Εμπραχίμ Ραΐσι: Το προφίλ και η πορεία του Ιρανού ηγέτη

Ο σκληροπυρηνικός πρόεδρος του ΙράνΕμπραχίμ Ραΐσι θεωρείτο εδώ και καιρό προστατευόμενος του ανώτατου ηγέτη της χώρας και πιθανός διάδοχός του για τη θέση του εντός της σιιτικής θεοκρατίας της χώρας.

Ο Ραΐσι, 63 ετών, διοικούσε προηγουμένως το δικαστικό σώμα του Ιράν. Διεκδίκησε ανεπιτυχώς την προεδρία το 2017 εναντίον του Χασάν Ρουχανί, του σχετικά μετριοπαθούς κληρικού που ως πρόεδρος πέτυχε το 2015 την πυρηνική συμφωνία της Τεχεράνης με τις παγκόσμιες δυνάμεις.

Ο προκλητικός του ρόλος στις ”επιτροπές θανάτου” που θανάτωσαν 5.000 άτομα

Το 2021, ο Ραΐσι κατέβηκε εκ νέου στις εκλογές,

στις οποίες όλοι οι υπολογίσιμοι αντίπαλοί του αποκλείστηκαν από την υποψηφιότητα βάσει του ιρανικού συστήματος ελέγχου. Κατέλαβε σχεδόν το 62% των 28,9 εκατομμυρίων ψήφων, το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στην ιστορία της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Εκατομμύρια έμειναν στο σπίτι τους και άλλοι ακύρωσαν τα ψηφοδέλτια.

Ο Ραΐσι ήταν προκλητικός όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου μετά την εκλογή του για τις εκτελέσεις του 1988, κατά τις οποίες έγιναν εικονικές επαναληπτικές δίκες πολιτικών κρατουμένων, μαχητών και άλλων που θα γίνονταν γνωστές ως ″επιτροπές θανάτου” στο τέλος του αιματηρού πολέμου Ιράν-Ιράκ.

Αφού ο τότε ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί αποδέχτηκε μια κατάπαυση του πυρός με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ, μέλη της ιρανικής αντιπολιτευόμενης ομάδας Mujahedeen-e-Khalq, βαριά οπλισμένα από τον Σαντάμ Χουσεΐν, εισέβαλαν στα ιρανικά σύνορα από το Ιράκ σε μια αιφνιδιαστική επίθεση. Το Ιράν απέκρουσε την επίθεσή τους.

Οι δίκες ξεκίνησαν περίπου εκείνη την περίοδο, με τους κατηγορούμενους να καλούνται να ταυτοποιηθούν. Όσοι απάντησαν ”μουτζαχεντίν” καταδικάστηκαν σε θάνατο, ενώ άλλοι ερωτήθηκαν αν ειναι διατεθειμένοι να ”καθαρίσουν ναρκοπέδια για το στρατό της Ισλαμικής Δημοκρατίας”, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας του 1990. Διεθνείς ομάδες για τα δικαιώματα εκτιμούν ότι εκτελέστηκαν έως και 5.000 άτομα. Ο Ραΐσι συμμετείχε στις επιτροπές.

Οι κυρώσεις των ΗΠΑ

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε το 2019 κυρώσεις στον Ραΐζι ”για τη διοικητική του επίβλεψη των εκτελέσεων ατόμων που ήταν ανήλικοι κατά τη στιγμή του εγκλήματός τους και για τα βασανιστήρια και άλλες σκληρές, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές μεταχειρίσεις ή τιμωρίες κρατουμένων στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένων των ακρωτηριασμών”. Αναφέρεται επίσης η συμμετοχή του στις εκτελέσεις του 1988.

Το Ιράν διοικείται πρακτικά από τον 85χρονο ανώτατο ηγέτη του, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Ομως ως πρόεδρος, ο Ραΐσι υποστήριξε τον εμπλουτισμό ουρανίου σε επίπεδα σχεδόν οπλικού βαθμού στο Ιράν, καθώς και την παρεμπόδιση των διεθνών επιθεωρητών στο πλαίσιο της αντιπαράθεσής του με τη Δύση. 

Ο Ραΐσι υποστήριξε επίσης την επίθεση κατά του Ισραήλ σε μια μαζική επίθεση τον Απρίλιο, κατά την οποία πάνω από 300 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πύραυλοι εκτοξεύτηκαν κατά της χώρας σε απάντηση για μια ύποπτη ισραηλινή επίθεση που σκότωσε Ιρανούς στρατηγούς στο συγκρότημα της πρεσβείας της χώρας στη Δαμασκό της Συρίας.

Υποστήριξε επίσης τις υπηρεσίες ασφαλείας της χώρας καθώς κατέστειλαν κάθε διαφωνία, μεταξύ άλλων μετά τον θάνατο της Mάχσα Αμινί το 2022 και τις πανεθνικές διαμαρτυρίες που ακολούθησαν.

Κατά την πολύμηνη καταστολή των ταραχών σκοτώθηκαν περισσότεροι από 500 άνθρωποι και συνελήφθησαν πάνω από 22.000. Τον Μάρτιο, μια ερευνητική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών διαπίστωσε ότι το Ιράν ήταν υπεύθυνο για τη ”σωματική βία” που οδήγησε στον θάνατο της Aμινί μετά τη σύλληψή της επειδή δεν φορούσε χιτζάμπ.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ«Πόσους πυραύλους ρίξαμε, πόσοι χτύπησαν, μικρή σημασία έχει» λέει ο ανώτατος ηγέτης του ΙράνΜεσανατολικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών