Σε ανώτερη φάση ο διεθνής εμπορικός πόλεμος

Αυτοσυγκράτηση για λόγους τακτικής ή σταδιακή εξάντληση των όπλων που διαθέτει η κινεζική φαρέτρα; Στον νέο γύρο δασμών που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ σε 5.700 είδη εισαγόμενα από την Κίνα, συνολικής αξίας 200 δισ. δολαρίων, η απάντηση του Πεκίνου για πρώτη φορά δεν υπήρξε ισοδύναμη.

Το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου, μάλιστα, αξιολόγησε ρητά το γεγονός ότι οι νέοι αμερικανικοί δασμοί (ύψους 10%, αλλά με προοπτική αναπροσαρμογής τους στο 25% με την έναρξη του νέου έτους) υπήρξαν ελαφρύτεροι του αναμενομένου.

Εξού και τα κινεζικά

αντίμετρα που ανακοινώθηκαν λίγο μετά αφορούσαν αμερικανικά προϊόντα συνολικής αξίας μόλις 60 δισ. δολαρίων.

Θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για μια χειρονομία καλής θέλησης, σε ανταπόκριση και προς τις δηλώσεις του υπουργού Εμπορίου των ΗΠΑ, Ουίλμπουρ Ρος, ότι η χώρα του δεν αποβλέπει στη διατήρηση των δασμών στο διηνεκές, αλλά αποβλέπει με την αξιοποίησή τους στην εκμαίευση μιας νέας συμφωνίας που θα εξασφαλίζει ελεύθερες και περισσότερο ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις.

Ένα προς τέσσερα

Ωστόσο, την άλλη όψη των πραγμάτων αποδίδει το γεγονός ότι, λόγω ακριβώς της ασυμμετρίας στο σινο-αμερικανικό εμπορικό ισοζύγιο, το Πεκίνο έχει έρθει ήδη αντιμέτωπο με το όριο των πιθανών απαντήσεών του.

Με βάση στοιχεία του μηνός Αυγούστου, το ύψος των κινεζικών εισαγωγών στις ΗΠΑ έφτασε τα 44,4 δισ. δολάρια (αυξημένο κατά 13,2% σε ετήσια βάση) και αντιπροσώπευε το 20,4% των εξαγωγών του ασιατικού γίγαντα σε όλο τον πλανήτη. Αντίστοιχα, οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα ανέρχονταν σε 13,3 δισ. δολάρια, με αύξηση μόλις 2,3% σε ετήσια βάση. Πρόκειται για μια σχέση 1 προς 4, που αφήνει την Κίνα με εμπορικό πλεόνασμα-ρεκόρ, της τάξης των 31,1 δισ. δολαρίων.

Αν ο Τραμπ υλοποιήσει την απειλή του να θεσπίσει δασμούς στο σύνολο των κινεζικών εισαγωγών, εξαπολύοντας άλλον έναν γύρο μέτρων ύψους 267 δισ. δολαρίων, η κινεζική πλευρά απλώς δεν τα βρίσκει αμερικανικά προϊόντα για να απαντήσει με το ίδιο νόμισμα.

Τόνος θριαμβολογίας

Σε επίπεδο επιπτώσεων, εκτιμάται ότι τα τελευταία αμερικανικά μέτρα φρενάρουν τον κινεζικό ρυθμό ανάπτυξης κατά τουλάχιστον 0,5% – ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 0,9%, όταν οι δασμοί προσαρμοστούν στο 25%, ή και να ξεπεράσει το 1,5%, εάν υλοποιηθεί η απειλή για έναν επόμενο γύρο ύψους 267 δισ. δολαρίων.

Η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι θα υποστεί μικρότερο αντίκτυπο –της τάξης του 0,2% του ΑΕΠ–, με επιβάρυνση του πληθωρισμού κατά τρεις μονάδες βάσης. Άλλωστε, για έμμεση επιβάρυνση των καταναλωτών κατά 20 δισ. δολάρια, υπολείπεται κατά πολύ της τονωτικής ένεσης που συνιστούν οι φοροαπαλλαγές Τραμπ.

Είναι για αυτόν τον λόγο που σε μερίδα του αμερικανικού Τύπου διακρίνει ήδη κανείς έναν τόνο θριαμβολογίας, ενώ αντίθετα ο Κινέζος πρωθυπουργός, Λι Κετσιάνγκ, κατεξοχήν αρμόδιος για την οικονομική πολιτική, προειδοποίησε χωρίς περιστροφές ότι η κινεζική οικονομία "αντιμετωπίζει δυσκολίες".

Σε αναζήτηση συμμάχων

Μιλώντας την Τετάρτη στο λεγόμενο "θερινό Νταβός", το οποίο διοργανώνει κάθε χρόνο το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στην Τιαντζίν της Κίνας, ο Λι Κετσιάνγκ εξέπεμψε όλα τα μηνύματα που θεωρεί ότι επείγονται να ακούσουν οι πιθανοί εταίροι του στη διεθνή σκηνή. Εμφανίστηκε ως υπέρμαχος του ελεύθερου εμπορίου και της περαιτέρω φιλελευθεροποίησης της κινεζικής οικονομίας, με παράλληλη στροφή της προς την εγχώρια ζήτηση και την υψηλή τεχνολογία. Σε αυτό το φόντο, άλλωστε, φρόντισε να τονίσει ότι η χώρα του καταβάλλει για δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ποσό 17 φορές μεγαλύτερο από ό,τι κατά την είσοδό της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001, ενώ απέκλεισε την πιθανότητα ανταγωνιστικής υποτίμησης του κινεζικού νομίσματος.

Όμως, η ομιλία που εκφώνησε στο "θερινό Νταβός" ο τσάρος της μεγαλύτερης κλειστής οικονομίας στον πλανήτη δεν αποτελούσε απλώς μια προσπάθεια οικοδόμησης προφίλ, σε αναζήτηση συμμάχων για ένα "αντι-Τραμπ μέτωπο". Ήταν και η περιγραφή της ευέλικτης αντεπίθεσης που ετοιμάζεται να εξαπολύσει το Πεκίνο.

Ανταγωνιστικό μειονέκτημα

Εξαγγέλλοντας τη μείωση, ήδη από τον επόμενο μήνα, των δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα (εξαιρουμένων, εννοείται, των αμερικανικών), προς όφελος του Κινέζου καταναλωτή και σε ένδειξη πίστης στην απελευθέρωση της οικονομίας, ο Λι Κετσιάνγκ αφενός δρομολογεί την αντιστάθμιση των πληθωριστικών πιέσεων που θα φέρουν οι δασμοί Τραμπ, ιδίως διά των ενεργειακών εισαγωγών, και αφετέρου δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις ΗΠΑ. Αρκεί κανείς αναλογιστεί ότι το 2017 οι συνολικές εισαγωγές αγαθών προς την Κίνα ανέρχονται σε 1,84 τρισ. δολάρια.

Ένας άλλος τρόπος για να αρθρωθεί η κινεζική απάντηση θα ήταν, βέβαια, η χειραγώγηση του νομίσματος. Ωστόσο, ο φόβος της φυγής κεφαλαίων επιβάλλει μεγάλη φειδώ στην αξιοποίηση του συναλλαγματικού όπλου από πλευράς Πεκίνου.

Υπάρχει, βέβαια, ως ύστατη καταφυγή και η "πυρηνική επιλογή", την οποία υπαινίσσεται το γεγονός ότι η Κίνα έχει μειώσει το ύψος των αμερικανικών ομολόγων που διακρατεί στο χαμηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Ιανουάριο.

Παροδική ή στρατηγικού χαρακτήρα η διαμάχη;

Σε κάθε περίπτωση, το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον κανείς πιστεύει (όπως μοιάζει να έχουν πειστεί οι παίκτες των αγορών) ότι η παρούσα διαμάχη έχει χαρακτήρα παροδικό ή όχι. Οπωσδήποτε κανείς δεν περιμένει να έρθει η εκτόνωση πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου – ενώ η σύνοδος κορυφής της G-20 στα τέλη του ίδιου μηνός θα έδινε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για μια συνάντηση του Τραμπ με τον Σι Τζινπίνγκ και ενδεχομένως για την επίτευξη συμφωνίας.

Όμως μάλλον πρόκειται για υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις – που στηρίζονται σε μια παρερμηνεία της στάσης και των δύο πλευρών. Για την Αμερική, ο εμπορικός πόλεμος δεν αποτελεί απλώς έναν ελιγμό με βάση την "τέχνη του ντιλ" κατά Τραμπ, αλλά μια προσπάθεια αλλαγής της παγκόσμιας αλυσίδας τροφοδοσίας, απόσπασης των ασιατικών οικονομιών από την κινεζική τροχιά και υπεράσπισης της αμερικανικής υπεροχής, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής.

Αλλά και η κινεζική πλευρά με πολλούς τρόπους έχει διαμηνύσει ότι αντιλαμβάνεται τον εμπορικό πόλεμο ως μαραθώνιο, με γεωπολιτικό διακύβευμα, και όχι ως αγώνα σπριντ. Και μόνο οι προειδοποιήσεις του ιδρυτή της Alibaba, Τζακ Μα, ότι η διαμάχη θα κρατήσει "τουλάχιστον 20 χρόνια" και οι κινεζικές επιχειρήσεις θα πρέπει με ευρηματικότητα να την αντιμετωπίσουν ως "ευκαιρία", λένε πολλά.

Πηγή:capital.gr

Διαβάστε περισσότερα