Πώς η Ρωσία μπορεί να πλήξει οικονομικά την Τουρκία

Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν μια σειρά από στρατηγικές και εμπορικές συμφωνίες οι οποίες θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν μετά την διπλωματική διένεξη για την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροπλάνου από την Τουρκία. Εκτός από τον πόλεμο δηλώσεων που έχει ξεσπάσει μεταξύ των δύο χωρών για το ποιος έφταιγε, η Ρωσία έχει απειλήσει να προβεί και σε αντίποινα σε οικονομικό επίπεδο.

Την Τετάρτη, ο

πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διάλυση των κοινών έργων και ότι οι τουρκικές εταιρείες θα μπορούσαν να χάσουν ρωσικό μερίδιο της αγοράς. Την Πέμπτη, ο Μεντβέντεφ φάνηκε να σκληραίνει τη στάση του απέναντι στην Τουρκία, διατάσσοντας μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το πάγωμα μερικών κοινών επενδυτικών σχεδίων με την Τουρκία. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν περιορισμούς στις εισαγωγές τροφίμων. Ο Ερντογάν απάντησε λέγοντας ότι μια τέτοια συζήτηση ήταν «συναισθηματική» και «δεν «ταίριαζε σε πολιτικούς». Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι σημαντικό και για τις δύο χώρες, καθώς η Τουρκία είναι ο δεύτερος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας μετά τη Γερμανία και, αν η Ρωσία προχωρήσει και κόψει τους οικονομικούς δεσμούς, οι δύο χώρες θα αισθανθούν τις συνέπειες, προειδοποιούν οι αναλυτές.

Ιδού τι θα συμβεί αναλυτικότερα:

Ενέργεια

Μια σειρά σημαντικών διμερών εμπορικών και κατασκευαστικών συμφωνιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας θα μπορούσαν να επηρεαστούν, μεταξύ των οποίων και η προτεινόμενη κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου.

Ο υπουργός Οικονομίας της Ρωσίας απέκλεισε την δημιουργία του αγωγού φυσικού αερίου TurkStream την Πέμπτη, καθώς συζήτησε τα σχέδια για να σταματήσει τις προετοιμασίες για μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου με την Τουρκία. Ως ένας από τους μεγαλύτερους πελάτες της Ρωσίας, όσον αφορά την ενέργεια - η Τουρκία εισάγει το 55 τοις εκατό του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία και το 30 τοις εκατό του πετρελαίου της- οποιαδήποτε ζημιά σε αυτές τις διαπραγματεύσεις των υποδομών θα μπορούσε να είναι σημαντική, σύμφωνα με τον τούρκο ακαδημαϊκό Γκιουρκάν Κουμπάρογλου. «Η Τουρκία έχει στενούς στρατηγικούς δεσμούς με τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας, κι έτσι το τουρκικό σχέδιο για τον αγωγό καθώς και το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας –που θα κατασκευάζονταν από τους Ρώσους- μπορεί να επηρεαστούν», δήλωσε ο καθηγητής στο τμήμα μηχανικής του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου. «Πλέον όλα αυτά τα έργα είναι αβέβαια εξαιτίας αυτού του περιστατικού», πρόσθεσε.

Αν και ο Κουμπάρογλου θεωρεί ότι οι προμήθειες φυσικού αερίου δεν θα επηρεαστούν άμεσα, φοβάται για τα μακροπρόθεσμα σχέδια: «Μακροπρόθεσμα τα εν λόγω στρατηγικά σχέδια μπορεί να επηρεαστούν και τα έργα αυτά είναι πραγματικά προς όφελος και των δύο χωρών». Προέτρεψε τους ηγέτες της Τουρκίας και της Ρωσίας να «παραμείνουν ψύχραιμοι και να εξετάσουν τα οφέλη της συνεργασίας των δύο χωρών».

Η Ρωσία είναι μία από τις χώρες που παρέχουν το περισσότερο αέριο στην Ευρώπη και κάθε φορά που ένα διπλωματικό θέμα προκύπτει μεταξύ αυτής και των γειτόνων της, όλοι υποθέτουν ότι η Ρωσία θα επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει το ενεργειακό της «όπλο». Έχει συμβεί και με την Ευρώπη στο παρελθόν, απειλώντας να διακόψει την προμήθεια φυσικού αερίου στην περιοχή, και πιο πρόσφατα με την Ουκρανία.

Τουρισμός

Μετά την κατάρριψη του ρωσικού τζετ, το κρατικό πρακτορείο τουρισμού της Ρωσίας, Rostourism, δεν έχασε καθόλου χρόνο στο να προτείνει την αναστολή των πωλήσεων πακέτων προς την Τουρκία. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού της Ρωσίας, 3,6 εκατομμύρια Ρώσοι επισκέφθηκαν την Τουρκία κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2013, καθιστώντας την μία από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς.

Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας συνέστησε επίσης οι Ρώσοι πολίτες να μην επισκέπτονται την Τουρκία. Είπε επίσης ότι θα μπορούσε να περιορίσει τα αεροπορικά ταξίδια στη χώρα, κάτι που θα αποτελούσε πλήγμα για την οικονομία της Τουρκίας, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού (WTTC), ο τομέας παρήγαγε, είτε άμεσα είτε έμμεσα, 96 δισεκατομμύρια δολ. του ΑΕΠ της Τουρκίας το 2014. Η τουριστική βιομηχανία στηρίζει επίσης 2,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Τουρκία, απασχολώντας περισσότερους ανθρώπους από τα ορυχεία, την παραγωγή χημικών προϊόντων, την κατασκευή αυτοκινήτων, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και τον τραπεζικό τομέα, δήλωσε το WTTC.

Εμπόριο

Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας είναι παραδοσιακά ισχυρές, αλλά θα μπορούσε να είναι ένας από τους πρώτους τομείς που μπορεί να καταστραφεί από τα ρωσικά αντίποινα. Την Πέμπτη, ο υπουργός Γεωργίας της Ρωσίας Αλεξάντερ Τκάτσεβ ανέθεσε στην υπηρεσία τροφίμων της χώρας «την ενίσχυση του ελέγχου επί των παραδόσεων αγροτικών προϊόντων και τροφίμων από την Τουρκία», λέγοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις τα τουρκικά προϊόντα δεν πληρούν τα ρωσικά πρότυπα. Σημείωσε ότι τα τουρκικά λαχανικά αποτελούν περίπου το 20 τοις εκατό των εισαγωγών λαχανικών στη Ρωσία και ότι η χώρα θα μπορούσε να επιλέξει να αγοράζει την παραγωγή από αλλού. Επίσης είπε ότι θα μπορούσε να επανεξετάσει τις άμεσες εξαγωγές σίτου από τη Ρωσία προς την Τουρκία (έναν από τους μεγαλύτερους αγοραστές του ρωσικού σιταριού), κατευθύνοντας τες αλλού στη Μέση Ανατολή.

Το 2014, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του τουρκικού εξωτερικού εμπορίου, οι εξαγωγές προς τη Ρωσία ήταν ύψους 5,9 δις δολ., ενώ οι εισαγωγές από τη Ρωσία ήταν αξίας 25,2 δις δολ. Ο Ερντογάν ανέφερε μόλις το Σεπτέμβριο, κατά τη διάρκεια μιας εγκάρδιας συνάντησης με τον Πούτιν, ότι στόχος της Τουρκίας είναι να αυξηθεί ο διμερής όγκος εμπορίου σε 100 δις δολ. από το 2023. Κατά τη συνάντηση αυτή, ο Πούτιν δήλωσε πως η Ρωσία ήταν «πολύ ικανοποιημένη με την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων».

Παρά το γεγονός ότι οι εμπορικές σχέσεις είναι σε κρίσιμο στάδιο, οι αναλυτές ήταν αισιόδοξοι για τη μακροπρόθεσμη προοπτική. Η Tina Fordham, αναλύτρια της Citi, είπε ότι «το εμπόριο και οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι σημαντικές», δεδομένης της παροχής ενέργειας της Ρωσίας στην Τουρκία και του γεγονότος ότι η Τουρκία είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός για τους Ρώσους τουρίστες. Ενώ οι εμπορικές κυρώσεις είναι πιθανές, η Fordham δεν περιμένει ότι οι σχέσεις θα επιδεινωθούν περαιτέρω, ωστόσο: «Οι διπλωματικές συναντήσεις έχουν ανασταλεί, και μερικές εμπορικές κυρώσεις είναι πιθανές, αλλά δεν περιμένουμε διακοπές των ενεργειακών τους δεσμούς σε αυτό το σημείο», δήλωσε. Ο John Bates, της Pinebridge, δήλωσε ότι η σχέση μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας «είναι πολύ βαθιά ριζωμένη», επισημαίνοντας ότι υπάρχουν επιχειρηματικοί δεσμοί, όπως η ρωσική τράπεζα Sberbank που έχει στην ιδιοκτησία της την τουρκική τράπεζα DenizBank. «Νομίζω ότι οι κύριοι οικονομικοί οδηγοί δεν πρέπει να αλλάξουν πάρα πολύ δεδομένου ότι οι διπλωματικές και πολιτικές δυνάμεις δεν θα κάνουν τίποτα ανόητο», είπε.

cnbc.com

Διαβάστε περισσότερα