Τα βρόμικα κόλπα του Ψυχρού Πολέμου

Η εποχή του ψυχρού πολέμου, εκτός από τις πολώσεις, την εχθρότητα και το γεγονός ότι ο κόσμος έφτασε ουκ ολίγες φορές στο κατώφλι του πυρηνικού ολέθρου, είχε και τις πλάκες της. Ήταν η εποχή που η κατασκοπεία βρίσκονταν στο φόρτε της, με τα δυο αντίπαλα στρατόπεδα να σκαρφίζονταν διάφορα, προκειμένου το ένα να επιβληθεί στο άλλο.

Μια τέτοια πλάκα που θα γίνονταν ενδιαφέρουσα ταινία, αποκαλύφτηκε πρόσφατα, και έχει να κάνει με τον διακαή πόθο των πολιτών των κρατών που βρίσκονταν πίσω από το σιδερένιο παραπέτασμα, να διαφύγουν στη Δύση.

Όλοι γνωρίζουμε τις δεκάδες,

αν όχι εκατοντάδες, απόπειρες των Ανατολικογερμανών που προσπάθησαν με κάθε μέσο να περάσουν στο Δυτικό Βερολίνο, που είχαν ως συνέπεια να ανεγερθεί το περιβόητο τείχος.

Κάτι ανάλογο συνέβαινε και στην Τσεχοσλοβακία, με αποτέλεσμα οι  εκεί αρχές να στήσουν την «Επιχείρηση Πέτρα», η οποία κόστισε αρκετές ζωές, κάποιων που ήθελαν την ελευθερία τους.

Πρόκειται για μια απόπειρα εξαπάτησης από πλευράς των αρχών της τότε κομμουνιστικής χώρας, που είχε σκοπό την σύλληψη όλον όσων ήθελαν να δραπετεύσουν. Έτσι, μεταξύ 1948-1951, οι αρχές έστησαν αρκετούς ψεύτικους συνοριακούς σταθμούς ελέγχου στα σύνορα με την Γερμανία, για να ξεγελάσουν όσους προσπαθούσαν να διαφύγουν από την χώρα,  οι οποίοι βλέποντας τα «αληθοφανή» φυλάκια θα νόμιζαν ότι επιτέλους τα κατάφεραν.

Εκεί όμως τους περίμενε κάποιος Τσεχοσλοβάκος ασφαλίτης, μεταμφιεσμένος σε Αμερικανό στρατιώτη (μεθοριακό φρουρό), ο οποίος  τους καλωσόριζε και  τους ζητούσε πληροφορίες για τις επαφές τους, για αυτούς που τους βοήθησαν και για άλλους οι οποίοι σκόπευαν να φύγουν κρυφά από την χώρα. Οι ανύποπτοι και ανυποψίαστοι «φυγάδες», θεωρώντας ότι ο Αμερικανός είναι φίλος και σύμμαχός τους, του έδιναν ευχαρίστως κάθε πληροφορία που τους ζητούσε. Στη συνέχεια όμως συλλαμβάνονταν, όπως επίσης και όλοι όσων τα ονόματα έδωσαν.
«Μιλάμε για μια κανονική ανθρώπινη τραγωδία», λέει ένας από τους Τσέχους υπεύθυνους που ερευνούν τα εγκλήματα της τότε εποχής. «Υπήρχαν αμερικανικές σημαίες, στολές κλπ. Οι ασφαλίτες ζητούσαν όλα τα ονόματα όσων είχαν επαφές με τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες. Οι συλληφθέντες με αυτή την μέθοδο, ακόμη αισθάνονται ντροπιασμένοι που την πάτησαν, αλλά μιλάμε για μια παμπόνηρη μέθοδο…», λέει.

Σύμφωνα με τον Τσέχο  ιστορικό Igor Lukas, δυο τουλάχιστον από αυτούς που σκέφτηκαν και οργάνωσαν την εν λόγω επιχείρηση συνεχίζουν να ζουν, και μάλιστα σε πολυτελείς συνθήκες. Είναι καιρός, λέει, να αντιμετωπίσουν την δικαιοσύνη. Όπως ισχυρίζεται, «23 χρόνια μετά την πτώση του κομμουνισμού, το κράτος θα έπρεπε να τους φέρει επιτέλους ενώπιον της δικαιοσύνης. Αν και όλα αυτά συνέβησαν πριν από δεκαετίες, τα θύματα της επιχείρησης παραμένουν σημαδεμένα, τόσο στη ψυχή όσο και στο σώμα, και είναι αναγκασμένα να ζουν με τις συνέπειες…».

Αν και η εν λόγω επιχείρηση είχε χαρακτηριστεί από τις τότε αρχές ως άκρως εμπιστευτική και απόρρητη, έχουν βρεθεί μέχρι τώρα πάνω από 10.000 σχετικά έγγραφα.