούντιο του Αθήνα 98.4 και μίλησε αποκλειστιικά στον Αίαντα Αρτεμάκη και στην εκπομπή «Λόγια της Πόλης».

Ο Μπάρτοφμιλάει για «Το μέλλον της Wikipedia

Δίχασε όσο κανένα άλλο διαδικτυακό εργαλείο την επιστημονική και την μαθητική κοινότητα. Διαδόθηκε με γεωμετρική πρόοδο σε όλους τους χρήστες του διαδικτύου. Κατέρριψε τις αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του εθελοντισμού. Έντεκα χρόνια μετά, η Wikipedia, κάνει μια εκτίμηση της εντυπωσιακής της πορείας σε μια προσπάθεια να αυτοπροσδιορίσει το μέλλον της.

Ερ.: Τι είναι η Wikimedia και ποιος ο σκοπός της;
Α.Μπ.: «Η αποστολή μας είναι να δημιουργήσουμε και να μοιραστούμε ελεύθερη για όλους, γνώση. Και το κάνουμε αυτό γιατί θέλουμε να έχουμε έναν κόσμο όπου ο κάθε άνθρωπος θα έχει πρόσβαση σε όλη την ανθρώπινη γνώση, δωρεάν. Και η γνώση δεν αρκεί να παρέχεται απλώς δωρεάν, αλλά να είναι ελεύθερη η επαναχρησιμοποίηση της. Ώστε οτιδήποτε υπάρχει στην Wikipedia να μπορείς να το κάνεις ότι θέλεις. Μπορείς να την χρησιμοποιήσεις στην δική σου δουλεία, μπορείς να το μεταφράσεις ή ακόμα να δημιουργήσεις την δική σου έκδοση του άρθρου. Όλες αυτές οι ελευθερίες είναι εγγυημένες στον τελικό χρήστη από την «ελεύθερη άδεια» που παρέχουμε. Από τους κανόνες με τους οποίους όλη αυτή η γνώση δίνεται σε εσένα, τον χρήστη».

Ερ.: Έχεις ήδη αρχίσει μια μικρή περιοδεία σε ελληνικά σχολεία. Θα ήθελες να μας μιλήσει για αυτήν;
Α.Μπ.: «Ένα από τα ενδιαφέροντα πράγματα που βλέπουμε να συμβαίνει τα τελευταία χρόνια είναι μια πιο βαθειά και όλο ένα αναπτυσσόμενη σχέση μεταξύ της Wikipedia και του εκπαιδευτικού συστήματος. Αρχικά ήταν μια δύσκολη σχέση. Και αυτό επειδή παραδοσιακά το εκπαιδευτικό σύστημα είναι συντηρητικό. Λειτουργεί στη βάση του ερεύνησε και εμπιστέψου επιβεβαιωμένες πηγές. Και η Wikipedia ήταν αυτό το «παράξενο» ζώο, κάτι νέο, μια εγκυκλοπαίδεια που ο καθένας μπορεί να επεξεργαστεί. Αυτό ήταν κάτι το τρελό, και είναι μια τρελή ιδέα. (...) Το εκπαιδευτικό σύστημα κοιτάει την Wikipedia με καχυποψία. Δεν είναι η παραδοσιακή εγκυκλοπαίδεια. Αλλά βλέπουμε τα τελευταία χρόνια μια σταδιακή αλλαγή, «σιγά, σιγά», στην αντιμετώπιση της. Παλιά τα Πανεπιστήμια έλεγαν στους φοιτητές να μείνουν μακριά από την Wikipedia. Τους έλεγαν να μην τη χρησιμοποιούν ως πηγή. Βέβαια, όλοι την χρησιμοποιούσαν έτσι κι αλλιώς, επειδή ήταν εκεί. Και επειδή είναι το πρώτο αποτέλεσμα που παίρνεις από μία μηχανή αναζήτησης όταν ψάχνεις για κάτι. Είναι απλά εκεί και ο κόσμος την χρησιμοποιεί. Σταδιακά οι καθηγητές κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να την πολεμήσουν. Ο κόσμος θα την χρησιμοποιήσει. Επειδή είναι βολική και δωρεάν. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να σιγουρευτείς ότι θα χρησιμοποιηθεί πρώτα από όλα σωστά και να χρησιμοποιήσεις κριτική σκέψη. Και επίσης η Wikipedia είναι όσο καλύτερη γίνεται. Και οι ίδιοι οι καθηγητές των πανεπιστημίων μπορούν να βοηθήσουν. Και εμείς ως «Wikipedians» θα σου πούμε πρώτοι ότι η Wikipedia δεν είναι η απόλυτη πηγή σε οτιδήποτε. Στην ουσία είναι η πρώτη σου στάση στο μονοπάτι της γνώσης. Η Wikipedia είναι μια καλή αρχή.
(...)Επιστρέφοντας στο εκπαιδευτικό σύστημα, σταδιακά οι καθηγητές άρχισαν να βρίσκουν τρόπους για να ενσωματώσουν την Wikipedia στη διδασκαλία τους. Για παράδειγμα σε άλλες χώρες και στην Ελλάδα επίσης, και θα ήθελα οι εθελοντές συνάδελφοί μου εδώ να μιλήσουν για αυτό, καθηγητές έχουν αρχίσει να αναθέτουν το γράψιμο ενός άρθρου στην Wikipedia, ως ακαδημαϊκή εργασία. Οπότε αντί να γράψεις μία εργασία και να την υποβάλεις στον καθηγητή σου και να βαθμολογηθείς γι' αυτήν και να σου επιστραφεί, και κανένας να μην την διαβάσει ποτέ ξανά, που είναι ο τρόπος που συνήθως οι ακαδημαϊκές εργασίες λειτουργούν... Αντί γι' αυτό, επιλέγεις ένα θέμα και την βιβλιογραφία, όπως στις συνηθισμένες εργασίες, δημιουργείς ένα άρθρο στην Wikipedia σύμφωνα με τους κανόνες της. Και τότε βαθμολογείσαι γι' αυτό. Ο καθηγητής διαβάζει το άρθρο και παίρνεις ένα βαθμό γι' αυτό και εσύ έχεις κάνει το «ακαδημαϊκό» σου καθήκον αλλά ταυτόχρονα έχεις δημιουργήσει και κάτι για το δημόσιο (κοινό) καλό. Επειδή αυτό το άρθρο παραμένει στην Wikipedia και χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να το διαβάσουν. Μπορούν να το μεταφράσουν στα αγγλικά, και τότε άλλοι θα το μεταφράσουν από τα αγγλικά σε άλλες γλώσσες. Άρα η δουλειά σου μια μέρα θα είναι στα ρώσικα ή στα σουαχίλι, και είναι κάτι που δεν θα είχε συμβεί ποτέ αλλιώς. Αυτό είναι πολύ ελκυστικό και επίσης ένας τρόπος να μετατρέψει όλη την ακαδημαϊκή δουλειά που κάνουν οι φοιτητές, που παραδοσιακά πρέπει να κάνουν τα ίδια και τα ίδια ξανά και ξανά. Αντί γι' αυτό γράφουν διαφορετικά άρθρα με αποτέλεσμα, σε κάθε εξάμηνο, το ίδιο μάθημα να παράγει είκοσι ή τριάντα ή εκατό, εξαρτάται από τον αριθμό των φοιτητών, διαφορετικά άρθρα. Αυτό το εξάμηνο γράψαμε γι' αυτό το άτομο, το επόμενο εξάμηνο θα γράψουμε για ένα διαφορετικό άτομο. Σταδιακά η Wikipedia επεκτείνεται».

Ερ.: Πώς ελέγχετε την ορθότητα του περιεχομένου;
Α.Μπ.: «Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πώς μπορείς να εμπιστευτείς μια εγκυκλοπαίδεια που ο καθένας μπορεί να επεξεργαστεί. Και ένας τρόπος για να το απαντήσω αυτό είναι: Πώς μπορείς να εμπιστευτείς μια εγκυκλοπαίδεια που κανένας δεν μπορεί να επεξεργαστεί; Οι παραδοσιακές εγκυκλοπαίδειες είναι απλά εκεί. Υπάρχει ένα βιβλίο που έχει γραφτεί από ειδικούς και οτιδήποτε έχει γραφτεί δεν μπορεί να επεξεργαστεί. Αυτό ακούγεται σωστό μέχρι να συνειδητοποιήσεις ότι όλες οι εγκυκλοπαίδειες είναι γεμάτες λάθη. Όλες τους. Είναι αδύνατο να μην έχεις λάθη σε ένα τόσο μεγάλο «σώμα» γνώσης. Όλες έχουν λάθη και τα διορθώνουν, όταν βγάζουν νέα έκδοση. Το να εκτυπώσεις μια νέα έκδοση σε μια εγκυκλοπαίδεια είναι μια τεράστια δαπανηρή υπόθεση. Και αυτός είναι ο λόγος που δεν γίνεται πολύ συχνά. (...) Από την άλλη, στην Wikipedia υπάρχουν πολλά, πάρα πολλά λάθη. Αλλά διορθώνονται όταν τα προσέχει κάποιος. Άρα μπορείς να εμπιστευτείς τα πάντα στην Wikipedia; Απολύτως όχι! Και σας παροτρύνω να μην το κάνετε. Αυτό σας το λέει ένας «Wikipedian». Μην πιστεύετε ότι διαβάζετε στην Wikipedia ή οπουδήποτε αλλού. Γίνε ένας αναγνώστης με κρίση. Κοίτα όλα τα πράγματα που η Wikipedia σου «λέει» και διάβασε τα όπως θα πρέπει να διαβάζεις οποιαδήποτε πηγή πληροφορίας. Ρώτα τον εαυτό σου αν αυτό που διαβάζεις είναι ακριβές, «ισορροπημένο» με όσα ήδη γνωρίζεις. Έχει πηγές; Έχει αναφορές; Λέει πού βασίζεται; Θα έπρεπε να λέει. Αν δεν έχει, δεν σημαίνει ότι δεν είναι αλήθεια, αλλά εσύ δεν ξέρεις στα σίγουρα. Επειδή δεν έχεις πηγές να το συγκρίνεις. Έτσι οι «Wikipedians» έχουν την τάση να είναι άνθρωποι που τους αρέσει να διορθώνουν πράγματα. Τους αρέσει να φτιάχνουν πράγματα. Όταν δουν ότι κάτι δεν είναι σωστό ή είναι γραμμένο ανορθόγραφα, το φτιάχνουν. Χρησιμοποιούν το κουμπί επεξεργασίας. Το πατάνε και κάνουν την αλλαγή. Και επειδή είναι κάτι «Wiki», που στα χαβανέζικα σημαίνει γρήγορο, και ο λόγος που διαλέξανε αυτό το όνομα για αυτήν την τεχνολογία, είναι ότι όταν δεις κάτι που θες να αλλάξεις, ο τρόπος είναι πολύ γρήγορος. Δεν χρειάζεται να κατεβάσεις αρχεία και μετά να τα ανεβάσεις σε κάποιον σέρβερ. Απλά πατάς αυτό το κουμπί, κάνεις την αλλαγή και πατάς αποθήκευση. Αυτό ήταν. Είναι σωστό. Και αυτό το συναίσθημα, και θα πρότεινα στους πάντες να το δοκιμάσουν αυτό, απλά πάτα το κουμπί και διόρθωσε κάτι, πρόσθεσε κάτι... Το συναίσθημα που νιώθεις, είναι πολύ ξεχωριστό. Επειδή πατάς αποθήκευση και εκεί είναι. Εσύ δημιούργησες ό,τι έγραψες. Οπότε στους «Wikipedians» αρέσει να διορθώνουν πράγματα. Και να ένα άλλο «μυστικό». Κάθε σελίδα στην Wikipedia έχει μία σελίδα συζήτησης. Θα ήταν καλό να την αναζητήσεις. Είναι ένας σύνδεσμος στην κορυφή κάθε σελίδας, μοιάζει με καρτέλα. Και μπορείς να το πατήσεις και να αφήσεις αναπληροφόρηση (feedback) σε κάθε σελίδα. Αν για παράδειγμα δεις ένα άρθρο στην Wikipedia και σου φαίνεται ύποπτο ή δεν είσαι σίγουρος για κάποια αξίωση ή για κάποιον ισχυρισμό που υπάρχει και θέλεις να ρωτήσεις ποιες είναι οι πηγές για αυτό ή ότι κάτι δεν φαίνεται να είναι σωστό, μπορείς να χρησιμοποιήσεις την σελίδα συζήτησης. Και στην αρχή θα δεις τις προηγούμενες συζητήσεις που είχαν ήδη κάνει οι «Wikipedians» για την συγκεκριμένη σελίδα. Και ίσως η ερώτηση σου έχει ήδη συζητηθεί. Αλλά και πάλι μπορείς να αφήσεις την πληροφόρησή σου, απλά ως αναγνώστης. Απλά πάτα επεξεργασία και πρόσθεσε την ερώτησή σου ή το σχόλιό σου. Άλλοι «Wikipedians» θα το προσέξουν και ίσως καλυτερέψουν το άρθρο βασιζόμενοι στην δική σου αναπληροφόρηση. Ακόμα και αν εσύ ο ίδιος δεν μπορείς να το διορθώσεις, γιατί ίσως δεν έχεις της αναφορές, μπορείς απλά να τραβήξεις την προσοχή στο ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα (σ.σ. στο συγκεκριμένο άρθρο), και άλλοι «Wikipedians» θα το διορθώσουν. Για να συνοψίσω την απάντηση μου, η Wikipedia δεν είναι εκατό τοις εκατό αξιόπιστη. Καμία εγκυκλοπαίδεια δεν είναι. (...)Αλλά όπως είπα είναι μια καλή πρώτη στάση».

- Οπότε κρατάμε την αντικειμενικότητα.
Α.Μπ.: «Αν κατάλαβα καλά τι λέτε, η ουδετερότητα ή μια στάση ουδετερότητας, είναι μία από τις μεγάλες προκλήσεις για τους «Wikipedians». Με ποιον τρόπο παρουσιάζεις ένα θέμα για το οποίο έχεις προσωπική άποψη; Το παρουσιάζεις με ουδετερότητα, κάτι που ονομάζουμε «εγκυκλοπαιδικό ύφος». Το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με το ύφος που μιλάς για ένα θέμα στους φίλους σου ή στον καθηγητή σου. Είναι ένα συγκεκριμένο είδος γραφής. Το να γράφεις κάτι σε αυτό το ύφος σημαίνει ότι αφήνεις «έξω» την προσωπική σου άποψη. Η Wikipedia δεν έχει άποψη. Η Wikipedia θα σου δώσει πληροφορίες για όλους τους δίσκους τους. Και δεν θα προσφέρει κριτική για το ποιος είναι ο καλύτερος. Είναι θέμα άποψης. Η Wikipedia έχει να κάνει με γεγονότα. Είναι εύκολο να το καταλάβει κάποιος με το παράδειγμα των Beatles αλλά είναι δυσκολότερο να μιλήσεις για θέματα που οι άνθρωποι έχουν έντονες απόψεις για αυτά. Όπως για παράδειγμα για προσωπικά θρησκευτικά «πιστεύω» ή πολιτικές απόψεις. (...)Αλλά η Wikipedia δεν έχει θρησκευτικά «πιστεύω», (...) δεν παίρνει θέση σε θρησκευτικά θέματα. Απλά περιγράφει τις θρησκείες. Μαθαίνεις με το να δοκιμάζεις και να κάνεις λάθος. Όταν κάποιος σου δείξει ένα λάθος, μαθαίνεις από αυτήν την διαδικασία. Και τότε αναπτύσσεις εγκυκλοπαιδικό ύφος».

Ερ. Πώς επιβιώνετε; Εννοώ η πολιτική να μην έχετε διαφημίσεις και να δέχεστε μόνο δωρεές. Λειτουργεί;
Α.Μπ.: «Ξέρεις αυτό είναι κάτι για το οποίο είμαστε πολύ περήφανοι. Το γεγονός δηλαδή ότι η Wikipedia χρηματοδοτείται εξολοκλήρου από δωρεές. Δεν υπάρχει καμία άλλη πηγή εσόδων. Δεν πουλάμε τίποτα. Δεν βάζουμε διαφημίσεις στα άρθρα μας ή στις σελίδες μας. Πρέπει να πω ότι αν δεις διαφημίσεις μαζί με περιεχόμενο της Wikipedia, τότε δεν είσαι στην Wikipedia. Είσαι σε κάποιο άλλο ιστότοπο που έχει αντιγράψει και χρησιμοποιεί περιεχόμενο μας. Το οποίο είναι κάτι που επιτρέπεται. Γιατί το περιεχόμενο μας είναι ελεύθερο και δωρεάν για όλους. Αλλά η ίδια η Wikipedia, σας εγγυώμαι ότι δεν θα έχει ποτέ διαφημίσεις. Άρα αν βλέπεις διαφημίσεις μπορείς να είσαι σίγουρος ότι δεν είσαι στην Wikipedia. Και είμαστε περήφανοι για το γεγονός ότι το πάνω από το 70% των δωρεών προέρχονται από ιδιώτες. Άτομα όπως εσύ και εγώ. Άτομα που δίνουν ότι αντέχει η τσέπη τους. Μερικές φορές 10 δολάρια, 20, 30. Και αυτό σημαίνει για εμάς ότι το κοινό αναγνωρίζει το κοινό καλό που προσφέρει η Wikipedia. (...) Επίσης λαμβάνουμε μεγαλύτερες δωρεές από οργανισμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Αλλά αυτά είναι η μειονότητα ως πηγή εσόδων».

Ερ.: Με την οικονομική παγκόσμια κρίση, τι προβλήματα έχουν προκύψει για εσάς; Λιγότερες δωρεές ίσως;
Α.Μπ.: «Είναι ενδιαφέρον ότι δεν έχει υπάρξει μείωση δωρεών προς την Wikipedia. Και ενώ άλλες ΜΚΟ έχουν δει μείωση εσόδων, εμείς στην Wikipedia είμαστε αρκετά τυχεροί που έχουμε ένα τόσο αγαπημένο ιστότοπο. Όλοι το αγαπάνε και θέλουν να δούνε την Wikipedia να πετύχει. Και αναγνωρίζουν την άμεση αξία της. Δημιουργεί έκπληξη και ωραία συναισθήματα το ότι αυξάνονται οι δωρεές κάθε χρόνο».

Ερ.: Πότε ξεκίνησες να ασχολείσθε με την Wikipedia. Πώς ξεκίνησαν όλα;
Α. Μπ.: «Το 2001. Η Wikipedia ξεκίνησε τον Γενάρη του 2001 και εγώ στα τέλη του 2001. Τότε, μόνο η Αγγλική Wikipedia υπήρχε και προσέφερα κάποια άρθρα σ' αυτήν. Και πολύ γρήγορα, άλλοι άνθρωποι ήθελαν να έχουν το ίδιο στην δική τους γλώσσα. Έτσι άρχισε η Γαλλική έκδοση της, η Γερμανική, η Ελληνική. Και στην αρχή ήμουν δύσπιστος, γιατί η ιδέα είναι τρελή, μια εγκυκλοπαίδεια που μπορεί να επεξεργαστεί ο καθένας όπως είπα νωρίτερα. Σκέφτηκα ότι θα υπήρχε βανδαλισμός, ότι ο κόσμος θα ανέβαζε πορνογραφία. Και ήμουν σωστός. Οι άνθρωποι ανέβασαν πορνογραφία και έκαναν βανδαλισμούς σε σελίδες. Αυτό που δεν είχα συνειδητοποιήσει ήταν ότι υπήρχαν αποτελεσματικοί τρόποι να τα ελέγξεις τέτοια φαινόμενα. Και για να τα παρακολουθείς και για να τα αντιστρέψεις (σ.σ. εννοεί τις αλλαγές από βανδαλισμούς). Είναι αρκετά απίστευτο ότι οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας όλο και κάποιος παρακολουθεί, κάποιος θα διορθώσει ή θα αλλάξει ή θα αποκαταστήσει σελίδες που έχουν υποστεί βανδαλισμούς».

Ερ.: Μπορείτε να μας δώσετε ένα παράδειγμα για το πώς παρακολουθείτε αυτές τις αλλαγές;
Α.Μπ.:« Δεν υπάρχει μια κεντρική διαχείριση. Εμείς, το ίδρυμα από το Σαν Φρανσίσκο, δεν έχουμε καμία σχέση όχι μονό με την συγγραφή των άρθρων αλλά και με ότι αφορά τι κάνει ποιος. Είναι μια κοινότητα από εθελοντές και αυτοί δημιουργούν τις δικές τους πολιτικές και τις δικές τους ιδέες για το ποιος κάνει τι. Αν θέλεις να παρακολουθείς άρθρα και τι γράφουν άλλοι, για να είσαι σίγουρος ότι δεν κάνουν βανδαλισμούς το κάνεις. Αν δεν θέλεις και απλά θες να γράψεις τα δικά σου πράγματα και δεν σε νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι, επίσης και αυτό είναι «ΟΚ». Γι' αυτό λέω ότι είναι σχεδόν μαγικό. Με κάποιον τρόπο δίνεται τόσο μεγάλοι προσοχή στο τι γράφεται που το μεγαλύτερο μέρος των βανδαλισμών διορθώνεται. Υπάρχουν επίσης και τεχνικά βοηθήματα για να επιτύχεις κάτι τέτοιο. Δεν γνωρίζω πόσο χρησιμοποιούνται στην ελληνική Wikipedia αλλά στην αγγλική υπάρχουν πολλά αυτοματοποιημένα εργαλεία. Προγράμματα που ελέγχουν επεξεργασίες άρθρων και ψάχνουν για προβλήματα. Ελέγχει για λέξεις κλειδιά. Αν σε ένα άρθρο χρησιμοποιείται ένας άσεμνος όρος, το πιο πιθανό είναι να έχει γίνει βανδαλισμός στην συγκεκριμένη σελίδα. Το σημειώνει ή αυτόματα τον απομακρύνει».

Ερ. Μια διαφορετική ερώτηση. Πιστεύεις ότι η Wikipedia εξελίσσεται όπως εξελίσσεται η τεχνολογία;
Α.Μπ.: «Η Wiki, το λογισμικό είναι αρκετά ισχυρό. Έχει δημιουργήσει ένα σώμα 18 εκατομμυρίων άρθρων σε όλες τις γλώσσες μαζί. (...) Από την άλλη το λογισμικό της δεν έχει «γεράσει» πολύ καλά. Η ροή αλλαγών στην τεχνολογία του διαδικτύου κάνει άλματα και αλλάζει πολύ γρήγορα. Η Wikipedia δεν έχει συμβαδίσει με αυτές τις αλλαγές. Έχει παραμείνει στην δεκαετία του ‘90 περισσότερο, σε όρους χρηστικότητας. (...)Δεν είναι αρκετά σύγχρονο. Και για να απαντήσω την ερώτηση σου, σκεφτόμαστε να αλλάξουμε και δουλεύουμε πάνω σε τεχνολογικές αλλαγές, όπως για παράδειγμα έναν «οπτικό επεξεργαστή κειμένων». Αυτό σημαίνει ότι θα μπορείς να πατάς το κουμπί «επεξεργασία» και να αντί να βλέπεις την τωρινή μορφή, όλα θα παραμένουν ακριβώς τα (...) Δεν λειτουργεί ακόμα αλλά θα λειτουργεί στο τέλος αυτού του έτους. Δουλεύουμε ενεργά πάνω σ' αυτό και υπάρχει ένα πρωτότυπο στην αγγλική έκδοση της Wikipedia. Και θα το προσθέσουμε και σε άλλες εκδόσεις όπως στην ελληνική αργότερα αυτό το έτος. Αυτό είναι κάτι που θα αλλάξει».

- Θα υπάρχει δοκιμαστική περίοδος; (open Beta)
Α.Μπ.: «Ναι στην αγγλική. Μία ακόμα λειτουργία που προσθέτουμε, είναι αυτή της ειδοποίησης. Για παράδειγμα στο Facebook όταν μπαίνεις βλέπεις ποιος έκανε «like» σε μια ανάρτησή σου, ποιος άφησε κάποιο σχόλιο. Σε ειδοποιεί για ενδιαφέροντα πράγματα που έχουν συμβεί έως την επόμενη επίσκεψη σου. Στην Wikipedia δεν το έχεις αυτό. Άρα αν έχεις έναν λογαριασμό (σ.σ. στην Wikipedia) και κάποιος για παράδειγμα σου αφήσει ένα σχόλιο σε ένα άρθρο που εσύ δημιούργησες, δεν θα ειδοποιηθείς. Πρέπει να κοιτάξεις ο ίδιος το ίδιο άρθρο για να δεις αν κάτι έχει αλλάξει. Έχουμε την λειτουργία που ονομάζεται «Watchlist» που στην ουσία σου επιτρέπει να παρακολουθείς έναν μεγάλο αριθμό σελίδων. Αλλά και πάλι δεν λειτουργεί όπως σε σύγχρονες σελίδες. Δεν σε ειδοποιεί. Πρέπει να πας εσύ ο ίδιος εκεί για να δεις οτιδήποτε μπορεί να έχει αλλάξει. Προσπαθούμε να φέρουμε την Wikipedia σε αυτό που θα έλεγε κανείς ότι περιμένει ο κόσμος. Σε κάποια συγκεκριμένα πρότυπα(...).».

Ερ. Έχω μια ερώτηση από έναν αναγνώστη του μπλογκ μου, Techflash. Γιατί να μην υπάρχει αυτόματη μετάφραση άρθρων άλλων γλωσσών και στην συνέχεια κάποιος να τα επεξεργαστεί ώστε η μετάφραση να γίνει καλύτερη;
Α. Μπ.: «Αρχικά, η αυτόματη μετάφραση είναι «άθλια» στις περισσότερες γλώσσες. Είμαι σίγουρος ότι είναι το ίδιο και για τα ελληνικά. Κατά δεύτερον αν το κάνεις αυτό σε χιλιάδες και χιλιάδες άρθρα, τα περισσότερα απλά θα βρίσκονται εκεί. Μέχρι κάποιος κάποια στιγμή βρει τον χρόνο ή την ενέργεια ή την θέληση να το διορθώσει. Στο μεταξύ όμως έχεις δραματικά μειώσει την ποιότητα της ελληνικής Wikipedia. Αύξησες τα άρθρα ως προς την ποσότητα αλλά μείωσες την ποιότητα γιατί ξαφνικά η ελληνική Wikipedia έχει άθλια γραμματική. Και αυτό θα ήταν κρίμα μιας και τα ελληνικά είναι μια υπέροχη γλώσσα. Και θα κάνει τους ανθρώπους να μην την παίρνουν στα σοβαρά».

Ερ. Ο εθελοντισμός λειτουργεί;
Α.Μπ.: «Νομίζω ότι αξίζει να αναφερθεί ότι η Wikipedia είναι μια κοινωνία και δεν νομίζω ότι το έχουμε καλύψει. Υπάρχει μια κοινωνία από χρήστες που επικοινωνούν μεταξύ τους. Αν εσύ ή οποιοσδήποτε σκέφτεται ότι μπορεί να συμβάλει στην Wikipedia, αλλά δεν ξέρει πώς, και πιστεύει ότι θα χρειαστεί βοήθεια γιατί ίσως να νομίζει ότι δεν είναι αρκετά έξυπνος ή οτιδήποτε. Αν σκέφτεσαι κάτι τέτοιο, θυμήσου ότι υπάρχουν άτομα που θα σε βοηθήσουν με ευχαρίστηση και να σου δείξουν, να σε διδάξουν, να σε καθοδηγήσουν. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι να έχεις ανοιχτό μυαλό και να μην είσαι ντροπαλός. Κάνε ερωτήσεις. Πάτα το κουμπί επεξεργασίας. Γράψε κάτι. Αν είναι λάθος, κάποιος θα το διορθώσει. Και θα σου πει, τι έκανες λάθος και πώς να τα πας καλύτερα την επόμενη φορά. Σας ενθαρρύνω να εμπλακείτε και να επικοινωνήσετε με άλλους «Wikipedians».
- Αν ρωτάς θα μάθεις;
Α.Μπ.: «Ακριβώς!»

Ολόκληρη η συνέντευξη προσεχώς στο blog του Αίαντα Αρτεμάκη, techflash.