Σαν ξαναγεννημένοι από τις στάχτες μας!...

Ήταν μια μέρα Άνοιξης στο τελείωμα του Χειμώνα η προχθεσινή και, με αφορμή τον γιορτασμό της, ακολούθησα την παρέα μου στην εξοχή για φαγητό και... ηλιοβασίλεμα κάπου κοντά στο Σούνιο και τα ερείπια του Ναού του Ποσειδώνα, που αγναντεύουν από ψηλά τη θάλασσα του Σαρωνικού.

Κοντά στο απομεσήμερο, αφού απολαύσαμε φαγητό και κρασί με θέα τον κόλπο με τη λευκή άμμο, βρέθηκα νοσταλγός σε μια παραλία όχι μακριά απ' την λεωφόρο Σουνίου, όπου συνήθιζα να περνώ κάποια απ' τα καλοκαίρια μου.

Τα βήματά μου με οδήγησαν ασυναίσθητα σ' έναν καλά κρυμμένο, δυσπρόσιτο σχεδόν στους πολλούς, Παράδεισο

Απαλλαγμένη από ο,τιδήποτε περιττό βάραινε τα κουρασμένα μου πόδια, έσυρα πάνω στην άμμο τα βήματά μου και σταμάτησα στην άκρη του λιμανιού για να χαζέψω τους γλάρους που αιωρούνταν ιδανικά στο λαφροφύσημα του αέρα ζυγιάζοντας τα πάλλευκα φτερά τους, μέχρι να εντοπίσουν τη λεία τους και να εφορμήσουν τσαλαβουτώντας στην ασπρογάλαζη θάλασσα, που άρχισε να σκουραίνει με τη Δύση του ήλιου.

Έφερα ένα γύρω με το βλέμμα μου στον ιστορικό βράχο, πίσω από τον οποίο ξεκρίνονταν μόλις ο εθνικός δρυμός με τα πανύψηλα δέντρα, που απλώνονταν σ' όλη την γύρω περιοχή αγκαλιάζοντας τις μικρές και μεγάλες ακτές της ''Αθηναϊκής Ριβιέρας''. Έπειτα έστρεψα τη ματιά μου και πάλι στο σμήνος μπροστά μου χαζεύοντας το ανεβοκατέβασμά των πουλιών, που λαχταρούσαν το ψωμί που τους τάιζα σε κομμάτια.

Ένα αντιφέγγισμα από ψηλά μ' έκανε να σηκώσω τα μάτια μου απολαμβάνοντας τη χρωματική πανδαισία του ήλιου, που κατέβαινε προς το γέρμα του ντυμένος στα πορφυρά και τα μενεξεδένια.

Σε απροσδιόριστο χρόνο κάποια στιγμή, καθώς είχα απορροφηθεί στη θέα των γλάρων που χορτασμένοι ανέβαιναν πάλι ψηλά για να σμίξουν το δρόμο τους με τους άλλους, ένιωσα κάτι να σκιάζει τον ουρανό κι ύστερα να τραβιέται πιο πίσω αφήνοντας χώρο να ξεπηδήσει το μεγαλόσχημο πορφυρό ενός αναγεννημένου απ' τις στάχτες του Φοίνικα, που έκανε την καρδιά μου να σπαρταρήσει.

Στύλωσα πάνω του το βλέμμα μου μη μπορώντας να βγάλω άχνα. Έπειτα, με μια ξαφνική στροφή, γύρισα την πλάτη στη θάλασσα, για να επιστρέψω στην παρέα που με περίμενε. Έβαλα τα παπούτσια μου βιαστικά και μπήκα στ' αμάξι αφηρημένη. Έγειρα πίσω στη θέση μου με μισόκλειστα μάτια και αφέθηκα στην μαγεία της τελευταίας εικόνας του Φοίνικα, που είχε καρφωθεί στο μυαλό μου.

Σχεδόν ασυναίσθητα ήρθαν στο μυαλό μου εικόνες απ' το τελευταίο δίωρο έκθεσης στο σχολείο. Η έξαψη της επιστροφής απ' την ώρα της Γυμναστικής σταμάτησε πολύ γρήγορα, γιατί οι μαθητές με βρήκαν να τους περιμένω στην τάξη γράφοντας στον μαυροπίνακα ένα ελεύθερο θέμα που θα σχολιάζαμε προφορικά.

Οι μικρές ξύλινες καρέκλες έτριξαν για λίγο, καθώς συγκρούονταν με τα μεταλλικά πόδια των θρανίων τους, ο θόρυβος των οποίων τα σκέπασε όλα. Ύστερα έγινε, ξαφνικά, ησυχία. Οι μαθητές είχαν σωπάσει και κοίταζαν πότε εμένα και πότε αυτό που είχα γράψει στον πίνακα:

''Οι πιο ένδοξες στιγμές της ζωής δεν είναι οι λεγόμενες μέρες επιτυχίας. αλλά περισσότερο οι μέρες εκείνες που, μετά από απόρριψη και απελπισία, αισθάνεσαι να μεγαλώνει μέσα σου η θέληση για ζωή και η υπόσχεση για μελλοντικά επιτεύγματα.'' Γκουστάβ Φλωμπέρ

Η συζήτηση είχε αρχίσει με κάποιο δισταγμό στην αρχή κι ύστερα με έξαψη καφενείου, όπου αγωνίζεται ο καθένας να τεκμηριώσει τα λόγια του μέσα από παραδείγματα και αναμνήσεις. Κάποια παιδιά, λειτουργώντας συνειρμικά, θυμήθηκαν κάτι παρόμοιο που είχαμε αναπτύξει παλιότερα.

Ήταν τα λόγια του σχολιαστή ραδιοφώνου στο διαδίκτυο Στηβ Μαραμπόλι για την ευτυχία (''Ευτυχία δεν είναι η απουσία προβλημάτων, αλλά η ικανότητά μας να τα αντιμετωπίζουμε'').

Μια μαθήτρια από την τάξη έφερε, ασυναίσθητα, στο μυαλό της τα λόγια του Αγίου Παϊσίου πως ''οι δοκιμασίες που μας έρχονται είναι μερικές φορές η αντιβίωση που δίνει ο Θεός για τις αρρώστιες της ψυχής μας και μας βοηθούν πολύ πνευματικά''

Ο καινούριος της τάξης, ένας καλός μαθητής, ο Φάνης, θυμήθηκε τα λόγια του Τζων Λένον, που ήταν το ίνδαλμα του πατέρα του: ''Η εξέλιξη και όλες μας οι ελπίδες για έναν καλύτερο κόσμο βασίζονται στο να είμαστε ατρόμητοι και ανοιχτόμυαλοι απέναντι σε αυτούς που αγκαλιάζουν τη ζωή''...

Η συζήτηση είχε ήδη αγγίξει την ελληνική πραγματικότητα που βίωσαν τα παιδιά στα σπίτια τους την περίοδο των μνημονίων και συνέχιζαν να τη βιώνουν και σήμερα μέσα απ' την οδύσσεια των φόρων (που έγιναν δυσβάστακτο βάρος για τους γονείς), την συρρίκνωση του εισοδήματος και τους εθνικούς κραδασμούς της ήττας εν καιρώ ειρήνης, που έκαμψε το ηθικό όλων.

Ένιωσα την καρδιά μου βαριά βλέποντας τη σκιά μελαγχολίας στο βλέμμα τους. Κατέβηκα από την έδρα και, σε μια κίνηση συμπαράστασης, τα πλησίασα για να τα μιλήσω. Οι σάκες μαζεύτηκαν γρήγορα από το πλάι, κι εγώ πέρασα ανάμεσά τους ακουμπώντας τις αγωνίες τους.

Μια σειρά, δυο σειρές... Τα παιδιά είχαν στραβολαιμιάσει να με κοιτάνε στη χαλαρή κουβέντα που είχα ανοίξει με μερικούς απ' αυτούς, που έδειχναν πιο αγχωμένοι. Μετά την τρίτη σειρά, τα πηγαδάκια σταμάτησαν κι έφτασα στο βάθος της τάξης, όπου στάθηκα λίγο να ανασάνω ακουμπώντας την πλάτη μου στον τοίχο.

Είχα τώρα μπροστά μου μόνο τους σβέρκους των μαθητών, αλλά πολύ γρήγορα, βλέποντας πως γύριζαν πάλι τα κεφάλια τους για να με κοιτάξουν, αναγκάστηκα να ξαναγυρίσω στην έδρα και πήρα να ξετυλίγω τις σκέψεις μου με γνώμονα τη ''Σωκρατική Διαλεκτική'', σε συνάρτηση με το θέμα του πίνακα και τις πρόσφατες εμπειρίες των μαθητών μου.

''Τα μάτια όλων είναι καρφωμένα επάνω μου. Δεν πρέπει να τους απογοητεύσω'', σκεφτόμουν.

Μου άρεσε πολύ αυτό, γιατί έδειχνε πως τους είχα κερδίσει το ενδιαφέρον.

- Είστε πια μεγάλα παιδιά..., άρχισα κοιτώντας τα παρατηρητικά, για να δω την αντίδρασή τους. Βρίσκεστε στο κατώφλι της ενηλικίωσης και γι' αυτό έχετε πλέον την ωριμότητα να καταλάβετε τις εναλλαγές τη ζωής. Ο δρόμος της δεν κρύβει πάντα αλκυονίδες ημέρες, αλλά και εμπόδια και προβλήματα που άλλοτε τα προκαλούμε με τη στάση μας κι άλλοτε όχι...‟

” Ωστόσο κάθε φορά καλούμαστε να τα αντιμετωπίσουμε εμείς οι ίδιοι...

- Να βγάλουμε το φίδι απ' την τρύπα, όπως λέει η γιαγιά μου..., πετάχτηκε ο Άνθιμος απ' το τρίτο θρανίο αναψοκοκκινισμένος.

- Έτσι ακριβώς..., συνέχισα χαμογελώντας. Κι αυτό είναι μια επίπονη διαδικασία για την ψυχή και το σώμα μας, την οποία πρέπει να ακολουθήσουμε έχοντας πάντα την πίστη ότι όσο πιο μεγάλες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, τόσο πιο εύκολα θα είναι για μας να αισθανθούμε ευτυχισμένοι και ολοκληρωμένοι μόλις πετύχουμε τον στόχο μας, για χάρη του οποίου κάναμε πολλές και μεγάλες θυσίες...

- Ο πατέρας μου λέει πως δεν υπάρχει στον δρόμο η ευτυχία, για να την ψάξουμε να την βρούμε. Ούτε την πουλάνε στα μαγαζιά, για να πάμε να την αγοράσουμε..., πετάχτηκε η Αλεξάνδρα προκαλώντας το χαμόγελο όλων.

- Μάλλον θα εννοεί ότι είναι δύσκολο να την κατακτήσει κανείς, γιατί είναι σπάνιο ''είδος'', ειδικά στην εποχή μας..., μουρμούρισα συλλογισμένη.

- Εγώ νομίζω, κυρία, πως είναι συνώνυμη της επιτυχίας. Αν είσαι επιτυχημένος, θα είσαι και ευτυχισμένος..., είπε με σίγουρο ύφος ο Ρήγας.

- Τότε κι οι πλούσιοι και επιτυχημένοι θα ήταν όλοι ευτυχισμένοι, όμως δεν είναι... Το αντίθετο θα έλεγα, αν πάρουμε σαν παράδειγμα τον Ωνάση και πολλούς άλλους..., πετάχτηκε διαφωνώντας η Κλεοπάτρα απ' το βάθος της τρίτης σειράς.

- Καλά, ψύλλους στ' άχυρα ψάχνεις..., κάγχασε ο Φάνης απ' την γαλαρία, με το βλέμμα καρφωμένο στον Ρήγα. Με την κρίση που μας φόρτωσαν τα μνημόνια, άντε να βρεις κανέναν ευτυχισμένο εδώ...

- Οι γονείς μου ήταν ευτυχισμένοι..., μέχρι που απέλυσαν τον πατέρα μου κι άρχισαν οι καυγάδες στο σπίτι..., είπε αναστενάζοντας η Δέσποινα, παιδί πολύτεκνης οικογένειας που τα έφερνε δύσκολα βόλτα.

- Λίγο πολύ αυτά συμβαίνουν στα περισσότερα σπίτια, όταν υπάρχει οικονομικό πρόβλημα, την παρηγόρησα. Όμως, όπως είπα και άλλη φορά, στα δύσκολα δοκιμάζεται ο άνθρωπος, όπως και η φωτιά στο ατσάλι...

- Τι εννοείτε μ' αυτό, κυρία; ρώτησε όλο περιέργεια η Ασπασία. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, όταν πέφτει ο ουρανός να μας πλακώσει;

- Η κλιμάκωση της οικονομικής κρίσης προκαλεί δράματα, το ξέρω, αλλά απ' την άλλη μάς θέτει προ των ευθυνών μας..., της εξήγησα.

- Ουδέν κακόν αμιγές καλού σαν να λέτε, συμπέρανε ο Επαμεινώνδας, που είχε λατρεία στους κλασικούς.

- Θα μπορούσες να το πεις και έτσι, αν δεν ήταν τόσο επώδυνο το ''κακό'', του είπα μελαγχολικά και συνέχισα. Πολύ απλά, θα έλεγα πως γίνεται η αφορμή για να ανακαλύψουμε τις ατομικές και κοινωνικές ''εφεδρείες'' μας, που μπορούν να μας βοηθήσουν να βγούμε όχι μόνο απ' την οικονομική καταιγίδα, αλλά και την ηθική κρίση που τη συνοδεύει και βασανίζει το έθνος και την κοινωνία εδώ και δεκαετίες...

- Για ποιες ατομικές και κοινωνικές εφεδρείες μιλάτε; Ποιες είναι αυτές που θα μας σώσουν απ' τη συμφορά που μας βρήκε; απόρησε η Ελπινίκη ανασηκώνοντας τα φρύδια της.

- Μα τέλειωσε, ήδη, η συμφορά!.. Βγήκαμε, επιτέλους, απ' τα μνημόνια πέρσι το Καλοκαίρι!.. Πού ζεις, κορίτσι μου; Πού ζεις; πετάχτηκε με ύφος ειρωνικό ο Μιχάλης προκαλώντας το αυθόρμητο γέλιο όλων.

- Όταν μιλώ για ''εφεδρείες'', εννοώ την αφύπνιση των δυνάμεων αλληλεγγύης στη χώρα μας, συνέχισα αποφεύγοντας να σχολιάσω τον πολιτικό υπαινιγμό του μαθητή μου. Τα προηγούμενα χρόνια πήραμε ήδη το παρήγορο μήνυμα ότι δε χάσαμε την ανθρωπιά μας και είμαστε έτοιμοι να προστρέξουμε σ' αυτόν που μας έχει ανάγκη...‟

” Όμως γιατί, άραγε, να αναγκαστούμε απ' την οδύνη να κάνουμε κάτι, για να ανακαλύψουμε τον συνάνθρωπο γύρω μας; Μήπως πριν απ' την κρίση δεν υπήρχαν άνθρωποι αναξιοπαθούντες και εξαθλιωμένοι στην Ελλάδα; Και βέβαια υπήρχαν. Απλά το πρόβλημα μεγεθύνθηκε και επιδεινώθηκε στην περίοδο της κρίσης.‟

” Γι' αυτό πρέπει να βρούμε τη δύναμη, σαν πολίτες και κράτος, να πολεμήσουμε τα βαθύτερα αίτια που μας έφεραν ως εδώ. Να αντλήσουμε δύναμη απ' τον Θεό, το μυαλό και την καρδιά μας, για να αντιμετωπίσουμε την προοπτική να υπερβούμε τις δοκιμασίες μας...

- Σαν κράτος το καταλαβαίνω, αλλά σαν πολίτες τι περιθώρια έχουμε για να κάνουμε τις αλλαγές που εννοείτε; ρώτησε μ' ενδιαφέρον ο Στέφανος γέρνοντας προς τα μπρος, για να μ' ακούσει καλύτερα.

- Μπορούμε να μάθουμε να εκτιμάμε, φερ' ειπείν, έναν καλό λόγο, μια συμβουλή, ένα χαμόγελο, που θα μας φέρουν πιο κοντά σ' αυτό που εννοούσε ο Κινέζος διανοητής του 6ου αιώνα Κομφούκιος, όταν έλεγε: ''Τώρα καταλαβαίνω γιατί η ευτυχία είναι τόσο σπάνια στον κόσμο. Οι άνθρωποι την τοποθετούν ψηλά, οι υλιστές πολύ χαμηλά κι αυτή βρίσκεται πλάι μας, στο ύψος της καρδιάς μας. Δεν είναι η κόρη του ουρανού ούτε της γης. Κόρη των ανθρώπων είναι...''

- Που πάει να πει τι; ρώτησε η Έλλη απ' το πρώτο θρανίο.

- Που πάει να πει πως δεν υπάρχει ζωή με ευχάριστες μόνο στιγμές, χωρίς διακυμάνσεις και δυσάρεστες καταστάσεις. Αλλά δε μπορούμε να μείνουμε άπραγοι περιμένοντας την Ανατολή να φωτίσει. Πρέπει να ψάχνουμε να βρούμε την ευτυχία στις μικροχαρές της καθημερινής ζωής, όπου είναι κρυμμένη!..

- Καλά αυτά για τον αγώνα του κάθε ανθρώπου χωριστά. Όμως απ' την κοινωνία, σαν σύνολο τραυματισμένο, τι μπορούμε να περιμένουμε; Έχει τη δύναμη να αντιδράσει με τόσα που πέρασε και περνάει..., ρώτησε προβληματισμένος ο Φάνης.

- Έχεις δίκιο εν μέρει, γιατί κι αυτή πρέπει να μαθαίνει απ' τα παθήματά της. Μετά τα όσα τραγικά βίωσε και βιώνει, ήρθε η ώρα να καταλάβει επιτέλους πόσο βλαπτικό είναι για την ίδια και για την πατρίδα να συγκαλύπτει τις ανομίες και να γίνεται όργανο των παιχνιδιών των κομμάτων. Πόσο βλαπτικό είναι να τρέφεται με αυταπάτες και να μη δείχνει την πρέπουσα ωριμότητα την ώρα της εκλογής των πολιτικών εκπροσώπων της...

- Και γιατί έχουν σημασία οι λαθεμένες επιλογές της; ρώτησε ήσυχα ο Περικλής Εμπειρίκος, που τον φώναζαν τα παιδιά ''ποιητή'', γιατί είχε το ίδιο επώνυμο με τον Έλληνα ποιητή και πεζογράφο του περασμένου αιώνα.

- Γιατί αυτές την πηγαίνουν πολλά χρόνια πίσω και κινδυνεύουν να διαλύσουν τη συνοχή της τορπιλίζοντας ταυτόχρονα τα θεμέλια της Δημοκρατίας και της εθνικής μας ακεραιότητας, την ώρα που απαιτείται εθνική εγρήγορση και ψυχική συνοχή των πολιτών ενόψει των εξωτερικών κινδύνων που αντιμετωπίζουμε. Άρα...

- Άρα; αναρωτήθηκε η Ελίζα απ' το τρίτο θρανίο ανακλαδίζοντας τα πόδια της που είχαν μουδιάσει.

- Άρα η ελληνική κοινωνία στα χέρια της κρατάει την τύχη της. Κι αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις αντοχές των πολιτών της. Όσο αυτοί απαντούν στην απόρριψη και την απελπισία με δημιουργικότητα, αποφασιστικότητα και θέληση για ζωή, μην τους φοβάστε.... Θα ξαναγεννηθούν απ' τις στάχτες τους σαν τον Φοίνικα και θα γίνουν καλύτεροι από πριν, πιο έμπειροι και κατασταλαγμένοι!.., είπα τελειώνοντας κι έβαλα όλη τη δύναμη της ψυχής μου στο βλέμμα μου, για να διώξω απ' το δικό τους τη μελαγχολία και να ξυπνήσω μέσα τους την αισιοδοξία για το καλύτερο που θα ερχόταν.

Την ίδια στιγμή, σαν ηχώ απ' το πρόσφατο παρελθόν, έφτασε τρελαμένος στ' αυτιά μου ο ήχος του κουδουνιού του σχολείου, μπλεγμένος με την κόρνα του αυτοκινήτου και τα πειράγματα των φιλενάδων μου, που με ειδοποιούσαν πως είχαμε φτάσει στη γειτονιά μου. Τις αποχαιρέτησα μ' ένα φιλί και βγήκα βιαστικά έξω. Έκανα μια μικρή υπόκλιση για να τις ευχαριστήσω και, τρέχοντας σχεδόν τον ανήφορο, έφτασα λαχανιασμένη στο σπίτι...

Διαβάστε περισσότερα