ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΕ ΜΠΟΥΜΕΡΑΝΓΚ

Ρεπορτάζ : Παναγής Γαλιατσάτος(από την Καθημερινή της Κυριακής)Ο Γιώργος Παπανδρέου θέλει να αλλάξει τα κακώς κείμενα στο πολιτικό σύστημα μέσα από ένα δημοψήφισμα. Ο λαός (plebus) θα κληθεί να πάρει την απόφαση (scitum). Ο πρώτος, που αντιλήφθηκε πόσο αποτελεσματικό όπλο είναι το plebiscitum για να... υπερφαλαγγίσει ένα αγκυλωμένο και φθαρμένο πολιτικό σύστημα ήταν ο Γάιος Τιβέριος Γράκχος. Το εγχείρημα, όμως, του στοίχισε τη ζωή και έριξε τη Ρώμη σε έναν μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο. Το δημοψήφισμα δεν είναι ακίνδυνο ως όπλο και δεν εγγυάται αποτελέσματα. Τα τελευταία χρόνια, οι λαοί το είδαν ως ευκαιρία, να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους απέναντι στην κυβέρνηση και την πολιτική τάξη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το ερώτημα είναι αδιάφορο. Σημασία έχει η θέση που θα πάρει η εξουσία, ώστε ο διαμαρτυρόμενος πολίτης να ψηφίσει το αντίθετο.Η πιο γνωστή περίπτωση δημοψηφίσματος που απογοήτευσε όλες τις προσδοκίες του εμπνευστή του διενεργήθηκε στη Γαλλία, το 2005, για το ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Απαραίτητο δεν ήταν, για την επικύρωση αρκούσε η ψήφος της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Ωστόσο το καλοκαίρι του 2004, ο τότε πρόεδρος Ζακ Σιράκ το αποφάσισε κινούμενος από προσωπικές σκοπιμότητες και στη βάση δημοσκοπήσεων που έδειχναν ότι οι παραδοσιακά ευρωπαϊστές Γάλλοι τάσσονταν σε ποσοστό ώς και 72% υπέρ της επικύρωσης της Συνθήκης.Ο Σιράκ ευελπιστούσε ότι θα εμφανιζόταν ως ανυποχώρητος υπέρμαχος της ευρωπαϊκής υπόθεσης και θα ενίσχυε τη χαμηλή δημοτικότητά του. Αυτό θα του επέτρεπε να κατέβει στον στίβο για μια τρίτη προεδρική θητεία το 2007. Δεν ήθελε να χαρίσει το θέμα στον Νικολά Σαρκοζί, τον σημαντικότερο αντίζηλό του για το χρίσμα, ο οποίος είχε ήδη ταχθεί υπέρ τού να ερωτηθεί ο λαός. Ούτε να χάσει την ευκαιρία να σπείρει ζιζάνια στους Σοσιαλιστές, που δυσκολεύονταν να υπερψηφίσουν τη συνταγματική συνθήκη. Αυτό του βγήκε, όταν ο Φαμπιούς τέθηκε επικεφαλής της καμπάνιας του «όχι» στο εσωτερικό του Σοσιαλιστικού Κόμματος.Το ΕυρωσύνταγμαΤον Φεβρουάριο του 2005, οι Ισπανοί ψήφισαν υπέρ του Ευρωσυντάγματος σε ποσοστό 77%. Στις 5 Μαρτίου, ο Σιράκ όρισε ως ημερομηνία για το δημοψήφισμα την 29η Μαΐου. Για μια σειρά από αιτίες (οικονομική δυσπραγία, υψηλή ανεργία) που δεν είχαν καμιά σχέση με το κεντρικό ερώτημα του δημοψηφίσματος, ο γαλλικός λαός άλλαξε την άποψή του. Ακόμα και η ευρωπαϊκή πτυχή της δημόσιας συζήτησης αναπτύχθηκε ως μια στρέβλωση, όπου δέσποζε η απέχθεια απέναντι στη διεύρυνση, το ενταξιακό καθεστώς για την Τουρκία και το άγχος για τον Πολωνό υδραυλικό. Οι Γάλλοι ψήφισαν «όχι» σε ποσοστό 54,68%.Ο Σιράκ υπέστη ένα συντριπτικό πλήγμα, που έδωσε τη χαριστική βολή στην πολιτική του καριέρα. Υποχρεώθηκε να θυσιάσει τον πρωθυπουργό του και να επαναφέρει τον Σαρκοζί στην κυβέρνηση. Εναν χρόνο αργότερα, παραιτήθηκε από μια νέα υποψηφιότητα. Εγινε έτσι ο δεύτερος Γάλλος πρόεδρος που είδε να πέφτουν οι τίτλοι του τέλους μετά από ένα χαμένο δημοψήφισμα. Ο πρώτος ήταν ο Ντε Γκωλ.Ο στρατηγός ήταν ένθερμος θιασώτης της αδιαμεσολάβητης σχέσης με τον λαό, το κομματοκρατο