«Αυτό που με ανησυχεί είναι η μείωση της αξίας, η απώλεια της νομισματικής αξίας της φωτογραφίας».

Ο παγκοσμίου φήμης φωτογράφος Ed Kashi βρέθηκε για λίγες ημέρες στην ειδυλλιακή Πάργα, καλεσμένος των ανθρώπων της Villa Rossa, ενός πανέμορφου ξενοδοχείου και εστιατορίου της περιοχής. Εκεί ο Ed Kashi ηγήθηκε ενός εργαστηρίου φωτογραφίας και μιας διάλεξης με τίτλο «The Life of the Hybrid Visual Storyteller». Eκτός από τη δουλειά του ο Kashi μίλησε στους λάτρεις της φωτογραφίας για την εξέλιξη των νέων μέσων επικοινωνίας, όπως το

Η δουλειά του Ed Kashi έχει δημοσιευτεί στα μεγαλύτερα έντυπα του πλανήτη, όπως το «National Geographic», η «Washington Post», οι «New York Times» και το περιοδικό «Time».

Ο ίδιος μίλησε στην Ελευθερία Πάντζιου για τη δουλειά του και την τέχνη της φωτογραφίας.

Ερώτηση: Βρίσκεστε στην Πάργα ως επικεφαλής ενός σεμιναρίου για τη φωτογραφία. Ποια είναι τα βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε, προκειμένου να βγάλουμε καλές φωτογραφίες;

Ed Kashi: Ένα από τα πολλά υπέροχα πράγματα στη φωτογραφία είναι ότι σου δίνει την δυνατότητα να εξερευνήσεις τον κόσμο, ακόμα και αν ο κόσμος είναι η πίσω αυλή του σπιτιού σου. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις την περιέργειά σου, την ικανότητά σου να παρατηρείς. Μία συμβουλή είναι λοιπόν είναι να απελευθερώσεις τον εαυτό σου να έχεις ανοιχτή καρδιά, ανοιχτό μυαλό, μάτια ορθάνοιχτα και έτσι να εξερευνήσεις ένα μέρος, τους ανθρώπους ή ένα θέμα. Να χρησιμοποιείς την κάμερά σου σαν ένα διαβατήριο σε αυτόν τον κόσμο.

Ερ.: Κάποιοι λένε ότι δεν χρειάζεται να έχεις ακριβό εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, για να βγάζεις καλές φωτογραφίες. Συμφωνείτε;

Ε.Κ.: Συμφωνώ απολύτως. Ιδίως σήμερα με τις κάμερες των κινητών τηλεφώνων, μπορείς να βγάλεις πολύ καλές φωτογραφίες. Έχει να κάνει με αυτό που έχεις στην καρδιά σου, στο μυαλό σου και το μάτι που έχεις.

Ερ.: Ανησυχείτε για την εξέλιξη της φωτογραφίας σε όρους ποιότητας, τώρα που η νέα τεχνολογία έχει φέρει στο προσκήνιο τα κινητά τηλέφωνα και τα ipad;

E.Κ.: Αυτό που με ανησυχεί είναι η μείωση της αξίας, η απώλεια της νομισματικής αξίας της φωτογραφίας. Αυτός είναι ο μεγάλος μου φόβος διότι αυτή είναι και η μεγαλύτερη απειλή για το επάγγελμα της φωτογραφίας και τους ανεξάρτητους φωτογράφους. Ωστόσο χαίρομαι για την ευκαιρία που έχουμε να δημιουργούμε εικόνες με μια πολύ μεγάλη ποικιλία τρόπων, με πολλά διαφορετικά εργαλεία. Ξέρετε τώρα μπορούμε να είμαστε οι ίδιοι παραγωγοί, με το instagram, το facebook, το blog μου ή το twitter, μπορώ να προβάλλω τη δουλειά μου στον κόσμο. Και αυτό είναι επαναστατικό.

Ερ.: Τι εννοείτε με τον όρο «νομισματική αξία της φωτογραφίας»;

Ε.Κ.: Η αξία της δουλειάς των φωτογράφων έχει μειωθεί δραματικά. Όταν το πρακτορείο για το οποίο δουλεύω, το «VII Images» πουλά μια φωτογραφία, τα χρήματα που λαμβάνω είναι πολύ λιγότερα σε σχέση με πέντε ή δέκα χρόνια πριν. Κατ' επέκταση δυσκολευόμαστε να βγάλουμε τα προς το ζην.
Επίσης, υπάρχει η πειρατεία των φωτογραφιών. Είναι η ίδια κατάσταση με αυτή που αντιμετωπίζουν εδώ και πολλά χρόνια οι μουσικοί, οι οποίοι λόγω της πειρατείας έχουν υψηλές απώλειες από τη μη καταβολή πνευματικών δικαιωμάτων.

Ερ.: Τι ακριβώς αναζητούν οι εκδότες, στην παρούσα συγκυρία; Ενδιαφέρονται για την ποιότητα της φωτογραφίας ή δίνουν σημασία στην ιστορία που «αφηγείται»;

E.Κ.: Οι εκδότες συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για την ποιότητα της φωτογραφίας. Ούτως ή άλλως η ποιότητα σήμερα είναι καλύτερη από πότε. Ωστόσο, εξαρτάται από την έκδοση. Το «National Geographic» ή το «New Yorker» αλλά και ευρωπαϊκά έντυπα ενδιαφέρονται, όχι μόνο για την ποιότητα των φωτογραφιών αλλά και για το νόημά τους και την σημαντικότητα τους. Ωστόσο υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες και blogs, που δεν ελέγχουν πάντα την ποιότητα των φωτογραφιών και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται.

Ερ.: Η χρήση του ήχου και του βίντεο σε συνδυασμό με τη φωτογραφία, σας δίνει τη δυνατότητα να «διηγείστε» καλύτερα τις ιστορίες σας;

Ε.Κ.: Η ευκαιρία να χρησιμοποιώ την κίνηση και τον ήχο δίνει φωνή στα υποκείμενά μου. Τους δίνει τη δυνατότητα να διηγηθούν την ιστορία τους με την ίδια τους της φωνή. Οι φωτογραφίες μου τότε αποτελούν την «πύλη», μέσω της οποίας μπορούμε να δούμε τη ζωή τους. Έτσι αυξάνει την δύναμη της αρθρογραφίας μου και μου επιτρέπει να διηγούμαι ιστορίες με πιο δυνατό και πλούσιο τρόπο. Επίσης, μου επιτρέπει να διηγηθώ ιστορίες που δεν είναι «οπτικές», με την χρήση βίντεο και συνεντεύξεων. Έτσι μπορώ να δώσω ζωή σε ιστορίες που θεωρώ σημαντικές.

Ερ.: Σε τι είδους θέματα θα επικεντρωθείτε κατά την διάρκεια του εργαστηρίου φωτογραφίας και της διάλεξής σας στην Πάργα;

Ε.Κ.: Συμμετέχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών ανθρώπων. Κάποιοι από αυτούς έχουν επικεντρωθεί σε θέματα φύλου, περιθωριοποίησης, μετανάστευσης. Αυτό που θέλω λοιπόν είναι να τους ωθήσω να εφαρμόσουν τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα σε κάτι στην Πάργα. Έτσι ώστε η δουλειά που θα παράγουν εδώ να γίνει ένα μεγαλύτερο κομμάτι ενός συνεχιζόμενου πρότζεκτ ή θέματος, με το οποίο ήδη ασχολούνται.
Κατά τη διάρκεια της διάλεξής μου θα μιλήσω εκτενώς για κάποια από τα θέματα και τις ιστορίες, στις οποίες έχω επικεντρωθεί με τη δουλειά μου. Ένα θέμα είναι οι Σύριοι πρόσφυγες, ένα άλλο οι χρόνιες αρρώστιες των εργατών ζαχαροκάλαμων στη Νικαράγουα, θέματα σχετικά με το φυλετικό προφίλ στην Ευρώπη. Πέρυσι έκανα ένα θέμα για την διαμάχη μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων στη Βόρειο Νιγηρία. Είναι μία σειρά σοβαρών ζητημάτων και θεμάτων.

Ερ.: Πως βλέπετε την ελληνική πραγματικότητα και αν θα θέλατε να κάνετε ένα φωτογραφικό ρεπορτάζ, ποιο θα ήταν αυτό?

E.Κ.: Σκέφτομαι αρκετό καιρό να κάνω ένα θέμα για την οικονομική κατάσταση εδώ και πως έχει επηρεάσει τους Έλληνες. Διαισθάνομαι ότι η κατάσταση αλλάζει, ίσως όχι τόσο γρήγορα όσο θα θέλατε και ίσως όχι για όλους. Όμως νομίζω ότι το πιο ενδιαφέρον ζήτημα αυτή τη στιγμή - δεδομένου ότι η Ελλάδα έγινε έμβλημα των οικονομικών προβλημάτων στην Ευρώπη - είναι να αλλάξει η κατάσταση στην Ελλάδα οικονομικά. Διότι φυσικά θέλουμε όλη η Ευρώπη να τα πάει καλά.