Ανησυχία στην Ισπανία για την οικονομία της, εν όψει δημοψηφίσματος των Καταλανών

Οι επιχειρήσεις στην Καταλονία προειδοποίησαν ότι η πολιτική αστάθεια, η βία και η νομική αβεβαιότητα θα μπορούσαν να αποτρέψουν τις επενδύσεις και να πλήξουν την οικονομία, καθώς οι εντάσεις κλιμακώνονται εν όψει του δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας της περιοχής την Κυριακή. Η περιφέρεια, μία από τις πλουσιότερες της Ισπανίας, έχει οικονομία μεγέθους Πορτογαλίας και η κυβέρνησή της έχει υποσχεθεί να δηλώσει την ανεξαρτησία της εντός 48 ωρών από την υπερίσχυση του "Ναι" - παρότι

τα ισπανικά δικαστήρια έχουν κρίνει το δημοψήφισμα παράνομο και τα σχέδια της Μαδρίτης για την αποτροπή της ψηφοφορίας.

Στελέχη στη Βαρκελώνη, πολιτική και επιχειρηματική πρωτεύουσα της περιοχής, έχουν εκφράσει ανησυχίες για την ταχεία κλιμάκωση των εντάσεων. "Αποφάσεις δεν λαμβάνονται και οι επενδύσεις έχουν ήδη αναβληθεί", δήλωσε ο Μπόρχα Γκαρσία-Νιέτο, διευθύνων σύμβουλος της τοπικής ομάδας private equity, Riva y García. "Η κατάσταση είναι ήδη άσχημη για την οικονομία και τα προβλήματα είναι πιθανό να ξεκινήσουν". Η αντιπαράθεση μεταξύ των αρχών της Μαδρίτης και της περιφερειακής κυβέρνησης θέτει τις βάσεις για την πιο σοβαρή συνταγματική κρίση της Ισπανίας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα πριν από περίπου 40 χρόνια. Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές αναμένεται να βγουν στους δρόμους την ημέρα του δημοψηφίσματος για να εμποδίσουν την αστυνομία να εκτελέσει εντολές για να σταματήσει η ψηφοφορία.

Οι επιχειρήσεις φοβούνται επίσης τη μακροπρόθεσμη διαμάχη μεταξύ Βαρκελώνης και Μαδρίτης. Η Καταλονία έχει αυξήσει τις επενδύσεις της στη φορολογία φέτος, αυξάνοντας το προσωπικό των εφοριών κατά 75% σε 700, με την ελπίδα να λάβει δισεκατομμύρια ευρώ που προς το παρόν πηγαίνουν στη Μαδρίτη. "Θα μπορούσαμε να έχουμε μια κατάσταση όπου η καταλανική κυβέρνηση θα αρχίζει να προσπαθεί να εισπράττει φόρους από εταιρείες", δήλωσε ο Τζάιμε Μαλέτ, πρόεδρος του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Ισπανία. Ο Μαλέτ είπε ότι αρκετές εταιρείες στην Καταλονία - τόσο ισπανικές όσο και διεθνείς- είχαν τα χαρτιά έτοιμα για να μεταφέρουν τα γραφεία τους εκτός από την περιοχή σε περίπτωση ανεξαρτησίας. Αλλά αρνήθηκε να ονομάσει ποιες είναι. "Οι επιχειρήσεις χρειάζονται νομική σιγουριά", πρόσθεσε. Οι αμερικανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Procter & Gamble και DowDuPont, είναι από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στην Ισπανία και δραστηριοποιούνται στην Καταλονία. Ευρωπαϊκές εταιρείες όπως η Volkswagen, η Nissan και η Nestlé δραστηριοποιούνται επίσης στην περιοχή.

Ο Γκαρσία-Νιέτο δήλωσε ότι ορισμένοι από τους πλουσιότερους πελάτες του προετοιμάζονται επίσης να μετακομίσουν αν η Καταλονία γίνει ανεξάρτητη - αλλά πρόσθεσε ότι είναι απίθανο να συμβεί η απόσχιση. Πολλοί ηγέτες επιχειρήσεων υποστηρίζουν ότι η Καταλονία δεν θα ξεφύγει τελικά από την Ισπανία, κυρίως επειδή η Μαδρίτη μπορεί, ως έσχατη λύση, να επικαλεστεί το άρθρο 155 του ισπανικού συντάγματος, το οποίο επιτρέπει στην κεντρική κυβέρνηση να αναλάβει τον έλεγχο μιας περιφερειακής κυβέρνησης που θεωρείται ότι παραβίασε το ισπανικό δίκαιο και ενεργεί ενάντια στο "γενικό συμφέρον" της χώρας. Ωστόσο, το άρθρο 155 δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ και τα στελέχη προειδοποιούν ότι μια τέτοια δραστική κίνηση θα μπορούσε να αυξήσει την πολιτική αβεβαιότητα και να προκαλέσει το αυτονομιστικό συναίσθημα.

Ο Λουίς ντε Γκίνδος, υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, υποστήριξε πρόσφατα ότι η ανεξαρτησία θα βλάψει την καταλανική οικονομία με διάφορους τρόπους. Όπως δήλωσε, η απομάκρυνση από την Ισπανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση κατά 30% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της περιοχής, δεδομένου ότι η Καταλονία θα ήταν εκτός της ΕΕ και της ευρωζώνης. Είπε επίσης ότι θα μπορούσε να προκαλέσει τραπεζική κρίση. Πριν από δύο χρόνια οι κορυφαίες τράπεζες της Ισπανίας, συμπεριλαμβανομένων των Caixabank και Banco Sabadell, προειδοποίησαν ότι θα πρέπει να επανεξετάσουν τις δραστηριότητές τους στην Καταλονία αν ήταν ανεξάρτητη και εκτός της ευρωζώνης.

Αλλά η καταλανική ανεξαρτησία θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει οικονομική πίεση και στην Ισπανία. Η περιοχή, ένας κόμβος παραγωγής, αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο της ισπανικής οικονομίας και το ένα τέταρτο των εξαγωγών. Πληρώνει περισσότερους φόρους από ό,τι λαμβάνει από κρατικές δαπάνες. Ορισμένα στελέχη της Καταλονίας υποστηρίζουν ότι η ανεξαρτησία θα απελευθερώσει την περιοχή από τους περιορισμούς της Μαδρίτης και θα τονώσει την οικονομική της ανάπτυξη. "Ως ανεξάρτητο έθνος θα μπορούσαμε να κάνουμε τους δικούς μας νόμους και να αποφασίσουμε πού να επενδύσουμε τους φόρους μας για να ανταποκριθούμε καλύτερα στην οικονομία μας που βασίζεται στις εξαγωγές και στην παραγωγή", δήλωσε ο Ζορντί Πικέ, επιχειρηματίας της Βαρκελώνης και σύμβουλος μιας βιομηχανικής ομάδας των ΗΠΑ.

Όμως ο Πικέ συμμερίζεται την ευρύτατη ανησυχία της επιχειρηματικής κοινότητας, για το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι εντάσεις κατά την προσεχή εβδομάδα - αν και κατηγορεί τη Μαδρίτη, και όχι την Καταλονία για την αντιπαράθεση. Όλοι μας ανησυχούμε ότι η Μαδρίτη πρόκειται να ξεκινήσει τη βία στους δρόμους για να τρομάξει τους ανθρώπους και να μην ψηφίσουν και αργότερα να δικαιολογήσει την κατασταλτική συμπεριφορά της", δήλωσε. Οι περισσότεροι ηγέτες των επιχειρήσεων λένε ότι θέλουν οι πολιτικοί να βρουν έναν τρόπο να επιλύσουν τη σύγκρουση ειρηνικά. "Η Καταλονία είναι απίθανο να γίνει ανεξάρτητη τον επόμενο μήνα", δήλωσε ο Ζορντί Αλμπεριχ, γενικός διευθυντής του Cercle d'Economia, μιας επιχειρηματικής ένωσης με έδρα τη Βαρκελώνη. "Όμως, όλες αυτές οι εντάσεις και αβεβαιότητες προκαλούν νευρικότητα. Οι πολιτικοί πρέπει να ξαναδημιουργήσουν τον διάλογο".

ft.com/

Διαβάστε περισσότερα