Αποφαση - σταθμος για βραδεια απονομη δικαιου

Ρεπορτάζ : Βάνα Φωτοπούλου
(από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία)
Η πρώτη «καμπάνα» εις βάρος του Δημοσίου για καθυστέρηση στην εκδίκαση υπόθεσης και την έκδοση απόφασης είναι γεγονός και στην Ελλάδα. Αυτή τη φορά χρειάστηκε να περάσουν 8 χρόνια και 16 ημέρες για να εκδοθεί...
απόφαση, και μάλιστα όχι τελεσίδικη αλλά σε πρώτο βαθμό, για μια απλή υπόθεση διεκδίκησης αποζημίωσης, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες και πολύπλοκα νομικά ζητήματα. Οταν η επίκουρη καθηγήτρια στο ΤΕΙ Αθήνας, Ελευθερία Αρναούτογλου, κατέθετε την 1η Απριλίου 2004 αγωγή κατά του ιδρύματος υποστηρίζοντας ότι παράνομα κίνησε εις βάρος της πειθαρχική διαδικασία, δεν φανταζόταν ότι η ετυμηγορία του δικαστηρίου θα έβγαινε στις 17 του ίδιου μήνα, αλλά το 2012...
ΑποζημίωσηΗ απίστευτη καθυστέρηση την οδήγησε ξανά στη Δικαιοσύνη, τώρα όμως για να διεκδικήσει χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη. Και δικαιώθηκε. Το Διοικητικό Πρωτοδικείο της Αθήνας, σε εφαρμογή του νόμου που θεσπίζει την υποχρέωση και των ελληνικών δικαστηρίων να αποζημιώνουν για τη βραδεία απονομή δικαίου, επέβαλε στο Δημόσιο την πρώτη «καμπάνα». Επιδίκασε υπέρ της καθηγήτριας (απόφαση υπ' αριθμ. 320/2013) αποζημίωση 3.000 ευρώ λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης.Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το Δημόσιο προσπάθησε με σαθρά επιχειρήματα να αποσείσει τις ευθύνες για την προκλητική καθυστέρηση. Ισχυρίστηκε ότι τα διαστήματα των δικαστικών διακοπών δεν θα έπρεπε να συνυπολογιστούν, ενώ έφθασε στο σημείο να καταλογίσει ευθύνη στην καθηγήτρια για απουσία ενδιαφέροντος να επισπευστεί η εκδίκαση της υπόθεσής της, διότι δεν υπέβαλε αίτηση προτίμησης, ζητώντας, μάλιστα, από τους δικαστές να συνεκτιμήσουν τη στάση της αυτή. Προέβαλε, επιπλέον, το επιχείρημα ότι η περίοδος καθυστέρησης που πρέπει να ληφθεί υπόψη τρέχει από τις 29.12.2008, ημερομηνία που περιήλθε ο φάκελος της διοίκησης στο δικαστήριο, και όχι από το χρόνο κατάθεσης της αγωγής. Κανένα από τα επιχειρήματα δεν έγινε δεκτό.Το δικαστήριο δέχθηκε ότι το επίδικο διάστημα, για να κριθεί εάν συντρέχει ή όχι υπέρβαση της εύλογης διάρκειας της δίκης, άρχισε την 1.4.2004, με την κατάθεση της αγωγής, και έληξε στις 17.4.2012, με τη δημοσίευση της απόφασης. Μάλιστα, με δεδομένο ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης λειτουργούν στο πλαίσιο των απαιτήσεων της ΕΣΔΑ, χτυπά το καμπανάκι προς την πολιτεία, τονίζοντας ότι οφείλει να οργανώνει το νομικό σύστημα με τέτοιο τρόπο ώστε τα δικαστήρια να αποφασίζουν σε εύλογο χρόνο.Το σκεπτικόΣύμφωνα με την απόφαση: Δεν προκύπτει ότι η αιτούσα συνέβαλε στην καθυστέρηση έκδοσης της απόφασης, διότι ποτέ δεν ζήτησε αναβολή, ούτε μπορεί να της καταλογιστεί ότι δεν υπέβαλε αίτηση προτίμησης, διότι η ευθύνη για την πρόοδο της διοικητικής δίκης ανήκει τα διοικητικά δικαστήρια και όχι στους διαδίκους.Το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε κυρίως μεταξύ της κατάθεσης της αγωγής (1.4.2004) και του προσδιορισμού αρχικής δικασίμου (17.10.2008), αλλά και μεταξύ της συζήτησης της υπόθεσης (30.1.2009) και δημοσίευσής της (17.4.2012), οφείλεται αποκλειστικώς στο χειρισμό της υπόθεσης από το δικαστήριο, χωρίς μάλιστα να δικαιολογείται από τυχόν νομική ιδιαιτερότητα ή αποδεικτική δυσκολία.Το χρονικό διάστημα των 8 χρόνων και 16 ημερών δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις της εύλογης διάρκειας της δίκης, σύμφωνα με το άρθρο 4055/2012, ούτε τις απαιτήσεις της λογικής προθεσμίας κατά την ΕΣΔΑ. Η καθυστέρηση αυτή προκάλεσε πράγματι στην αιτούσα ηθική βλάβη, που συνίσταται στην αγωνία, την ταλαιπωρία και την αβεβαιότητα που υπέστη.«Αρνησιδικία»«Ελπίζω», αναφέρει ο δικηγόρος Κ. Χριστοδουλόπουλος, που χειρίστηκε την υπόθεση, «η απόφαση αυτή να αποτελέσει την αφετηρία ώστε να περιοριστεί -αν όχι να εξαλειφθεί- το φαινόμενο της επί δεκαετίες καθυστέρησης στην παροχή έννομης προστασίας από τα εθνικά μας δικαστήρια. Καθυστέρηση που στην πραγματικότητα συνιστά αρνησιδικία».