Σλοβενία: Επέβαλαν εθνικό «Μνημόνιο» για να γλιτώσουν την τρόικα

Βαρύ τίμημα για να μην υπαχθεί σε Μνημόνιο και σε τροϊκανή επιτήρηση αποφάσισε να πληρώσει η Σλοβενία, μπαίνοντας «εκούσια» σε φαύλο κύκλο ύφεσης.

Υπό την ασφυκτική πίεση της Κομισιόν και των οίκων αξιολόγησης (η Moody’s την υποβίβασε δύο βαθμίδες στις αρχές του μήνα λόγω των επισφαλειών 7 δισ. ευρώ του τραπεζικού της συστήματος) η κυβέρνηση της 44χρονης Σοσιαλδημοκράτισσας Αλένκα Μπράτουσεκ

εξήγγειλε σκληρό πακέτο μέτρων, που θα ελαφρύνουν κατά 1 δισ. ευρώ τον προϋπολογισμό, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Ούρος Τσάφερ.

Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες στη Βουλή και θα πάει προς έγκριση στο Eurogroup της Δευτέρας περιλαμβάνει αυξήσεις φόρων, μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, αλλά κυρίως σωρεία αποκρατικοποιήσεων 15 επιχειρήσεων στρατηγικού χαρακτήρα στη βαλκανική χώρα των 2 εκατομμυρίων κατοίκων. Μεταξύ άλλων, θα πουληθούν σε ιδιώτες η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Σλοβενίας Nova KBM, η εταιρία τηλεπικοινωνιών Telecom Slovenia και ο εθνικός αερομεταφορέας. Επιπλέον, τον Ιούλιο θα αυξηθεί ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ από 20% σε 22% (στα τρόφιμα από 8,5% σε 9,5%), θα επιβληθεί έκτακτος φόρος 5% σε μισθούς και συντάξεις ως το τέλος του 2014 και θα καταβληθεί προσπάθεια συνεννόησης με τα συνδικάτα για μειώσεις αποδοχών στο Δημόσιο.

Ακόμη και το κρατικό ινστιτούτο μακροοικονομικών της Λιουμπλιάνα παραδέχθηκε ότι αυτά τα μέτρα θα παρατείνουν την ύφεση το 2014, τη στιγμή που η σλοβενική οικονομία προβλέπεται φέτος να συρρικνωθεί 1,9%.

Ωστόσο, αυτός ο γολγοθάς ήταν μονόδρομος για την κυβέρνηση, από τη στιγμή που ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ολι Ρεν, προειδοποίησε πως η Σλοβενία θα αποφύγει τα πακέτα διάσωσης μόνο αν μειώσει δραστικά το δημοσιονομικό της έλλειμμα. Με τη βοήθεια των μέτρων αναμένεται να το ρίξει του χρόνου από 7,8% στο 3,3%.

Σημειώνεται πως η Σλοβενία δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πρόβλημα εξωτερικού χρέους (μόλις 54% του ΑΕΠ), αλλά οι τράπεζές της έπεσαν θύμα μιας φούσκας ακινήτων στην προ κρίσης εποχή, σε συνδυασμό με κακοδιαχείριση και σκάνδαλα, που οδήγησαν στην παραίτηση τον κεντροδεξιό, πρώην πρωθυπουργό, Γιάνες Γιάνσα. Η τραπεζική μαύρη τρύπα προήλθε από θαλασσοδάνεια σε διαπλεκόμενες με πολιτικούς κατασκευαστικές εταιρίες, που άφησαν κατάλοιπο εκατοντάδες ημιτελή κτίρια. Η κρίση έπληξε απότομα τη Σλοβενία όταν μειώθηκαν οι εξαγωγές αυτοκινήτων Ρενό και φαρμακευτικών προϊόντων, αφήνοντας γυμνό το τραπεζικό σύστημα.

Παρά τα σοβαρά διαρθρωτικά της προβλήματα, η Σλοβενία εξακολουθεί να δανείζεται από τις αγορές. Πρόσφατα άντλησε 3,5 δισ. από δημοπρασία ομολόγων με σχετικά ανεκτό επιτόκιο, καθώς η κυβέρνηση Μπράτουσεκ είχε ήδη εκφράσει την πολιτική βούληση για επώδυνα μέτρα. Σημειώνεται πως η «μεγάλη επίθεση» των αγορών και της Γερμανίας είχε εκδηλωθεί τον Μάρτιο, όταν το επιτόκιο του δεκαετούς σλοβενικού ομολόγου ξεπέρασε το 7%.

Γιάννης Παπαδάτος, στον “Ελεύθερο Τύπο”