Μέρκελ και Ολάντ "δεν πέτυχαν θαύματα" για την Ουκρανία

Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ρωσίας και της Ουκρανίας, μίλησαν μέχρι αργά τη νύχτα για το πώς να επανεκκινήσουν το μακρόχρονο αδιέξοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας στην ανατολική Ουκρανία. Η συνάντηση στο Βερολίνο δεν πέτυχε καμία σημαντική εξέλιξη - αλλά ούτως ή άλλως αυτό ήταν δεδομένο. Αντίθετα, ο στόχος ήταν οι ηγέτες να είναι σε θέση να πουν ότι συναντήθηκαν, προσπάθησαν και εξακολουθούν να προσπαθούν. Εκεί, τουλάχιστον, πέτυχαν.

Η δεύτερη συμφωνία του Μινσκ δεν τέθηκε ποτέ ουσιαστικά

σε εφαρμογή από τη στιγμή που υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2015. Και η νέα συμφωνία των ηγετών - να αναπτύξουν έναν χάρτη πορείας προς εφαρμογή από τα τέλη Νοεμβρίου - είναι απλώς η τελευταία σε μια σειρά καθυστερήσεων που για μια ακόμη φορά διατηρεί το status quo: μια ακόμα παγιωμένη σύγκρουση στην πρώην Σοβιετική Ένωση.

Για άλλη μια φορά υπήρξαν δημόσιες διακηρύξεις για διατήρηση της ελπίδας και της καλής πίστης. "Όλοι οι συμμετέχοντες στη σημερινή συνάντηση επιβεβαίωσαν ότι η βάση της διευθέτησης στη νοτιοανατολική Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στη συμφωνία του Μινσκ," δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. "Και όλοι επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους σε αυτήν τη συμφωνία". Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο διακήρυξε ότι ο οδικός χάρτης θα δείξει "τα μέτρα που λαμβάνουμε για την εφαρμογή της συμφωνίας του Μινσκ και θα εγγυηθεί την εφαρμογή τους". Αλλά δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η συμφωνία του Μινσκ, που επετεύχθη με τη μεσολάβηση της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και του Γάλλου Πρόεδρου Φρανσουά Ολάντ, θα μπορέσει ποτέ να πραγματοποιηθεί.

Κατ' αρχήν, σημειώνουν οι αναλυτές, η ιστορία δείχνει ότι η Ρωσία δεν έχει υποχωρήσει ποτέ από καμία από τις παγωμένες διενέξεις που αφορούν την πρώην Σοβιετική Ένωση, ακόμη και στις αμφισβητούμενες περιοχές της Γεωργίας, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, και στην Υπερδνειστερία στη Μολδαβία. Και στην Ουκρανία το διακύβευμα είναι ακόμη υψηλότερο. Η εφαρμογή της συμφωνίας του Μινσκ θα απαιτήσει ο Πούτιν να βοηθήσει να αφοπλιστούν οι αυτονομιστές μαχητές και να αποκατασταθεί ο έλεγχος της κυβέρνησης του Κιέβου στην ανατολική περιοχή Ντονμπάς και στα σύνορα - βήματα που θα μειώσουν και τελικά να εξαλείψουν την επιρροή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ιδίως στην ικανότητά της να αποτρέψει την Ουκρανία από την ένταξή της κάποια στιγμή στην ΕΕ ή το ΝΑΤΟ.

"Αναλυτικά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να εξετάσουμε τη συμπεριφορά. Δεν βοηθά να προσπαθήσουμε να μαντέψουμε τι σκέφτεται η ρωσική ηγεσία", είπε ο Μάθιου Ροζάνσκι, διευθυντής του Ινστιτούτου Kennan στην Ουάσιγκτον. "Η συμπεριφορά δείχνει ότι όχι, οι Ρώσοι δεν ενδιαφέρονται για την επίλυση των παγιωμένων συγκρούσεων, επειδή είναι χρήσιμα εργαλεία για την επέκταση της ρωσικής εκμετάλλευσης της εξουσίας στη γειτονιά τους".

Ένα άλλο εμπόδιο είναι ότι το ειρηνευτικό σχέδιο θα απαιτούσε ο Ποροσένκο να διεξάγει τοπικές εκλογές, οι οποίες πιθανότατα θα χρησιμεύσουν για να νομιμοποιήσει τους φιλο-ρώσους ηγέτες στα ανατολικά, δίνοντάς τους έναν επίσημο ρόλο στην κυβέρνηση και τον έλεγχο της Ουκρανίας επί των προϋπολογισμών. Θα καθιστούσε επίσης το Κίεβο υπεύθυνο για την ανοικοδόμηση της περιοχής χωρίς εγγυήσεις για οικονομική βοήθεια ή επανορθώσεις από τη Ρωσία. "Έτσι, αυτό είναι απλά μη εφαρμόσιμο, δυστυχώς" είπε ο Ροζάνσκι, "αλλά δεν έχουμε κάτι καλύτερο".

"Περιμένετε και η Ρωσία θα έρθει"

Σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση στο Βερολίνο, η Μέρκελ είπε ότι, όπως αναμενόταν, οι συνομιλίες "δεν πέτυχαν θαύματα". Παρόλα αυτά, η συνάντηση ήταν κρίσιμη για την ίδια και τον Ολάντ, που έπρεπε να αποδείξουν τις καλύτερες προσπάθειές τους για το θέμα στους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι είναι βαθιά διχασμένοι για τη Ρωσία. Μπορούν να παραβρεθούν στην σημερινή σύνοδο της ΕΕ στις Βρυξέλλες, όπου οι ηγέτες έχουν προγραμματίσει να συζητήσουν ευρέως για τη Ρωσία κατά το δείπνο, και να αναφέρουν ότι πίεσαν τον Πούτιν για τους βομβαρδισμούς στη Συρία. Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν ήδη πει ότι η συζήτηση δεν θα οδηγήσει σε νέα, συγκεκριμένα μέτρα, παρά τις εκκλήσεις για νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας για τους βομβαρδισμούς στο Χαλέπι της Συρίας.

Στο Βερολίνο, ο Πούτιν κατέστησε σαφές ότι παραμένει επικεφαλής, τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Συρία - τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Σε μια δήλωση προς τους δημοσιογράφους σχετικά με τη Συρία, μετά τη συνάντηση, ο Πούτιν δήλωσε: "Ενημέρωσα τους ευρωπαίους εταίρους μας σχετικά με την άποψή μας για το τι συμβαίνει εκεί και τι πρέπει να γίνει στο άμεσο μέλλον για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την εξάλειψη της τρομοκρατίας σε συριακό έδαφος".

Εν τω μεταξύ, ο Ποροσένκο έχει προγραμματιστεί να επισκεφθεί τα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ την Πέμπτη σε μια αιχμηρή υπενθύμιση για τον Πούτιν ότι θέλει να ευθυγραμμιστεί η όσο Ουκρανία με τη Δύση όσο το δυνατόν περισσότερο - δηλαδή ακριβώς αυτό που επιδιώκει ο Πούτιν να εμποδίσει περισσότερο. Παρά τη φαινομενική έλλειψη προόδου, ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ σχολίασε ότι αυτό είναι ένα πολύ μεγαλύτερο παιχνίδι, σημειώνοντας ότι, στο τέλος, θα είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να καταλήξει σε συμφωνία με τη Δύση. "Ποιος χρειάζεται τον άλλο περισσότερο;", είπε ο διπλωμάτης. "Η Ρωσία χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο, παρά την εξάρτησή μας από την ενέργεια. Χωρίς την τεχνολογία της ΕΕ, η Ρωσία δεν μπορεί να πάει μακριά. Το αποκαλώ στρατηγική υπομονή. Περιμένετε και η Ρωσία θα έρθει".

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα