Ανατολική Ουκρανία: «Πόλεμος» ερμηνειών ενώ συνεχίζονται οι καταλήψεις

Σε έρμαιο ερμηνειών και μοχλός ενός σκληρού μπρα ντε φερ Δύσης, και ιδιαίτερα ΗΠΑ, και Ρωσίας εξελίσσεται η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ, Ρωσίας, ΕΕ και σε δεύτερο βαθμό Ουκρανίας στη Γενεύη την Πέμπτη, η οποία δημιούργησε ελπίδες για αποκλιμάκωση. Ως είθισται με όλες αυτού του τύπου τις συμφωνίες που θέτουν γενικόλογα ευχολόγια χωρίς σαφείς ορισμούς, η κάθε πλευρά ερμηνεύει

όπως επιθυμεί τα πράγματα. Η προσωρινή ηγεσία του Κιέβου προχώρησε σε ορισμένες κινήσεις καλής θέλησης προσφέροντας, ουσιαστικά, ευρεία συνταγματική αναθεώρηση τους ρωσόφιλους καταληψίες των ανατολικών. Εντούτοις ούτε ανέστειλε πλήρως την αντιτρομοκρατική επιχείρηση εναντίον τους, ούτε αποδέχεται ότι τα μέτρα τερματισμού των καταλήψεων και αφοπλισμού αφορούν και τους δικούς της υποστηρικτές που παραμένουν στην πλατεία Μαϊντάν αλλά και στις γραμμές του φασιστικού Δεξιού Τομέα και του νεοναζιστικού Σβόμποντα, όπως ζητούν οι καταληψίες στα ανατολικά, οι οποίοι τελικά αρνούνται να εκκενώσουν τα κτίρια και ν’ αφοπλιστούν.

Συνεπώς, ένα 24ωρο μετά τη συμφωνία, η κατάσταση είναι στάσιμη στο έδαφος και ο πόλεμος νεύρων εντείνεται με απρόβλεπτες συνέπειες. Κατά ορισμένους αναλυτές, μάλιστα, κρίσιμης σημασίας, τις επόμενες ώρες, θα είναι το κατά πόσο θα διατηρηθεί η ηρεμία και δεν θα χυθεί αίμα αλλά και το αν θα επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες της νέας ηγεσίας στο Κίεβο ότι ένας σημαντικός αριθμός ολιγαρχών που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την τύχη της χώρας και τήρησαν ουδέτερη στάση στις διαδηλώσεις στην Μαϊντάν (αν όχι θετική) αρχίζει να αλλάζει γνώμη και να στρέφεται εκ νέου προς τη Ρωσία θέλοντας να διασφαλίζει με καλύτερο τρόπο τα συμφέροντά του νιώθοντας ότι μάλλον απειλείται παρά ωφελείται από τις στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Κινήσεις «καλής θέλησης» αλλά αφοπλισμός μόνο για τους ρωσόφιλους

Την προώθηση μέτρων αποκέντρωσης της εξουσίας και ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων των τοπικών κυβερνήσεων μέσα από μια ευρεία συνταγματική αναθεώρηση, η οποία θα δίνει και εγγυήσεις για το σεβασμό της ρωσικής γλώσσας και την αναγνώρισή της ως επίσημης ανακοίνωσαν, σε κοινό τηλεοπτικό διάγγελμα, ο προσωρινός πρόεδρος της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ, και ο πρωθυπουργός, Αρσένιι Γιατσενιούκ, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να «πείσουν» τους ρωσόφιλους ακτιβιστές στα ανατολικά της χώρας ότι πραγματικά προτίθενται να προχωρήσουν σε μέτρα εκτόνωσης της έντασης. Το διάγγελμα ήρθε λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι η αντιτρομοκρατική επιχείρηση του Κιέβου στα ανατολικά, η οποία μέχρι στιγμής έχει εξελιχθεί σε φιάσκο, «τίθεται σε παθητική φάση», χωρίς, όμως, να αναστέλλεται και ενώ οι εκπρόσωποι των ρωσόφιλων ακτιβιστών στην επαρχία του Ντονέτσκ αρνούνταν να εγκαταλείψουν τα κατειλημμένα κτίρια και να παραδώσουν τα όπλα τους.

Το υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε ότι αν δεν εφαρμοστεί η πρόβλεψη για εκκένωση των κτιρίων και παράδοση των όπλων μέχρι το πέρας των εορταστικών ημερών του Πάσχα τότε «θα υπάρξουν συγκεκριμένες δράσεις» και κάλεσε τους ακτιβιστές να συνεργαστούν με τους παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, οι οποίοι ορίστηκε, από τα όσα συμφώνησαν οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ, Ρωσίας και ΕΕ (και σε δεύτερο λόγο ο προσωρινός ομόλογός τους από την Ουκρανία) στη Γενεύη την Πέμπτη, να επιβλέψουν την όλη διαδικασία. Βέβαια, εκπρόσωποι του ΟΑΣΕ δήλωναν ότι οι παρατηρητές του οργανισμού δεν έχουν καμία δικαιοδοσία να «αφοπλίσουν» τους ακτιβιστές και ότι η όλη διαδικασία θα πρέπει να γίνει από τις αρχές του Κιέβου, χωρίς, όμως, μέχρι στιγμής να έχει βρεθεί κάποιος τρόπος.

Εκπρόσωποι των καταληψιών δήλωναν ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να κάνουν τίποτε αν δεν διαλυθεί, πρώτα, η κατάληψη της πλατείας Μαϊντάν, στο κέντρο του Κιέβου, όπου παραμένουν αρκετοί υποστηρικτές της προσωρινής ηγεσίας του Κιέβου αλλά και αρκετά μέλη των πιο ακραίων δυνάμεων που στήριξαν τις διαδηλώσεις κατά του ανατραπέντος Γιανουκόβιτς, όπως είναι ο ακροδεξιός φασιστικός Δεξιός Τομέας. Επίσης, ζητούν να αποχωρήσει από την εξουσία η «παράνομη κυβέρνηση του Κιέβου», η οποία, όπως σημειώνουν, ανέλαβε τα ηνία της χώρας πραξικοπηματικά και δια της βίας. Ανακοίνωση που διανεμήθηκε από τους καταληψίες στο Ντόνετσκ σημειώνει ότι «δεν μπορεί να γίνουν δεκτές οι αρχές της χούντας του Κιέβου. Εμείς έχουμε ένα ηρωικό παρελθόν που φθάνει μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εμείς είμαστε η ρώσικη αρκούδα που ξυπνά. Μην ανησυχείτε, όλα θα παραμείνουν ειρηνικά και ήρεμα. Πρόβλημα θα υπάρξει μόνο αν η χούντα του Κιέβου θελήσει να κάνει πόλεμο».

Ο Ντένις Πουσίλιν, επικεφαλής της αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, δήλωνε σε συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε σε όλους τους δημοσιογράφους που βρίσκονται στην περιοχή ότι κανένας δεν ρώτησε τι θέλουν όσοι κινητοποιούνται στα ανατολικά και ότι ο Σεργκέι Λαβρόφ δεν υπέγραψε εκ μέρους τους, αλλά εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ενώ αντίθετα οι ίδιοι ήταν απόντες από τη σύνοδο της Γενεύης. Σύμφωνα με δημοσιογράφους, αρκετοί από τους καταληψίες, ένοπλοι και μη, δήλωναν απογοητευμένοι από τη στάση της Ρωσίας, εκτιμώντας ότι προφανώς «δεν τους αγαπά τόσο πολύ όσο αυτοί την αγαπούν».

«Κοινή γραμμή» Κιέβου – ΗΠΑ, αντιδρά η Μόσχα

Από την άλλη, οι καταληψίες στην πλατεία Μαϊντάν δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να αποχωρήσουν και ο εκπρόσωπος του φασιστικού Δεξιού Τομέα δήλωνε απροκάλυπτα ότι «η οργάνωσή του και οι ένοπλοί της είναι η πρωτοπορία της επανάστασης στο Κίεβο και φυσικά δεν πρόκειται να αποχωρήσουν από οπουδήποτε ή να αφοπλιστούν», εκτιμώντας ότι η συμφωνία της Γενεύης αφορά μόνο τους ρωσόφιλους ακτιβιστές στα ανατολικά. Ανάλογες απόψεις εξέφρασε και η Σύμβουλος Ασφαλείας των ΗΠΑ Σούζαν Ράις, που χαρακτήρισε «νόμιμη και ειρηνική διαμαρτυρία» την κατάληψη της Μαϊντάν και «παράνομες» τις καταλήψεις στα ανατολικά. Επανέλαβε επίσης ότι υπάρχει «στενή σύνδεση με τη Ρωσία» πίσω από τις κινήσεις αποσταθεροποίησης της χώρας, γι αυτό και η Μόσχα θα πρέπει να ασκήσει την μέγιστη επιρροή της.

Για άλλη μια φορά, η Ουάσινγκτον απείλησε τη Ρωσία με νέο γύρο κυρώσεων, σκληρότερων αυτήν τη φορά, καθώς θα στοχεύουν «ολόκληρους τομείς της ρωσικής οικονομίας». Συμπλήρωσε ότι σε ανάλογα μέτρα θα προχωρήσει και η ΕΕ αν η Μόσχα δεν δείξει με πράξεις ότι κάνει κάτι για ν’ αποκλιμακωθεί η κατάσταση.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ανταπάντησε στις απειλές κατηγορώντας τη Δύση και τις ΗΠΑ για «εκπληκτική υποκρισία» καθώς αναγνωρίζουν ως «νόμιμη» μια κυβέρνηση που αναδείχτηκε δια της βίας χωρίς εκλογές. Προειδοποίησε, δε, με τη σειρά του ότι «καλό θα είναι να μην συμπεριφέρονται όλοι στη Ρωσία σαν να είναι ο ένοχος μαθητής, είναι απαράδεκτο». Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, παράλληλα, εξέφρασε απογοήτευση για την ερμηνεία της συμφωνίας της Γενεύης από την Ουάσινγκτον και για την εκτόξευση νέων απειλών, ενώ εκτίμησε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν, με τον τρόπο αυτό, να «ξεπλύνουν» το έγκλημα της νέας ουκρανικής ηγεσίας που χρησιμοποίησε ωμή βία κατά των διαδηλωτών στα ανατολικά. Συμπλήρωσε δε ότι προφανώς για την Ουάσινγκτον η συμφωνία στη Γενεύη θα πρέπει να εφαρμοστεί μόνο στα ανατολικά γιατί «όλα είναι νόμιμα όπως εξελίσσονται στο Κίεβο» και επέμεινε ότι «η Ρωσία δεν έχει καμία σχέση με αυτούς τους ανθρώπους με τις πράσινες στολές που δραστηριοποιούνται στην ανατολική Ουκρανία».

Πηγές: bbc, reuters, ria novosti, Interfax, Russia today, afp

Διαβάστε περισσότερα