Η Κίνα μπροστά σε καθοριστικές αποφάσεις

Απέναντι στις μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας του φιλοδημοκρατικού πνεύματος των πολιτών του Χονγκ Κονγκ εναντίον της Κινεζικής " δικτατορίας ", ο Κινέζος Πρόεδρος Ξι Ζιπίνγκ , δεν ξέρει πως να δράσει . Οι ως τώρα κινήσεις του πέρα από οποία ρητορική, δείχνουν αβεβαιότητα. Η κοινή πολιτική λογική λέει ότι του μένουν τρεις βασικές λύσεις μεταξύ των οποίων πρέπει να βρει την διέξοδο στο πρόβλημα.

Η πρώτη λύση είναι η βίαιη στρατιωτική αντιμετώπιση των διαδηλώσεων. Όπως δηλαδή στις 4 Ιουνίου του 1989 στην κεντρική πλατεία Τιέν Ανμέν του Πεκίνου, η κινεζική ηγεσία κατέπνιξε στο αίμα την ειρηνική καθιστική διαδήλωση των φοιτητών που ζητούσαν δημοκρατική ελευθερία στην χώρα, έτσι και τώρα ο Κινέζος Πρόεδρος θα μπορούσε να πνίξει και πάλι βίαια στο αίμα την μαζική αντίδραση των πολιτών του Χονγκ Κονγκ.

Μια τέτοια αντίδραση δεν είναι δύσκολο στρατιωτικά για το Πεκίνο . Διαθέτει όλα τα αναγκαία μέσα για να το κάνει επιτυχώς . Όμως αυτή η αντιδημοκρατική συμπεριφορά εγκυμονεί γεωπολιτικούς κινδύνους. Τότε το 1989 οι Δυτικοί είχαν επιβάλλει αρχικά σκληρές κυρώσεις στην Κίνα επιβάλλοντας της ένα στρατιωτικό εμπάργκο που ισχύει ως σήμερα.

Στη συνέχεια όμως "ξέχασαν" την σφαγή του Τιέν Ανμέν πιστεύοντας ότι η πολυπόθητη αλλαγή στο κινεζικό σύστημα θα επέρχετο χάρις στην μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη της Κίνας την οποία και δεν δίσταζαν τότε να αποκαλούν " εργαστήριο του Κόσμου".

Το 2001 μάλιστα δεν δίστασαν ή μάλλον έσπευσαν να την βάλουν στον παγκόσμιο οργανισμό εμπορίου (στον OMC), χωρίς βέβαια να προβλέψουν ότι, ο Ασιατικός γίγαντας θα εκμεταλλευόταν υπέρ του την ελεύθερη ανταλλαγή μην επιτρέποντας ταυτόχρονα σε κανέναν από τους Δυτικούς συνεταίρους του να ριζώσουν τις τράπεζές τους ή τις ασφαλιστικές τους εταιρίες στο Κινεζικό έδαφος .

Αν κι έβλεπαν οι Δυτικοί ότι η Κίνα δεν εφάρμοζε κανένα κράτος δικαίου στην χώρα της εν τούτοις αφελώς πίστεψαν ότι η χώρα αυτή θα εφάρμοζε με ακρίβεια τους διεθνείς κανόνες και νομοθεσία. Μετά όμως από την " κινεζική " εμπειρία τους οι Δυτικοί δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να δείξουν την ίδια ανεκτική συμπεριφορά απέναντι στο αυτοκρατορικό καθεστώς της Κίνας όπως έδειξαν στις αρχές του 2000.

Ήδη είναι γνωστό ότι μετά την σκληρή γραμμή Τραμπ που επεβλήθη από το 2018 στο Νταβός η Δύση δεν ανέχεται πλέον καμιά κλοπή της τεχνολογίας της από την Κίνα. Επίσης γεωπολιτικά δεν αποδέχονται οι Δυτικοί το ότι το Πεκίνο έχει επιβάλλει την κυριαρχία της στα νότια της θάλασσας της Κίνας περιφρονώντας το διεθνές δίκαιο θαλάσσης.

Γι' αυτό κι είναι έτοιμοι να πουλήσουν εύκολα όπλα σ' όποια Ασιατική χώρα σηκώνει κεφάλι κι αμφισβητεί το Πεκίνο, όπως έκαναν για παράδειγμα ήδη με τον σκληρό αντίπαλο των Κινέζων, το Βιετνάμ.

Για όλους αυτούς τους προαναφερθέντες λόγους, η στρατιωτική επιλογή δεν θα 'ταν εύκολη αυτήν την φορά για την Κίνα . Θα 'ταν μια περιπέτεια με πολλούς κινδύνους. Μιας και η οικονομία της ήδη υποφέρει από την τελωνειακή " τιμωρία " των προϊόντων της που της επιβάλλει ο Τραμπ .

Κι ακόμη, σε περίπτωση χρήσης βίας στο Χονγκ Κονγκ και συνεπώς παραβίασης της συμφωνίας του 1977 με του Βρετανούς "μια χώρα, δυο συστήματα" θα μπορούσε να υποστεί ένα εμπάργκο πολύ πιο επώδυνο και σκληρό από την Δύση.

Η δεύτερη λύση είναι η πολιτική του "εκφυλισμού". Που σημαίνει να ξαναγίνει χρήση της στρατηγικής που είχε εφαρμοστεί το 2014, τότε που η φοιτητική εξέγερση "της ομπρέλας" υπέρ του εκδημοκρατισμού της εκτελεστικής εξουσίας του Χονγκ Κονγκ από την κινεζική επιρροή, ατόνησε προοδευτικά με το πέρασμα του καιρού .

Με την διαφορά όμως ότι τώρα η εξέγερση απλώθηκε σ' όλες τις κοινωνικές τάξεις και τους συνεταιρισμούς, μ' εξαίρεση τις περίφημες μαφιόζικες "τριάδες" που 'ναι πάντα πίστες στην υπηρεσία τις κινεζικής εξουσίας. Κοντολογίς τα 7.000.000 των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ δεν δείχνουν εύκολα να υποχωρήσουν αυτήν την φορά.

Η Τρίτη λύση θα 'ταν να βρει την ευκαιρία η Κίνα να μεταρρυθμίσει το σύστημα του κομμουνιστικού κόμματος και να ιδρύσει επιτέλους ένα πραγματικό κράτος δικαίου στην επικράτεια της. Αλλά ο Πρόεδρος Ξι Ζιπίνγκ δεν φαίνεται να 'ναι αυτής της λογικής.
Από την πολύ νεότητα του υπήρξε πάντα μαθητής της σκληρής γραμμής του κομμουνιστκού κόμματος. Κατά την διάρκεια της πολιτιστικής επανάστασης ήταν πιστός οπαδός των σκληρών αν και ο πατέρας του υπέστη αδίκως διώξεις από τους ακραίους και φανατικούς. Αργότερα μάλιστα όταν ήταν στην ανώτατη εξουσία ήταν αυτός που κατάργησε τον όρο που είχε θέσει ο Μάο και ο οποίος περιόριζε σε δυο θητείες, κάθε μια των πέντε χρόνων, την προεδρική περίοδο διακυβέρνησης.

Ξέρει άρα ο Ξι Ζιπίνγκ ότι στην ιστορία οι αυτοκράτορες είχαν πάντα κακό τέλος; Ξέρει ότι οι μεγάλοι άντρες της Ιστορίας δεν υπηρέτησαν ποτέ τα προσωπικά τους συμφέροντα αλλά υπηρέτησαν αυτά της πατρίδας του βάζοντας τις βάσεις ισχυρών δημοκρατικών θεσμών διαρκείας, όπως για παράδειγμα έκαναν ο Τζωρτζ Ουάσιγκτον η ο Κάρολος Ντε Γκωλ;

Είναι πολύ πιθανόν να το ξέρει γιατί είναι ένας άνδρας της εξουσίας υποψιασμένος κι ενημερωμένος. Μπορεί όμως να μην θέλει να δεχτεί αυτήν την ιστορική αλήθεια γιατί έχει τυφλωθεί από την επιθυμία του να κάνει την χώρα του πρώτη παγκόσμια αναμφισβήτητη δύναμη ως το 2049, ημερομηνία των γενεθλίων των εκατό χρόνων από την ίδρυση του κομμουνιστικού κόμματος της Κίνας.

Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο δεν θα 'ταν ο πρώτος ή ο τελευταίος πολιτικός άνδρας που καταστράφηκε από την " Ύβρι" του όπως μας περιγράφει κι αναφέρει τόσο σωστά ο Θουκυδίδης. Έχει άλλωστε μπροστά του το σύγχρονο παράδειγμα της Ρωσίας. Πνίγοντας στο αίμα το Νονμπάς η Μόσχα έχασε την Ουκρανία.

Εάν κάνει κάτι ανάλογο στο Χονγκ Κόνγκ η Κίνα είναι βέβαιο ότι θα χάσει την Ταϊβάν. Καιρός να σκεφτεί καλά ο Κινέζος Πρόεδρος ποια στρατηγική θ' ακολουθήσει για το διαχρονικό κι όχι μικρόχρονο καλό της χώρας του.

*Καθηγητή Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητή, εικαστικού

Διαβάστε περισσότερα