20 λόγοι που για 20 χρόνια αγαπάμε την Euroleague

Την 1η του Οκτώβρη η 'λέοντες' της Αγίας Πετρούπολης θα μπει στην 21η σεζόν της και μετρώντας αντίστροφα για το πρώτο τζάμπολ το 'Why we love' εξηγεί με 20 χειροπιαστά παραδείγματα γιατί δεν μας έχει αφήσει να πλήξουμε όλα αυτά τα χρόνια.

Από τα 23 ως τα 25 του ο Μανού Τζινόμπιλι ξεδίπλωσε ένα μεγάλο μέρος του αργεντίνικου δυναμισμού, περιχυμένου με τον ιταλική φινέτσα που θα τον χαρακτήριζε σ' όλη την υπόλοιπη καριέρα του, για 16 διαδοχικά χρόνια στο ΝΒΑ. Ο δίμετρος γκαρντ από την Μπαΐα Μπλάνκα είχε τουλάχιστον 15 πόντους ανά ματς στις δύο σεζόν του με τη Βίρτους Μπολόνια, περί τα 4 ριμπάουντ και σχεδόν 3 ασίστ και 3 κλεψίματα ανά 29 λεπτά συμμετοχής. Ακόμη κι αν έπαιζε απέναντι στους 'λέοντες' της Αγίας Πετρούπολης. Ο Γκεγκ Πόποβιτς είχε προλάβει να τον 'κλέψει' ήδη τον πρώτο MVP τελικής φάσης στη διοργάνωση.

Άλλη χώρα πλην της Ελλάδας δεν έχει πανηγυρίσει την κατάκτηση έξι τίτλων, οι τρεις εκ των οποίων διαδοχικοί (2011, 2012, 2013), και άλλες τρεις συμμετοχές σε (χαμένους) τελικούς. Ο Παναθηναϊκός φρόντισε να μην χάσει καμία από τις τέσσερις κούπες που διεκδίκησε ως σήμερα, ενώ ο Ολυμπιακός έχτισε τον μύθο της ομάδας που σοκάρει την Ευρώπη με τις ανατροπές και τις back to back επιτυχίες του. Ούτε η Ρωσία ούτε η Ισπανία, των τεσσάρων τροπαίων η καθεμιά, έχουν να επιδείξουν τέτοιο ποσοστό επιτυχίας.

Οι αξεπέραστες περιγραφές του Γιάννη Φιλέρη, για λογαριασμό του τηλεοπτικού σταθμού Magic (συμφερόντων Σωκράτη Κόκκαλη) από το 'Παλαμαλαγκούτι' της Μπολόνια, Μεγάλη Παρασκευή και Κυριακή του Πάσχα, το 2002, που συνοδεύτηκαν από τον θρίαμβο του Παναθηναϊκού. Ο κύριος Γιάννης παραμένει απολαυστικός ως σήμερα, όταν διηγείται παρόμοιες ιστορίες του ένδοξου παρελθόντος. Η πιο πρόσφατη; Το πώς γεννήθηκε η Euroleague μέσα από τα σπλάχνα της FIBA.

Το Τελ Αβίβ και η Σαραγόσα θα ταξιδεύουν στο χρόνο ως η πρωτόλεια μορφή ελληνικών 'εμφυλίων' σε Final-4 της κορυφαίας διοργάνωσης και θα μνημονεύονται εσαεί. Την ίδια ώρα ωστόσο η συνάντηση του 2009, στον ημιτελικό του Βερολίνου, θα 'ναι η ασύγκριτα λαμπρότερη έκφανση της 'αιώνιας' κόντρας πράσινων και κόκκινων. Η απόλυτη μάχη δύο τόσο διαφορετικών μα και τόσο ίδιων κόσμων στην κορύφωση της μπασκετικής υπόστασής τους.

Οι 41 πόντοι του Αλφόνσο Φορντ στον πρώτο αγώνα του Περιστερίου με την Ταού Κεράμικα, για τη φάση των 16 της διοργάνωσης των 'πειρατών'. Η κορύφωση μιας σεζόν με 26 πόντους κατά μέσο όρο και λιγότερους τους 18 απέναντι στην Εστουδιάντες. Βέβαια η ομάδα του Αργύρη Πεδουλάκη είχε ηττηθεί 81-79 εντός έδρας και στη συνέχεια αποκλείστηκε με 2-0. Μάλιστα ως το φινάλε της διοργάνωσης οι Βάσκοι άφησαν εκτός τόσο τον Ολυμπιακό όσο και την ΑΕΚ. Πάντως για τις τρομακτικές επιδόσεις του Αμερικανού στο σκοράρισμα και προκειμένου να τιμηθεί η μνήμη του το βραβείο του πρώτου σκόρερ της πήρε το όνομά του.

Η τελευταία εμφάνιση του ΠΑΟΚ που έγινε στις 14 Φλεβάρη του 2001. Είχε συνδυαστεί από 24 πόντους του Άγγελου Κορωνιού, αλλά και ήττα-αποκλεισμό στο τρίτο ματς της φάσης των 16 από την Ολίμπια Λουμπλιάνας. Έκτοτε ο 'Δικέφαλος' δεν... ερωτεύτηκε, ούτε σύναψε άλλη φορά κάποια επίσημη σχέση με τη διοργάνωση, μένοντας στα προκαταρκτικά (συμμετοχή στα προκριματικά).

Το σουτ που όρισε την καριέρα του Νίκου Ζήση. Είχε από πριν σπασμένη μύτη, έπεσε, σηκώθηκε, εκτέλεσε, ευστόχησε, πανηγύρισε για το 70-69 της ΑΕΚ επί της Εφές. 15 χρόνια αργότερα η Ένωση έχει αλλάξει στρατόπεδο και στηρίζει τη FIBA, παρόλο που υπήρξε εκ των πρωτεργατών της αυτοδιάθεσης των ομάδων.

Κατά τη διετία 2003-05 η Μακάμπι του Πίνι Γκέρσον επιβλήθηκε των αντιπάλων της μ' ένα εντελώς διαφορετικό, σύγχρονο και σχεδόν υπερηχητικό, ύφος μπάσκετ που απέφερε περισσότερους από 200 πόντους και δύο κούπες σε διαδοχικούς τελικούς. Η διαφορά των 44 πόντων (118-74) στη νίκη επί της Φορτιτούντο Μπολόνια το 2004 με 69% ευστοχία στις προσπάθειες εντός πεδιάς δεν προβλέπεται να καταρριφθούν στο μέλλον.

Ο Θοδωρής Παπαλουκάς με την ελληνική σημαία ανά χείρας να παραλαμβάνει τον τίτλο του MVP στο Final-4 της Πράγας. Στο ζενίθ της σταθερά ανοδικής πορείας του απ' όταν εντάχθηκε στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας είχε μετρήσει 37 πόντους σε ημιτελικό και τελικό, με μόλις 6 άστοχα σουτ στις 18 προσπάθειες, και 9 ασίστ προς τους συμπαίκτες του. Οι Μοσχοβίτες τον ευγνωμονούν.

Η Μπαρτσελόνα αποποιήθηκε δις τον τίτλο της loser ομάδας που κουβαλούσε από τα 90s. Το 2003 είχε αναμφίβολα ανάγκη τον Μποντιρόγκα, τον Φούτσκα και τον Γιασικεβίτσιους, παίκτες με status νικητών και ηγετική στόφα, για να μην πνιγεί εκ νέου στα ρηχά νερά του ποταμού και να περάσει στεγνή στην απέναντι όχθη. Τη δεύτερη φορά πάντως, το 2009-10, η επανάληψη του θριάμβου επιτεύχθηκε μ' ένα ολοκληρωτικά δικό της μπάσκετ που ανταμείφθηκε με 20 νίκες σε 22 παιχνίδια!

Το ανυπέρβλητο κόψιμο του Κάιλ Χάινς στον τελικό του Λονδίνου (2013) όταν ο ανυποψίαστος Νίκολα Μίροτιτς άφηνε την μπάλα στο καλάθι του Ολυμπιακού. Η Ρεάλ Μαδρίτης διατηρούσε ακόμη το προβάδισμα, αλλά με τη σφραγίδα του Αμερικανού το μομέντουμ ήταν πια 'ερυθρόλευκο'. Όλοι οι προπονητές έκτοτε έψαχναν για έναν σέντερ που να χωρά στην τσέπη τους.

Δεν ξεχνάμε φυσικά την περιφερειακή γραμμή του Παναθηναϊκού στη διαδρομή για το πέμπτο αστέρι (2008-09). Ο Διαμαντίδης συμπλήρωνε τον Σπανούλη, αυτός έπαιρνε την μπάλα από τον Γιασικεβίτσιους, ο οποίος είχε στα φτερά του τον Νίκολας και τον Χατζηβρέττα. Όχι κουαρτέτο εγχόρδων, ολόκληρη συμφωνική.

Το ολόλευκο κοστούμι του Νίκου Γκάλη πριν από τον τελικό του 2007 στην Αθήνα. Ο 'Γκάνγκστερ' ήταν το γούρι του Παναθηναϊκού σ' έναν αγώνα που έμοιαζε να μην τελειώνει ποτέ επειδή ο Θοδωρής Παπαλουκάς δεν εγκατέλειπε τη μάχη.

Η δεξιότητα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς να πλάθει πρωταγωνιστές όταν τους χρειάζεται. Ο Λάζαρος Παπαδόπουλος το 2002 στην Μπολόνια, ο Μίλος Βούγιανιτς το 2007 στην Αθήνα, ο Νικ Καλάθης το 2011 στη Βαρκελώνη, ο Νίκολα Κάλινιτς το 2017 στην Κωνσταντινούπολη. Αν σκάψουμε βαθύτερα, θα βρούμε κι άλλους. Το ίδιο επιδιώκουν ο Δημήτρης Ιτούδης και ο κόουτς Γιασικεβίτσιους, γιατί το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει.

Η Μπασκόνια του πανούργου Κερεχέτα. Μια ομάδα με χίλια δυο ονόματα, για να εξασφαλίζει τα προς το ζην από χορηγικές συμφωνίες, αλλά συγκεκριμένη φιλοσοφία και ταυτότητα, κάνοντας παιδομάζωμα από κάθε γωνιά του πλανήτη, όταν κι άλλοι ανακάλυψαν την πηγή ταλέντου στη Νότια Αμερική. Μια ομάδα που άξιζε περισσότερα από τους χαμένους τελικούς του 2001 και τις τρεις συνεχόμενες παρουσίες σε Final Four από το 2006 ως το 2008. Το σύνολο του 2006-07 έφτασε με μόλις δύο ήττες στην Αθήνα, αλλά έχοντας χάσει τον καθοδηγητή του (τον Μάρτιο ο Περάσοβιτς παρέδωσε στον Μάλκοβιτς λόγω προβλημάτων υγείας) δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την αποστολή του.

Έχει γεννήσει κι άλλες μικρότερες ιστορίες. Το Μαρούσι του Γιώργου Μπαρτζώκα ήταν μία, διότι είχε κάνει αίσθηση τη σεζόν 2009-10 με τη refuse to lose νοοτροπία του. Χωρίς αστέρια, αλλά καλοκουρδισμένο σύνολο. Στην πρεμιέρα είχε ηττηθεί από την ΤΣΣΚΑ με καλάθι στην εκπνοή, προτού με ντεμαράζ νικών στο β' γύρο εξασφαλίσει την πρόκριση στο Top16. Ήταν μάλιστα η ομάδα που νικώντας τον πρωταθλητή Ευρώπης Παναθηναϊκό τού έφραξε το δρόμο για τα προημιτελικά. Αν δεν έχανε οριακά από την Παρτιζάν στο Βελιγράδι, ποιος ξέρει, ίσως έφτανε ως το Final-4. Οι Σέρβοι, άλλωστε, το κατάφεραν.

Ακόμη ένα επίτευγμα του του Έλληνα κόουτς (ως πρωταθλητής Ευρώπης πια) που ως επικεφαλής της Λοκομοτίβ Κουμπάν κατάφερε ό,τι είχε αφήσε στη μέση, εξελίσσοντας ένα καθόλα δικό του πρότζεκτ. Με παίκτες όχι όπως ο Μπίλι Κις ή ο Τζάρεντ Χόμαν και ο Πατ Καλάθης, αλλά ο Μάλκολμ Ντιλέινι, ο Άντονι Ράντολφ και ο Κρις Σίνγκλετον. Αποκλείοντας την Μπαρτσελόνα στα πλέι οφ, λίγο ήθελε να οδηγήσει τη ρωσική ομάδα στον τελικό.

Το νέο σύστημα διεξαγωγής που ανανέωσε το ενδιαφέρον του κοινού σε μια περίοδο που είχε αρχίσει να φθίνει η δημοφιλία της διοργάνωσης. Πλέον όλοι παίζουν μ' όλους τουλάχιστον δύο φορές μέσα στην ίδια σεζόν και τίποτα δεν ορίζεται από γκρουπ δυναμικότητας ή την κληρωτίδα.

Ταυτόχρονα τη διατήρηση σε άθικτη συσκευασία της μορφής του Final-4 ύστερα από την πρώτη πειραματική σεζόν. Ομολογουμένως μια σειρά τελικών, στις τρεις ή τέσσερις νίκες όπως στο ΝΒΑ, θα ήταν ένα αξιοκρατικότερο κριτήριο για την ανάδειξη του πρωταθλητή Ευρώπης. Θα 'ταν όμως οδυνηρό για την ομορφιά του παιχνιδιού να χαθεί ένα μεγάλο κομμάτι της έκπληξης που κρύβει ο νοκ άουτ αγώνας. Η δε συγκέντρωση των 4 φιναλίστ σε μια πόλη γεννά μια πολυχρωματική παλέτα που δεν εξασφαλίζεται με ταξίδια στην έδρα της μιας ή της άλλης διεκδικήτριας. Κι ας γκρινιάζουν οι ισχυροί.

Από τον Γενάρη του 2020 ο πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης είναι πλέον Έλληνας και ο μοναδικός που τον απειλεί, σε θεωρητικό επίπεδο πάντα, απέχει 1.170 πόντους. Ο Νάντο Ντε Κολό έχει πιθανότητες να ξεπεράσει τον Βασίλη Σπανούλη μόνο αν παίξει τουλάχιστον 3 χρόνια μετά τον τέλος της καριέρας του. Ο ίδιος από το 2018 είναι και ο κορυφαίος πασέρ στα 20 αυτά χρόνια. Εκεί ο 31χρονος Νικ Καλάθης έχει τύχη, αν πετύχει στην Μπαρτσελόνα.