«Τις πταίει» για την ελληνική τραγωδία;

Η Ελλάδα ακολουθεί τον δρόμο που πήραν και άλλες χώρες, χτυπημένες από την κρίση, τα τελευταία 30 χρόνια.

Υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες μεταξύ της μέχρι πρότινος περήφανης χώρας μέλους της ευρωζώνης, και της χρεοκοπημένης Αργεντινής του 2001. Και στις δυο χώρες βλέπουμε τα ίδια ακριβώς τραυματικά στοιχεία, και σίγουρα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να συζητήσουμε για το ποιος ακριβώς φταίει για την ανέχεια των Ελλήνων.

Υπάρχουν τέσσερις βασικοί ύποπτοι, που όλοι συμμετείχαν στην εκπληκτική οικονομική άνθηση, που προηγήθηκε

Πολλοί θα κατηγορήσουν τις προηγούμενες κυβερνήσεις της Ελλάδας, δηλαδή τα κόμματα Πασόκ και ΝΔ. Κυβερνήσεις που δανείστηκαν με προθυμία, προκειμένου να οδηγήσουν τη χώρα στην ευμάρεια, συσσωρεύοντας όμως πελώρια χρέη, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά της, και καταδικάζοντάς την σε χαμηλή και αναιμική ανάπτυξη. Κάποιοι μάλιστα δεν είπαν ποτέ την αλήθεια, κρύβοντας απ όλους την πραγματική διάσταση των χρεών και των ελλειμμάτων.

Μετά την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ, το 2001, το Πασόκ και η ΝΔ δανείστηκαν τεράστια ποσά, ενώ στη κρίση του 2008 δεν προχώρησαν, όπως έπρεπε, στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Η πρώτη αντίδρασή τους ήταν η άρνηση, και στη συνέχεια οι δεσμεύσεις για στόχους που όμως δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν. Το αποτέλεσμα ήταν η ταχεία διάβρωση της διεθνούς θέσης της χώρας, η οποία ενέτεινε την οικονομική δυστυχία των πολιτών της.

Κάποιοι όμως θα αντιτάξουν, ότι για κάθε χρέος που δημιουργείται, υπάρχει και κάποιος που χορηγεί το δάνειο. Οι ιδιώτες δανειστές της Ελλάδας ήταν ιδιαίτερα χαρούμενοι στο να δανείζουν όλο και πιο πολλά στη χώρα, αλλά να αποποιούνται των ευθυνών τους, όταν η τεχνητή αυτή ευμάρεια διακόπηκε απότομα.

Ο υπερδανεισμός ήταν σε τέτοιο βαθμό, που σε κάποια φάση η διαφορά στα σπρεντς μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας ήταν μικρότερη από τις 6 μονάδες, κάτι που είναι κυριολεκτικά γελοίο, με δεδομένη τη διαφορά στην οικονομική κατάσταση μεταξύ των δυο αυτών χωρών.

Οι υπέρ-πρόθυμοι δανειστές της Ελλάδας στήριξαν αυτή τη κατάσταση. Μόλις όμως ήρθε η ώρα της αλήθειας, ότι δηλαδή το χρέος δεν ήταν πλέον βιώσιμο, έκρυψαν αυτή την αλήθεια. Κωλυσιέργησαν αρχικά, και στη συνέχεια συμφώνησαν με μεγάλο δισταγμό στο αναπόφευκτο κούρεμα του χρέους, την ώρα που χρήματα έφευγαν από την Ελλάδα χωρίς καμιά προοπτική επιστροφής.

Ούτε οι ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά ούτε και οι ιδιώτες δανειστές, δεν λειτούργησαν στο κενό.  Αμφότεροι καλύφτηκαν πίσω από το ευρωπαϊκό όραμα, μια ιστορική πρωτοβουλία δηλαδή, που στόχευε στην ευρωπαϊκή ευημερία μέσα από μια στενότερη πολιτική και οικονομική ένωση, βασισμένη σε κανόνες και θεσμούς.

Στους κανόνες όμως, όπως και στους θεσμούς, η ευρωζώνη αποδείχτηκε ανεπαρκής. Οι δυο μεγάλες οικονομίες του πυρήνα της (Γερμανία, Γαλλία), ήταν και οι πρώτες που παραβίασαν τους δημοσιονομικούς όρους που είχαν τεθεί όταν ξεκίνησε το ευρώ. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αποδείχτηκαν ανεπαρκείς όσον αφορά στην επιβολή της απαραίτητης συμμόρφ