Το αυξο-μειούμενο "μαξιλάρι" των 33 δισ. ευρώ κρατάει το ΥΠΟΙΚ μακριά... από τον ESM

Όταν αποφασίσθηκε τον Ιούνη του 2018, η δημιουργία του "μαξιλαριού” των 15 δισ. ευρώ (από τα υπόλοιπα του δανείου του ESM) που έφθασε στη συνέχεια τα 34 – 37 δισ. ευρώ, κανείς δεν φανταζόταν ότι ήταν η σημαντικότερη ίσως οικονομική απόφαση για τα χρόνια που θα ακολουθούσαν.

Η σημασία του φάνηκε εξ αρχής βέβαια, όταν οι αγορές άρχισαν να διαπιστώνουν την ύπαρξή του και να το αναγνωρίζουν ως άμεση εγγύηση της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα παρέμενε ως η μοναδική χώρα της Ευρωζώνης χωρίς

Η ύπαρξή του επέτρεψε στο ΥΠΟΙΚ να αποφύγει την έμμεση προσφυγή στον ESM και το πακέτο των 540 δισ. ευρώ του Μαΐου καθώς οι πρώτες "τρύπες” από τη διακοπή εισροής δημοσίων εσόδων και την άμεση αύξηση των δαπανών απειλούσε να δημιουργήσει ασφυξία στον Προϋπολογισμό, με την καραντίνα και το lockdown.

Το πρώτο "ξεφούσκωμα” του μαξιλαριού για να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες ακολούθησε η άμεση συμπλήρωσή του από εισροές κοινοτικών και (προγραμματισμένων) δανειακών πόρων χωρίς να... χαλάσει η ισορροπία στις ροές πόρων από το ΓΛΚ. Σε αυτό βέβαια φαίνεται να έχει παίξει καθοριστικό ρόλο και ο υπερ-αυξημένος έλεγχος της ροής δαπανών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σε σημείο που να αυξηθεί σε πολλά υπουργεία η σχετική δυσαρέσκεια, λόγων των συνθηκών και των αυξημένων πιέσεων...

Η τρέχουσα εικόνα δείχνει ότι το "μαξιλάρι” μπορεί να ισορροπήσει σε ένα χαμηλότερο σημείο από τα αρχικά 37 δισ. διαθέσιμα, στα περίπου 32 – 33 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2020. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι οι πόροι από το SURE θα εκταμιευθούν έγκαιρα μέσα στο δίμηνο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου, οι εναπομείνασες εκταμιεύσεις του ΕΣΠΑ θα τρέξουν μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα και ο "υπόλοιπος” (μικρός) δανεισμός του προγράμματος 2020 θα ολοκληρωθεί με ομαλό τρόπο.

Με τις προϋποθέσεις αυτές, όπως υποστηρίζεται αρμοδίως, ακόμα και αν το περιβόητο Ταμείο Ανάκαμψης καθυστερήσει να εκταμιεύσει τους προβλεπόμενους πόρους των επιχορηγήσεων μέχρι τα μέσα του 2021, ή και μέχρι το φθινόπωρο, οι τρέχουσες ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους και οι δημοσιονομικές "τρύπες” λόγω της ύφεσης μπορούν να καλυφθούν μέσω του "μαξιλαριού”, αγγίζοντας όμως τα...όριά του. Με άλλα λόγια εξαντλώντας τα διαθέσιμα ποσά πέραν των 15 δισ. ευρώ του δανείου του ESM.

Το ποσό αυτό σε κάθε περίπτωση –και χωρίς να αυξηθεί ο δανεισμός από τον ΟΔΔΗΧ παρά τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια– θα παραμείνει στην "άκρη”, ως η εγγύηση της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους για τα επόμενα χρόνια, όπως είχε αποφασισθεί στη συμφωνία του Ιούνη του 2018.

Βέβαια κάθε επιπρόσθετη ανάγκη που θα μπορούσε να προκύψει από τυχόν υποτροπή της πανδημίας, πέραν των συνεπειών της κρίσης που έχει προκληθεί λόγω κατάρρευσης των εξαγωγών, του τουρισμού και την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, έχει το περιθώριο κάλυψης σε ποσοστό 2% του ΑΕΠ από το σκέλος του πακέτου του Eurogroup του Μαΐου, που επιτρέπει εξαιρετικά ευνοϊκό δανεισμό "χωρίς προϋποθέσεις” για δαπάνες σχετικές με τον Covid-19.

Η δυνατότητα αυτή έχει το πλεονέκτημα ότι – εφόσον αφορά άμεσα και έμμεσα δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Covid 19– μπορεί να παράσχει άμεσα εκταμιεύσεις των ποσών (μέχρι 4 δισ. για την Ελλάδα).

Και αυτό γιατί τα κάτι περισσότερο από 19 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και περί τα 12 δισ. ευρώ σε δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι ένας "κουμπαράς” διαθέσιμος μεν αλλά όχι άμεσα. Και αφορά στα επόμενα 2-3 χρόνια χρόνια. Μια μικρή αλλά ουσιαστική διευκρίνιση εδώ είναι ότι τα 19 δισ. ευρώ, είναι μόνο κατά ένα μέρος τους, ήτοι 13 δισ. ευρώ άμεσα κατευθυνόμενο στην Ελλάδα.

Τα υπόλοιπα 6 δισ. ευρώ θα... έρθουν μέσω πανευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Αυτό που κάνει αυτόν τον "κουμπαρά” περισσότερο σημαντικό από ό,τι για παράδειγμα συμβαίνει στις άλλες επιβαρυμένες από μεγάλο χρέος χώρες, όπως π.χ. την Ιταλία, είναι το γεγονός ότι πρόκειται για ένα "απόθεμα” που έρχεται να προστεθεί σε ένα άλλο περίπου ισόποσο που υπάρχει επίσης στην... άκρη. Ήτοι των περίπου 32 – 34 δισ. ευρώ του αποθεματικού που προαναφέρθηκε και έχει συγκεντρωθεί στη βάση της Συμφωνίας του Ιούνη του 2018.

Η ύπαρξη του μαξιλαριού των 32 δισ. από τη συμφωνία του Ιούνη του 2018, αποκτά έτσι καθοριστική σημασία καθώς επιτρέπει στο ΥΠΟΙΚ να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες της τρύπας που έχει δημιουργήσει η κρίση στο μεταξύ, μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αυτό είναι και το στοιχείο που ξεχωρίζει την Ελλάδα από τις άλλες χώρες, που στη βάση ασφυκτικά πιεστικών αναγκών είναι πολύ πιθανό αναγκασμένες να απευθυνθούν στον ESM για δάνεια "γέφυρα” μέχρι να αρχίσουν να φθάνουν στα τέλη του 2021 τα πρώτα ποσά από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Πηγή: capital.gr

Διαβάστε περισσότερα