Ρομποτικές γάτες κάνουν συντροφιά στους ηλικιωμένους και διασκεδάζουν τα παιδιά

Στη δημοτική βιβλιοθήκη του Springwood στη Νέα Νότια Ουαλία της Αυστραλίας, μια βιβλιοθηκονόμος εμφανίζεται κρατώντας δύο κλουβιά για γάτες. Γύρω της, περίπου 30 παιδιά σχηματίζουν έναν ημικύκλιο. Μέσα από τα κλουβιά, δυο ζευγάρια φωτεινά, σχεδόν εξωπραγματικά μάτια, κοιτούν με ανυπομονησία τα παιδιά.

Δεν πρόκειται για συνηθισμένες γάτες, αλλά για τις MetaCats: ρεαλιστικές ρομποτικές γάτες, οι οποίες αποτελούν πλέον τους νέους, αξιολάτρευτους «κατοίκους» των δημόσιων βιβλιοθηκών της στην περιοχή.

Οι MetaCats συμμετέχουν ως τιμώμενοι επισκέπτες στην εκδήλωση, στο πλαίσιο της πρώτης τους περιοδείας στις βιβλιοθήκες των Blue Mountains στη Νέα Νότια Ουαλία. Σύμφωνα με τον δήμο, αυτά τα ρεαλιστικά ρομποτικά κατοικίδια έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν συναισθηματική στήριξη και να μειώσουν το άγχος — ιδιαίτερα σε παιδιά, καθώς και σε άτομα που βιώνουν άγχος ή ζουν με άνοια.

Οι MetaCats διαθέτουν κινούμενα μάτια LED, υποαλλεργικό τρίχωμα και σιλικονούχα πατουσάκια — ενώ μέσα τους χτυπά και μια τεχνητή καρδιά. Με ενσωματωμένους αισθητήρες σε κεφάλι, πηγούνι και ράχη, οι γάτες αντιδρούν στην ανθρώπινη αφή και ανταποκρίνονται με ρεαλιστικές κινήσεις σε φωνητικές εντολές. Ο τρίχρονος Γιούαν δεν μπορεί να χορτάσει τη μαύρη γάτα. Κάθε φορά που το κεφάλι της γυρίζει προς το μέρος του, ξεσπά σε γέλια.

«Είναι ξετρελαμένος», λέει γελώντας η μητέρα του, η οποία πιστεύει πως του θυμίζει τη γάτα της οικογένειας, τον Ντιέγκο.

Η 10χρονη Στέλλα έχει μαγευτεί από το λευκό τρίχωμα της ρομποτικής γάτας, λέγοντας ότι «μοιάζει αληθινό». Ο εξάχρονος αδερφός της, Τσάρλι, θυμάται με τρυφερότητα τον Snufflepuss, τη γηραιά πορτοκαλί γάτα τους που πέθανε πρόσφατα. Η διευθύνουσα σύμβουλος του δήμου, Δρ. Ρόζμαρι Ντίλον είπε πως αποφάσισαν να αγοράσουν τις MetaCats μετά την παρουσίασή τους στο συνέδριο της Ένωσης Δημόσιων Βιβλιοθηκών του 2024.

Όπως αναφέρει, ένας διευθυντής βιβλιοθήκης της είπε πως οι επισκέπτες μιλούν στη MetaCat περισσότερο απ’ ό,τι στο προσωπικό. Οι ρομποτικές γάτες έχουν επίσης απροσδόκητη απήχηση στους ηλικιωμένους, πολλοί από τους οποίους ζουν μόνοι τους και επισκέπτονται τις βιβλιοθήκες για να περάσουν εκεί τον χρόνο τους. Η μοναξιά θεωρείται σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας στην Αυστραλία, με έναν στους τέσσερις να δηλώνει ότι τη βιώνει διαρκώς.

«Τα ρομποτικά ή και τα αληθινά κατοικίδια βοηθούν τα παιδιά να αισθάνονται ασφάλεια. Η έρευνα δείχνει ενθαρρυντικά στοιχεία για τα ρομποτικά ζώα, ιδίως σε παιδιά με νευροαναπτυξιακές ιδιαιτερότητες», εξηγεί η Αλίσα Μίλτον, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

Οι βιβλιοθήκες, σημειώνει, μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίδοτο στη κοινωνική απομόνωση και οι MetaCats αποτελούν εναλλακτική για οικογένειες που δεν μπορούν να έχουν αληθινό κατοικίδιο λόγω έλλειψης χώρου ή αλλεργιών. Η αποδοχή των παιδιών στο Springwood ήταν άμεση και ενθουσιώδης. Όλα περίμεναν με ανυπομονησία να αγγίξουν τα ρομποτικά γατάκια.

Ο καθηγητής Άνταμ Γκουαστέλα, ειδικός στη νευροανάπτυξη παιδιών, αναφέρει ότι τα ρομποτικά ζώα μπορούν να ενισχύσουν τις κοινωνικές δεξιότητες και τη μάθηση.

«Πρώιμες μελέτες δείχνουν πως τα ρομποτικά σκυλιά βελτιώνουν την κοινωνική επικοινωνία σε παιδιά με αυτισμό», σημειώνει.

Ο Δρ, Νέιθαν Καρουάνα από το Πανεπιστήμιο Flinders συμφωνεί για τη δυναμική του εγχειρήματος. Έχει ερευνήσει τη χρήση κοινωνικών ρομπότ για παιδιά με δυσκολίες στην ανάγνωση και την εκδήλωση συναισθημάτων.

«Τα παιδιά διψούν για προσοχή – και όταν αυτή είναι ανεπιτήδευτη, χωρίς κριτική, λειτουργεί ως ισχυρό κίνητρο», εξηγεί.

Παρ’ όλα αυτά, τονίζει πως η έρευνα συνεχίζεται και τα δεδομένα για τη χρήση ρομπότ ως εργαλεία ψυχικής υγείας είναι ακόμη σε εξέλιξη. Μετά την περιοδεία, οι MetaCats θα μεταφερθούν μόνιμα στις βιβλιοθήκες Springwood και Katoomba, αν και θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν για ειδικές εκδηλώσεις.

ΠΗΓΗ: Guardian