Θα υπάρξει σύγκρουση Αλ Κάιντα και ISIS;

Το ISIS έχει κερδίσει τεράστια εδάφη στις παραμεθόριες περιοχές μεταξύ του Ιράκ και της Συρίας κατά τη διάρκεια του προηγούμενου μήνα, ενώ έχει καταλάβει στρατηγικές πόλεις, όπως η Μοσούλη και το Τικρίτ. Τώρα ο ηγέτης του Αμπού Μπακρ αλ- Μπαγκντάντι άλλαξε το όνομα της ομάδας από «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Ας Σαμ» σε «Ισλαμικό Κράτος». Ανακήρυξε, επίσης, τον εαυτό του «χαλίφη» και κήρυξε την επανίδρυση του χαλιφάτου.

Το χαλιφάτο είναι ο όρος που χρησιμοποιείται από κάποιους Μουσουλμάνους ως ένα ισλαμικό κράτος

που επιδιώκει να ενοποιήσει τον παγκόσμιο μουσουλμανικό πληθυσμό (γνωστό ως ummah). Θεωρείται ως η διαδοχή στην κατάσταση που ιδρύθηκε μετά το θάνατο του Προφήτη Μωάμεθ και, σύμφωνα με τους ισλαμιστές, πρέπει να διέπεται από μια ερμηνεία της Σαρία.

Οι πρώτοι τέσσερις χαλίφηδες θεωρήθηκαν Ρασιντούν ή «σωστά καθοδηγούμενοι» και ιδιαίτερα ευσεβής. Οι μεταγενέστερες αυτοκρατορίες που ελέγχονταν από τους Ουμαγιάντ, τους Αββασίδες και τους Οθωμανούς διεκδίκησαν τον έλεγχο του χαλιφάτου, αλλά απέτυχαν να αναγνωριστούν παγκοσμίως από τους μουσουλμάνους. Όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέρρευσε το 1924, ο Ατατούρκ κήρυξε την Τουρκία δημοκρατία και καταργήθηκε το σύστημα του χαλιφάτου.
Ενώ το Αχμαντίγια, ένα μικρό ισλαμικό θρησκευτικό κίνημα, διεκδικεί ένα πνευματικό χαλιφάτο κατά το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου αιώνα και ο βασιλιάς του Μαρόκου αναφέρεται στον εαυτό του ως αμίρ αλ μουμινίμ (ηγέτης των πιστών), ένας όρος που χρησιμοποιείται συνήθως για τον χαλίφη, από την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν έχει γίνει καμία πραγματική προσπάθεια για να αποκατασταθεί ό,τι χάθηκε με την πτώση των Οθωμανών.
Η ιστορική σημασία του χαλιφάτου, ως εκ τούτου, καθιστά κάτι τέτοιο ένα τεράστιο αίτημα, μια ριψοκίνδυνη κίνηση και ένα κρίσιμο σημείο στη σύντομη ιστορία του ISIS. Η φιλοδοξία του και η προφανής επιτυχία του μπορεί να προκαλέσει στην ομάδα τόσα προβλήματα όσες και οι λύσεις που βρήκε. Εάν το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (IS) αποτύχει να κερδίσει ευρεία υποστήριξη από τους Μουσουλμάνους, θα λείπει η νομιμότητα που τόσο ποθεί.

Σύμφωνα με το δυαδικό τζιχαντιστικό δόγμα της Αλ Κάιντα -που βλέπει τον κόσμο ως μουσουλμανικό ή μη-μουσουλμανικό- ο αλ-Μπαγκντάντι θα πρέπει είτε να θεωρηθεί ως ο χαλίφης που αξίζει να ακολουθήσουν είτε ως ένας απατεώνας που αξίζει να πολεμήσουν. Εάν επρόκειτο να ακολουθήσουν το επαναστατικό ισλαμιστικό δόγμα των ομάδων όπως η Χιζμπ ουτ-Ταχρίρ και να μην θεωρήσουν το νέο χαλιφάτο νόμιμο, το «Ισλαμικό Κράτος» είναι ένα άπιστο κράτος που δεν πρέπει να υπάρχει.
Αν το «Ισλαμικό Κράτος» ακολουθούσε το γράμμα της δικής του ιδεολογίας, θα έπρεπε να τιμωρήσει κάθε εξέγερση με θάνατο. Για το «Ισλαμικό Κράτος» η νομιμότητα θα αποκτηθεί με την εκμετάλλευση της θρησκείας, την πολιτική χειραγώγηση των ιστορικών αφηγήσεων και τη βίαιη ακύρωση της διαφωνίας. Η τζιχαντιστική φαγωμάρα είναι εγγυημένη κατά τους επόμενους μήνες και το μέλλον της Συρίας και του Ιράκ φαίνεται ακόμα πιο αιματηρό από τα τελευταία 11 χρόνια.
Στην κορυφή αυτών των ενδο-ισλαμικών διαφωνιών, το λεγόμενο χαλιφάτο θα αγωνιστεί με τον ίδιο τρόπο όπως έχουν κάνει και άλλοι διεκδικητές της ισλαμικής κρατικής υπόστασης κατά τα τελευταία 50 χρόνια. Το «Ισλαμικό Κράτος» θα δυσκολευτεί στην στενή τζιχαντιστική ερμηνεία της Σαρία, γεμάτη με βάρβαρες ποινές για τους διαφωνούντες, ως νόμο του κράτους.

Κατασκευάζει νοσοκομεία και έχει δημιουργήσει ένα ραδιοφωνικό σταθμό, αλλά πιθανότατα θα αποτύχει να παραδώσει οποιοδήποτε ουσιαστικό επίπεδο κοινωνικής δικαιοσύνης στο Ιράκ και τη συριακή κοινωνία. Αντιμετωπίζει επίσης μια καλά οργανωμένη αντεπίθεση από τον ιρακινό στρατό στο Τικρίτ και κάθε επίπεδο στρατιωτικής απώλειας θα υπονομεύσει αμέσως τη νομιμότητα του νέου χαλίφη. Με τον ίδιο τρόπο όπως και οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, το «Ισλαμικό Κράτος» θα μάθει γρήγορα ότι η αντιπολίτευση είναι μια πολύ ευκολότερη θέση για να διατηρήσεις απ’ ότι η κυβέρνηση.
Είναι σαφές από τη δήλωση αυτή ότι ο αλ-Μπαγκντάντι έχει υπερεκτιμήσει το επίπεδο της υποστήριξης που έχει μεταξύ των μουσουλμάνων. Θα ελπίζει ότι η δήλωσή του θα οδηγήσει περισσότερους σουνίτες μουσουλμάνους στο Ιράκ και τη Συρία σε όρκο αφοσίωσης προς αυτόν. Αυτό πρέπει επίσης να εξεταστεί σε συνδυασμό με τη στρατηγική των μέσων ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της ομάδας, για την συμμετοχή περισσότερων μουσουλμάνων σε όλο τον κόσμο και, ως εκ τούτου, την ενίσχυση της στρατολόγησης ξένων μαχητών.
Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την υποστήριξη στο ISIS θα είναι η υποδοχή αυτής της διακήρυξης σε χώρες όπως η Ιορδανία και το Μαρόκο (των οποίων οι κυβερνήτες θεωρούνται ότι είναι οι απευθείας απόγονοι του Προφήτη Μωάμεθ) και στο Λίβανο ή τη Σαουδική Αραβία, όπου θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα το θρησκευτικό χάος και την αποσταθεροποίηση, δεδομένης της συνεχούς ρητορικής του «Ισλαμικού Κράτους» σχετικά με την έλλειψη νομιμότητας των υφιστάμενων μουσουλμανικών χωρών. Αν περισσότεροι ξένοι μαχητές συρρεύσουν για να ενταχθούν στο «IS», είναι πιθανό να μείνουν εκεί βραχυπρόθεσμα.

Η ανησυχία για τον υπόλοιπο κόσμο είναι ότι, εάν το «Ισλαμικό Κράτος» καταφέρει να εδραιώσει το έδαφός του και να διατηρήσει τη νομιμότητά του, ένας επιθετικός τζιχάντ ενάντια σε όλες τις άλλες χώρες θα θεωρηθεί βιώσιμος. Το πιο ενδιαφέρον όμως θα είναι η αντίδραση της Αλ Κάιντα. Αν και είναι σαφές από τις δηλώσεις του αρχηγού της, Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι, τον Φεβρουάριο και τον Μάιο, ότι η Αλ Κάιντα θα παραμείνει ξεχωριστά από το ISIS, η απαίτηση εγκατάστασης του χαλιφάτου θα αλλάξει τη δυναμική αυτής της σχέσης και μπορεί να παρακινήσει τους ηγέτες μερικών από τις περιφερειακές θυγατρικές της να αλλάξουν την υποταγή τους από τον Ζαουάχρι στον Μπαγκντάντι.
Η Αλ Κάιντα θα θέλει τώρα να αμφισβητήσει την ιδιοποίηση των βασικών της στόχων από το ISIS και τις τακτικές του. Ο μόνος τρόπος για να παραμείνει σχετική η Αλ Κάιντα τώρα είναι μέσα από μια βίαιη και θεαματική επίθεση. Αν και το ISIS μπορεί τελικά να είναι ένα θύμα της ίδιας του της επιτυχίας, τα πραγματικά θύματα θα είναι οι χιλιάδες αθώοι μουσουλμάνοι και μη μουσουλμάνοι που βρίσκονται στα διασταυρούμενα πυρά αυτού του πολέμου.

http://edition.cnn.com/2014/07/02/opinion/isis-quilliam-opinion/

Διαβάστε περισσότερα