Πυλη εισοδου για τις πολυεθνικες, η απελευθερωση των κλαδων στη χωρα

Ρεπορτάζ : Λεωνίδας Στεργίου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
H απελευθέρωση των κλάδων αποτελεί την ευκαιρία και οι μεγάλες και υγιείς επιχειρήσεις...
που αναζητούν ρευστότητα αποτελούν την πύλη εισόδου για πολυεθνικές και για τεράστια ξένα επενδυτικά κεφάλαια που θέλουν να επενδύσουν στην Ελλάδα. Αυτό είναι το μοντέλο που έχουν βρει πολυεθνικές και μεγάλα ξένα επενδυτικά κεφάλαια τα οποία βολιδοσκοπούν εδώ και μήνες την ελληνική αγορά. Χρηματοοικονομικοί οίκοι – κυρίως από Νέα Υόρκη και Λονδίνο– έχουν δημιουργήσει ειδικά τμήματα τα οποία παρακολουθούν την Ελλάδα αναζητώντας ευκαιρίες. Επίσης, έχουν φροντίσει να προσλάβουν Ελληνες επικεφαλής, ώστε να διευκολύνονται οι επαφές και οι παρουσιάσεις που γίνονται στην ελληνική γλώσσα. Πέρα από τα hedge funds, τα οποία εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε ελληνικά ομόλογα και μετοχές, η Ελλάδα έχει μπει από τις αρχές του έτους στο μικροσκόπιο πολυεθνικών και ξένων venture capitals και ιδιωτικών κεφαλαίων (private equity funds). Αυτά λειτουργούν ως εξής: έστω ότι ενδιαφέρονται για έναν κλάδο π.χ. της υγείας, ο οποίος εκτιμάται ότι θα έχει προοπτικές λόγω της απελευθέρωσης των διαγνωστικών κέντρων κ.λπ. Το πρώτο βήμα είναι να εντοπίσουν την κορυφαία ελληνική επιχείρηση του συγκεκριμένου κλάδου. Στη συνέχεια έρχονται σε επαφή μαζί της, ώστε να επενδύσουν στη δημιουργία μιας πλατφόρμας όπου θα μαζέψουν τις μικρότερες αλλά και καλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου. Αυτό είναι το καλό νέο. Το κακό νέο είναι ότι δεν μπορούν εύκολα να βρουν οικονομικά και ποιοτικά στοιχεία για όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου ούτε να καταλάβουν γρήγορα το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας. Οι άνθρωποι που χειρίζονται τα ντιλ έχουν να πουν πολλά παραδείγματα. Ενα από αυτά αφορά μία πολυεθνική με έδρα τις ΗΠΑ και εισηγμένη στον Nasdaq, η οποία ξεκίνησε την έρευνα αγοράς τον περασμένο Μάρτιο για να αποκτήσει εικόνα προς τα τέλη καλοκαιριού και να βρίσκεται κοντά σε συμφωνία σήμερα. Ο οίκος που χειρίζεται το ντιλ δεν αποκάλυψε το όνομά της, καθώς οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε πολύ προχωρημένο στάδιο και αφορούν μια επένδυση που σε πρώτη φάση θα ανέλθει στα 600 με 700 εκατ. ευρώ. Η είσοδος στην ελληνική αγορά γίνεται μέσω του επενδυτικού βραχίονα της πολυεθνικής με ενεργητικό περίπου 1,5 δισ. δολ. Οταν, λοιπόν, πρωτοήλθε στην Ελλάδα, τον περασμένο Μάρτιο, συναντήθηκε με την κορυφαία ελληνική επιχείρηση του κλάδου. Μετά αναζητούσε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που θα εξαγόραζε για να δημιουργήσει τη νέα επιχειρηματική πλατφόρμα. Για να βρει στοιχεία, έψαξε στο Εθνικό Τυπογραφείο, αλλά εκεί τα στοιχεία δεν είναι καταχωρισμένα ανά κλάδο. Επίσης, έβρισκε μόνο «ξερά» οικονομικά στοιχεία (ισολογισμοί και καταστατικά) ανωνύμων εταιρειών και ΕΠΕ. Πού θα έβρισκε ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες; Τον συμβούλεψαν να κάνει αναζήτηση μέσα από το ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο), μέσα από τα επιμελητήρια και εν τέλει μέσω ιδιωτικών εταιρειών παροχής επιχειρηματικών και στατιστικών στοιχείων. Και πάλι, τα στοιχεία ήταν «άψυχα» νούμερα και δείκτες. Κανένα ποιοτικό κριτήριο, κανένα βιογραφικό της διοίκησης, κανένα business plan. Ετσι ξεκινάει η προσωπική αναζήτηση και προχωρεί ρωτώντας. Στον δρόμο βρέθηκαν οι υπηρεσίες του Invest in Greece και αρμόδιων υπουργείων που βοήθησαν σε μεγαλύτερο από τον αναμενόμενο βαθμό. Αλλά βρέθηκε και μια νέα «βιομηχανία» πώλησης στοιχείων και «επαφών» με επιχειρηματίες, με ταρίφες που ξεκινούν από 10.000 ευρώ... Πριν από λίγες ημέρες, το Invest In Greece πραγματοποίησε στην Αθήνα το 12ο Διεθνές Venture Capital & Private Equity Forum, στο οποίο πήραν μέρος πάνω από 600 Ελληνες επιχειρηματίες και εκπρόσωποι ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. Ενας από τους παρόντες και ομιλητές ήταν ο Ομηρος Σαρίκας, διευθυντής Εξαγορών και Συγχωνεύσεων από τον χρηματοοικονομικό οίκο στο Λονδίνο ΑΗV Αssociates LLP, o οποίος επεσήμανε ότι οι ξένοι επενδυτές και ιδιαίτερα τα venture capitals και private equity funds είναι πολύ αυστηρά στον τρόπο με τον οποίο επιλέγουν το πού και πόσα χρήματα θα δώσουν. Για τα venture capitals δεν παίζει ρόλο μόνο ο κλάδος ή το μέγεθος της εταιρείας, αλλά η καλή ιδέα. Ομως, στα private equities το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στην οικονομική ευρωστία των επιχειρήσεων. Ενδεικτικό της αυστηρότητας με την οποία επιλέγουν τις επιχειρήσεις όπου θα επενδύσουν είναι το εξής στοιχείο: «Από τις δεκάδες χιλιάδες προτάσεις που δεχόμαστε διεθνώς, μόνο το 1% καταλήγει σε ντιλ». Παρόμοιες ιστορίες περιέγραψε ένα στέλεχος ελβετικού επενδυτικού οίκου, το οποίο εκπροσωπεί κυρίως ναυτιλιακά κεφάλαια και αραβικά που δραστηριοποιούνται στον κλάδο τον κατασκευών. Τα αραβικά αυτά κεφάλαια ενδιαφέρονται για ακίνητα στην Ισπανία, επιχειρήσεις πετροχημικών στην Ιταλία και εταιρείες μεταλλικών κατασκευών και στήριξης στην Ελλάδα. Και σε αυτήν την περίπτωση, η μεγάλη επιχείρηση του κλάδου βρέθηκε εύκολα, με όλα τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία διαθέσιμα. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου ακόμα αναζητούνται... Γιατί Ελλάδα Ο βασικός λόγος που το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην Ελλάδα είναι ότι το ρίσκο εξόδου από την Ευρωζώνη έχει μειωθεί και ταυτόχρονα οι ξένοι επενδυτές βλέπουν μια χώρα σε φάση αναδιάρθρωσης. Δηλαδή, έχει όλα τα περιθώρια ανάπτυξης μπροστά της. Ταυτόχρονα, έχουν μειωθεί οι τιμές ακινήτων και το μισθολογικό κόστος, κάνοντας την ίδια επένδυση πιο ανταγωνιστική σε σχέση π.χ. με μια γειτονική πιο ανεπτυγμένη χώρα. Στο «μάτι» των ξένων έχουν μπει κυρίως οι κλάδοι που απελευθερώνονται, οι επιχειρήσεις υπό αποκρατικοποίηση, ο κλάδος της ανακύκλωσης, του τουρισμού, της υγείας (νοσοκομεία, διαγνωστικές κλινικές, παραϊατρικά επαγγέλματα), του ιατρικού τουρισμού και της ανάπτυξης λογισμικού. Ειδικά στο λογισμικό υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον διότι απαιτούνται μικρά κεφάλαια για αρχική επένδυση, ενώ εντοπίζουν πολλές μικρές και δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και ιδιώτες –ακόμα και φοιτητές από τα πολυτεχνεία– με πολύ καλές ιδέες.