NYT: Οι Αιγύπτιοι πρέπει να επιτρέψουν στην Μουσουλμανική Αδελφότητα να συμμετέχει στη νέα τάξη πραγμάτων

Παρά τις αδυναμίες του, και υπήρχαν πολλές, ο πρόεδρος Μοχάμεντ Μόρσι ήταν ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης της Αιγύπτου και η ανατροπή του από το στρατό, την Τετάρτη, ήταν αναμφισβήτητα ένα πραξικόπημα. Θα ήταν τραγικό αν οι Αιγύπτιοι επέτρεπαν να τελειώσει με αυτή την απόρριψη της δημοκρατίας η επανάσταση που ανέτρεψε τον δικτάτορα Χόσνι Μουμπάρακ το 2011.

Καθώς οι Αιγύπτιοι σκέφτονται

το μέλλον τους, ένα πράγμα πρέπει να είναι ύψιστης σημασίας: η αποφυγή της βίας που θα μπορούσε να βυθίσει τη χώρα σε εμφύλιο πόλεμο, κάνοντας την ταραγμένη περίοδο της διακυβέρνησης Μόρσι και της ανατροπής του να μοιάζουν ήπια. Εν μέρει, αυτό θα απαιτούσε να καταστεί σαφές ότι ο Μόρσι, η Μουσουλμανική Αδελφότητα και οι Ισλαμιστές, σε γενικές γραμμές θα εξακολουθούν να έχουν μια θέση σε οποιαδήποτε αναδυόμενη νέα πολιτική τάξη. Σε αντίθετη περίπτωση, οι τυχόν απαιτήσεις περί αιγυπτιακής δημοκρατίας καθίστανται άνευ αντικειμένου. Αρκεί κάποιος να δει το Ιράκ για να καταλάβει πώς οι μεγάλες ομάδες συμφερόντων εξασφαλίζουν συνεχή διαμάχη.

Υπάρχει κάπως μια αντίφαση στην συνεργασία των δυνάμεων της αντιπολίτευσης της Αιγύπτου με τον στρατό, ο οποίος έχει πάρα πολλή εξουσία από το 1952. Ο στρατός ήταν η δύναμη πίσω από τον Μουμπάρακ και στη συνέχεια έγινε προστάτης των διαδηλωτών. Κατόπιν, οι στρατηγοί έγιναν προσωρινή κυβέρνηση, με συνέπεια να υποστούν την οργή του λαού, όταν αποδείχθηκαν ανίκανοι να κυβερνήσουν ακόμα και όταν παρέμειναν στην εξουσία μετά την εκλογή Μόρσι. Τελικά, έκανε τον στρατό να υποχωρήσει από την πολιτική. Πώς ακριβώς οι στρατηγοί θα παίξουν το παιχνίδι εξουσίας αυτή τη στιγμή είναι ασαφές, αλλά η παρατεταμένη κυριαρχία τους δεν θα αποτελεί καλό οιωνό για το μέλλον της Αιγύπτου.

Οι στρατηγοί είπαν στην ανακοίνωση που διάβασαν στην κρατική τηλεόραση την Τετάρτη ότι είχαν αναστείλει το σύνταγμα και εγκατέστησαν προσωρινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον πρόεδρο του συνταγματικού δικαστηρίου. Η πρώτη δοκιμασία θα είναι το κατά πόσον θα επιτρέψουν σε κορυφαίους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες να επινοήσουν έναν τρόπο για να αντικαταστήσουν την παρούσα κυβέρνηση με μια εκλεγμένη. Όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο. Όλες οι αποφάσεις πρέπει να είναι διαφανείς.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, η ατμόσφαιρα ήταν δυσοίωνη και ο κίνδυνος αιματοχυσίας πραγματικός. Οι στρατιωτικοί έχουν αναπτύξει άρματα μάχης και στρατεύματα στο Κάιρο και σε άλλες πόλεις. Χιλιάδες υποστηρικτές του Μόρσι συσπειρώθηκαν κοντά στο προεδρικό μέγαρο και πολλοί ισλαμιστές οπλίστηκαν με αυτοσχέδια γκλομπ, ασπίδες και κράνη. Ένας εκπρόσωπος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας υποσχέθηκε προκλητικά ότι η ομάδα θα «αντιμετωπίσει τα τανκς». Μέχρι το τέλος της νύχτας, ο Μόρσι βρισκόταν υπό στρατιωτική επίβλεψη και είχε αποκλειστεί από κάθε επικοινωνία, δήλωσε ένας από τους συμβούλους του στους Times.

Λίγες χώρες επενδύουν περισσότερα στην Αίγυπτο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες βασίζονται στο Κάιρο για να διατηρήσουν τη συνθήκη ειρήνης του 1979 με το Ισραήλ. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Ομπάμα έχει μικρή επιρροή τόσο στον Μόρσι όσο και στην αντιπολίτευση, η οποία τις περισσότερες φορές απέφυγε να συνδεθεί με την γραμμή της Ουάσιγκτον. Έχει μάλλον μεγαλύτερη επιρροή στον στρατό, στον οποίο παρέχει ενίσχυση 1,3 εκατ. δολαρίων ετήσια.

Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την περίπλοκη δυναμική, ο πρόεδρος Ομπάμα έχει αντιδράσει με ιδιαίτερη προσοχή στην αποπομπή του Μόρσι. Σε δήλωσή του, εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία για την δράση του στρατού, κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και επανέλαβε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν λαμβάνουν θέση, εκτός από την υποστήριξη της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Ο Ομπάμα είχε δίκιο όταν προσπάθησε να συνεργαστεί με τον Μόρσι αφού εξελέγη και όταν αρνήθηκε να ενισχύσει οικονομικά ή με άλλο τρόπο την αντιπολίτευση. Σύμφωνα με την αμερικανική νομοθεσία, ο Ομπάμα μπορεί να αρνηθεί μελλοντική βοήθεια, αν δεν αποκατασταθεί σύντομα η δημοκρατία της Αιγύπτου.

nytimes