Ουόρλντ Μπι Φρι: Ένας ελεύθερος (και θεαματικός) κόσμος

Ο Ινδός στοχαστής, Μαχάτμα Γκάντι, συνήθιζε να εμπνέει τους ακόλουθούς του λέγοντας «γίνει εσύ ο ίδιος η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο». Ο Λόιντ Μπέρναρντ Φρι είχε τους δικούς του «ακόλουθους» και θαυμαστές. Αλλά ενώ δεν έκρυψε ποτέ πως τον ένοιαζε η έξωθεν καλή μαρτυρία και η εξωτερική του εμφάνιση, παρέμεινε αυθεντικός. Και τον Δεκέμβριο του 1981 αποφάσισε να γίνει εκείνος η αλλαγή του… δικού του κόσμου. Όχι ακριβώς «μικρόκοσμου». Για την ακρίβεια, έγινε η αλλαγή του ονόματός του, που τον κατέστησε και επισήμως

Ο 26χρονος νυν φόργουορντ των Σπερς, Τζεφ Πέντεργκραφ, που αποφάσισε τις προηγούμενες μέρες να αλλάξει το όνομά του σε Τζεφ Έιρς (γιατί το Πέντεργκραφ ήταν του πατριού του και δεν ήθελε η κόρη του να έχει για επώνυμο κάποιο που δεν άνηκε στην δική του φαμίλια) θύμισε σε πολλούς τις περιπτώσεις παικτών του μπάσκετμπολ που «βαφτίστηκαν» ξανά και οικειοθελώς. Σαφώς και πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των ημερών μας ήταν η απόφαση του Ρον Αρτέστ να μετονομαστεί σε «Metta World Peace» (σ.σ.: το πρώτο σημαίνει «αρετή της καλοσύνης» στην γλώσσα των Βουδιστών και το υπόλοιπο «Παγκόσμια Ειρήνη» στα αγγλικά). Ωστόσο, ο άνθρωπος που έβαλε για πρώτη φορά την λέξη «world» (=«κόσμος») στην ταυτότητα και το διαβατήριό του ήταν ο Λόιντ Φρι.

Αν και γεννήθηκε στην Ατλάντα στις 9 Δεκεμβρίου 1953, η μπασκετική «μοίρα» τον έφερε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Στο τοπικό γυμνάσιο Κάναρσι άρχισε να συγκεντρώνει πάνω του τα βλέμματα. Όμως εκεί όπου πραγματικά εντυπωσίαζε ήταν στα ανοικτά γήπεδα της περιοχής. Ήταν τότε που κανείς δεν τον φώναζε Λόιντ, αλλά «all-World», από το ομώνυμο παρατσούκλι που του χάρισε ένας φίλος του, ο Χερμπ Σμιθ. Και ο Φρι θυμήθηκε σε μία προ διετίας συνέντευξη στο περιοδικό «SLAM» ότι «ο Χερμπ με αποκαλούσε “World” λόγω του μεγάλου άλματός μου και του γεγονότος ότι ακόμη και κόντρα σε πολύ ψηλότερους αντιπάλους, επιχειρούσα να καρφώσω ακόμη και με περιστροφή 360 μοιρών»! Ο Φρι εξήγησε πως «ο Χερμπ έδινε σε όλους παρατσούκλια στο Μπράουνσβιλ του Μπρούκλιν και συχνά όλοι οι θεατές στα playgrounds φώναζαν ρυθμικά το παρωνύμιό μου». Το 1981 αποφάσισε να αλλάξει το μικρό του όνομα σε «World», και να ονομάζεται πια… «Ελεύθερος Κόσμος», καθώς διατήρησε το αρχικό του μεσαίου (Μπέρναρντ) και αυτό ακριβώς σήμαινε το «WorldB. Free»!!!

«Νομίζω πως ακόμη και σήμερα είμαι πολιτικοποιημένος. Τότε ήμουν περισσότερο και η αλλαγή του ονόματος ήταν μία ευκαιρία να υπενθυμίσω στον κόσμο πως πρέπει να είναι πάντα ελεύθερος και να το θυμάται αυτό κάθε φορά που θα λέει ή ακούει για μένα», σχολιάζει ο 59χρονος πλέον Φρι. Πάντως, ο ίδιος δεν έμεινε «ελεύθερος» από την έπαρση… Παρά τα εξαιρετικά κατορθώματά του στα 13 χρόνια που έπαιξε στο ΝΒΑ, για Φιλαντέλφια (δις), Σαν Ντιέγκο, Γκόλντεν Στέιτ, Κλίβελαντ, Χιούστον, είχε από νωρίς αποκτήσει την ταμπέλα του «εγωιστή» και του ατομιστή. «Δεν μπορώ να κρύψω πως συχνά ένιωθα ακριβώς έτσι», λέει στον απολογισμό του ο Φρι, εξηγώντας ότι «αυτό έγινε ίσως τα πρώτα χρόνια στο ΝΒΑ, στην Φιλαντέλφια». Μετά την θητεία του στο άσημο κολέγιο Γκίλφορντ (3ης κατηγορίας NCAA, το οποίο οδήγησε στον τίτλο του NAIA(NationalAssociationofIntercollegiateAthletics) το 1973, επιλέχθηκε στον 2ο γύρο (Νο23) στο ντραφτ του 1975, από τους Σίξερς.

Μονάχα που oεπονομαζόμενος και ως «PrinceofMidair», από σκόρερ και μαθημένος στον ρόλο του σταρ, στην «πόλη της αδερφικής αγάπης» έπρεπε να προσαρμοστεί σε συμπληρωματικούς ρόλους, αρχικά δίπλα στον Τζορτζ ΜακΓκίνις και στην συνέχεια πλάι στον Τζούλιους Έρβινγκ… «Η φήμη μου ήταν άσχημη. Το ήξερα. Όλοι έλεγαν πως ήθελα μόνο να σουτάρω και να μιλάω συνεχώς. Όμως σε αυτή την ομάδα των Σίξερς και οι 12 παίκτες ήθελαν τη μπάλα και η μπάλα ήταν μόνο μία! Το να μην κλείνω το στόμα μου, ήταν κάτι σαν αντίδραση και μηχανισμός άμυνας για να ακούγομαι κι εγώ, στην “σκιά” των ΜακΓκίνις και “Dr. J”. Αφήστε που ακόμη νομίζω πως η Λίγκα, ενώ επιθυμούσε να βλέπει το σόου μου, δεν με άφησε να παίξω σε καλές ομάδες που διεκδικούσαν τίτλους», είναι το συμπέρασμα του. Ο Φρι είχε 8,3, 16,3 και 15,7π. μ.ο. στις τρεις πρώτες σεζόν του στην Φιλαδέλφεια. Όμως «εκτοξεύθηκε» όταν μετακόμισε στο Σαν Ντιέγκο και σκόραρε 28,8π. και 30,2π.(!) το1979 και 1980 αντίστοιχα με τους Κλίπερς, χάνοντας και τις δύο χρονιές τον τίτλο του πρώτου σκόρερ της σεζόν από τον Τζορτζ Γκέρβιν των Σπερς! Μάλιστα, δεν διστάζει πια να θεωρεί τον «Iceman» ως τον «δυσκολότερο αντίπαλο που είχα ποτέ. Μπορούσε να πετύχει εις βάρος σου 45π. σε ένα ημίχρονο δίχως να ιδρώσει καν και όποτε εγώ σκόραρα 50π., εκείνος πετύχαινε 52π.»!!!

Παρά το γεγονός ότι σκόραρε ακατάπαυστα (είχε πάντα +22,5π. μ.ο. μέχρι το 1986), έμεινε με το παράπονο πως «λόγω της υποτιθέμενης εγωιστικής διαγωγής μου, το ΝΒΑ δεν με άφησε να παίξω παρά μόνο σε ένα AllStarGame(σ.σ.: 1980). Οι συγκυρίες με έστελναν συνεχώς σε ομάδες που “χτίζονταν” από την αρχή. Οι καλές ομάδες δεν με άγγιζαν. Στο Σαν Ντιέγκο, από τις 27 νίκες της σεζόν χωρίς εμένα, φτάσαμε στις 43. Στο Γκόλντεν Στέιτ, από τις 24 ανεβήκαμε στις 39. Στο Κλίβελαντ δεν πετύχαμε πολλά, ωστόσο ενώ σε κάποια ματς είχαν 2.000 θεατές, όταν έπαιξα εκεί το γήπεδο ήταν γεμάτο!». Στους Καβς βρήκε κι έναν άλλο ρόλο, αφού ο νεόκοπος τότε κόουτς Τζορτζ Καρλ, του έλεγε μεν να σκοράρει, όμως τον έπεισε να γίνει all-around παίκτης και παρότι οι επιθετικές του επιδόσεις μειώθηκαν, το 1984 και το 1985 είχε 4,5 και 4,2 ασίστ μ.ο. αντίστοιχα. Την δεύτερη χρονιά οδήγησε τους Καβαλίερς μέχρι τα πλέι-οφς (ήττα με 1-3 από τους Σέλτικς στον 1ο γύρο), για πρώτη φορά μετά το 1978!

Το 1986 επέστρεψε για μισή σεζόν στους Σίξερς και όταν τον αποδέσμευσαν (με μ.ο. 5,8π., τον χαμηλότερο της καριέρας του), αγωνίστηκε στο USBLκαι κατέκτησε τον τίτλο και το βραβείο του MVPμε τους Μαϊάμι Τρόπικς. Σε ηλικία 34 ετών, δεν ήταν πολλές οι ομάδες που θα ρίσκαραν να το αποκτήσουν. Ο κόουτς Μπιλ Φιτς του Χιούστον, πάντως, δεν το φοβήθηκε και τον υπέγραψε. Παρακολουθώντας τον να σκοράρει 37π. σε 31΄ στη νίκη 116-114 στο Σακραμέντο, στις 12 Νοεμβρίου 1987!!! «Όταν με έδιωξαν οι Σίξερς το 1987, απογοητεύτηκα για λίγο. Όμως κοίταξα τον εαυτό μου στον καθρέφτη και είπα: “Εγώ θα είμαι πάντα εγώ και κανείς δεν θα μου πει ποτέ ότι είμαι τελειωμένος. Θα τελειώσω με τον δικό μου τρόπο”». Και αποχώρησε από την ενεργό δράση (μ.ο. καριέρας στο ΝΒΑ 20,3π.-3,7ασ. σε 886 αγώνες) με τον δικό του τρόπο… Παίζοντας και για λίγο στους Ατλάντα Ιγκλς στο USBL, το 1991. Ενώ το όνομα του ακούστηκε ως σύμβολο ανεξαρτησίας και ελευθερίας στο τραγούδι «ThisIsMe» του ράπερ Common, to 2007.

Ο WorldB. Freeείναι στις μέρες μας διευθυντής ανάπτυξης παικτών και κοινωνικός «πρεσβευτής» των Σίξερς. Αναπολεί τον Νέιτ «Tiny» Άρτσιμπαλντ, που «πάντα θύμωνε γιατί νοιαζόμουν για το μαλλί και τα ρούχα μου όταν έπαιζα στα ανοικτά γήπεδα της Νέας Υόρκης. Εγώ ήθελα και να δείχνω ωραίος και να σκοράρω»! Δεν ξεχνά «τον Ντάριλ Ντόουκινς, που «ήταν τεράστιος, φαινόταν τρομακτικός, όμως είχε καρδιά μικρού παιδιού εκτός παρκέ» και προσθέτει ότι «έμαθα πολλά πράγματα δίπλα στον Μπερνάρντ Κινγκ, στους Ουόριορς». Ενώ δεν κρύβει πως «λάτρευα τον Ερλ Μονρό και τον Κλάιντ Φρέιζιερ από τους Νικς». Στην συνέντευξή του στο «SLAM», πάντως, αποκάλυψε μία μελαγχολική εμπειρία που είχε με τον τελευταίο… «Σε ηλικία 14 ετών, τρύπωσα έπειτα από ένα ματς στο “Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν” και στο τέλος περίμενα στην βροχή για ένα αυτόγραφο του Φρέιζιερ. Εμφανίστηκε δείχνοντας “κακός”, με την κάπα και το καπέλο του! Τον πλησίασα και του ζήτησα να υπογράψει, αλλά εκείνος μου είπε “δεν μπορώ τώρα”… Πληγώθηκα. Και 7 χρόνια μετά βρέθηκα αντίπαλός του στο ΝΒΑ. Ήρθα από τον πάγκο και πέτυχα μπροστά του 20 γρήγορους πόντους!. Αυτό έκανα κάθε φορά που τον έβρισκα αντίπαλο. Όταν με ρώτησε, μία βραδιά, γιατί παίζω τόσο δυνατά και παθιασμένα εναντίον του, τού είπα στην ιστορία και με κοίταξε απορημένος και σοκαρισμένος! Γι’ αυτό κι εγώ δεν αρνήθηκα ποτέ να δώσω αυτόγραφο».

[email protected]