Ο δρόμος για την ανάκαμψη περνάει από την ΑΟΖ

Οι πλούσιοι πόροι μπορούν να μεταβάλουν ριζικά τις προοπτικές της οικονομίας και να αναβαθμίσουν εμφατικά τη θέση της Ελλάδας στην περιοχή

Η ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο επανέφερε στην επικαιρότητα με επιτακτικό τρόπο το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, την οποία η Ελλάδα δεν έχει ακόμα οριοθετήσει στις ανατολικές και νότιες θαλάσσιες περιοχές της.

Τα στοιχεία για τον πιθανολογούμενο πλούτο

που υπάρχει στη δυνητική ΑΟΖ της χώρας αυξάνουν την πίεση για χάραξη των θαλάσσιων ζωνών, καθώς η τραγική οικονομική κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει δεν αφήνει περιθώρια για να αφεθούν ανεκμετάλλευτοι πόροι, οι οποίοι θα μπορούσαν, όχι απλώς να επισπεύσουν την έξοδο απο την κρίση, αλλά να μεταβάλουν ριζικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και να αναβαθμίσουν εμφατικά τη θέση της Ελλάδας στην περιοχή.

Η εικόνα όσον αφορά στη οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και των γειτονικών της χωρών έχει ως εξής…

1 Με την Ιταλία η Ελλάδα έχει οριοθετήσει την υφαλοκρηπίδα από το 1977 και η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ από το 1978. Η οριοθέτηση αφορούσε στην υφαλοκρηπίδα και όχι στην ΑΟΖ, η οποία ως έννοια (περιλαμβάνει και την εκμετάλλευση της θαλάσσιας στήλης και όχι μόνο του βυθού και του υποθαλάσσιου πλούτου) προσδιορίστηκε αργότερα, με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (Μοντέγκο Μπέι, 10 Δεκεμβρίου 1982). Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία είναι η μόνη χάραξη θαλάσσιας ζώνης της Ελλάδας με γειτονική χώρα η οποία έχει ολοκληρωθεί και έκτοτε δεν έχει παρουσιάσει προβλήματα.

2 Η επόμενη συμφωνία που επετεύχθη ήταν η οριοθέτηση «των θαλάσσιων ζωνών συμπεριλαμβανομένης της υφαλοκρηπίδας» με την Αλβανία, στις 27 Απριλίου 2009, στην οποία συμφωνία όμως παρουσιάστηκαν προβλήματα εκ των υστέρων. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, μετά από πρωτοβουλία και προσφυγή του Σοσιαλιστικού Κόμματος, έκρινε αντισυνταγματική τη συμφωνία με το επιχείρημα ότι ο πρόεδρος της χώρας δεν είχε εξουσιοδοτήσει την ομάδα που τη διαπραγματεύτηκε με την Ελλάδα. Η πραγματικότητα είναι ότι, αφενός, υπήρξε παρασκηνιακή παρέμβαση της Τουρκίας ώστε η οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Ιόνιο, η οποία έγινε με βάση τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, να μην αποτελέσει «προηγούμενο» για το Αιγαίο. Αφετέρου, πρέπει να σημειωθεί ότι αναπληρωτής πρόεδρος του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαιοσύνης της Αλβανίας είναι ο Κρεσνίκ Σπαχίου, ηγέτης της ακραίας εθνικιστικής και ανθελληνικής οργάνωσης Ερυθρόμαυρη Συμμαχία, η οποία βασίζει σχεδόν εξολοκλήρου την πολιτική ατζέντα της σε επιθέσεις κατά της χώρας μας. Η θέση της Ελλάδας για την ακύρωση της συμφωνίας από την αλβανική Δικαιοσύνη είναι ότι από τη στιγμή που έχει υπογράφει διακρατική συμφωνία, αποτελεί εσωτερικό θέμα της Αλβανίας να λύσει τα οποία ζητήματα νομίζει ότι έχουν ανακύψει και ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει εκ νέου διαπραγμάτευση για νέα συμφωνία.

3 Με τη Λιβύη οι διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό της ΑΟΖ ξεκίνησαν