Συρία: Η καταστροφή της ιστορικής πόλης Μααλούλα από τους Ισλαμιστές

Ο Ρόμπερτ Φισκ περιγράφει στον Independent την κατάσταση στην αρχαία πόλη Μααλούλα, από τότε που τη λεηλάτησαν οι Ισλαμιστές.

Η οικογένεια Ντιάμπ δεν μπορεί να επιστρέψει ποτέ στη Μααλούλα. Όχι από τότε που οι Χριστιανοί αυτής της ιερής πόλης είδαν τους Μουσουλμάνους γείτονές τους να οδηγούν τους ισλαμιστές της αλ Νούσρα στα σπίτια τους. Ο Γεώργιος θυμάται πώς έριξε μια ματιά από το μπαλκόνι του και είδε τον Μοχάμεντ Ντιάμπ και τον Οσάμα Ντιάμπ

και τον Γιασέρ Ντιάμπ και τον Χοσάμ Ντιάμπ και τον Καλέντ Τουρκίκ Κουταϊμάν – όλοι από τη Μααλούλα – να περπατούν στον δρόμο με άνδρες, που όπως ο ίδιος λέει, φορούσαν αφγανο – πακιστανικά ρούχα. «Ένας από αυτούς κρατούσε ένα καλάσνικοφ στο ένα χέρι και ένα σπαθί στο άλλο» ανέφερε, κουνώντας το κεφάλι του με δυσπιστία.

Πριν από είκοσι χρόνια, παρόμοιες τραγωδίες κατέστρεψαν τα χωριά της Βοσνίας. Τώρα αυτό αναβιώνει στη Συρία. «Γνωρίζαμε τους μουσουλμάνους γείτονές μας όλη μας τη ζωή», λέει ο Γεώργιος. Είναι Καθολικός. «Ναι, ξέραμε ότι η οικογένεια Ντιάμπ ήταν αρκετά ριζοσπαστική, αλλά πιστεύαμε ότι δεν θα μας προδώσει. Φάγαμε μαζί τους. Είμαστε ένας λαός. Κάποιοι από την οικογένεια Ντίαμπ είχε φύγει πριν από μήνες και υποθέσαμε ότι ήταν με τη Νούσρα. Όμως, οι γυναίκες και τα παιδιά τους ήταν ακόμα εδώ. Τους φροντίζαμε. Στη συνέχεια, δύο ημέρες πριν από την επίθεση της Νούσρα, οι οικογένειες ξαφνικά έφυγαν από την πόλη. Δεν ξέραμε γιατί. Και τότε οι γείτονές μας οδήγησαν τους εχθρούς μας σε εμάς».
Πρόκειται για μια φοβερή ιστορία σε αυτή την πανέμορφη πόλη, με τις 17 εκκλησίες και τα ιερά κειμήλια και τις μεγάλες σπηλιές της στους βράχους. Τώρα, οι μαχητές της αλ Νούσρα – μία ομάδας ανταρτών που σχετίζεται με την αλ Κάιντα – κρύβονται στις σπηλιές πυροβολώντας τους σύρους στρατιώτες στους δρόμους της Μααλούλα με ρωσικά όπλα. Πρέπει να τρέχεις από σπίτι σε σπίτι και μία σφαίρα διέλυσε το παρμπρίζ ενός παρκαρισμένου αυτοκινήτου ούτε δέκα μέτρα από το μπαλκόνι όπου ο Γεώργιος διηγείτο αυτή την τρομακτική ιστορία. Πάνω στο δρόμο, ένας όλμος – που προφανώς εκτοξεύθηκε από άνδρες της Νούσρα- έχει καταστρέψει τον τρούλο μιας εκκλησίας. Ο συριακός στρατός λέει ότι έχει διώξει τους ισλαμιστές από την Μααλούλα, το οποίο είναι τεχνικά αλήθεια: αλλά για να φύγω από την πόλη έπρεπε να με φυγαδεύσουν στο πίσω μέρος ενός στρατιωτικού τεθωρακισμένου οχήματος. Δεν θα την χαρακτήριζες ακριβώς μια περίφημη νίκη.
Ούτε ένας από τους 5.000 χριστιανούς κατοίκους –και ούτε ένας από τους 2.000 Μουσουλμάνους- δεν έχει επιστρέψει. Η Μααλούλα είναι, σχεδόν κυριολεκτικά, μια πόλη-φάντασμα. Έχουν μείνει μόνο ο Γεώργιος, ένας φίλος του και κάποιοι άλλοι ντόπιοι Χριστιανοί που εντάχθηκαν σε μονάδες «εθνικής άμυνας» για να υπερασπιστούν τα σπίτια τους. Από τότε που η αλ Νούσρα άρχισε τις επιθέσεις στην Μααλούλα, στις 4 Σεπτεμβρίου, τουλάχιστον 10 χριστιανοί δολοφονήθηκαν όταν αρνήθηκαν να προσηλυτιστούν στο Ισλάμ –κάποιους τους έσφαξαν. Πριν τον πόλεμο, όπως σχολίασε ο Γεώργιος, χριστιανοί και μουσουλμάνοι είχαν αρμονικές σχέσεις. Και υπάρχει μια τρομακτική ιστορική ειρωνεία για τους θανάτους τους, επειδή σφαγιάστηκαν στην περιοχή της μονής Mar Sarkis, που είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ρωμαίου στρατιώτη Σεργίου ο οποίος εκτελέστηκε για τις χριστιανικές πεποιθήσεις του πριν από 2.000 χρόνια.

Πριν από τον πόλεμο, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι συμφώνησαν ότι η πόλη πρέπει να παραμείνει ένας ειρηνικός τόπος. «Υπήρξε ένα είδος συνύπαρξης μεταξύ μας» λέει ο Γεώργιος. «Είχαμε άριστες σχέσεις. Ποτέ δεν μας πέρασε από το μυαλό ότι θα μας προδώσουν οι μουσουλμάνοι γείτονές μας. Όλοι είπαμε «παρακαλούμε, αφήστε αυτή την πόλη να ζει ειρηνικά- δεν θέλουμε να αλληλοσκοτωθούμε». Αλλά τώρα έχει χυθεί αίμα. Έφεραν τη Νούσαρ για να διώξει τους Χριστιανούς και να απαλλαγούν από εμάς για πάντα. Μερικοί από τους μουσουλμάνους που ζούσαν μαζί μας είναι καλοί άνθρωποι, αλλά ποτέ δεν θα ξαναεμπιστευτώ το 90 τοις εκατό από αυτούς».
Θα μπορούσε να υπάρχει καλύτερη απόδειξη της επιθυμίας της Νούσρα – και σχεδόν κάθε πλευράς σε αυτή τη σύγκρουση – για τον σεχταρισμό του πολέμου; Ο Γεώργιος εντάχθηκε στην ένοπλη μονάδα της κυβέρνησής του, όταν ένοπλοι της Νούσρα επέστρεψαν δύο ημέρες αργότερα – στις 6 Σεπτεμβρίου – και πλέον κουβαλά ένα τεράστιο τσέχικο πιστόλι 75 χιλιοστών, δεμένο στο στήθος του. Πάλεψε μαζί με την 3η Μεραρχία Τεθωρακισμένων του συριακού στρατού, η οποία χρειάστηκε τρεις ημέρες για να ανακτήσει τη Μααλούλα, διότι, λένε οι στρατιώτες, δεν μπορούσαν να διακινδυνεύσουν την καταστροφή των εκκλησιών και των ιερών. Και εκεί έγκειται ένα μεγάλο πρόβλημα. Ένας σύριος Ανθυπολοχαγός ονόματι Ταλάλ μου είπε ότι είχαν περικυκλώσει τις σπηλιές και ότι οι ελεύθεροι σκοπευτές της Νούσρα θα ξεμείνουν από προμήθειες. Αλλά αν αυτό είναι αλήθεια – δεδομένου του αριθμού των σφαιρών που πέφτουν στους δρόμους κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου – οι αντάρτες φαίνεται ότι εξακολουθούν να έχουν άφθονα πυρομαχικά.

Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι υπάρχει μια απλή στρατιωτική λύση για τη τωρινή αγωνία στη Μααλούλα: ο στρατός θα μπορούσε να βομβαρδίσει τις σπηλιές με τα ρωσικής κατασκευής τανκς και να κάνει τις σπηλιές κομμάτια. Αλλά αυτό θα συνέχιζε την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μααλούλα, της οποίας οι άνθρωποι εξακολουθούν να μιλούν αραμαϊκά, τη γλώσσα την οποία οι μελετητές πιστεύουν ότι μιλούσε ο Χριστός. Μόλις πριν από πέντε μήνες, στην άθικτη Μααλούλα, στάθηκα δίπλα στην εκκλησία του Mar Taqla, ενώ ένα Καθολικό κορίτσι απήγγειλε προσευχή στα Αραμαϊκά. Δεν υπάρχουν πλέον προσευχές.
Είναι αδύνατο, εν μέσω του καταιγισμού σφαιρών στους δρόμους της πόλης σήμερα, να μιλήσεις με ένοπλους Χριστιανούς, με έντονα συναισθήματα, για να συγκεντρώσεις την πλήρη – και μάλιστα ακριβή – ιστορία της τραγωδίας Μααλούλα. Λένε ότι η εκκλησία του Mar Taqla έχει υποστεί σοβαρές ζημιές, καταστράφηκε το ιερό, βυζαντινές εικόνες καταστράφηκαν, αλλά ούτε και τα συριακά στρατεύματα δεν προσεγγίζουν το μοναστήρι σήμερα. Όταν προσπάθησαν να βοηθήσουν κάποιες μοναχές να φύγουν, ελεύθεροι σκοπευτές της Νούσρα τους σταμάτησαν, πυροβολώντας πολλούς στα πόδια καθώς προσπαθούσαν να ξεφύγουν. Σχεδόν κάθε στρατιώτης που συνάντησα είχε τραυματιστεί.
Οι άνδρες της Νούσρα φάνηκε να έχουν μια διεστραμμένη ευχαρίστηση, όχι μόνο όταν κατέστρεφαν χριστιανικές εικόνες, αλλά και κρεβάτια και καρέκλες, ψάχνοντας ίσως για μετρητά.
Ακόμα και ο ακριβής αριθμός των θανάτων δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Αλλά είναι αδύνατο να πιστέψει κανείς, μετά από αυτές τις σεχταριστικές πληγές, ότι η Μααλούλα μπορεί να ξαναγίνει όπως ήταν, ένας τόπος λατρείας για Ορθόδοξους και Καθολικούς, αλλά επίσης – κάτι ενδιαφέρον- για σιίτες μουσουλμάνους, πολλοί από αυτούς Ιρανοί που συνήθιζαν να επισκέπτονται την πόλη για να δουν τα μοναστήρια και τους χριστιανικούς ναούς. Ένας σύριος στρατηγός προσπάθησε να μου εξηγήσει αργότερα ότι δεν ήμουν μάρτυρας ενός εμφυλίου πολέμου, αλλά απλά ενός «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» -κατά την κλασική ατάκα της κυβέρνησης – και ότι οι Σύριοι δεν ήταν σεχταριστές. «Στην Λατάκια, έχουμε 200.000 σουνίτες μουσουλμάνους πρόσφυγες που ζουν ανάμεσα σε Χριστιανούς και Αλεβίτες και δεν υπάρχουν προβλήματα μεταξύ τους», είπε. Αυτό είναι αλήθεια. Και έξω από τη Μααλούλα, αρκετοί πολίτες ισχυρίστηκαν ότι οι δυνάμεις της Νούσρα που εισέβαλαν στην πόλη – και που ήταν 1.800 άνδρες, σύμφωνα με το συριακό στρατό – σκότωσαν επίσης κάποιους ντόπιους μουσουλμάνους.
Για αρκετές ημέρες, οι ένοπλοι της Νούσρα έμειναν στα συντρίμμια του Hotel Safir πριν καταλάβουν τις σπηλιές. Οι Χριστιανοί είναι πλέον όλοι πρόσφυγες, κάποιοι στη χριστιανική συνοικία Bab Touma στην παλιά πόλη της Δαμασκού, άλλοι στο Λίβανο. Αλλά κάποια στατιστικά στοιχεία, όσο χαλαρά και αν συγκεντρώθηκαν, μιλούν από μόνα τους . Εξήντα τοις εκατό των χριστιανών της Συρίας πιστεύεται πλέον ότι εγκατέλειψαν τη χώρα τους.

http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syria-crisis-in-sacred-maaloula-where-they-speak-the-language-of-christ-war-leads-neighbours-into-betrayal-8839610.html?origin=internalSearch