Οι ΗΠΑ, ο Άσαντ και το μέλλον του συριακού εμφυλίου

Διεθνείς αντιδράσεις προκάλεσε ο απόηχος των κυριακάτικων δηλώσεων του αμερικανού υπουργού εξωτερικών Τζόν Κέρι περί αναγκαίας διαπραγμάτευσης με τον Πρόεδρο Άσαντ για τον τερματισμό του τετραετούς εμφυλίου πολέμου στην Συρία. Ο σύρος πρόεδρος αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω τις δηλώσεις του Κέρι υπογραμμίζοντας πως «οι έξωθεν δηλώσεις δεν επηρεάζουν την λειτουργία της συριακής κυβέρνησης.» Συμπλήρωσε όμως πως οι δυτικές και αραβικές χώρες θα πρέπει να σταματήσουν να υποστηρίζουν οικονομικά και στρατιωτικά διάφορες τρομοκρατικές ομάδες στην περιοχή, όπως το Ισλαμικό Κράτος.

Η

άρνηση του σύρου προέδρου ήρθε ως αποτέλεσμα της παραδοχής του Κέρι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στο τέλος θα πρέπει να διαπραγματευτούν με την κυβέρνηση της Δαμασκού. Η παραδοχή αυτή αφύπνισε τις αραβικές χώρες του Κόλπου και ανησύχησε τους δυτικούς υποστηρικτές μιας πιο δυναμικής εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στο θέμα της Συρίας. Οι περισσότερες αντιδράσεις προήλθαν από την Βρετανία, την Γαλλία και την Τουρκία. Και οι τρεις χώρες υπογραμμίζουν πως ο Πρόεδρος Άσαντ έχει ενεργή ανάμειξη στην παρούσα κρίση, επομένως δεν μπορεί να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση της συριακού εμφυλίου. Από την πλευρά του, ο αμερικανός υπουργός απέφυγε να επαναλάβει την παγιωμένη άποψη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως η κυβέρνηση Άσαντ έχει χάσει την πολιτική της νομιμοποίηση στα τέσσερα χρόνια του εμφυλίου και πρέπει να αποχωρήσει.

Οι παγωμένες διαπραγματεύσεις στην Γενεύη παραμένουν ακόμα το βασικό μέσο επίλυσης της κρίσης που έχει υιοθετήσει η διεθνής κοινότητα απέναντι στο συριακό ζήτημα. Δυστυχώς όμως, το δεύτερο και τελευταίο μέρος των συζητήσεων στην Γενεύη έληξε άδοξα πάνω από ένα χρόνο πριν. Αν οι συνομιλίες ξανάρχιζαν σήμερα, είναι σχεδόν σίγουρο πως μέλη της συριακής κυβέρνησης, αν όχι οι ίδιοι υπουργοί του Άσαντ, θα συμμετείχαν ενεργά στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων στην Γενεύη.

Εντούτοις, ο Κέρι υποστήριξε πως η διεθνής κοινότητα ψάχνει να βρει τρόπους επαναφοράς της διπλωματικής οδού για να αποτρέψει την σταδιακή ρύθμιση της χώρας σε καθεστώς αναρχίας. Παρεμπιπτόντως, τα αποτελέσματα της ανθρωπιστικής κρίσης στην χώρα, εξαιτίας του τετραετούς εμφυλίου πολέμου, είναι παραπάνω από εμφανή. Σύμφωνα με πηγές της Ύπατης Αρμοστείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, πάνω από 220.000 άνθρωποι έχουν χάσει την ζωή τους στα πεδία των μαχών και εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν μεταναστεύσει από την Συρία προς την γειτονική Τουρκία και διαμέσου της Ελλάδος και Ιταλίας στην Ευρώπη.

Για όλους αυτούς τους λόγους ο Κέρι επανέλαβε την Κυριακή πως «εξετάζουμε διάφορους μοχλούς πίεσης προς τον ίδιο τον Πρόεδρο Άσαντ ώστε να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στην Γενεύη.» Οι δηλώσεις αυτές εκλήφθηκαν από την διεθνή κοινότητα ως μια απέλπιδα προσπάθεια της Ουάσινγκτον να κερδίσει περισσότερους συμμάχους στην Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένου πιθανώς και του ίδιου του Προέδρου Άσαντ, στις προσπάθειές της να ξεριζώσει τις ρίζες του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή. Επιπλέον, οι απόψεις του Κέρι ενέτειναν την ανησυχία των κρατών του Κόλπου πως οι Ηνωμένες Πολιτείες προσβλέπουν στην βελτίωση των σχέσεων τους με την Τεχεράνη, η οποία είναι επίσης στενός σύμμαχος του Προέδρου Άσαντ.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Άσαντ έχει αποκλείσει την συνέχεια των διαπραγματεύσεων στην Γενεύη με θέμα πιθανή αλλαγή ηγεσίας στην χώρα τους τελευταίους μήνες. Κατά την άποψη του, οι στρατηγικές νίκες του συριακού στρατού εναντίον των τζιχαντιστών και της αντιπολίτευσης, καθιστούν τον ίδιο επικυρίαρχο της συριακής πολιτικής σκηνής. Για τον Άσαντ επομένως δεν τίθεται θέμα αλλαγής της πολιτικής ηγεσίας της χώρας. Πάντως, ο διοικητής της CIA Τζόν Μπρέναν φαίνεται να αποδέχεται και αυτός την παρουσία του Προέδρου Άσαντ στην πολιτική σκηνή της χώρας. Την περασμένη εβδομάδα παραδέχθηκε στην Ουάσινγκτον πως η παρουσία του Άσαντ στην Συρία έχει περιορίσει δραστικά την εξάπλωση του Ισλαμικού Κράτους στην Μέση Ανατολή. Ο διοικητής της CIA όμως ανησυχεί για το ποιος θα αντικαταστήσει τον Άσαντ σε περίπτωση που η κυβέρνησή του αναγκαστεί κάτω από διεθνείς πιέσεις να αποχωρήσει. Σύμφωνα με τον Μπρέναν, «το τελευταίο πράγμα που θέλουμε αυτή την στιγμή είναι μια θριαμβευτική παρέλαση των ταγμάτων του ισλαμικού κράτους στην Δαμασκό.»

Πηγή: Guardian

Διαβάστε περισσότερα