Το τίμημα της ΕΕ για τη συμφωνία με την Τουρκία

Η Ευρώπη απολαμβάνει κάποια ανάπαυλα την οποία χρειαζόταν απελπισμένα στη μεταναστευτική κρίση που έχει σαρώσει την ήπειρο. Ένα μεγάλο μέρος της πηγάζει από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, σύμφωνα με την οποία η Άγκυρα έχει δεσμευθεί να δέχεται πίσω όλους τους πρόσφυγες που διασχίζουν το Αιγαίο Πέλαγος και φτάνουν στα ελληνικά νησιά. Ενώ 56.000 άνθρωποι εισήλθαν στην Ευρώπη κατά μήκος αυτής της διαδρομής, τον Φεβρουάριο, μόνο 8.000 τα κατάφεραν τον περασμένο μήνα μετά την εφαρμογή της συμφωνίας. Αυτή η ξαφνική μείωση είναι ιδιαίτερα

Η προθυμία της Τουρκίας να δρα ως ρυθμιστής των προσφύγων στην Ευρώπη έρχεται με ένα τίμημα. Πριν από δύο μήνες, η ΕΕ συμφώνησε να καταβάλει στην Άγκυρα 6 δις ευρώ για να βοηθήσει στην κάλυψη του κόστους για τη φιλοξενία δεκάδων χιλιάδων επιπλέον μεταναστών στο έδαφός της. Τώρα, οι Βρυξέλλες προσφέρουν στην Τουρκία μια ουσιαστική πολιτική επιβράβευση με την κατάργηση της βίζα στην Ευρώπη για τους 80 εκατομμύρια πολίτες της. Με δεδομένο τον αυξανόμενο αυταρχισμό του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η πρόταση αυτή, την οποία παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τετάρτη, είναι αμφιλεγόμενη. Αλλά η επιτακτική ανάγκη της Ευρώπης για τη διευθέτηση της μεταναστευτικής κρίσης σημαίνει ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να υπογράψει αυτήν την δυσάρεστη συμφωνία.

Η ΕΕ προσφέρει κανονικά ταξίδια χωρίς βίζα σε κράτη που υποστηρίζουν την ελευθερία του λόγου, το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και το κράτος δικαίου. Υπό την ηγεσία του Ερντογάν, η Τουρκία απέχει πολύ από τις αρχές αυτές, και μάλλον τις έχει απορρίψει. Με την προσφορά για τη βίζα τώρα, η ΕΕ όχι μόνο αποδυναμώνει τη θέση της σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά επίσης θέτει ένα δύσκολο προηγούμενο για τις Βρυξέλλες όταν αντιμετωπίζουν καταστάσεις που έχουν παρόμοια αμφισβητήσιμη ιστορία.

Η προσφορά θα δημιουργήσει ένα πολιτικό σαματά σε όλη την Ευρώπη. Οι δεξιοί λαϊκιστές στη Γαλλία και τη Γερμανία έχουν επιτεθεί στη συμφωνία, ελπίζοντας να εκμεταλλευτούν το αντι-μεταναστευτικό συναίσθημα. Οι επικρίσεις τους είναι αδικαιολόγητες, δεδομένου ότι οι βίζες θα χορηγούνται στους Τούρκους για τρεις μήνες και δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι μεγάλος αριθμός θα υπερβεί την υποδοχή τους. Ακόμα κι έτσι, πολλές κυβερνήσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της γαλλικής, θα δεχθούν σημαντική πίεση στο εσωτερικό για να απορρίψουν την πρόταση όταν συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες τον επόμενο μήνα.

Έχοντας χειριστεί λάθος την μεταναστευτική κρίση, οι ηγέτες της Ευρώπης θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προχωρήσουν στη συμφωνία. Στην ιδανική περίπτωση, οι κυβερνήσεις τους θα έχουν σφυρηλατήσει μια συλλογική απάντηση στην ροή των προσφύγων από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, με την επανεγκατάσταση των αιτούντων άσυλο και στις 28 χώρες-μέλη και την απέλαση των οικονομικών μεταναστών, όπου είναι απαραίτητο. Ωστόσο, όλες οι προσπάθειες για μια λύση σε επίπεδο ΕΕ κατέληξαν με πικρία και με την αναβίωση των εθνικών συνόρων σε πολλά κράτη-μέλη. Στις σχέσεις της με την Άγκυρα, η Ευρώπη έχει, ως εκ τούτου, υποβαθμιστεί στο ρόλο του επαίτη.

Η πιο λογική πορεία δράσης για την ΕΕ θα ήταν να χρησιμοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να βρει περισσότερες μόνιμες λύσεις στη μεταναστευτική κρίση. Το μπλοκ χρειάζεται να ενισχύσει τα εξωτερικά του σύνορα, έτσι ώστε να διαχειρίζεται τις νέες αφίξεις στο μέλλον. Θα πρέπει να θέσει σε εφαρμογή μέτρα για να μοιραστούν οι αιτούντες άσυλο μεταξύ των κρατών-μελών. Και αν πρόκειται να σταματήσει η αυξανόμενη μεταναστευτική ροή που έρχονται σε όλη τη Μεσόγειο προς την Ιταλία, θα πρέπει να εμβαθύνει τις σχέσεις με τις χώρες της βόρειας Αφρικής, την ενίσχυση της ασφάλειας και την οικονομική ανάπτυξη.

Η Ευρώπη θα πρέπει να αγνοήσει την πραγματικότητα και να υπογράψει τη συμφωνία που έχει κλείσει με την Άγκυρα. Όποια και αν είναι τα προβλήματά της, η Τουρκία τουλάχιστον ανταποκρίνεται από την πλευρά της στο παζάρι, με το να διαχειρίζεται τον αριθμό όσων διασχίζουν το Αιγαίο. Μετά τη διάπραξη τόσων πολλών λαθών σε αυτή την κρίση, η ΕΕ έχει ελάχιστες εναλλακτικές λύσεις, εκτός από το να πιέσει όσο καλύτερα μπορεί τον δύσκολο γείτονά της στην Ανατολή.

next.ft.com

Διαβάστε περισσότερα