Γιατί οι απαιτήσεις της ΕΕ θα προκαλέσουν την εξέγερση των φορολογούμενων
Η επίσημη στρατηγική της Ευρώπης για το χρέος είναι καταδικασμένη να αποτύχει, γράφει ο Barry Eichengreen,καθηγητής στο University of California, Berkeley και στο Κέμπριτζ, καθώς καμία χώρα δεν μπορεί να καταγράφει τεράστια πλεονάσματα για τόσο μεγάλη χρονική περίοδο, χωρίς να προκληθεί εξέγερση των φορολογουμένων.
Τα πενιχρά στοιχεία ανάπτυξης τρίτου τριμήνου για την ευρωζώνη που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα υπογραμμίζουν, για μία ακόμη φορά, τις αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα
Βλέποντας κάποιος την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη διαχείριση του χρέους, θα νόμιζε πως ο στόχος είναι να διατηρηθεί το πρόβλημα όσο περισσότερο γίνεται. Το σχέδιο είναι οι κυβερνήσεις να καταγράφουν πρωτογενή πλεονάσματα με στόχο μείωσης του λόγου χρέους προς ΑΕΠ στο 60% μέχρι το 2030. Τα πλεονάσματα αυτά όμως προβληματίζουν. Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο λογικές εκτιμήσεις για την ανάπτυξη και τα επιτόκια, το μέσο ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα της δεκαετίας που λήγει το 2030 θα ξεπερνά το 4% για την Ισπανία, το 5% για την Ιρλανδία, την Ιταλία και την Πορτογαλία και το7% για την Ελλάδα. Για να το θέσουμε απλά, καμία χώρα δεν μπορεί να καταγράφει τεράστια πλεονάσματα για τόσο μεγάλη χρονική περίοδο χωρίς να προκληθεί εξέγερση των φορολογούμενων πολιτών. Μάλλον, σχεδόν καμία χώρα. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 υπήρξαν τρεις περιπτώσεις χωρών που σημείωναν πλεονάσματα της τάξεως του 5% για μία περίοδο έως και 10 ετών.
Μία από αυτές είναι η Νορβηγία, η οποία ξεκίνησε το 1995. Η χώρα κατέγραψε μεγάλα πλεονάσματα την περίοδο της μέγιστης παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, καταχωνιάζοντας έσοδα στο κρατικό επενδυτικό ταμείο. Η δεύτερη περίπτωση είναι η Σιγκαπούρη, η οποία ξεκίνησε το 1990. Η πόλη-κράτος έχει μία εξαιρετικά ισχυρή διοίκηση και (ως μικρή, ανοιχτή οικονομία) και είναι πολύ ευάλωτη στα διεθνή σοκ. Αυτές οι ιδιομορφίες την ανάγκασαν να αποταμιεύσει έσοδα για τους χαλεπούς καιρούς. Οι συνθήκες που ίσχυαν στη Νορβηγία ή τη Σιγκαπούρη της δεκαετίας του 1990, όμως, δεν έχουν καμία σχέση με τη σημερινή Ευρώπη.
Η τρίτη περίπτωση, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πιο σχετική, είναι το Βέλγιο που ξεκίνησε το 1995. Και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, υπάρχουν ιδιομορφίες. Το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 λήφθηκε και η απόφαση για τη δημιουργία του ευρώ. Το Βέλγιο έπρεπε να δείξει ότι μπορούσε να μειώσει το χρέος του ώστε να γίνει μέλος της ευρωζώνης. Θα ήταν καταστροφικό εάν δεν τα κατάφερνε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Ε.Ε., του οποίου μάλιστα η οικονομία συνδέεται στενά με τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Η περίπτωση του Βελγίου με τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα εγείρει το ερώτημα γιατί δεν ακολούθησαν το παράδειγμά του και άλλοι, όπως η Ιταλία. Η εξήγηση βρίσκεται στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στις οποίες προχώρησε το Βέλγιο από τη δεκαετία του 1980, εν αναμονή της ανάγκης για διατήρηση μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων. Η χώρα προχώρησε σε μεταρρύθμιση του φορολογικού κώδικα, επέκτεινε τη φορολογική βάση και μείωσε τους συντελεστές. Έδωσε στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Σχεδιασμού την αρμοδιότητα να εκδίδει ανεξάρτητες προβλέψεις για τον προϋπολογισμό. Περιόρισε τις δαπάνες στην τοπική αυτοδιοίκηση και προχώρησε στην αναδιάρθρωση του Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου, δίνοντάς του σαφή εντολή να παρακολουθεί και να συντονίζει τη δημοσιονομική πολιτική σε ομοσπονδιακό και τοπικό επίπεδο.
Η χρονική συγκυρία αυτών των ενεργειών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα εξαφανίστηκαν σχεδόν αμέσως μόλις το Βέλγιο μπήκε στο ευρώ, δείχνουν τη σημασία που έχει ο συνδυασμός ισχυρών εξωτερικών πιέσεων και ισχυρών εγχώριων θεσμών. Είναι αυτές όμως οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι υπερχρεωμένες χώρες της Ευρώπης σήμερα; Η αλήθεια είναι πως οι εν λόγω κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν μεγάλες εξωτερικές πιέσεις από την αγορά ομολόγων. Αντιμετωπίζουν, όμως, επίσης ισχυρέςεσωτερικές πιέσεις από τους ψηφοφόρους, που είναι μάλλον απίθανο να περιμένουν υπομονετικά 10 - 15 χρόνια, κατά τα οποία το 5% του εθνικού εισοδήματος θα απορροφηθεί για την αποπληρωμή του χρέους που δημιούργησαν οι προηγούμενες γενιές. Αυτές οι χώρες σαφέστατα δεν έχουν τους ισχυρούς δημοσιονομικούς θεσμούς που απαιτούνται για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος.
Το αποτέλεσμα είναι πως η επίσημη στρατηγική της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους δεν θα λειτουργήσει. Ευτυχώς, υπάρχουν εφικτές εναλλακτικές - στη θεωρία τουλάχιστον. Μία εξ αυτών είναι να αναπτυχθεί ο παρονομαστής στο λόγο χρέους προς ΑΕΠ. Το πραγματικό δανειακό βάρος μπορεί να μειωθεί σε μία αναπτυσσόμενη οικονομία που πετυχαίνει και αύξηση των δημοσίων εσόδων. Έτσι θα μπορέσει καλύτερα το κράτος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Δυστυχώς όμως, η ανάπτυξη δεν μπορεί να προκύψει ως διά μαγείας από σκέτο αέρα. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έδειξαν ανικανότητα να δημιουργήσουν ανάπτυξη με άλλους τρόπους.
Η δεύτερη εναλλακτική είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να περιτριγυρίζουν την ιδέα διαγραφής μέρους του δημόσιου χρέους, υποσχόμενοι στην Ελλάδα χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερη διάρκεια αποπληρωμής. Αρνούνται, όμως, την ανάγκη για πιο δομική αναδιάρθρωση και ευρύτερη εφαρμογή αυτών των μέτρων. Τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων καθιστούν σαφές ότι δεν θα μπορούν να περιτριγυρίζουν την ιδέα αυτή για πολύ καιρό ακόμη.
www.ft.com
Διαβάστε περισσότερα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Blogs
- Πώς οι μετεγγραφές θα εκτοξεύσουν του χρόνου τις βάσεις
- Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΥΧΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ...
- "Μη φύγεις Μιχάλη"! Σπάραξε στο ΚΛΑΜΑ η Ζέτα Μακρυπούλια...Δείτε τι έγινε!
- Εξιχνιάστηκε η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ της ηλικιωμένης στο Παλαιό Φάληρο! Δείτε ποιοι ήταν οι στυγνοί δολοφόνοι της άτυχης γυναίκας!
- Mama για ακομα μια φορα η αλεξια μπακογιαννη...
- Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα 500 ευρώ: πήραν «φωτιά» οι αιτήσεις, πότε λήγει η προθεσμία
- Ανάκληση ελαιολάδων από τον ΕΦΕΤ
- Η παιδεια «κλειδι» για την ιθαγενεια για τους μεταναστες δευτερης γενιας
- Έγιναν γονείς η Αλεξία Μπακογιάννη και ο Ανδρέας ...
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Antinews
- Γιατί οι απαιτήσεις της ΕΕ θα προκαλέσουν την εξέγερση των φορολογούμενων
- Ως πότε οι θερμοκέφαλοι θα αμαυρώνουν την αστυνομία;
- Επιμένει σε ψήφο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο Π.Μελάς
- Βενιζέλος: Όταν κι’ αν, θα αποκτήσουμε σχέσεις με το Ιράν
- Ανυποχώρητη η κυβέρνηση στις απαιτήσεις της τρόικας
- Αντιμέτωπος με πρόταση μομφής ο Γιούνκερ
- Τελευταία Νέα Antinews
- Γιατί οι απαιτήσεις της ΕΕ θα προκαλέσουν την εξέγερση των φορολογούμενων
- Επιμένει σε ψήφο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο Π.Μελάς
- Βενιζέλος: Όταν κι’ αν, θα αποκτήσουμε σχέσεις με το Ιράν
- Ανυποχώρητη η κυβέρνηση στις απαιτήσεις της τρόικας
- Αντιμέτωπος με πρόταση μομφής ο Γιούνκερ
- Ως πότε οι θερμοκέφαλοι θα αμαυρώνουν την αστυνομία;
- Δεν μπορούμε μόνοι μας να «καθαρίσουμε» το ποδόσφαιρο;
- Ελληνοτουρκικά-Κύπρος: Ανοίγει η μεγάλη παρτίδα
- Χειρότερη κι από την Χούντα η δημοκρατία που ονειρεύονται οι Συριζαίοι
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Blogs
- Η Αποστολία Ζώη σοκάρει με selfie α λα Σάρον Στόουν [εικόνα]
- Εταιρεια ζητησε απο εγκυο να ''ριξει'' το παιδι της για να μην απολυθει''...
- Πανεθνικη απεργια κατα της οικονομικης πολιτικης στην ιταλια...
- Πώς οι μετεγγραφές θα εκτοξεύσουν του χρόνου τις βάσεις
- Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα 500 ευρώ: πήραν «φωτιά» οι αιτήσεις, πότε λήγει η προθεσμία
- «Ο Μίκαελ Σουμάχερ είναι παράλυτος και δεν…»: ποια τα δυσάρεστα νέα
- Η ΠΡΩΤΗ εμφάνιση του Διονύση Σχοινά μετά τον ξαφνικό θάνατο του αδελφού του... [photos]
- Mελάς: Αν είναι υποψήφιος ο Κώστας Καραμανλής... ...
- ΒΙΝΤΕΟ- Ο Τραγάκης στον Μαυραγάνη:«Δεν χρειάζονται ...
- Αμφίπολη: Τι σχεδιάζει το Υπουργείο για την επόμενη μέρα