Έρευνα του Α984 για τα ενεχυροδανειστήρια

Την περίοδο των εορτών, η ανάγκη για άμεσα χρήματα είναι μεγαλύτερη και η πελατεία των ενεχυροδανειστηρίων αυξάνεται. Συνηθέστερες περιπτώσεις, εκείνοι που είδαν τις αιτήσεις τους για δάνειο να απορρίπτονται από τις τράπεζες, που για διάφορους λόγους δεν έχουν πρόσβαση στο πιστωτικό σύστημα ή δεν μπορούν να δώσουν κινητά περιουσιακά στοιχεία τους ως εγγύηση δανείου.

Τα ενεχυροδανειστήρια αποτελούν ένα καταφύγιο για όσους θέλουν άμεσα μετρητά. Από χρυσαφικά, κοσμήματα, χρυσές λίρες και έργα τέχνης μέχρι... αυτοκίνητα,

μοτοσικλέτες, τροχόσπιτα, σκάφη και ρολόγια. Μπορεί τα τελευταία χρόνια, ο τζίρος των καταστημάτων που υπόσχονται ρευστό έναντι χρυσού και πολύτιμων λίθων να βαίνει μειούμενος, ωστόσο στον αντίποδα βρίσκονται όσα εξειδικεύονται στον δανεισμό χρημάτων με ενέχυρο τα οχήματα των πελατών. Μέχρι πέρσι, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη λειτουργούσαν επτά ενεχυροδανειστήρια αυτοκινήτων και σκαφών αναψυχής.

Παρόλ'αυτά, σύμφωνα με περσινές καταγγελίες του Συνηγόρου του Καταναλωτή, η πλειονότητα αυτών των επιχειρήσεων λειτουργούν σε "κενό αέρος", καθώς οι ιδιοκτήτες των οχημάτων βρίσκονται συχνά αντιμέτωποι με χρεώσεις τις οποίες δεν γνώριζαν εκ των προτέρων ή ακόμα και με εκβιασμούς, από τη στιγμή που αποδεικνύονται ανήμποροι να αποπληρώσουν το δάνειο.

Αυτό συμβαίνει γιατί ακόμα κι ένα πολύ χαμηλό μηνιαίο επιτόκιο του 1% μπορεί να συνεπάγεται μέχρι και τον δεκαπλασιασμό του μετά από έναν χρόνο. Και δεν είναι μονάχα το επιτόκιο, αλλά και επιπλέον έξοδα που επιβαρύνουν τον δανειολήπτη: στάθμευση και φύλαξη οχήματος με τακτικό έλεγχο απο σεκιούριτι (γύρω στα 200 ευρώ τον μήνα στο σύνολο) και έξοδα φακέλου (περιλαμβάνουν εκτίμηση και έλεγχο οχήματος, καταγραφή ζημιών, φωτογράφιση, σύμβαση δανείου επί ενεχείρω και έντυπα παραλαβής και παράδοσης- ανέρχονται σε 150 ευρώ, που καταβάλλονται άπαξ) μπορεί να κοστίζουν πολλαπλάσια σε σχέση με τα χρήματα που καλείται να πληρώσει ο πελάτης για τον τόκο.

Η διαδικασία εξασφάλισης μετρητών μέσω ενεχύρου, στην περίπτωση των αυτοκινήτων, είναι αρκετά απλή και συνάμα καθόλου χρονοβόρα. Συνήθως, ένα ποσό μέχρι τις 10 χιλιάδες ευρώ μπορεί να εκταμιευθεί και αυθημερόν.

Τα στάδια είναι τα ακόλουθα:

1) Αξιολόγηση του οχήματος από στελέχη της εταιρείας. Συνήθως, για ένα μέσο επιβατικό όχημα, τα χρήματα που δίνονται στον πελάτη αντιστοιχούν στο ήμισυ ή το 40% της εκτιμηθείσας αξίας του. Δηλαδή, για ένα αμάξι με τρέχουσα αξία 10 χιλιάδων (ένα μεταχειρισμένο πενταετίας, για παράδειγμα), ο ενεχυριαστής λαμβάνει 5 χιλιάρικα. Πολύ σημαντική είναι, φυσικά, η κατάσταση του αυτοκινήτου, τόσο μηχανονολογικά όσο και εξωτερικά (γρατζουνιές, βαθουλώματα, τρακαρίσματα). Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν καθοριστικά τη μεταπωλητική του αξία και ενδιαφέρουν ιδιαιτέρως τους δανειστές προτού εκταμιεύσουν τα μετρητά.

2) Κατάθεση δικαιολογητικών: ο πελάτης πρέπει να είναι άνω των 18 ετών και ο κύριος κάτοχος του οχήματος. Επίσης, απαιτούνται άδεια κυκλοφορίας χωρίς παρακράτηση κυριότητας (αυτό σημαίνει να είναι εξοφλημένο το δάνειο που έχει παραχωρηθεί για την απόκτησή του), πληρωμένα τέλη κυκλοφορίας για το τρέχον έτος, ταυτότητα ή διαβατήριο πελάτη και, φυσικά, τα κλειδιά. Καλό θα ήταν να είναι διαθέσιμο και το βιβλίο εργασιών σέρβις για την αξιολόγηση. Δεν παίζει κανέναν ρόλο η πιστοληπτική ικανότητα του πελάτη.

3) Ακολουθεί η υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού με όλα τα στοιχεία και τους οικονομικούς όρους της συναλλαγής και ισχύ από έναν έως τρεις μήνες (συνήθως), το οποίο κατατίθεται στην αστυνομία και επικυρώνεται από αυτήν, όπως ορίζει ο Αστικός Κώδικας. Ακολουθεί η οριστική έγκριση και εκταμίευση του ποσού σε μετρητά. Το ποσό δεν θα πρέπει να περιέχει ή να υποκρύπτει άλλες δαπάνες ή έξοδα. Η διάρκεια της σύμβασης που υπογράφεται ποικίλλει και κυμαίνεται από έναν μέχρι τρεις μήνες.

Παρέχεται δυνατότητα ανανέωσης πέραν του τριμήνου, αρκεί στο μεταξύ να έχει γίνει η αποπληρωμή του ποσού. Ανάλογα με την πολιτική της επιχείρησης, η παράταση που δίνεται σε περίπτωση αδυναμίας άμεσης εξόφλησης μπορεί να φτάσει και στις 7-10 μέρες μετά τη λήξη της σύμβασης. Αν μετά και τη δεύτερη ανανέωση του συμφωνητικού, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να επιστρέψει το ποσό, έχει δικαίωμα εκποίησης του αυτοκινήτου. Ωστόσο, το φαινόμενο να εκποιούνται ή να παρακρατούνται τα οχήματα λόγω αδυναμίας πληρωμής είναι εξαιρετικά σπάνιο.

Μερικές επιχειρήσεις ενεχυρίασης οχημάτων- και όχι μόνο- διαθέτουν ιστοσελίδες, όπου περιγράφεται λεπτομέρώς η διαδικασία και τα δικαιολογητικά, όχι όμως και όλοι οι ουσιώδεις όροι της σύμβασης που υπογράφεται με τον πελάτη. Γι'αυτό, συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή και έρευνα αγοράς, όσο χρονοβόρα κι αν φαίνεται. Ειδικά τα έξοδα φακέλου, ακόμα κι αν αναφέρονται ρητώς στους όρους της συμφωνίας, αποτελούν ένα είδος προμήθειας από την πλευρά των ενεχυροδανειστηρίων και, σύμφωνα με επαγγελματίες του κλάδου, είναι αμφίβολης νομιμότητας και εγκυρότητας.

Ρεπορτάζ: Γιώργος Κυριακίδης