Χάνει η Ελλάδα «συμμάχους» της; - Σύγκλιση Εμιράτων - Τουρκίας και στη Λιβύη

Τον Νοέμβριο του 2021, ο Ταγίπ Ερντογάν «με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση», όπως είπε, υποδέχθηκε στην Άγκυρα τον πρίγκιπα διάδοχο του θρόνου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ αλ Ναχιάν. Τον Ιανουάριο του 2022, το Άμπου Ντάμπι προέβη σε ένεση ρευστότητας περίπου 5 δισ. δολαρίων προς την δοκιμαζόμενη οικονομία της γείτονος. Τον Φεβρουάριο, κατά δήλωσή του, ο Τ.Ερντογάν πρόκειται να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, στην άμεση επιρροή της οποίας βρίσκονται τα Εμιράτα.

Σε αυτό το σκηνικό, προκαλούν

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, όπως αναφέρει το The Arab Weekly, οι ευρύτερες περιφερειακές αλλαγές επηρεάζουν τις πολιτικές και σε σχέση με τη Λιβύη. Στις ενδείξεις αυτές περιλαμβάνεται η κίνηση της Τουρκίας για συμφιλίωση με το Άμπου Ντάμπι, το κτίσιμο γεφυρών με το Κάϊρο και η αλλαγή του κλίματος προς το Ριάντ ενόψει της επίσκεψης του Τούρκου προέδρου στη Σ.Αραβία.

Αμερικανικός παράγων

Πέραν των προσπαθειών που δεδηλωμένα καταβάλλει η Άγκυρα να ξανακτίσει τις -ιδιαίτερα προβληματικές, τα τελευταία χρόνια- σχέσεις της με το Ριάντ και το Άμπου Ντάμπι, φαίνεται ότι το «αντιτουρκικό μέτωπο» της Σ.Αραβίας και των ΗΠΑ έχει αρχίσει να γίνεται ηπιότερο έναντι της Άγκυρας, όπως εκτιμάται, και κατόπιν προτροπών της νέας αμερικανικής κυβέρνησης των Δημοκρατικών και του Τζο Μπάϊντεν.

Προηγουμένως, επί Ρεπουμπλικάνου, Ντόναλντ Τραμπ, με κύριο μοχλό προώθησης της αμερικανικής πολιτικής τον υπουργό Εξωτερικών, Μάϊκ Πομπέο, είχε επέλθει η αποκατάσταση των σχέσεων σειράς αραβικών κρατών με το Ισραήλ (συμφωνίες Αβραάμ). Μεταξύ αυτών και των Εμιράτων.

Ταυτόχρονα, Ριάντ και Άμπου Ντάμπι, όπως εξάλλου και το Ισραήλ επί πρωθυπουργίας Νετανιάχου, είχαν σχηματίσει ένα «άτυπο», σκληρό μέτωπο έναντι της Τουρκίας. Το ίδιο και έναντι του Ιράν.

Τώρα, όλα αυτά δεν αποκλείεται να αλλάζουν. Ανεξαρτήτως της έκβασης που θα έχουν οι «επιθέσεις αγάπης» της Τουρκίας προς ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Εμιράτα, Ισραήλ και Αίγυπτο, βέβαιον είναι ότι σημειώνεται έντονη κινητικότητα προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης των σχέσεών τους.

Ελληνική «επένδυση»

Η Ελλάδα είχε επενδύσει ειδικά στις σχέσεις με την Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα. Τόσο σε οικονομικό όσο και σε στρατιωτικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδα.

Η Αθήνα, μάλιστα, διαφήμιζε ιδιαίτερα τις αμυντικές συμφωνίες με τα Εμιράτα, όπως επίσης και τις αεροπορικές συνεκπαιδεύσεις, μεταξύ άλλων στην Κρήτη, και με τις δύο χώρες.

Ως εκ τούτου, η αλλαγή του «χάρτη» των σχέσεων της Αθήνας με το Ριάντ και το Άμπου Ντάμπι θα έχει αναμφισβήτητα συνέπειες. Το ίδιο ισχύει και σε σχέση με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Σε οικονομικό επίπεδο, παρά τις πάμπολλες υποσχέσεις που, σύμφωνα τουλάχιστον με διαρροές της ελληνικής κυβέρνησης, έδιναν Σ.Αραβία και Εμιράτα, έως τώρα ουδεμία σημαντική επένδυση από αυτές τις χώρες προς την Ελλάδα έχει γίνει.

Τον Νοέμβριο του 2021 κυβερνητικές πηγές διέρρεαν -και προβλήθηκε ιδιαίτερα στον φιλοκυβερνητικό Τύπο- ότι, κατά τη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον διάδοχο του θρόνου της Σ.Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, στο Ριάντ, στο περιθώριο του 5th Future Investment Initiative, ο δεύτερος είπε στον Έλληνα πρωθυπουργό: «Έχουμε 5 δισ. για σας, πείτε μας πού θέλετε να τα επενδύσουμε».

Οι μοναρχίες του Κόλπου δεν είναι φιλανθρωπικός σύλλογος. Ούτε, πολύ περισσότερο, το καθεστώς της Σ.Αραβίας. Εξάλλου, η κατακρεούργηση του αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου, Τζαμάλ Κασόγκι, το 2018, μέσα στη σαουδαραβική πρεσβεία, στην Κωνσταντινούπολη, μάλλον περί του αντιθέτου καταμαρτυρά.

Έως τώρα, πάντως, δεν έχουν φανεί τα 5 δισ. που φέρεται να «έταξε» στον Κ.Μητσοτάκη ο φερόμενος και ως εγκέφαλος της δολοφονίας του Κασόγκι, διάδοχος του θρόνου της Σ.Αραβίας.

Τελευταία, φημολογείται το ενδεχόμενο της εμπλοκής της Σ.Αραβίας σε μεγάλο ντιλ εξαγοράς του 20%-30% των μετοχών δεσπόζουσας ελληνικής Τράπεζας. Προηγουμένως, ήταν τα Εμιράτα που θα την έπαιρναν.

Κατά πληροφορίες, επίσης, πρόσφατα συναντήθηκε ο Κ.Μητσοτάκης στο μέγαρο Μαξίμου με τον Khaled Juffali, από τους γνωστούς μεγαλοεπιχειρηματίες της Σ.Αραβίας, οπότε λέγεται ότι εκφράσθηκε ενδιαφέρον για επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο και στην ενέργεια.

Το τρίγωνο Ριάντ, Άμπου Ντάμπι, Ντόχα

Αντίθετα, πάντως, εσχάτως τα ΗΑΕ επέλεξαν να κάνουν ένεση ρευστότητας στην Τουρκία. Κάτι που ερμηνεύθηκε από τους αναλυτές ως ένδειξη αμοιβαίας διάθεσης των δύο -έως τώρα- αντιπάλων να αναθερμάνουν τις σχέσεις τους.

Και, βέβαια, θεωρείται αδιανόητο να προέβησαν τα Εμιράτα σε μια τέτοια κίνηση, χωρίς να έχουν πάρει προηγουμένως την έγκριση της Σ.Αραβίας. Στην οποία, όπως δηλώνει ο Ερντογάν, πρόκειται να μεταβεί σύντομα.

Ο Τούρκος πρόεδρος, μάλιστα, ο οποίος ήταν λάβρος κατά του Ριάντ για τη δολοφονία Κασόγκι, από λαλίστατος που είναι συνήθως, τώρα, ενόψει της επίσκεψής του στη Σ.Αραβία, συμπεριφέρεται λες και έχει καταπιεί τη γλώσσα του.

Να σημειωθεί ότι η Άγκυρα τα είχε «σπάσει» με το Ριάντ, όταν το 2017 η Σ.Αραβία κήρυξε εμπάργκο στο Κατάρ και η Τουρκία έσπευσε να το στηρίξει, στέλνοντας μάλιστα και στρατιωτικές δυνάμεις της σε ρόλο πραιτωριανών - σωματοφυλάκων του καθεστώτος της μοναρχίας.

Από τη μεριά του, το Κατάρ αντάμειψε πλουσιοπάροχα την Τουρκία, η οποία φέρεται να πήρε το λιγότερο 10 δισ. δολάρια, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, πλήρωσε δισεκατομμύρια ακόμα και για να προμηθευτεί η Τουρκία τα ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα, S-400.

Τώρα, εκτιμάται ότι η Άγκυρα επανεξετάζει το κόστος από τη ρήξη με το Ριάντ, και φέρεται διατεθειμένη σε υπαναχωρήσεις.

Ενδιαφέρον είναι, πάντως, ότι και η Ουάσιγκτον φέρεται να ζητάει να σπάσουν οι πάγοι μεταξύ Σαουδικής Αραβίας - Κατάρ.

Λιβύη

Σε αυτό το σκηνικό παρατηρείται αντίστοιχη κινητικότητα και στο «μέτωπο» της Λιβύης.

Σύμφωνα με το The Arab Weekly, έχουν εκδηλωθεί αλλαγές στη στάση του Άμπου Ντάμπι έναντι της Τρίπολης. Κινητικότητα σημειώνεται και από τη μεριά της Άγκυρας προς την Ανατολική Λιβύη.

Ως γνωστόν, στην Τρίπολη (και στη Δυτική Λιβύη) ασκεί επιρροή η Άγκυρα. Με τα χρήματα, βέβαια, του Κατάρ. Αντίθετα, η Βεγγάζη (και η Ανατολική Λιβύη), όπου κυρίαρχος -υποτίθεται- είναι ο «στρατάρχης», Χάφταρ, βρίσκεται περισσότερο στη σφαίρα επιρροής της Αιγύπτου, της Ρωσίας και των Εμιράτων.

Έτσι, προ ημερών ανακοινώθηκε η επαναλειτουργία της πρεσβείας των Εμιράτων στην Τρίπολη, ενώ ο νέος πρέσβης επέδωσε τα διαπιστευτήριά του στον επικεφαλής του Συμβουλίου της λιβυκής Προεδρίας.

Επίσης, ο Τούρκος πρέσβης στη Λιβύη επισκεπτόταν τον πρόεδρο της λιβυκής Βουλής, Ακίλα Σάλεχ. Ο δεύτερος και το Κοινοβούλιο έχουν έδρα το Τομπρούκ στην Α.Λιβύη και θεωρούνται ως ο «αντίπαλος» πόλος εξουσίας στην Τρίπολη.

Η συνάντηση αυτή, αναφέρει μερίδα του αραβικού Τύπου, ερμηνεύτηκε ως σαφής ένδειξη της υποχώρησης των εντάσεων που σημάδεψαν τις σχέσεις των δύο μερών τα τελευταία χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα