Εναλλακτικές μορφές θέρμανσης

Με το επίδομα θέρμανσης, τη δυσκολία νοικοκυριών να προμηθευτούν πετρέλαιο για τη φετινή χρονιά αλλά και εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης, ασχολείται η νέα έρευνα του Αθήνα 9.84 που μεταδίδεται από τις 9 έως τις 12 το μεσημέρι. Η Νόνη Καραγιάννη και οι ρεπόρτερς Νατάσα Αδαμοπούλου και Χριστιάννα Κούσιου, παρουσιάζουν τις νέες μορφές θέρμανσης, το κόστος απόκτησης και κατανάλωσης. Την ίδια ώρα, έρευνα σοκ για την κυβέρνηση και τα δημόσια ταμεία που για άλλη μια φορά προσδοκούν εις μάτην αύξηση εσόδων και από την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης, καταδεικνύει ότι πάνω από τέσσερα στα δέκα νοικοκυριά του νομού Αττικής δεν προτίθενται φέτος να αγοράσουν πετρέλαιο θέρμανσης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα της «Opinion» που έγινε για λογαριασμό της ΕΠΑ Αττικής δείχνει ότι το 44% των νοικοκυριών δεν θα βάλει πετρέλαιο φέτος. Η έρευνα έγινε σε περιοχές του Λεκανοπεδίου με έτοιμο δίκτυο φυσικού αερίου, το οποίο ωστόσο οι καταναλωτές δεν έχουν ακόμη ενεργοποιήσει λόγω οικονομικής δυσπραγίας και του κόστους που αυτό συνεπάγεται.

Το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό και δεν αποκλείεται μάλιστα να διευρυνθεί περαιτέρω μετά το «όχι» της τρόικας στο ελληνικό αίτημα για μείωση κατά 15% του ειδικού φόρου κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Στο ερώτημα της «Opinion», «αν προτίθεστε να λειτουργήσετε την κεντρική θέρμανση κατά τον ερχόμενο χειμώνα», το 35% απαντά ότι «δεν θα τη λειτουργήσει καθόλου», ενώ ένα 9% δηλώνουν «δεν έχουμε αποφασίσει». Αθροίζεται δηλαδή ένα ποσοστό 44% που δηλώνει ότι πιθανότατα φέτος θα γυρίσει την πλάτη στο πετρέλαιο, στρεφόμενο σε εναλλακτικές πηγές (από κλιματιστικά, και σόμπες μέχρι τζάκια, πέλετ, κλπ). Πρόκειται, δε, για ποσοστό υψηλότερο από πέρυσι, όπου τα νοικοκυριά που δεν άναψαν καθόλου τη κεντρική θέρμανση έφτασαν το 34%, όπως προκύπτει από απάντηση σε άλλη ερώτηση.

Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Δεδομένου ότι πάνω σε έτοιμο δίκτυο της ΕΠΑ στην Αττική, υπολογίζονται ότι βρίσκονται 450.000 νοικοκυριά που δεν έχουν ακόμη συνδεθεί, το 35% μεταφράζεται σε 160.000 νοικοκυριά, ενώ το 44% ανέρχεται σε 200.000 νοικοκυριά.

Στις γενικές συνελεύσεις πολυκατοικιών υπάρχουν διαφωνίες για το αν θα βάλουν τελικά πετρέλαιο ή όχι, ωστόσο στην πλειοψηφία τους, αποφασίζουν πως δεν θα χρησιμοποιήσουν πετρέλαιο και στρέφονται σε άλλες μορφές θέρμανσης.

Την ίδια ώρα, στα τέλη Νοεμβρίου το νωρίτερο θα λάβουν οι πρώτοι δικαιούχοι το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης. Το ηλεκτρονικό σύστημα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων δεν πρόκειται να ανοίξει πριν από τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα οι δικαιούχοι να μη μπορούν να υποβάλουν το σχετικό αίτημα.

Το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης δικαιούνται 580.000 καταναλωτές, ενώ το ποσό της επιδότησης ανά λίτρο πετρελαίου θέρμανσης διαμορφώνεται στα 35 λεπτά από 28 λεπτά που ίσχυε μέχρι σήμερα, όταν ήδη η τιμή διαμορφώνεται από 1.25- 1.32.

Η εξέλιξη αυτή στην ουσία ακυρώνει την προκαταβολή, που αναμένει η πλειοψηφία των καταναλωτών για να προμηθευτεί το καύσιμο κυρίως στις περιοχές όπου οι θερμοκρασίες έχουν αρχίσει ήδη να πέφτουν.

Η καθυστέρηση θα επηρεάσει την κατανάλωση, εκτιμούν εταιρείες του χώρου των πετρελαιοειδών, εκπρόσωποι των οποίων αναφέρουν ότι οι καταναλωτές δεν είναι ενημερωμένοι σχετικά με το επίδομα και εκφράζουν καχυποψία σε σχέση με την προκαταβολή του 25% του ποσού που δικαιούνται.

Παρά τις ανακοινώσεις πάντως της κυβέρνησης οι καταναλωτές παραμένουν σε σύγχυση αναμένοντας την ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων, ώστε να αποφασίσουν αν θα βάλουν ή όχι πετρέλαιο.

Η κυρία Μαριάνθη Καλαμαράκη, ιδιοκτήτρια εταιρείας διαχείρισης πολυκατοικιών τονίζει πως στην πλειοψηφία τους οι καταναλωτές, δεν έχουν προχωρήσει σε καμία παραγγελία πετρελαίου.

Η εικόνα που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή είναι ότι οι εταιρείες έχουν αυξημένες σε σχέση με πέρυσι πωλήσεις προς τα πρατήρια, δεν υπάρχει όμως και αντίστοιχη ζήτηση από πλευράς καταναλωτών. Σε περιοχές όπως η Κρήτη, όπου οι θερμοκρασίες είναι ακόμα υψηλές, η αγορά είναι «νεκρή», στην Αττική το τελευταίο τριήμερο η κίνηση εμφανίζεται αυξημένη, ενώ ο μεγαλύτερος όγκος πωλήσεων εμφανίζεται στη Βόρεια Ελλάδα.

Η Έλλη Παπαδοπούλου, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών τονίζει πως οι πωλήσεις παραμένουν παγωμένες μέχρι στιγμής.

Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών:

1. Το επίδομα θέρμανσης θα λάβουν:

Αγαμοι που είχαν συνολικό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ το 2012 και ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ.

Εγγαμοι με συνολικό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ.

Μονογονεϊκές οικογένειες με συνολικό εισόδημα μέχρι 43.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ.
Για τις οικογένειες με παιδιά το εισοδηματικό κριτήριο προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

2. Εξαιρούνται από τη χορήγηση του επιδόματος τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν ΕΙΧ αυτοκίνητα άνω των 3.000 κυβικών εκατοστών ή σκάφη άνω των 8 μέτρων ή αεροσκάφη ή δεξαμενές κολύμβησης.

3. Το ποσό της επιδότησης καθορίστηκε στα 35 λεπτά το λίτρο.

4. Η πληρωμή του επιδόματος θέρμανσης θα διενεργείται μέσω τραπεζικών ή λοιπών πιστωτικών ιδρυμάτων, εντός 20 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του δικαιούχου. Ειδικότερα:

α) Ποσό που ισούται με το 25% επί του συνολικού δικαιούμενου ποσού του επιδόματος θέρμανσης προκαταβάλλεται άπαξ ανά περίοδο χορήγησης κατ' επιλογήν του δικαιούχου.

β) Το υπόλοιπο του ποσού που δικαιούται ο αιτών βάσει της πραγματοποιηθείσας αγοράς πετρελαίου θέρμανσης ή το συνολικό ποσό του επιδόματος θέρμανσης στην περίπτωση που ο δικαιούχος δεν αιτήθηκε την προκαταβολή καταβάλλεται μετά την υποβολή των αντίστοιχων φορολογικών στοιχείων στο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης πετρελαίου θέρμανσης από τα μέλη ΔΙΠΕΘΕ.

Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αίτηση μέσω εφαρμογής στον δικτυακό τόπο www.gsis.gr, για να ενταχθούν στο Μητρώο Δικαιούχων του επιδόματος θέρμανσης. Στην αίτηση αναγράφονται κατά περίπτωση τα ακόλουθα στοιχεία:

Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του αιτούντος - υπόχρεου φορολογικής δήλωσης.

Ονοματεπώνυμο.
Αριθμός των προστατευόμενων τέκνων.

Ενδειξη εάν επιθυμεί προκαταβολή.

Αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (IBAN) όπου επιθυμεί να πιστωθεί το ποσό και ονοματεπώνυμο του πρώτου δικαιούχου.
Αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου κύριας κατοικίας.
Ταχυδρομική διεύθυνση που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.

αν η κατοικία είναι ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή δωρεάν παραχωρούμενη, καθώς και ο ΑΦΜ του εκμισθωτή ή του δωρεάν παραχωρούντος.
Τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων της κύριας κατοικίας κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Ένδειξη αν πρόκειται για πολυκατοικία.

Στοιχεία επικοινωνίας (διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αριθμός κινητού ή και σταθερού τηλεφώνου).

Η στροφή σε εναλλακτικές μορφές θέρμανσης που άρχισε πέρυσι, φέτος αναμένεται να γενικευτεί. Ηδη στοιχεία από τις τρεις εταιρείες αερίου (Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία) δείχνουν ότι εν μέσω καλοκαιριού, παρά την κρίση, εκατοντάδες έσπευσαν να υπογράψουν συμβόλαια σύνδεσης με το δίκτυο.

Επίσης τεράστια ζήτηση, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, εκδηλώνεται για ενεργειακά τζάκια, σόμπες που καίνε πέλετ (υπολείμματα ξύλου) και καυστήρες βιομάζας. Κάθε λύση έχει τα θετικά και τα αρνητικά της.

Ο Αθήνα 9.84, παρουσιάζει έναν οδηγό με τις κυριότερες από αυτές, συγκρίνοντας το μέσο κόστος εγκατάστασης και χρήσης καθεμιάς. Η σύγκριση έγινε με βάση τις ανάγκες μιας οικογένειας που διαμένει σε διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αττική. Το συμπέρασμα είναι ότι στην παρούσα συγκυρία το φυσικό αέριο, το κλιματιστικό και το ενεργειακό τζάκι είναι από τις καλύτερες λύσεις. Προσοχή όμως στην ποιότητα της θέρμανσης κάθε συστήματος. Τα θερμαντικά σώματα, τα καλοριφέρ και οι σόμπες προσφέρουν πολύ καλύτερη ποιότητα θέρμανσης από ό,τι τα κλιματιστικά.

Αν μια οικογένεια καταναλώνει 1.300 λίτρα πετρέλαιο τη χειμερινή σεζόν (Οκτώβριος - Μάρτιος), τότε με βάση τις εκτιμώμενες για φέτος τιμές (1,31 ευρώ) θα κληθεί να πληρώσει 1.885 ευρώ έναντι 1.300 ευρώ το 2011. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση για τους κατοίκους της Βόρειας Ελλάδας, όπου η μέση κατανάλωση υπολογίζεται στα 2.000 λίτρα και πάνω. Το 2011 μια οικογένεια στη Β. Ελλάδα που κάλυψε τις ανάγκες της μόνο με πετρέλαιο, πλήρωσε 2.000 ευρώ, ενώ φέτος θα χρειαστεί να ξοδέψει 2.900 ευρώ.

Φυσικό αέριο

Έστω ότι οι ένοικοι της πολυκατοικίας όπου διαμένει η εν λόγω οικογένεια αποφασίζουν να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο με φυσικό αέριο. Η κατανάλωση σε αέριο που αντιστοιχεί στα 1.300 λίτρα πετρέλαιο είναι 13.680 kWh και με τις σημερινές τιμές του αερίου, δηλαδή 7,7 λεπτά/kWh, η εν λόγω οικογένεια θα πληρώσει συνολικά για θέρμανση 1.053 ευρώ. Δηλαδή 832 ευρώ λιγότερο (-44%) από ότι με το πετρέλαιο.

ΚΑΤΑ

Το κόστος εγκατάστασης του καυστήρα, πόσω μάλλον αν απαιτείται αλλαγή λέβητα, είναι διόλου αμελητέο. Στην Αττική, το κόστος για την εσωτερική εγκατάσταση διαμορφώνεται σε 3.500 - 4.500 ευρώ για μια μέση πολυκατοικία με 15 διαμερίσματα (οπότε το κόστος ανά διαμέρισμα ανέρχεται μέχρι 300 ευρώ). Σε περίπτωση που απαιτείται και αλλαγή λέβητα, το κόστος ανέρχεται σε 6.500 - 7.000 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ). Επίσης, για τη μετατροπή της εγκατάστασης θέρμανσης σε αερίου απαιτείται η συναίνεση του 50%+1 των ψήφων συνιδιοκτησίας της πολυκατοικίας. Συχνή είναι η αδυναμία συμφωνίας των ιδιοκτητών λόγω της ανάγκης επιμερισμού του κόστους.

ΥΠΕΡ

Η ΕΠΑ Αττικής μέσω ειδικών προγραμμάτων χρηματοδοτεί το κόστος της εσωτερικής εγκατάστασης, δηλαδή του καυστήρα μαζί με τις σωληνώσεις. Η χρηματοδότηση μπορεί να περιλαμβάνει και την αλλαγή του λέβητα, αν αυτή απαιτείται. Τι σημαίνει αυτό; Οτι η πολυκατοικία μπορεί να συνδεθεί με το δίκτυο χωρίς αρχικά κανένας ιδιοκτήτης να χρειαστεί να βάλει το χέρι στην τσέπη, αφού η εξόφληση θα γίνει στη συνέχεια σε διμηνιαίες δόσεις (18 ή 30) πληρωτέες μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης. Η χρηματοδότηση ισχύει για κτίρια με εγκατεστημένη ισχύ λέβητα άνω των 140.000 Kcal/h. Το ανώτερο ποσό χρηματοδότησης φτάνει τα 12.300 ευρώ.

Ηλεκτρικά καλοριφέρ

Τι συμβαίνει αν η οικογένεια αυτή, αντί να ανάψει τα καλοριφέρ, αποφασίσει να θερμανθεί αποκλειστικά με ηλεκτρικά σώματα; Από πλευράς εξοικονόμησης, πρόκειται για τη χειρότερη λύση.

ΚΑΤΑ

Τα ηλεκτρικά καλοριφέρ και γενικώς τα θερμαντικά σώματα έχουν πολύ υψηλό κόστος χρήσης. Ακριβώς επειδή η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος της οικογένειας αυξάνεται, μεταπηδά σε άλλη κλίμακα και χρεώνεται με υψηλότερη τιμή ανά κιλοβατώρα. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που αντιστοιχεί σε 1.300 λίτρα πετρέλαιο είναι 13.680 KWh, τα οποία θα προστεθούν στην υφιστάμενη κατανάλωση ρεύματος του συγκεκριμένου νοικοκυριού. Τι σημαίνει αυτό; Οτι αν η οικογένεια καταναλώνει υπό κανονικές συνθήκες, για παράδειγμα, 2.000 KWh το 4μηνο (με τιμή κιλοβατώρας 14 λεπτά), από του χρόνου τις επιπλέον 13.680 KWh θα τις πληρώσει με 19 λεπτά. Πολλαπλασιάζοντας τις 13.680 KWh με τα 19 λεπτά, προκύπτει κόστος 2.599 ευρώ. Αν έχει νυκτερινό ρεύμα, τότε το ποσό μειώνεται στα 2.188 ευρώ. Στα προαναφερόμενα ποσά δεν περιλαμβάνονται τα πρόσθετα τέλη (π.χ., τέλος ΑΠΕ) που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

ΥΠΕΡ

Χαμηλό κόστος αγοράς. Οι τιμές αρχίζουν από 50 ευρώ και φτάνουν μέχρι και τα 150 ευρώ, ανάλογα με το σώμα. Επομένως, για ένα σπίτι 100 τ.μ. όπου χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερα έως πέντε τέτοια σώματα για να θερμανθεί αποκλειστικά με αυτά ο χώρος, το συνολικό κόστος δεν θα ξεπεράσει τα 250 - 750 ευρώ.

Θέρµανση µε κλιµατιστικό

Σαφώς οικονομικότερη λύση, τόσο συγκριτικά με τα ηλεκτρικά σώματα όσο και με το πετρέλαιο, είναι η θέρμανση με κλιματιστικό. Και αυτό γιατί ένα καλό κλιματιστικό έχει υψηλή απόδοση, γύρω στο 1,7 με 2. Τι σημαίνει αυτό; Οτι για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που ξοδεύουμε, ζεσταινόμαστε με θερμική ενέργεια σχεδόν διπλάσια της καταναλισκόμενης. Αρα χρειαζόμαστε να καταναλώσουμε λιγότερη ενέργεια από ό,τι, για παράδειγμα, στην περίπτωση του ηλεκτρικού καλοριφέρ. Συγκεκριμένα, θέλουμε μόνο 8.047 KWh αντί για 13.680 KWh. Ετσι, με τιμή 19 λεπτά, προκύπτει κόστος 1.530 ευρώ για όλη τη χειμερινή σεζόν. Εάν μάλιστα επιλέξουμε σύστημα τελευταίας τεχνολογίας τύπου inverter, η οικονομία θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.

ΚΑΤΑ
Η ποιότητα θέρμανσης είναι υποδεέστερη εκείνης των θερμαντικών σωμάτων.

ΥΠΕΡ
Εκτός της υψηλής απόδοσης, στην αγορά μπορούμε να βρούμε ποικιλία συσκευών σε ικανοποιητικές τιμές. Συνιστώνται οι συσκευές τύπου inverter, που παρακολουθούν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και προσαρμόζουν ανάλογα τη λειτουργία τους, χωρίς να χρειάζεται να ανάβουν ή να σβήνουν όπως τα συμβατικά κλιματιστικά. Τα inverter όταν επικρατήσει στον χώρο η επιθυμητή θερμοκρασία συνεχίζουν να λειτουργούν, αλλά με αισθητά μειωμένο ρυθμό, με σκοπό τη διατήρησή της. Επομένως είναι οικονομικότερα.

Σόµπα πέλετ

Ιδιαίτερα διαδεδομένες στο εμπόριο είναι οι σόμπες που καίνε πέλετ. Το κόστος τους κυμαίνεται από 900 έως 2.000 ευρώ ανάλογα με τον τύπο. Προσοχή όμως στο μέγεθος της σόμπας που θα διαλέξετε ώστε να καλύψει τις ανάγκες σας, γιατί σε κάθε σπίτι απαιτείται διαφορετικού μεγέθους σόμπα. Για όλη τη χειμερινή περίοδο απαιτούνται 4.000 - 5.000 κιλά πέλετ. Με μέση τιμή τα 28 λεπτά το κιλό, το κόστος για όλη τη χειμερινή σεζόν δεν ξεπερνά τα 1.400 ευρώ, καθιστώντας τη μορφή θέρμανσης πολύ φθηνότερη από το πετρέλαιο, το αέριο και τον ηλεκτρισμό.

ΚΑΤΑ

Χρειάζεται χώρος για την αποθήκευση των πέλετ, που πολλά σπίτια δεν διαθέτουν. Επίσης για την εγκατάσταση μιας σόμπας πέλετ πρέπει να γίνουν κάποια μερεμέτια για την εξαγωγή των καυσαερίων, είτε στον τοίχο είτε στο ταβάνι, αν δεν έχει γίνει σχετική πρόβλεψη κατά την κατασκευή του σπιτιού.

ΥΠΕΡ

Έχουν πολύ υψηλό βαθμό απόδοσης, 4 - 5 φορές υψηλότερη από αυτή της σόμπας ξύλου. Ένας από τους λόγους της υψηλής απόδοσης των πέλετ είναι ότι έχουν χαμηλά επίπεδα υγρασίας, 4% - 8%, αρκετά χαμηλότερα από το ξύλο. Επίσης πολλές σόμπες πέλετ έχουν αυτόματα συστήματα τροφοδοσίας, όπου τα πέλετ τροφοδοτούνται αυτόματα για να καούν όταν χρειάζεται, χωρίς να απαιτείται επέμβαση του ιδιοκτήτη.

Καυστήρας βιοµάζας

Ο καυστήρας είναι οικονομικότερος της σόμπας πέλετ. Με μέση τιμή 28 λεπτά/κιλό, ο κάτοχός του θα πληρώσει για θέρμανση μόνο γύρω στα 1.120 ευρώ. Συνιστάται για μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες, αλλά όχι για πολυκατοικίες λόγω του χώρου που απαιτείται για την αποθήκευση των πέλετ.

ΚΑΤΑ

Το κόστος αγοράς του δεν είναι αμελητέο και κυμαίνεται μεταξύ 2.500 - 5.500 ευρώ. Επίσης, χρειάζεται μεγάλος αποθηκευτικός χώρος, καθώς ένας τέτοιος καυστήρας για διπλοκατοικία έχει μέση κατανάλωση γύρω στους 3 - 4 τόνους πέλετ για τη χειμερινή σεζόν. Για την αποθήκευσή τους απαιτείται χώρος γύρω στα 4 τ.μ. Επιπλέον ο καυστήρας χρειάζεται συχνή συντήρηση όπως είναι ο καθαρισμός της εστίας καύσης.

ΥΠΕΡ

Εκτός από το κόστος κατά τη χρήση του, ένας καυστήρας βιομάζας είναι οικολογικός και δεν απελευθερώνει ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, όπως συμβαίνει με το πετρέλαιο.

Ενεργειακό τζάκι

Ακόμη μία λύση είναι η μετατροπή του συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό. Τι είναι το ενεργειακό τζάκι; Ενα τζάκι με πολύ υψηλότερη απόδοση από το συμβατικό επειδή εκμεταλλεύεται τη ροή του ζεστού αέρα που δημιουργείται από την καύση του ξύλου μέσα στον θερμοθάλαμο που περιβάλλει την εστία του. Εχει μικρότερη και ελεγχόμενη κατανάλωση ξύλου από το συμβατικό, ενώ η ροή του αέρα μπορεί να είναι είτε φυσική (απλό ενεργειακό τζάκι) είτε μηχανική (αερόθερμο τζάκι). Η συνήθης λειτουργία του είναι με την πόρτα κλειστή, με αποτέλεσμα αύξηση της θερμοκρασίας και καλύτερη καύση. Μπορεί να συνδεθεί με το υπάρχον σύστημα θέρμανσης του σπιτιού, δηλαδή με τον λέβητα και το σύστημα διανομής ζεστού νερού. Πριν από οποιαδήποτε εργασία πρέπει να προηγηθεί μελέτη του χώρου από ειδικό.

ΚΑΤΑ

Η μετατροπή ενός συμβατικού τζακιού σε ενεργειακό συνεπάγεται εργασίες διαρρύθμισης του συστήματος εντός ή και εκτός σπιτιού (μερεμέτια). Το μέσο κόστος μετατροπής και εγκατάστασης διαμορφώνεται στα 3.000 ευρώ, ακριβότερο από ένα συμβατικό.

ΥΠΕΡ

Ζεσταίνει τους τοίχους του σπιτιού και όταν σβήσει ο χώρος παραμένει ζεστός, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει με ένα συμβατικό τζάκι. Η κατανάλωση μιας εστίας, με απόδοση 75%, ανέρχεται σε 4 - 6 κιλά καυσόξυλα την ώρα. Αυτό σημαίνει 40 - 50 κιλά την ημέρα ή 7 τόνους ξύλα για όλη τη χειμερινή σεζόν, εφόσον καίει για περίπου 8 ώρες ημερησίως. Με μέση τιμή για τα καυσόξυλα 20 λεπτά/κιλό, το κόστος χρήσης θα ανέλθει στα 1.400 ευρώ, σαφώς χαμηλότερο από του πετρελαίου.

Λόγω της αύξησης , τα τελευταία χρόνια στη ζήτηση σε καυσόξυλα, οι αρχές παραμένουν σε επιφυλακή, λόγω της έξαρσης της παράνομης υλοτόμησης.

Βελτιωμένη είναι, όπως όλα δείχνουν, η εικόνα στην προσπάθεια ελέγχου της λαθροϋλοτομίας, όμως η απειλή για το φυσικό πλούτο της χώρας από την παράνομη κοπή δέντρων παραμένει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Ειδική Γραμματεία Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, οι πρώτοι επτά μήνες του 2013 δείχνουν μια τάση συρρίκνωσης του φαινομένου της λαθροϋλοτομίας σε σχέση με το 2012, οπότε είχε λάβει ανησυχητικές διαστάσεις.
Από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούλιο, φέτος, έχουν κατατεθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες 1.206 μηνύσεις, ενώ κατασχέθηκαν 5.196,56 τόνοι λαθραία υλοτομημένων ξύλων.

Κατά τη διάρκεια του 2012, είχαν κατασχεθεί 13.088,75 τόνοι λαθραία υλοτομημένων ξύλων, ενώ ο αριθμός των μηνύσεων ανήλθε στις 3.105. Η σύγκριση είναι αποκαλυπτική της έκρηξης του προβλήματος με την έναρξη της οικονομική κρίσης και της στροφής των πολιτών, λόγω της υψηλής τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, στην εκμετάλλευση των ξύλων προκειμένου να ζεσταθούν.

Ο Ειδικός Γραμματέας Δασών Γιώργος Αμοργιανιώτης τονίζει πως το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα σύνορα και στην Δυτική Ελλάδα

Λόγω της ραγδαίας αύξησης στη χρήση τζακιών, πέρυσι διαπιστώθηκαν από επιστημονικές μετρήσεις αύξηση των ρύπων για τη δημόσια υγεία, λόγω της αιθαλομίχλης. Το διάστημα μάλιστα 10 Ιανουαρίου με 10 Φεβρουαρίου 2013, βρέθηκε ότι το 90% των αιωρούμενων σωματιδίων τις βραδινές ώρες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο Κρήτης, Ιωάννινα, Πάτρα και Κρήτη ήταν μικρής διαμέτρου, δηλαδή μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα (PM2,5).

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα σωματίδια αυτά διεισδύουν ευκολότερα στον ανθρώπινο οργανισμό με αποτέλεσμα να φτάνουν ευκολότερα στις κυψελίδες των πνευμόνων και να προκαλέσουν σημαντικές βλάβες.

Ο Χριστόδουλος Πιλίνης κοσμήτορας στο τμήμα περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, τονίζει ότι και φέτος θα επαναληφθεί το φαινόμενο καθώς δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα.

Θερμοσυσσωρευτές

Δυναμική ανάπτυξη καταγράφει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα η αγορά των θερμοσυσσωρευτών και των θερμοπομπών. Τα θερμαντικά αυτά σώματα, αν και με μακρόχρονη παρουσία στη χώρα μας, άρχισαν να γνωρίζουν μεγάλη ανάπτυξη στην ελληνική αγορά μόλις τα τελευταία τρία- τέσσερα χρόνια, χάρη κυρίως στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αέριου. Κοινό χαρακτηριστικό των θερμοσυσσωρευτών και των θερμοπομπών είναι τόσο το χαμηλότερο κόστος λειτουργίας έναντι των συμβατικών μεθόδων θέρμανσης (με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο) όσο και το μικρότερο κόστος εγκατάστασης και συντήρησης. Η ισχύς των μοντέλων που κυκλοφορούν στην αγορά ξεκινά από τα 500 Watt για να φτάσει μέχρι και τα 3.000 Watt.

Μείωση 20% στο κόστος της θέρμανσης

Αντίθετα με τους θερμοπομπούς, οι θερμοσυσσωρευτές είναι πολύ μεγαλύτερα σώματα, μεγέθους καλοριφέρ, που φτάνουν σε βάρος ακόμη και τα 350 κιλά. Κατασκευασμένοι με πυρότουβλα, οι θερμοσυσσωρευτές συγκεντρώνουν ενέργεια κατά τη διάρκεια της νύχτας και εν συνεχεία τη μετατρέπουν σε θερμότητα.

Έτσι την ημέρα χάρη στον ειδικά ρυθμιζόμενο θερμοστάτη προσφέρουν τη θερμοκρασία που θέλει κανείς στον χώρο του. Για τον λόγο αυτό ενδείκνυται να λειτουργούν με το νυχτερινό ρεύμα της ΔΕΗ επιτυγχάνοντας οικονομία κατά μέσον όρο 20% σε σχέση με τις συμβατικές μεθόδους θέρμανσης (πετρέλαιο και φυσικό αέριο). Κατά τη διάρκεια της ημέρας ωστόσο, η λειτουργία τους θεωρείται αρκετά ενεργοβόρα, γι΄ αυτό και καλό είναι να αποφεύγεται. Δεδομένου ότι χρησιμοποιούν το νυχτερινό τιμολόγιο, η λειτουργία τους γίνεται μέσω ειδικών ρελέ, τα οποία ενεργοποιούνται αυτόματα, μέσω ενός χρονοδιακόπτη ή ενός θερμοστάτη χώρου, που είναι ανάλογα ρυθμισμένος. Τα σώματα αυτά μπορεί να είναι είτε ενδοδαπέδια είτε επιτοίχια και το κάθε δωμάτιο ενός σπιτιού μπορεί να έχει τη δική του συσκευή, με τον δικό του θερμοστάτη, ώστε να είναι ανεξάρτητο από τα άλλα.

Η τιμή για τις μικρότερες συσκευές κυμαίνεται στα 600-800 ευρώ, ενώ για τις μεγαλύτερες μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 1.700 ευρώ. Τα μεγάλα αυτά σώματα, λόγω κυρίως του κόστους και του μεγέθους τους, έχουν εφαρμογή κυρίως σε μεγάλες κατοικίες, σε εξοχικά, σε μεγάλα τουριστικά συγκροτήματα, σε ξενοδοχεία και νοσοκομεία. Εν ολίγοις, στα πλεονεκτήματα των θερμοσυσσωρευτών μπορεί να αναφέρει κανείς το ότι είναι οικονομικοί στη λειτουργία τους αφού μπορεί να φορτισθούν χρησιμοποιώντας το νυχτερινό ρεύμα, καθώς επίσης το ότι έχουν αυτονομία έως και δύο ημέρες σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού. Έχουν ωστόσο και μειονεκτήματα: τοποθετούνται στο πάτωμα και έχουν μεγαλύτερο όγκο από το καλοριφέρ, προϋποθέτουν εγκατάσταση τριφασικού ρεύματος και είναι σχετικά ακριβές συσκευές (αν και η απόσβεση του κόστους αγοράς γίνεται σχετικά γρήγορα).

Οι θερμοπομποί είναι πολύ ελαφρύτεροι από τους θερμοσυσσωρευτές καθώς αποτελούνται μόνο από ηλεκτρικές αντιστάσεις, γι΄ αυτό και ζυγίζουν το πολύ μέχρι 10 κιλά. Κοστίζουν μεταξύ 130 και 200 ευρώ ο καθένας και είναι αρκετά ευέλικτες συσκευές, τόσο λόγω του μικρού τους μεγέθους όσο και επειδή μπορούν- λόγω του θερμοστάτη που διαθέτουν- να λειτουργούν αυτόνομα, δηλαδή σε κάθε δωμάτιο μιας κατοικίας ή ενός μεγάλου γραφείου.

Για παράδειγμα, για να εξασφαλίσει ικανοποιητική θέρμανση ένα σπίτι 100-120 τ.μ. με τέσσερα δωμάτια (συν το σαλόνι) συνιστάται η τοποθέτηση 5-6 θερμοπομπών ανά δωμάτιο. Ένα άλλο τους πλεονέκτημα είναι ότι από τη στιγμή που ο χρήστης ανάβει τον διακόπτη της συσκευής, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να επιτύχει γρήγορη θέρμανση του χώρου. Έχουν επίσης δυνατότητα αυτόματης ενεργοποίησης μέσω ειδικών ρελέ. Για παράδειγμα, όταν η εξωτερική θερμοκρασία πέσει κάτω από ένα προκαθορισμένο όριο (π.χ. 15 βαθμοί), τότε αυτόματα, μέσω ενός εξωτερικού θερμοστάτη, ενεργοποιείται η συσκευή. Εκεί όπου μειονεκτούν οι θερμοπομποί είναι ότι αντίθετα με τους θερμοσυσσωρευτές δεν έχουν τη δυνατότητα να αποθηκεύουν ενέργεια κατά τις νυχτερινές ώρες, προκειμένου εν συνεχεία να τη μετατρέψουν σε θέρμανση, που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πώς όμως λειτουργούν οι θερμοπομποί στην πράξη; Οι θερμοπομποί λειτουργούν διά της φυσικής ροής του αέρα. Ο ψυχρός αέρας που βρίσκεται στα χαμηλότερα στρώματα ενός δωματίου εισέρχεται από το κάτω μέρος του θερμοπομπού, θερμαίνεται από την ειδική αντίσταση του σώματος και εξάγεται από το πάνω μέρος της συσκευής, χωρίς να ξηραίνει τον αέρα. Η συσκευή είναι κατά τέτοιο τρόπο κατασκευασμένη, ώστε να εγκλωβίζει τον αέρα στο εσωτερικό της, ανεβάζοντας έτσι τη συνολική θερμοκρασία του θερμοπομπού. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την πολύ γρήγορη απόδοση της θερμότητας στον χώρο, την υγιεινή θέρμανση χωρίς ξήρανση της ατμόσφαιρας και τη γρήγορη διακοπή της λειτουργίας του θερμοπομπού από τον ηλεκτρονικό θερμοστάτη.

Επιπλέον η θερμική αντίσταση πολλών μοντέλων είναι θωρακισμένη με αλουμίνιο. Δεν πυρακτώνεται και επομένως δεν καίει το οξυγόνο της ατμόσφαιρας. Οι συσκευές αυτές τοποθετούνται άφοβα στο μπάνιο, καθώς παρέχουν προστασία από υγρασία και υδρατμούς, ενώ σε περίπτωση που κατά λάθος σκεπαστούν (π.χ. από ρούχα), διακόπτεται αμέσως η λειτουργία του.

Υπέρυθρη θέρμανση

Η υπερυθρη θερμανση είναι ένας νέος, εναλλακτικός τρόπος θέρμανσης που έχει την ιδιότητα να θερμαίνει απευθείας τα σώματα και τα αντικείμενα χωρίς να ζεσταίνει τον αέρα γύρω από αυτά. Λειτουργεί ακριβώς όπως και οι ακτίνες του ήλιου, δηλαδή ζεσταίνει οτιδήποτε ακόμα και σε χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Η υπερυθρη θερμανση έχει ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία και την ευεξία του ανθρώπου. Χαρακτηρίζεται όχι μόνο ως απόλυτα ασφαλής, αλλά εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιείται και για θεραπευτικούς σκοπούς.

Με τα συστήματα υπέρυθρης θέρμανσης επιτυγχάνεται:

Μεγάλη οικονομία σε σχέση με τους συμβατικούς τρόπους θερμανσης (πετρέλαιο, αέριο, A/C)Υγιεινή θέρμανση με ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο (κυκλοφορία αίματος, ρευματισμοί, αρθρίτιδες, μυικοί πόνοι, αδυνάτισμα)Χαμηλό κόστος κτήσης και μηδενικό κόστος συντήρησηςΚαθαρό περιβάλλον, δεν ξηραίνεται η ατμόσφαιρα και δημιουργεί μια ευχάριστη και ανεκτή αίσθηση θερμότηταςΑισθητική χώρου, διακοσμούν και ομορφαίνουν το χώρο σας καθώς υπάρχει δυνατότητα εκτύπωσης διαφόρων σχεδίων και χρωμάτων στην επιφάνεια τους.

Κόστος:

για 6 τετραγωνικά, διασταση 60-60, 285 ευρω.για 10 τετραγωνικα, διασταση 60-90, 330 ευρω.για 15 τετραγωνικα διασταση 60-120, 350 ευρω.

Ενδεικτικός Υπολογισμός Εξόδων

Ο παρακάτω πίνακας περιέχει ένα ενδεικτικό υπολογισμό κόστους για ένα διαμέρισμα 70 m2. Όλες οι τιμές έχουν υπολογιστεί με 0,092 ευρώ/kwh, για 180 μέρες (6 μήνες) 8ωρης συνεχούς λειτουργίας. Με την χρήση θερμοστάτη εξοικονομείτε περίπου 25%

Όλα τα παραπάνω μπορούν να αποδώσουν καλύτερα σε σπίτια που ήδη έχουν προχωρήσει σε ενεργειακή αναβάθμιση.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ

Από το 2010 βρίσκεται σε εξέλιξη το συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ΄οίκον.

Για την ένταξη στο Πρόγραμμα απαιτείται η διενέργεια ενεργειακών επιθεωρήσεων (πριν και μετά τις παρεμβάσεις), το κόστος των οποίων καλύπτεται κατά 100% από το Πρόγραμμα, μετά την επιτυχή υλοποίηση του έργου.

Επιπλέον, καλύπτεται δαπάνη για αμοιβή συμβούλου έργου, έως 250€ χωρίς Φ.Π.Α.

Για ποιες εργασίες μπορώ να χρηματοδοτηθώ;

Η εξοικονόμηση που επιτυγχάνεται από τις παρεμβάσεις του προγράμματος πρέπει να αντιστοιχεί σε αναβάθμιση μιας ενεργειακής κατηγορίας ή στο 30% της ενεργειακής κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς.

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις αφορούν σε:

1. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτηρίου συμπεριλαμβανομένου του δώματος/στέγης και της πιλοτής (συμπεριλαμβάνονται πρόσθετες εργασίες όπως αποξηλώσεις και αποκομιδή, επεμβάσεις στη στέγη πχ. αντικατάσταση κεραμιδιών, κτλ).
2. Αντικατάσταση κουφωμάτων και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης (συμπ. εξώπορτα κτηρίου, κουφώματα κλιμακοστασίου, παντζούρια, ρολά, τέντες, κτλ).
3. Αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης (συμπ. αντικατάσταση εξοπλισμού του λεβητοστασίου και του δικτύου διανομής, τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα, συστήματα ελέγχου και αυτονομίας θέρμανσης κτλ).

Για την υλοποίηση των παρεμβάσεων δεν απαιτείται αδειοδότηση, ούτε καν έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, εκτός πολύ ειδικών περιπτώσεων. Ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. (που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα) δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15.000€ ανά ιδιοκτησία.