Ζηλιάρηδες και ανταγωνιστικοί όσοι δεν νιώθουν άνετα με το ύψος τους – Έρευνα αποκαλύπτει

Το πώς αισθανόμαστε για ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό μας φαίνεται να επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε και αλληλεπιδρούμε με τον περίγυρό μας, σύμφωνα με μελέτη σε άνδρες και γυναίκες

Το ύψος αποτελεί εδώ και δεκαετίες αντικείμενο κοινωνικής σημασίας και αξιολόγησης, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα γίνονται αντιληπτά και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Νέα

ευρήματα από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Evolutionary Behavioral Sciences δείχνουν ότι δεν είναι μόνο το πραγματικό ανάστημα που σχετίζεται με τη συμπεριφορά, αλλά και η ψυχολογική αντίληψη που έχει κανείς για το ύψος του. Η δυσαρέσκεια που μπορεί να νιώθει ένα άτομο για το ανάστημά του φαίνεται να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα φθόνου, ζήλειας και ανταγωνισμού προς άτομα του ίδιου φύλου (ιδίως μεταξύ των ανδρών) -μια μορφή κοινωνικής δυναμικής που οι επιστήμονες ονομάζουν «ενδοσεξουαλικό ανταγωνισμό».

Σχέση ύψους και κοινωνικών (σ)τάσεων

Η έρευνα εξετάζει πώς τόσο το πραγματικό όσο και το αντιλαμβανόμενο ύψος σχετίζονται με κοινωνικές συμπεριφορές όπως η ανταγωνιστικότητα, ο φθόνος και η ζήλεια. Στο πλαίσιο αυτό, ο ενδοσεξουαλικός ανταγωνισμός αφορά τη διεκδίκηση κοινωνικού κύρους, πόρων ή ρομαντικών συντρόφων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.

Τα ψηλότερα άτομα θεωρούνται συχνά πιο ελκυστικά, ικανά και κοινωνικά κυρίαρχα: αντιλήψεις που ενισχύουν τα πλεονεκτήματά τους σε διάφορους τομείς της ζωής. Αυτή η κοινωνική προκατάληψη υπέρ του ύψους αφορά κυρίως τους άνδρες, ωστόσο η επιθυμία για ψηλότερο ανάστημα επηρεάζει και τα δύο φύλα. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι κοντύτεροι άνδρες τείνουν να υπερεκτιμούν το ύψος τους και να εκδηλώνουν μεγαλύτερη ζήλεια ή αίσθημα κατωτερότητας, όταν συναναστρέφονται με άλλους άνδρες. Όμως μέχρι σήμερα, η εσωτερική ψυχολογική επίδραση της δυσαρέσκειας για το ύψος δεν είχε μελετηθεί εις βάθος.

Για να διερευνήσουν το φαινόμενο, οι μελετητές ανέλυσαν δεδομένα από 302 ετεροφυλόφιλους ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ηλικίας 20 έως 72 ετών. Περίπου το 63% των συμμετεχόντων ήταν άνδρες και σχεδόν τα τρία τέταρτα ήταν λευκοί. Κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια σχετικά με το πραγματικό τους ύψος, το ιδανικό ύψος και τον βαθμό ικανοποίησης από το ανάστημά τους. Επιπλέον, αξιολογήθηκαν σε κλίμακες που μετρούσαν την τάση προς φθόνο, ζήλεια και ανταγωνισμό απέναντι σε συνομηλίκους του ίδιου φύλου.

Ο ενδοσεξουαλικός ανταγωνισμός μετρήθηκε μέσω μιας κλίμακας 12 στοιχείων, η οποία περιλάμβανε τρεις επιμέρους παραμέτρους: φθόνο (π.χ. ενόχληση για την ελκυστικότητα άλλων), ζήλεια (π.χ. αντιπάθεια για τη φιλοδοξία συνομηλίκων) και ανταγωνιστικότητα (π.χ. επιθυμία υπεροχής έναντι άλλων του ίδιου φύλου). Η δυσαρέσκεια για το ύψος αξιολογήθηκε με δύο ερωτήσεις: εάν οι συμμετέχοντες ήθελαν να είναι ψηλότεροι και εάν ήταν ικανοποιημένοι με το ύψος τους.

Όπως περίμενε η ερευνητική ομάδα, οι περισσότεροι συμμετέχοντες –άνδρες και γυναίκες -εξέφρασαν την επιθυμία να είναι ψηλότεροι. Οι άνδρες ανέφεραν μεγαλύτερα επίπεδα ανταγωνιστικότητας σε σχέση με φθόνο ή ζήλεια, ενώ οι γυναίκες εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα φθόνου. Αν και οι άνδρες είχαν μεγαλύτερο μέσο ύψος, δήλωσαν ισχυρότερη επιθυμία για ακόμη μεγαλύτερο ανάστημα από ό,τι οι γυναίκες.

Οι συμμετέχοντες που είτε ήταν κοντύτεροι είτε ένιωθαν μεγαλύτερη δυσαρέσκεια για το ύψος τους, ήταν πιο πιθανό να παρουσιάσουν αυξημένα επίπεδα ζήλειας, φθόνου και ανταγωνιστικότητας. Αυτές οι συσχετίσεις ήταν πιο έντονες στους άνδρες. Αντίθετα, στις γυναίκες, δεν φάνηκε να υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ του πραγματικού ύψους και της ανταγωνιστικής συμπεριφοράς αλλά η επιθυμία για μεγαλύτερο ύψος είχε σημαντικό ψυχολογικό βάρος.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η δήλωση «Είμαι ικανοποιημένος με το ύψος μου» δεν συσχετιζόταν σε μεγάλο βαθμό με τον ενδοσεξουαλικό ανταγωνισμό, σε αντίθεση με την επιθυμία για μεγαλύτερο ύψος, η οποία φάνηκε να αποτελεί πιο ισχυρό δείκτη σχετικών συναισθημάτων.

Περιορισμοί και τα επόμενα βήματα εξέτασης

Ωστόσο, η μελέτη σημειώνει ορισμένους περιορισμούς. Το δείγμα προήλθε από έναν σχετικά ομοιογενή πληθυσμό, κάτι που ενδέχεται να περιορίζει την καθολικότητα των ευρημάτων. Επιπλέον, η διατομεακή φύση της έρευνας δεν επιτρέπει ασφαλή συμπεράσματα για την κατεύθυνση της αιτιότητας: δεν είναι βέβαιο αν η δυσαρέσκεια για το ύψος προκαλεί ανταγωνιστική στάση ή αν τα άτομα με ανταγωνιστικές τάσεις δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στο ύψος.

Οι συγγραφείς προτείνουν τη χρήση πιο διαφοροποιημένων μετρήσεων της δυσαρέσκειας, ώστε να εξεταστούν και περιπτώσεις όπου το πολύ μεγάλο ύψος θεωρείται εξίσου ανεπιθύμητο. Επίσης, συνιστούν τη διερεύνηση της επιρροής πολιτισμικών παραγόντων, καθώς και της πιθανής υιοθέτησης αντισταθμιστικών συμπεριφορών, όπως η αύξηση μυϊκής μάζας, η χρήση υποδημάτων με τακούνι ή ακόμη και οι αισθητικές επεμβάσεις.

Εν κατακλείδι, η έρευνα προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το ύψος -και η αντίληψη που έχει κάποιος για αυτό -μπορεί να επηρεάζει τις κοινωνικές του σχέσεις και την ψυχολογική του κατάσταση. Φαίνεται πως, για πολλούς ανθρώπους, το ύψος είναι κάτι παραπάνω από ένα σωματικό χαρακτηριστικό: είναι στοιχείο κοινωνικής αυτοεκτίμησης και σύγκρισης.

Πηγή: ygeiamou.gr