Από τον Βόρειο Πόλο στη Μέση Γη: Τα γράμματα του Τόλκιν στα παιδιά του

Τον Δεκέμβριο του 1920, ο «Πατέρας των Χριστουγέννων» έστειλε ένα γράμμα σε ένα μικρό σπιτάκι στα προάστια της Οξφόρδης, στο οποίο είχε βάλει και μια ακουαρέλα με τον εαυτό του -ως Αγιο Βασίλη- και το εξωτικό του σπίτι, που είχε ζωγραφίσει ο ίδιος.

Ο θόλος του σπιτιού ήταν από πάγο και τα σκαλοπάτια στο μονοπάτι που οδηγούσε στο σπίτι φωτιζόντουσαν από λάμπες επίσης από πάγο. «Άκουσα να ρωτάς τον μπαμπά για το πώς είμαι και πού ζω», έγραψε στον τρίχρονο Τζον Τόλκιν και καθώς η οικογένεια μεγάλωνε και απέκτησε τέσσερα παιδιά, συνέχισε να γράφει κάθε Χριστούγεννα

επί 23 χρόνια, μέχρι ότου η Πρίσιλα, η μικρότερη από τα αδέλφια έγινε 14 ετών.

Το πρώτο σκίτσο ως «Πατέρας των Χριστουγέννων» που έστειλε για πρώτη φορά το 1920 ο Τόλκιν στα παιδιά του

Οι επιστολές ακολουθούσαν τα παιδιά σε διάφορες διευθύνσεις στο Λιντς, όπου ο πατέρας τους, Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, δίδασκε στο πανεπιστήμιο, και στη συνέχεια στην Οξφόρδη όπου έγινε καθηγητής Αγγλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Οι Τόλκιν έμειναν στην Οξφόρδη από το 1930 μέχρι το 1947, σε ένα πολύ μεγάλο σπίτι, χωρίς αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά χαρακτηρίστηκε διατηρητέο αφού συνδέθηκε με τα βιβλία, στα οποία στηρίχθηκε μια εκδοτική και κινηματογραφική αυτοκρατορία, το «Χόμπιτ» και η τριλογία «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών».

Τα εικονογραφημένα γράμματα μέσα σε φακέλους με χειροποίητη σφραγίδα συνέχισαν να παραδίδονται στο νούμερο 20 της Νόρθμοορ Ρόουντ κάθε παραμονή Χριστουγέννων, μερικές φορές από έναν ταχυδρόμο που είχε πειστεί να τις αφήνει μαζί με πιο βαρετά γράμματα και κάρτες, στο χαλάκι της εξώπορτας.

Τα εικονογραφημένα νέα του «Πατέρα των Χριστουγέννων» στο γράμμα του 1926

Κάποιες χρονιές, ο «Πατέρας των Χριστουγέννων» ήταν πολύ απασχολημένος και το μόνο που προλάβαινε να κάνει ήταν να στέλνει μερικά σύντομα νέα, άλλες φορές όμως, όταν είχε χρόνο ζωγράφιζε περίτεχνα έργα. Ένα από αυτά δείχνει τον τάρανδό του την ώρα που φτάνει με το έλκηθρο στον ορίζοντα της Οξφόρδης: «το σπίτι σας είναι δεξιά ακριβώς εκεί που ξεπροβάλλουν από τη σκιά τρία μικρά μαύρα σημεία».

Πολλά μιλούσαν για τις περιπέτειες της Πολικής Αρκούδας, που ήταν φίλη και βοηθός του -το 1926 άναψε κατά λάθος όλα τα φώτα και έλαμψε το Βόρειο Σέλας- ή των ξωτικών που το 1932 προσπάθησαν να κλέψουν τα δώρα από την αποθήκη. Σε ένα γράμμα η Πολική Αρκούδα «βρήκε μια τρύπα στην πλαγιά ενός λόφου και μπήκε μέσα επειδή χιόνιζε».

Η αρκούδα γλίστρησε σε μια βραχώδη πλαγιά, βράχια και πέτρες έπεσαν πάνω της και δεν μπορούσε να σκαρφαλώσει πάλι επάνω: «Ξαφνικά όμως, μύρισε τα ξωτικά και άρχισε να ψάχνει. Δεν ήταν και πολύ σοφό γιατί φυσικά τα ξωτικά δεν μπορούν να την βλάψουν, αλλά οι σπηλιές τους είναι πολύ επικίνδυνες», γράφει στο γράμμα. Το χιόνι, η είσοδος στις επικίνδυνες σπηλιές και η μυρωδιά των ξωτικών είναι οικεία στους αναγνώστες του «Χόμπιτ ή Εκεί Πάλι Πίσω», το βιβλίο που επεξεργαζόταν ο Τόλκιν εκείνη την εποχή, το πρώτο από τις περιπέτειες της Μέσης Γης.

Στην ακουαρέλα του 1932 με τις ευχές του «Πατέρα των Χριστουγέννων» εμφανίζονται η Πολική Αρκούδα και τα Ξωτικά

Τα γράμματα κρατήθηκαν σε άψογη κατάσταση από τα παιδιά για δεκαετίες, αλλά τώρα πια ανήκουν στους θησαυρούς της βιβλιοθήκης Μπόντλιαν στην Οξφόρδη. Και θα παρουσιαστούν το ερχόμενο καλοκαίρι στη μεγάλη έκθεση που ετοιμάζει η βιβλιοθήκη. Εκτός από τα εικονογραφημένα γράμματα, η έκθεση που είναι αφιερωμένη στο έργο του Τόλκιν, περιλαμβάνει επίσης χειρόγραφα, χάρτες, επιστολές, προσωπικά αντικείμενα και δικές του πρωτότυπες εικονογραφήσεις για τα βιβλία του, που προέρχονται από το αρχείο και πολλά δάνεια.

«Τα χριστουγεννιάτικα γράμματα είναι ίσως τα πιο αγαπημένα μου αντικείμενα από ολόκληρη τη συλλογή», δήλωσε η Κάθριν ΜακΙλγουέιν, υπεύθυνη για το αρχείο του Τόλκιν στην βιβλιοθήκη Μπόντλιαν και επιμελήτρια την έκθεσης, «Δείχνουν μια πραγματικά άλλη πλευρά του Τόλκιν, ως αξιαγάπητου οικογενειάρχη. Υπάρχει κάτι τόσο συγκινητικό για την εικόνα του, ανεξάρτητα από τις απαιτήσεις της δουλειάς του στο πανεπιστήμιο εκείνη την εποχή του ή των γραπτών του, έβρισκε το χρόνο να καθίσει στο γραφείο του και να φτιάξει αυτά τα θαυμάσια γράμματα, τόσο λεπτομερή και τόσο όμορφα εικονογραφημένα».

Στην κάρτα του 1933 η Πολική Αρκούδα νικάει τα ξωτικά

«Εκείνη την εποχή ήταν πολύ πιο γνωστός ως ένας από τους πιο διακεκριμένους αγγλοσάξωνες ακαδημαϊκούς, πράγμα που μπορεί να ακούγεται κάπως στεγνό, αλλά δεν υπήρχε τίποτα στεγνό σε αυτά τα γράμματα», δήλωσε η Κάθριν ΜακΙλγουέιν. Και πιστεύει ότι οι επισκέπτες της έκθεσης θα εκπλαγούν από το πόσο καλές είναι οι ακουαρέλες του Τόλκιν, ο οποίος αναγκάστηκε να αφήσει τα μαθήματα τέχνης για πιο ακαδημαϊκά θέματα.

«Βρίσκω ότι τα γράμματα είναι τόσο συγκινητικά και για άλλον ένα λόγο: Δεν θα μπορούσε να υπάρχει πιο ξεκάθαρη απόδειξη για το πόσο σημαντική ήταν η οικογένειά του γι’ αυτόν. Ήταν ορφανός από την ηλικία των 12 ετών, όταν πέθανε η μητέρα του, και πέρασε χρόνια σε ορφανοτροφεία του Μπέρμιγχαμ. Σε ένα από αυτά τα οικοτροφεία γνωρίστηκαν με τη σύζυγό του Ιντιθ, και το οικογενειακό σπίτι που έφτιαξαν μαζί με τα παιδιά τους σήμαινε τα πάντα γι’ αυτόν».

Σκίτσα που συνόδευαν το γράμμα του 1932

Η έκθεση θα συνοδεύεται και από ένα βιβλίο με πλούσια εικονογράφηση που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις της βιβλιοθήκης (Bodleian Library Publishing) στις 25 Μαΐου 2018.

Να σημειωθεί ότι η Μποντλιανή βιβλιοθήκη, γνωστή και ως «Bodley» ή απλά «The Bod», είναι η βασική βιβλιοθήκη για έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μία από τις παλαιότερες της Ευρώπης και η δεύτερη σε μέγεθος στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την Βρετανική Βιβλιοθήκη.

Info
«Τολκιν: Δημιουργός της Μέσης Γης»
Weston Library, Broad Street, Oxford OX1 3BG, Ηνωμένο Βασίλειο
Διάρκεια έκθεσης: 1η Ιουνίου – 28 Οκτωβρίου 2018

The post Από τον Βόρειο Πόλο στη Μέση Γη: Τα γράμματα του Τόλκιν στα παιδιά του appeared first on Protagon.gr.