Ισπανία: Εκλογές στη σκιά της Βενεζουέλας

Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεταναστευτική κρίση, την απειλή της ισλαμικής τρομοκρατίας και την προοπτική η Βρετανία να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά το μεγάλο θέμα της εξωτερικής πολιτικής πριν από τις εθνικές εκλογές της Ισπανίας, την επόμενη Κυριακή, είναι άλλο: η Βενεζουέλα…

Οι υποψήφιοι έχουν επισκεφθεί το Καράκας, την πρωτεύουσα της Βενεζουέλας, για να προκαλέσουν την προσοχή. Το κυβερνών συντηρητικό κόμμα της Ισπανίας αντιμετώπισε στη Μαδρίτη τους αντιπάλους

Η σκιά που ρίχνει η Βενεζουέλα είναι τόσο μεγάλη, που ο πρόεδρος της Νικολάς Μαδούρο κάλεσε πρόσφατα τους πολιτικούς της Ισπανίας να διεξάγουν το προεκλογικό τους debate στο Καράκας, "ώστε να μπορώ κι εγώ να συμμετέχω και ίσως και να κερδίσω τις εκλογές στην Ισπανία".

Μπορεί να φαίνεται λίγο περίεργο, δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ισπανία. Αλλά ο λόγος είναι απλός. Μετά από έξι μήνες πολιτικού αδιεξόδου και εκλογών που δεν έφεραν αποτέλεσμα τον Δεκέμβριο, το μόνο σημάδι αλλαγής πριν από την επανάληψη των εκλογών στην Ισπανία είναι η αυξανόμενη δύναμη του Podemos, τους ακροαριστερού κόμματος του οποίου οι ηγέτες κάποτε υπηρέτησαν ως σύμβουλοι της πρώην κυβέρνησης του Ούγκο Τσάβες στη Βενεζουέλα.

Όσο πιο ισχυρό φαίνεται το Podemos, τόσο περισσότερο οι αντίπαλοί του προσπαθούν να συνδέσουν το κόμμα με τη Βενεζουέλα, όπου η οικονομία καταρρέει και η όλο και πιο αυταρχική κυβέρνηση του Μαδούρο έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το μήνυμα έχει ως στόχο να είναι τρομακτικό και σαφές: η Βενεζουέλα βρίσκεται σε ένα χάος, και αυτό μπορεί να συμβεί και εδώ.

"Ένα από τα τέσσερα κόμματα που ανταγωνίζονται στην Ισπανία φιλοξενήθηκε και σχηματίστηκε στη Βενεζουέλα, οπότε αν θέλουν να φέρουν αυτό το μοντέλο εδώ, θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί," δήλωσε ο ηγέτης του Ciudadanos Αλμπερτ Ριβέρα, του αναδυόμενου κεντροδεξιού κόμματος, σε μια ομάδα ξένων ανταποκριτών αυτό το μήνα, λίγο μετά την επιστροφή του από τη Βενεζουέλα. "Το Podemos έφερε τη Βενεζουέλα στην Ισπανία, όχι εμείς".

Ο ηγέτης της Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας, ανταπέδωσε τα πυρά σε μια τηλεοπτική συζήτηση, λέγοντας ότι οι αντίπαλοι του αγνοούν τα θέματα που θα μπορούσαν πραγματικά να επηρεάσουν την Ισπανία, ξεκινώντας με την πιθανή βρετανική έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Podemos είχε την πρώτη εκλογική επιτυχία του τον Μάη του 2014, όταν κέρδισε το 8 τοις εκατό των ψήφων στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στις πρώτες ημέρες του, το Podemos "έβλεπε τον ΣΥΡΙΖΑ ως ένα παράδειγμα για το πώς ένα νέο ακροαριστερό κόμμα θα μπορούσε να αναμορφώσει το πολιτικό κατεστημένο. Το

Podemos μπορεί να είναι έτοιμο να κάνει ακριβώς αυτό. Μετά τον πρόσφατο σχηματισμό μιας συμμαχίας με ένα ριζοσπαστικό κόμμα, την Ενωμένη Αριστερά, θα μπορούσε τώρα να ξεπεράσει τους Σοσιαλιστές φτάνοντας στη δεύτερη θέση, πίσω από το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ανατρέψει το δικομματικό πολιτικό σκηνικό που επικράτησε μετά την επιστροφή της Ισπανίας στη δημοκρατία στα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα στην Ελλάδα, η οποία διαπραγματεύεται ένα ακόμη διεθνές σχέδιο διάσωσης, οι αντίπαλοι του Podemos το συνδέουν στενά με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στις σχέσεις του με την προηγούμενη κυβέρνηση Τσάβες. Πολλοί ηγέτες του Podemos - συμπεριλαμβανομένων των Ιγκλέσιας, Χουάν Κάρλος Μονεδέρο και Ινίγο Ερεχόν- κάποτε χρησιμοποίησαν τα ακαδημαϊκά τους διαπιστευτήρια τους ως πολιτικοί επιστήμονες, για να εργαστούν ως σύμβουλοι στην κυβέρνηση του Τσάβες, ο οποίος πέθανε το 2013. Παρείχαν επίσης συμβουλευτικό έργο στη Βολιβία και το Εκουαδόρ, ενώ μελετούσαν το πώς η ακροαριστερά θα μπορούσε να αναμορφώσει τα έθνη της Λατινικής Αμερικής.

Οι αντίπαλοι του Podemos έχουν επιτεθεί στο κόμμα για τα οικονομικά του και τις πιθανές συνδέσεις με ξένες κυβερνήσεις, ιδιαίτερα της Βενεζουέλας. Οι κατηγορίες αυτές απορρίφθηκαν από το Podemos, το οποίο βάσισε μέρος της εκστρατείας του στην καταγγελία της διαφθοράς των κατεστημένων κομμάτων που χρηματοδοτούνται από μίζες.

Πριν το Podemos εισέλθει στην ισπανική πολιτική σκηνή, ο Ιγκλέσιας και ο Ερεχόν βρέθηκαν στο διοικητικό συμβούλιο του ισπανικού ερευνητικού ινστιτούτου που χρηματοδοτούνταν από την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Τον Απρίλιο του 2015, ο Μονεδέρο παραιτήθηκε από την ηγεσία του Podemos εξαιτίας ιδεολογικών διαφορών, αλλά μετά έπρεπε να πληρώσει 200.000 ευρώ σε φόρους και πρόστιμα για τη λήψη 425.000 ευρώ ως αμοιβή για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στην κυβέρνηση Τσάβες το 2010, για να αναπτύξουν σχέδια για ένα νέο περιφερειακό νόμισμα.

Ο Μονεδέρο και άλλοι ηγέτες του Podemos δεν κατηγορήθηκαν. Ωστόσο, κατά την πρόσφατη τηλεοπτική συζήτηση, ο Ριβέρα, ο ηγέτης του Ciudadanos, επανέλαβε προηγούμενους ισχυρισμούς ότι το Podemos είχε βασιστεί στα χρήματα της Βενεζουέλας.

"Είναι ανήθικο ένα ξένο καθεστώς να χρηματοδοτεί ένα κόμμα" δήλωσε ο Ριβέρα. Ο εμφανώς θυμωμένος Ιγκλέσιας απάντησε ότι ήταν μια "πολύ σοβαρή" παράβαση να κατηγορούν το κόμμα του για παράνομη χρηματοδότηση, ιδιαίτερα δεδομένου ότι ήταν ένα θέμα που είχε ήδη αποσαφηνιστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας.

Ο Ριβέρα, πρόσφατα, εξέφρασε τις ισχυρότερες κατηγορίες για τη Βενεζουέλα κατά τη διάρκεια της ισπανικής προεκλογικής εκστρατείας, παίρνοντας τα ηνία από τον Ραχόι, ο οποίος τον περασμένο μήνα συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας για να επανεξετάσει την ασφάλεια των 200.000 Ισπανών που ζουν υπό την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη Βενεζουέλα. Με τη βοήθεια του συντηρητικού κατεστημένου της Ισπανίας, η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας έχει κάνει επίσης αισθητή την παρουσία της στην Ισπανία, με επικεφαλής την Λίλιαν Τιντόρι, σύζυγο του Λεοπόλδο Λόπες, ενός πολιτικού της Βενεζουέλας που φυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 2014.

Αυτό το μήνα, η Τιντόρι, πρώην τηλεοπτική παρουσιάστρια, έδωσε δημόσιες ομιλίες στη Σαλαμάνκα και στη Μαδρίτη, που φιλοξένησε το Λαϊκό Κόμμα, καθώς και μια συντηρητική εφημερίδα, η "La Razón". "Πριν από δύο χρόνια και τρεις μήνες, ήρθαμε στην Ισπανία και σε άλλες χώρες και κανείς δεν μας έδωσε προσοχή", είπε μπροστά σε ένα ακροατήριο που περιλάμβανε τρεις υπουργούς της κυβέρνησης Ραχόι, καθώς και τον Ριβέρα. Παρότι και το Podemos έχει αποστασιοποιηθεί από τη Βενεζουέλα, δεν καταδικάζει, όπως τα άλλα κόμματα, τις πολιτικές του Μαδούρο. Αυτό το μήνα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα ψήφισμα, ζητώντας την απελευθέρωση του Λόπες και άλλων πολιτικών κρατουμένων στη Βενεζουέλα. Οι βουλευτές του Podemos απείχαν, ενώ οι σύμμαχοι του, της Ενωμένης Αριστεράς, ψήφισαν κατά, με το επιχείρημα ότι είχε σχεδιαστεί για την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της Βενεζουέλας.

Το Podemos κάνει "οικονομικές προτάσεις σαφώς παρόμοιες με εκείνες της Βενεζουέλας" σχολίασε ο Φρανσίσκο ντε λα Τόρες Ντίας, ένας οικονομικός σύμβουλος του Ciudadanos. Μεταξύ των προτάσεων αυτών, είπε, είναι "η ιδέα ότι θα άξιζε να βγούμε από το ευρώ". Ανέφερε, επίσης, ότι το Podemos υποστηρίζει μια "μαζική αύξηση των δημόσιων δαπανών", καθώς και ένα σχέδιο για την εθνικοποίηση ορισμένων στρατηγικών επιχειρήσεων. Ο Ιγκλέσιας έχει αρνηθεί ότι κάνει σχέδια για έξοδο από το ευρώ, απορρίπτοντας τις προειδοποιήσεις του Ριβέρα και άλλων ως απατηλή κινδυνολογία.

Το Podemos έχει σταδιακά αποδυναμώσει τα αιτήματά του για μια οικονομική αναμόρφωση. Στο πιο πρόσφατο πρόγραμμα του κόμματος, επιδιώκουν την αύξηση των δημοσίων δαπανών κατά 60 δισεκατομμύρια ευρώ, λιγότερο από ό,τι η προηγούμενη πρόταση των 96 δις ευρώ. Παρ' όλα αυτά, μερικές συντηρητικές ενώσεις έχουν πρόσφατα διαμορφωθεί για να προλάβουν το Podemos να κάνει την Ισπανία την επόμενη Βενεζουέλα.

"Θέλουμε να καταγγείλουμε την κατάσταση στη Βενεζουέλα και προειδοποιούμε το τι θα μπορούσε να συμβεί στην Ισπανία", δήλωσε ο Αντρές Ρεντόντο, ο πρόεδρος μιας ένωσης που ονομάζεται "Ας σώσουμε τη δημοκρατία", η οποία ιδρύθηκε στη Μαδρίτη το περασμένο έτος. "Θέλουμε οι κάτοικοι της Βενεζουέλας να μοιραστούν την εμπειρία τους με τους Ισπανούς", είπε, "έτσι ώστε να κάνουμε τους ψηφοφόρους εδώ, ιδιαίτερα τους νέους, να ξυπνήσουν και να συνειδητοποιήσουν ότι όλα τα φοβερά πράγματα που συμβαίνουν εκεί, συμβαίνουν τώρα κι εδώ".

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα