Ο εσωτερικός πυρήνας της Γης μπορεί να έχει αλλάξει σχήμα, λένε οι επιστήμονες

Ο εσωτερικός πυρήνας της Γης μπορεί να έχει αλλάξει σχήμα τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με μια ομάδα επιστημόνων. Ο πυρήνας της Γης είναι η «καρδιά» του πλανήτη μας που χτυπά, καθώς παράγει ένα μαγνητικό πεδίο που προστατεύει τη ζωή στη Γη από την ακτινοβολία του Ήλιου. Ο εσωτερικός πυρήνας συνήθως πιστεύεται ότι έχει σχήμα μπάλας, αλλά οι άκρες του μπορεί στην πραγματικότητα να έχουν παραμορφωθεί κατά 100 μέτρα ή και περισσότερο σε ύψος σε ορισμένα σημεία, σύμφωνα με τον καθηγητή Τζον Βιντάλ ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης.

Ο εσωτερικός πυρήνας

περιστρέφεται ανεξάρτητα από τον υγρό εξωτερικό πυρήνα και από τον υπόλοιπο πλανήτη. Χωρίς αυτή την κίνηση, η Γη θα πέθαινε και θα έμοιαζε περισσότερο με τον άγονο Άρη που έχασε το μαγνητικό του πεδίο πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Η αλλαγή στο σχήμα μπορεί να συμβαίνει εκεί όπου η άκρη του στερεού εσωτερικού πυρήνα αγγίζει τον εξαιρετικά καυτό και υγρό μεταλλικό εξωτερικό πυρήνα.

Στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Geoscience», οι επιστήμονες αρχικά θέλησαν να δουν γιατί ο εσωτερικός πυρήνας μπορεί να επιβραδύνθηκε σε σχέση με την περιστροφή της Γης, πριν επιταχυνθεί ξανά το 2010.

Η κατανόηση της λειτουργίας του πυρήνα της Γης είναι κρίσιμη για τη μελέτη του μαγνητικού πεδίου που προστατεύει τον πλανήτη μας. Το εσωτερικό του πλανήτη μας είναι ένα εξαιρετικά μυστηριώδες μέρος. Ο πυρήνας απέχει περίπου 6.400 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης και, παρά τις προσπάθειές τους, οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να τον προσεγγίσουν.

Έτσι, για να ξεκλειδώσουν τα μυστικά του, ορισμένοι ερευνητές μετρούν τα κρουστικά κύματα που προκαλούνται από τους σεισμούς καθώς διαπερνούν στον πλανήτη. Ο τρόπος με τον οποίο ταξιδεύουν αυτά τα κύματα αποκαλύπτει το είδος του υλικού μέσα από το οποίο κινήθηκαν, συμπεριλαμβανομένου του εσωτερικού πυρήνα, και συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας εικόνας για το τι βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας.

Τι έδειξε η νέα ανάλυση

Η νέα ανάλυση εξέτασε μοτίβα σεισμικών κυμάτων από σεισμούς που σημειώθηκαν στην ίδια τοποθεσία μεταξύ 1991 και 2023. Αυτό έδειξε πώς ο εσωτερικός πυρήνας αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Ο Βιντάλ, γεωεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, βρήκε περισσότερα στοιχεία που υποστηρίζουν τη θεωρία ότι κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, ο ρυθμός του εσωτερικού πυρήνα επιβραδύνθηκε γύρω στο 2010. Ωστόσο, η ομάδα του βρήκε επίσης ενδείξεις ότι ο εσωτερικός πυρήνας έχει αλλάξει σχήμα. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει στο όριο του εσωτερικού και του εξωτερικού πυρήνα, όπου ο εσωτερικός πυρήνας βρίσκεται κοντά σε θερμοκρασία τήξης. Η υγρή ροή του εξωτερικού πυρήνα καθώς και η έλξη από ένα άνισο πεδίο βαρύτητας ενδέχεται να προκαλούν παραμόρφωση.

Με την πάροδο του χρόνου ο υγρός εξωτερικός πυρήνας παγώνει στον στερεό εσωτερικό πυρήνα, αλλά θα περάσουν δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι να γίνει εντελώς στερεός. Αυτό θα σήμαινε σχεδόν σίγουρα το τέλος της ζωής στη Γη, αλλά μέχρι τότε είναι πιθανό να την έχει ήδη «καταβροχθίσει» ο Ήλιος.

Είναι επίσης πιθανό οι αλλαγές να συνδέονται με αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο της Γης.

«Το μαγνητικό πεδίο τραντάχτηκε σε διάφορες περιόδους τις τελευταίες δεκαετίες και θα θέλαμε να μάθουμε αν αυτό σχετίζεται με αυτό που βλέπουμε στο εσωτερικό όριο του πυρήνα», είπε ο Βιντάλ.

Πρόσθεσε επίσης ότι υπάρχουν ακόμη πολλές αβεβαιότητες.

«Δεν είμαστε 100% σίγουροι ότι ερμηνεύουμε σωστά αυτές τις αλλαγές», σημείωσε, προσθέτοντας ότι τα όρια της επιστημονικής γνώσης αλλάζουν πάντα και, όπως πολλοί αν όχι όλοι οι ερευνητές, έχει κάνει λάθος στο παρελθόν.

ΠΗΓΗ: BBC