Γερμανία: 25 χρόνια από την επανένωσή της

Η Γερμανία γιορτάζει το Σάββατο την επέτειο της επανένωσής της εν μέσω ενός άνευ προηγουμένου κύματος προσφύγων, η υποδοχή και η ενσωμάτωση των οποίων αποτελεί ένα στοίχημα για τη χώρα τουλάχιστον του μεγέθους εκείνου που αντιμετώπισε πριν από 25 χρόνια.

Στις 3 Οκτωβρίου 1990 η ανατολική και η δυτική Γερμανία ενώθηκαν και αυτή η ημερομηνία ανακαλεί σε πολλών τη μνήμη "δάκρυα χαράς (...) την εντύπωση ότι όλα είναι δυνατά, μια μεγάλη ευκαιρία", δήλωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιοάχιμ Γκάουκ στη

Φρανκφούρτη, οικονομική πρωτεύουσα της χώρας, που φιλοξενεί φέτος την επίσημη αναμνηστική τελετή.

"Ας χρησιμοποιήσουμε αυτή την ανάμνηση ως γέφυρα", είπε, εκτιμώντας πως "το απόθεμα εμπειριών" μιας αργής και καμιά φορά επώδυνης πορείας προς μια ενωμένη χώρα μπορεί "να κάνει (τους Γερμανούς) πιο περήφανους στις σημερινές περιστάσεις".

"Το 1990 μπορούσε επίσης κανείς δίκαια να αναρωτηθεί: 'στεκόμαστε στο ύψος του στοιχήματος;' δεν υπήρχε τότε ακόμη ένα ιστορικό παράδειγμα για να χρησιμεύσει ως προσανατολισμός", υπενθύμισε, "όμως εκατομμύρια άνθρωποι παρ΄όλ΄αυτά απάντησαν στο στοίχημα με ανοικτές αγκάλες".

Οι περισσότεροι Γερμανοί θεωρούν πως η επανένωση ήταν μια επιτυχία, ακόμα κι αν ορισμένες διαφορές μεταξύ της ανατολικής και της δυτικής Γερμανίας παραμένουν ανεξίτηλες.

"Όλοι μαζί"

Ο Γκάουκ μεγάλωσε στην κομμουνιστική ΛΔΓ και υπήρξε ένας από τους πρωταγωνιστές της "ειρηνικής επανάστασης" που οδήγησε στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 και, λιγότερο από έναν χρόνο μετά, στην επανένωση.

Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η οποία προέρχεται επίσης από την ανατολική Γερμανία, κάλεσε κι εκείνη από την πλευρά της τους συμπολίτες της να ξαναβρούν την ορμή της επανένωσης ώστε να αντιμετωπίσουν την άφιξη έως και ενός εκατομμυρίου μεταναστών φέτος.

"Δεν πρέπει να κατεβάσουμε τα χέρια αλλά αντίθετα να εργαστούμε ώστε αυτό να γίνει δυνατό. Αυτό είναι που πρέπει να μάθουμε από την ιστορία μας στη Γερμανία", δήλωσε αυτή την εβδομάδα.

Όπως η επανένωση, έτσι και η άφιξη προσφύγων αποτελεί μια "καμπή" για τη γερμανική κοινωνία, δήλωσε πρόσφατα η καγκελάριος, υποσχέθηκε όμως ότι η χώρα "θα τα καταφέρει".

Η πεποίθησή της στηρίζεται στην καλά εδραιωμένη θέση στη Γερμανία ότι είναι η μεγαλύτερη οικονομική και, όλο και περισσότερο, πολιτική δύναμη στην Ευρώπη.

Το 1990 οι εταίροι και οι γείτονες της Γερμανίας έκαναν εφικτή την επανένωση, υπενθύμισε η Μέρκελ σήμερα στη Φρανκφούρτη. Και σήμερα, απέναντι στην προσφυγική κρίση, "εμείς στη Γερμανία δεν θα μπορέσουμε να τη διευθετήσουμε μόνοι μας αλλά μόνο όλοι μαζί στην Ευρώπη (...) και μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο".

Αμφιβολίες

Το χέρι που έτεινε το Βερολίνο σε όσους φεύγουν από τον πόλεμο και την καταπίεση, ιδίως στη Συρία, προκάλεσε μεγάλες εντάσεις στην ΕΕ, κυρίως σε ορισμένες χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν έκανε λόγο για έναν "ηθικό ιμπεριαλισμό" της Γερμανίας.

Οι θέσεις των μεν και των δε αντανακλούν "διαφορετικές ιστορικές εμπειρίες", είπε ο Γκάουκ, καλώντας για τον "σεβασμό" των τελευταίων.

Στην ίδια τη Γερμανία, μαζί με τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης και αρωγής προς τους νεοαφιχθέντες, κάνουν την εμφάνισή τους αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της χώρας να τους ενσωματώσει.

"Σχεδόν ο καθένας ανάμεσά μας αισθάνεται καλά ότι η χαρά σκιάζεται από μια ανησυχία" μπροστά στο εύρος της αποστολής, παραδέχθηκε σήμερα ο πρόεδρος της Δημοκρατίας.

"Χρειάζεται χρόνος προτού οι νεοαφιχθέντες συνηθίσουν σε μια κοινωνία που αρκετά συχνά είναι σε σύγκρουση με τους παραδοσιακούς κανόνες τους", προειδοποίησε.

Και συνέχισε, απευθυνόμενος προς τους πρόσφυγες: "δεν θα συνθηκολογήσουμε με τις αξίες σας", είτε αφορούν την ισότητα ανδρών και γυναικών, εκείνην των ομοφυλοφίλων ή την κατηγορηματική άρνηση του αντισημιτισμού.