Persona 5

Επανένταξη και απελευθέρωση.

Η σειρά Shin Megami Tensei είναι μια παραδοσιακή σειρά JRPG, που περιλαμβάνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μπορεί να περιμένει κανείς από ένα παραδοσιακό παιχνίδι JRPG: μια περιπέτεια σε κάποιον φανταστικό κόσμο, εναλλαγή τοπίων και σκηνικών, τέρατα και πολλές, πολλές μάχες με σκοπό την απόκτηση πολύτιμων βαθμών εμπειρίας και αντικειμένων, που θα βοηθήσουν τους παίκτες στην περιπέτειά τους (το λεγόμενο και ως grinding). Και, όπως αρκετά JRPG

Κάποιο πρωινό, πίνοντας τσάι σε κάποιο meeting στα κεντρικά γραφεία της Atlus στο Τόκιο και κοιτώντας τις ανθισμένες κερασιές στον ορίζοντα, κάποιος πέταξε μια ιδέα για κάποιο spin-off της σειράς. Έναν τίτλο ο οποίος θα συνδύαζε το setting της σχολικής ζωής με τη μάχη εναντίον των δαιμόνων/ τεράτων. Η ιδέα αυτή έγινε αποδεκτή με ενθουσιασμό και με χειροκροτήματα (!) και το τμήμα ανάπτυξης της Atlus πήρε μπροστά, σε μια προσπάθεια δημιουργίας ενός παιχνιδιού που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως συνοδευτικός τίτλος της γνωστής σειράς. Όλα αυτά πίσω στο μακρινό 1996, όταν και κυκλοφόρησε το Revelations: Persona. 20 χρόνια μετά (21 για τις δυτικές αγορές), η σειρά αυτή μεγάλωσε και απέκτησε τη δική της ταυτότητα, με πολλούς οπαδούς και πολλές συνέχειες, συμπεριλαμβανομένων και spin-offs.

Μετά από τέσσερις αρκετά ποιοτικούς τίτλους και (σχεδόν) μια γενιά αργότερα, φτάνουμε επιτέλους στο Persona 5. Αρκετά μεγάλος ο χρόνος αναμονής, με την Atlus να έχει, στην ουσία, απουσιάσει από το PlayStation 3 τα χρόνια που η κονσόλα μεσουρανούσε, για να την επισκεφθεί στο τέλος της ζωής της, με μια παράλληλη κυκλοφορία στο PlayStation 4. Η άποψή μας, πάντως, είναι ότι το τελικό αποτέλεσμα δικαιώνει την αναμονή, δίνοντάς μας έναν άκρως απολαυστικό τίτλο, με μπόλικο περιεχόμενο, που θα ικανοποιήσει στο μέγιστο βαθμό τους οπαδούς των JRPGs – ακόμα και όσους δεν έχουν ασχοληθεί ξανά με κάποιο παιχνίδι της σειράς και θα ήθελαν να το δοκιμάσουν.

Ξεκινώντας, να πούμε ότι tutorial υπάρχει, αλλά είναι πολύ πιο σύντομο απ’ ό,τι στα προηγούμενα παιχνίδια. Στο Persona 5 ο παίκτης ξεκινάει αναλαμβάνοντας το ρόλο του Τζόκερ, ενός επίδοξου κλέφτη και κατόχου Persona, ο οποίος εισβάλει σε ένα καζίνο, προκειμένου να πραγματοποιήσει μια ληστεία. Κάτι όμως δεν πάει καλά και ο ήρωας αιχμαλωτίζεται από τις δυνάμεις ασφαλείας και οδηγείται στο κρατητήριο, απ’όπου και ξεκινάει η ιστορία. Ωστόσο, μένοντας κοντά στο αλληγορικό πνεύμα της σειράς, θα πρέπει να βγάλουμε εξ αρχής κάθε υποψία ότι ελέγχουμε κάποια «εγκληματική» οργάνωση. Σκοπός των χαρακτήρων είναι να «κλέψουν την καρδιά» των στόχων τους. Φυσικά, δεν θα θέλαμε να προβούμε σε κάποιο spoiler, έτσι θα αφήσουμε τους ίδιους τους παίκτες να ανακαλύψουν τι σημαίνει αυτό.

Όπως σε κάθε παιχνίδι της σειράς, όλοι οι ήρωες αγωνίζονται για κάποιον ανώτερο σκοπό. Το ίδιο συμβαίνει και εδώ και οφείλουμε να τον ανακαλύψουμε, καθώς ταξιδεύουμε στο παρόν και το παρελθόν συνεχόμενα και πολλές φορές κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού– μόνο που αυτή τη φορά έχουμε πολλούς και διαφορετικούς σκοπούς! Αυτό είναι και ένα από τα πολύ δυνατά στοιχεία του παιχνιδιού, που αυτόματα το ξεχωρίζει από τα προηγούμενα. Το βασικό κομμάτι της συνταγής είναι ίδιο – γνωρίζουμε ανθρώπους που θα κληθούν να πολεμήσουν στο πλευρό μας, χρησιμοποιώντας τις δικές τους δυνάμεις και θα γίνουν μέλη της ομάδας μας. Όμως, αν και οι χαρακτήρες μοιράζονταν τα ίδια προβλήματα στα προηγούμενα παιχνίδια, τα πράγματα αλλάζουν τώρα.

Για παράδειγμα, στο προηγούμενο παιχνίδι της σειράς, όλοι οι χαρακτήρες αρνούνταν να κοιτάξουν κατάματα τον εαυτό τους. Έτσι ξυπνούσαν οι κρυμμένες πτυχές του χαρακτήρα τους, τις οποίες και έπρεπε να αντιμετωπίσουν στη μάχη, ώστε να τις αποδεκτούν εν τέλει και να αποκτήσουν την κρυμμένη τους δύναμη. Εδώ, όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Οι χαρακτήρες έρχονται σε επαφή και συνεργάζονται για να αντιμετωπίσουν μια πλειάδα διαφορετικών καταστάσεων, οι οποίες και σκιαγραφούν πολλές δυσάρεστες καταστάσεις της καθημερινότητάς μας. Ζητήματα όπως η σεξουαλική παρενόχληση, η βία στα σχολεία, η λογοκλοπή, η διακίνηση ναρκωτικών και θέματα που αφορούν τον ανθρώπινο χαρακτήρα και την ψυχολογία είναι εδώ και θα απασχολήσουν τους παίκτες.

Το παράδοξο με το Persona 5 είναι πως η μετάβαση από το παρόν στο παρελθόν και αντίστροφα μπορεί να μπερδέψει τους παίκτες στην προσπάθειά τους να παρακολουθήσουν και να συδέσουν τα γεγονότα της ιστορίας. Στην αρχή αυτό είναι δύσκολο. Καθώς όμως ο χρόνος κυλάει, οι παίκτες θα συνδέσουν τα γεγονότα μεταξύ τους και θα βρεθούν μπροστά σε μια μεγαλύτερη απειλή που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν και η οποία αποτελεί το συνδετικό κρίκο σε όλα όσα συνέβησαν από την αρχή του παιχνιδιού μέχρι και πολύ, πολύ αργότερα. Ας επιστρέψουμε στο βασικό gameplay πυρήνα του παιχνιδιού. Όπως οι περισσότεροι τίτλοι Persona, ο παίκτης αναλαμβάνει και εδώ τον έλεγχο ενός νεαρού, ο οποίος πρέπει να μείνει σε μια περιοχή για περίπου ένα χρόνο.

Μέσα σε αυτό το χρόνο, ο παίκτης θα πάει σχολείο, θα μελετήσει για διαγωνίσματα, θα συμμετάσχει σε πολλές δραστηριότητες που θα τον αναπτύξουν πνευματικά, αυξάνοντάς του τη δύναμη των επιμέρους χαρακτηριστικών του και θα αποκτήσει νέους φίλους. Στο ενδιάμεσο διάστημα, όμως, θα ανακαλύψει –ύστερα από ένα τυχαίο γεγονός- ότι διαθέτει μια ιδιαίτερη δύναμη – την Persona. Οι διάφορες Personas δεν είναι παρά οι κρυμμένες πτυχές του εαυτού μας, οι οποίες μετουσιώνονται σε ένα πλάσμα με ξεχωριστές δυνάμεις. Η εικόνα που αποκτούν θυμίζει αρκετά τους δαίμονες της σειράς Shin Megami Tensei, ίσως για να μας θυμίζει και εμάς ότι «όλοι μας κρύβουμε δαίμονες στις σκοτεινές πλευρές της ζωής μας» και, φυσικά, πέρα από όποια λογοτεχνική ερμηνεία, να κάνει και τη σύνδεση με τη "μαμά"-σειρά.

Κάθε Persona έχει το δικό της attribute και κινήσεις που μπορεί να την κάνει ισχυρότερη ή πιο αδύναμη όταν έρχεται αντιμέτωπη με άλλες. Για παράδειγμα, μια Persona του πάγου θα υποκύψει στη δύναμη της φωτιάς, ενώ θα τσακίσει μια Persona που ανήκει στον άνεμο. Ενώ, όμως, οι υπόλοιποι χαρακτήρες ελέγχουν μόνο μία Persona, ο πρωταγωνιστής μπορεί να ελέγχει πολλά περισσότερα (με το συνολικό, διαθέσιμο αριθμό Personas να αγγίζει τις 12), κάτι που σημαίνει πως η έκβαση της μάχης στηρίζεται αρκετά στα διαθέσιμα πλάσματα του πρωταγωνιστή και τις δυνάμεις τους. Το μόνο σημείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις Personas είναι αποκλειστικά και μόνο στο πεδίο της μάχης. Η μάχη ακολουθεί την παραδοσιακή turn-based φόρμουλα των προηγούμενων παιχνιδιών και των τίτλων Shin Megami Tensei, όπου οι παίκτες μπορούν να επιτεθούν στα αντίπαλα πλάσματα κάνοντας χρήση είτε των όπλων τους, είτε των δυνάμεων που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Persona.

Πριν την εκτέλεση της κίνησης, ο παίκτης μπορεί να εξετάσει τα χαρακτηριστικά των αντιπάλων, να ελέγξει τις αδυναμίες τους και να επιλέξει την κατάλληλη κίνηση. Όμως, στη μάχη του Persona 5 έχουμε την επιστροφή παλιών χαρακτηριστικών καθώς και μια νέα προσθήκη. Οι παίκτες μπορούν να επιτεθούν στα πλάσματα χρησιμοποιώντας βαλλιστικά όπλα, τα οποία μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνα για τα φτερωτά πλάσματα. Επιπλέον, όταν ένα τέρας έχει έρθει σε αδιέξοδο, επιδιώκει να επικοινωνήσει με τον παίκτη και να του προσφέρει ανταλλάγματα για τη σωτηρία του. Μέσα από μια σειρά έξυπνων διαλόγων, όπου ο παίκτης πρέπει να δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις, ο παίκτης μπορεί να κερδίσει πολύτιμα αντικείμενα, χρήματα ή ακόμα και τις υπηρεσίες του ίδιου του πλάσματος, το οποίο ενσωματώνεται ως νέα Persona στο οπλοστάσιό του.

Αυτή είναι μια καλοδεχούμενη συνεισφορά από τη μαμά-σειρά, ειδικά από τη στιγμή που δίνει στον παίκτη την επιλογή να διαλέξει ποιο πλάσμα επιθυμεί να προσθέσει ως Persona στη συλλογή του, αποτρέποντας την τυχαία προσθήκη πλασμάτων και τη γρήγορη εξάντληση του διαθέσιμου χώρου για αυτά. Ακόμη, με το πάτημα ενός κουμπιού, το παιχνίδι βρίσκει αυτόματα την Persona που διαθέτει την κατάλληλη εκείνη επίθεση που θα καταφέρει ένα σημαντικό χτύπημα, αποδυναμώνοντας τον αντίπαλο, κάτι που μας επιτρέπει να παραμείνουμε στη δράση χωρίς να χρειάζεται να ψάχνουμε μία-μια τις διαθέσιμες Personas. Και φυσικά, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε μια αρκετά σημαντική προσθήκη στη μάχη – την Αλλαγή Σκυτάλης (Baton Pass). Όταν ένας από τους χαρακτήρες καταφέρει ένα ισχυρό χτύπημα στο αντίπαλο πλάσμα, μπορεί να προσπεράσει τη δεύτερη επίθεσή του και να επιτρέψει σε έναν άλλο χαρακτήρα της ομάδας να επιτεθεί.

Αυτομάτως, ο νέος χαρακτήρας γίνεται πολύ πιο δυνατός και μπορεί να προκαλέσει πολύτιμη ζημιά. Σε μάχες όπου υπάρχουν πολλά πλάσματα για να καταστραφούν, ένας ενδυναμωμένος χαρακτήρας με επίθεση που μπορεί να στοχεύσει όλα τα πλάσματα μαζί, μπορεί να κάνει άνετα τη διαφορά. Αν, για κάποιο λόγο, οι μάχες γίνουν εξαιρετικά δύσκολες και οι παίκτες αδυνατούν να ανταποκριθούν, το online σύστημα του παιχνιδιού έρχεται για να σώσει την κατάσταση. Οι φίλοι παίκτες που παίζουν το παιχνίδι μπορούν, μέσω κάποιου ασύγχρονου mode, να στείλουν άμεσα τη δική τους ομάδα και να βγάλουν τον κάθε παίκτη από τη δύσκολη κατάσταση. Μετά το πέρας της μάχης ο παίκτης κερδίζει πολύτιμα αντικείμενα, χρήματα και εμπειρία, η οποία μοιράζεται για την αύξηση των stats των χαρακτήρων και των Personas.

Επιπλέον, χάρη σε μια ικανότητα που προκύπτει από τη βελτιωμένη σχέση του πρωταγωνιστή με κάποιον από τους έμπιστους ανθρώπους του περιβάλλοντός του (Confidantes) μπορούν να αποκτήσουν εμπειρία και οι χαρακτήρες που, λόγω έλλειψης χώρου, δεν μπορούσαν να συμμετέχουν στη μάχη, εξαλείφοντας κάπως την ανάγκη για περισσότερο grinding – κάτι που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, καθώς οι διαθέσιμοι χαρακτήρες προς το τέλος του παιχνιδιού είναι πολύ περισσότεροι από κάθε άλλο παιχνίδι της σειράς. Οι μάχες και το μεγαλύτερο core κομμάτι του gameplay εκτυλίσσονται στα Παλάτια. Πλέον δεν μιλάμε για τα παραδοσιακά dungeons, ούτε για εκείνους τους χώρους στους οποίους εκτυλισσόταν η δράση στα προηγούμενα παιχνίδια, οι οποίοι ήταν επί της ουσίας ένα τυχαίο μείγμα τοίχων και διαδρόμων, με τα μοντέλα των Σκιών να τριγυρνούν στους διαδρόμους, ίδια και απαράλλαχτα.

Κάθε Παλάτι αντιπροσωπεύει το χώρο και τα αισθήματα του στόχου της ομάδας, με αποτέλεσμα όλα τα Παλάτια να είναι εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους. Έτσι, μεταξύ άλλων, οι παίκτες μπορούν να εξερευνήσουν μια τράπεζα, ένα μουσείο τέχνης, ακόμα και έναν διαστημικό σταθμό. Τα Παλάτια δεν αποτελούν έναν τυχαίο συνδυασμό διαδρόμων και τοίχων, αλλά κάθε όροφος είναι σχεδιασμένος προσεκτικά. Σε κάθε παλάτι υπάρχουν μοναδικά puzzles και χαρακτηριστικά, ενώ ο χώρος δεν αλλάζει τυχαία, όπως συνέβαινε και στα προηγούμενα παιχνίδια. Καθώς πρόκειται για μια ομάδα κλεφτών, το παιχνίδι έπρεπε να σχεδιαστεί έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στο πνεύμα των αποστολών.

Έτσι, κατά την περιπλάνησή τους, οι χαρακτήρες θα βρουν χάρτες που αποκαλύπτουν σταδιακά τη διάταξη του Παλατιού, γωνίες και αντικείμενα στα οποία μπορούν να κρυφτούν και να αιφνιδιάσουν τους αντιπάλους τους, κρυφά μονοπάτια για να κόψουν δρόμο και ειδικά δωμάτια στα οποία οι χαρακτήρες μπορούν να ξεκουράζονται και να αποθηκεύουν την πρόοδό τους. Ακόμα και ο σχεδιασμός των αντιπάλων αλλάζει, έτσι ούτως ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στην αισθητική του περιβάλλοντος. Τέλος, μερικά Παλάτια δεν μπορούν να ολοκληρωθούν με την πρώτη απόπειρα, με αποτέλεσμα οι παίκτες να πρέπει να επιστρέψουν στον κανονικό κόσμο και να κάνουν κάτι το οποίο και θα επιτρέψει τη συνέχιση της πορείας τους στον κόσμο του υποσυνείδητου.

Όταν οι χαρακτήρες ολοκληρώσουν με επιτυχία την αποστολή τους στο εκάστοτε Παλάτι, εκείνο παύει πλέον να υφίσταται. Καθώς το κάθε Παλάτι έχει τα δικά του πλάσματα, που μπορούν να προστεθούν στην συλλογή των Personas, με την εξαφάνιση του Παλατιού, εξαφανίζονται και τα πλάσματά του. Ωστόσο, δεν εξαφανίζονται εντελώς από το παιχνίδι. Υπάρχει ακόμα ένα μεγαλύτερο μπουντρούμι (dungeon), το οποίο δεν έχει καμία σχέση με τα Παλάτια. Πρόκειται για έναν χώρο, το Mementos, το οποίο αντιπροσωπεύει τις καρδιές όλων των κατοίκων του Τόκιο, όπου και εκτυλίσσεται η περιπέτεια. Συχνά-πυκνά οι παίκτες καλούνται να εξερευνήσουν το Mementos, το οποίο είναι πραγματικά μεγάλο και βαθύ, σε μια προσπάθεια να εκτελέσουν τις δευτερεύουσες αποστολές (Requests) και να αυξήσουν τη δημοτικότητα της ομάδας.

Στο Mementos οι παίκτες θα βρουν όλα εκείνα τα πλάσματα που εμφανίστηκαν στα προηγούμενα παλάτια, ενώ θα έχουν ακόμα μια ευκαιρία να τα προσθέσουν στη συλλογή τους και να δυναμώσουν περισσότερο την ομάδα τους, ακόμα και να κάνουν το απαραίτητο level-up στις υφιστάμενες Personas, με σκοπό την περαιτέρω ισχυροποίησή τους. Kαι μετά τις μάχες στα Παλάτια, τι; Υπάρχουν και άλλα πράγματα τα οποία απαιτούνται να γίνουν. Ο παίκτης θα κληθεί να περάσει κάποιο χρόνο στο Velvet Room, έναν ειδικό χώρο όπου μπορεί να ασχοληθεί με ό,τι αφορά τις Personas. Στο χώρο αυτό μπορεί να ενώσει τις υφιστάμενες Personas και να δημιουργήσει νέες, πιο δυνατές οντότητες που θα χρησιμοποιήσει στη μάχη ή ακόμα και να τις δυναμώσει μέσω μιας νέας δυνατότητας, η οποία επιτρέπει την «εξόντωση» μίας από τις υπάρχουσες Personas με σκοπό την μετατροπή της σε πόντους εμπειρίας που θα χρησιμοποιηθούν για την ενδυνάμωση μιας άλλης.

Επιπλέον, ο παίκτης θα μπορέσει να συμμετάσχει σε ειδικά side quests, με σκοπό την απόκτηση νέων έμπιστων χαρακτήρων, οι οποίοι και προσφέρουν νέες δυνατότητες στο παιχνίδι και την προσφορά επιπλέον πόντων εμπειρίας κατά την ένωση νέων Personas. Ωστόσο, απόκτηση νέων, έμπιστων χαρακτήρων (Confidantes) ο παίκτης μπορεί να αποκτήσει και με την αλληλεπίδρασή του με τους χαρακτήρες του έξω κόσμου. Με τη συμμετοχή του σε συζητήσεις, τις εξόδους και τη συμμετοχή σε πολλές δραστηριότητες, πολύ περισσότερες από κάθε άλλο παιχνίδι της σειράς, ο παίκτης θα μπορέσει να ισχυροποιήσει ακόμα περισσότερο τους δεσμούς του με τους υπόλοιπους χαρακτήρες του παιχνιδιού, αποκομίζοντας μόνο οφέλη.

Έτσι, ο παίκτης έχει στη διάθεσή του μια πληθώρα δραστηριοτήτων σε διάφορα σημεία του πολύβουου Τόκιο και περίπου 20 Confidantes για να αλληλοεπιδράσει και να δυναμώσει τον μεταξύ τους σύνδεσμο. Όσο οι σχέσεις τους εμβαθύνουν, τόσο περισσότερα πράγματα γνωρίζουμε για τους άλλους χαρακτήρες. Χαρακτήρες οι οποίοι μας φαίνονταν αρκετά ρηχοί καταλήγουν να αποκτούν μεγαλύτερο βάθος απ’ ότι φανταζόμασταν, ενώ χαρακτήρες που μας φαίνονταν αρχικά καλοί, καταλήγουν να είναι κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που παρουσιάζουν. Επιπλέον, κάποιο χαρακτήρες μπορούν να μας φέρουν σε επαφή με άλλους χαρακτήρες που μας έχουν ανάγκη, καταλήγοντας στο να συμμετάσχουμε σε υπό-αποστολές που θα αυξήσουν τη φήμη της ομάδας μας εντός του παιχνιδιού. Και με ένα σωρό πράγματα που έχει να κάνει κάποιος στο Τόκιο, η επιλογή του πως θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε το διαθέσιμο χρόνο μας έχει εξαιρετικά μεγάλη βαρύτητα και ανάλογες επιπτώσεις.

Το να περάσει κάποιος παίκτης χρόνο με κάποιον χαρακτήρα μπορεί να σημαίνει πως θα χάσει χρόνο για μελέτη, ενώ το να αποφασίσει να περάσεις το βροχερό απόγευμα στη βιβλιοθήκη του σχολείου για επιπλέον μελέτη μπορεί να σημαίνει πως θα θυσιάσει την εργασία μερικής απασχόλησης που έχει και να χάσει χρήματα, με τα οποία θα μπορούσε να αποκτήσει καλύτερο εξοπλισμό για την εξόρμηση στα Παλάτια. Επομένως, με το πέρασμα του χρόνου, ο κάθε παίκτης θα πρέπει να βρει την ισορροπία, με σκοπό να καταφέρει να πετύχει όσο το δυνατόν περισσότερα. Αναπόφευκτα αυτό δεν μπορεί να γίνει στο πρώτο playthrough – όμως το ενδεχόμενο για ένα New Game+ για την πλήρη ολοκλήρωση φαντάζει απόλυτα θελκτικό και καθόλου βαρετό.

Συνεχίζοντας στα πιο τεχνικά σημεία του τίτλου, καλό είναι να αναφέρουμε πως η δουλειά που έχει γίνει εδώ είναι εξαιρετική. Ο οπτικός τομέας δεν είναι κάτι το εξαιρετικό για όσους περιμένουν να δουν εντυπωσιακά ή αληθοφανή γραφικά. Όμως το παιχνίδι είναι πανέμορφο εικαστικά. Οι σκηνές με τους διαλόγους μας δίνουν την αίσθηση ότι διαβάζουμε κόμικ σε ορισμένα σημεία, ενώ τα χρώματα είναι ζωντανά, καθαρά και δεν κουράζουν στα σημεία (η ζαλάδα που προκαλεί η εναλλαγή του άσπρου και του μαύρου όταν μπαίναμε στον κόσμο της τηλεόρασης στο Persona 4 εξακολουθεί να ενοχλεί πολύ κόσμο, με τον γράφοντα να συμφωνεί). Τα ίδια τα Παλάτια έχουν και αυτά τους δικούς τους χρωματισμούς, φωτισμούς και εφέ και είναι και αυτά εξίσου όμορφα, ενώ ακόμα και οι loading στιγμές έχουν να προσθέσουν στο γενικό σύνολο.

Φυσικά, το ίδιο εντυπωσιακά είναι και τα ίδια τα πλάσματα, τα οποία εμφανίζονται πιο «ζωντανά» από ποτέ. Η μουσική επένδυση περιλαμβάνει ένα soundtrack με γνώριμες μελωδίες από προηγούμενα παιχνίδια της σειράς, ενώ στα καινούρια κομμάτια μπορούμε να ακούσουμε ευχάριστα μίξη ροκ και τζαζ στοιχείων που ταιριάζει απόλυτα με το ύφος του παιχνιδιού. Ο χειρισμός περιλαμβάνει ένα από τα πιο μελανά σημεία του τίτλου καθώς, αν και δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο ή πολύπλοκο, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη μάχη. Πιο συγκεκριμένα, στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε τη γωνία στην οποία κρύβεται ο ήρωας για να καταφέρουμε ένα χτύπημα σε έναν ανυποψίαστο αντίπαλο, πολύ συχνά η κίνηση του αναλογικού μοχλού μας μεταφέρει στο λάθος σημείο, όπου είμαστε ορατοί και άμεσα ευάλωτοι σε μια σκληρή επίθεση.

Προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν σταδιακά και με το έτερο σκέλος του online συστήματος, το οποίο επιτρέπει το διαμοιρασμό των στατιστικών στοιχείων προόδου τη δεδομένη στιγμή που βρισκόμαστε στο παιχνίδι, όταν δεν ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε ή θέλουμε να πάρουμε μια ιδέα για το τι έχει κάνει η κοινότητα τη δεδομένη στιγμή. Αν χαθεί η σύνδεση, το παιχνίδι παγώνει και περνάει μερική ώρα μέχρι να συνεχίσουμε τη δράση, κάτι το οποίο είναι ενοχλητικό και ελπίζουμε να διορθωθεί με κάποιο patch. Ως επίλογο, καλό θα ήταν να μιλήσουμε λίγο για το θέμα του παιχνιδιού. Ο τίτλος αυτός πραγματεύεται την απελευθέρωση, το σπάσιμο των δεσμών που μας κρατούν δεμένους με το παρελθόν και τις λανθασμένες επιλογές μας και το άνοιγμα της πόρτας σε ένα φωτεινό μέλλον.

Παρά την αλληγορική ερμηνεία, κάτι τέτοιο προσπαθεί να κάνει και η Atlus με αυτό το παιχνίδι. Δανείζεται μεν στοιχεία του παρελθόντος, αλλά καταφέρνει να δημιουργήσει κάτι πραγματικά υπέροχο, κάτι μεγάλο, που δικαιολογεί τα 8 χρόνια αναμονής από τον προηγούμενο, «κανονικό» Persona τίτλο. Δεν είναι αψεγάδιαστος και τα προβλήματά του, αν και ελάχιστα, δεν μπορούν να παραλειφθούν (για την ώρα). Ωστόσο, πρόκειται για ένα JRPG που δίνει όλα όσα πρέπει να δώσει και ακόμα περισσότερα: πολλές περιοχές για εξερεύνηση, μια ιστορία με πολλές, διαφορετικές πτυχές, ενδιαφέροντες χαρακτήρες, όμορφες τοποθεσίες και, φυσικά, άφθονη μάχη. Η Atlus παραδίδει έτσι έναν τίτλο, ο οποίος είναι από τα καλύτερα παιχνίδια του είδους και μπορεί σίγουρα να αποτελέσει πρότυπο για τη δημιουργία ακόμα ομορφότερων και ποιοτικότερων παιχνιδιών στο μέλλον. Είναι μια πρόταση για όποιον θέλει να ασχοληθεί με ένα παιχνίδι που συνδυάζει λίγο από ψυχολογία, λίγο από δράση και με περιεχόμενο που θα τον κρατήσουν απασχολημένο στην οθόνη της τηλεόρασης για δεκάδες ώρες.

To review βασίστηκε στην PS4 έκδοση του παιχνιδιού.