Ινδία – Πακιστάν: Ένας πόλεμος όπως πουθενά αλλού

Η Ινδία και το Πακιστάν έχουν εμπλακεί μέχρι σήμερα σε τρεις πολέμους πλήρους κλίμακας από τότε που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανία το 1947. Έχουν επίσης εμπλακεί σε δεκάδες αψιμαχίες και συγκρούσεις μικρότερης έντασης, συμπεριλαμβανομένης μιας στην κορυφή του παγετώνα Σιάτσεν το 1984, που είχε  χαρακτηριστεί ως το πιο κρύο πεδίο μάχης στον κόσμο, όπου περισσότεροι από 2.000 στρατιώτες και από τις δύο πλευρές έχασαν τη ζωή τους, εξαιτίας κυρίως των ακραίων μετεωρολογικών συνθηκών που επικρατούσαν στα 6.000 μ. υψόμετρο.

Η τελευταία κλιμάκωση επήλθε μετά από μια θανατηφόρα

ένοπλη επίθεση εναντίον τουριστών στην υπό ινδικό έλεγχο πλευρά του Κασμίρ, για την οποία η Ινδία κατηγορεί το Πακιστάν. Το Ισλαμαμπάντ αρνείται οποιαδήποτε σχέση με το περιστατικό.

(AP Photo/Dar Yasin)Ένας διαφορετικός πόλεμος

Κάθε φορά που ξεσπά μια ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στις δύο χώρες, τα χαρακτηριστικά που αποκτά είναι εξαρχής διαφορετικά απ’ ότι θα συναντούσε κάποιος σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του πλανήτη. Και ασφαλώς ο κύριος παράγοντας για αυτό είναι το πυρηνικό οπλοστάσιο των δύο χωρών: ένας ξεχωριστός τρόπος αποτροπής μεγάλων επιθέσεων και μια εγγύηση ότι οι μάχες δεν θα ξεφύγουν από τον έλεγχο, ακόμη και όταν η κατάσταση επιδεινώνεται.

«Το Πακιστάν και η Ινδία έχουν αρκετά πυρηνικά όπλα για να εξαλείψουν την αντίπαλη πλευρά αρκετές φορές», λέει ο αναλυτής ασφαλείας Σιέντ Μοχαμέντ Αλί, ο οποίος εδρεύει στο Ισλαμαμπάντ, που προσθέτει ότι οι δύο χώρες έχουν εσκεμμένα αναπτύξει ένα τόσο μεγάλο μέγεθος και εύρος αποθεμάτων, ώστε να υπενθυμίζουν η μία στην άλλη την εγγύηση της αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής.

Καμία από τις δύο χώρες δεν αποκαλύπτει τις πυρηνικές της δυνατότητες, αλλά εικάζεται ότι καθεμία διαθέτει περίπου 170 – 180 κεφαλές μικρού, μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, ενώ έχουν διαφορετικά συστήματα εκτόξευσης και προώθησης αυτών των όπλων στους στόχους τους.

Τα πυρηνικά οπλοστάσια αποτελούν μια κίνηση για την πρόληψη και την αποτροπή περαιτέρω μαχών, καθώς «καμία πλευρά δεν έχει την πολυτέλεια να ξεκινήσει έναν τέτοιο πόλεμο ή να ελπίζει ότι θα πετύχει οτιδήποτε από αυτόν», λέει ο Άλι.

Η στρατιωτική ανισορροπία

Η Ινδία είναι μία από τις χώρες με τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες στον κόσμο. Το 2025 θα δαπανήσει 74,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε εξοπλισμούς, σύμφωνα με την έκθεση Military Balance του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών. Είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς όπλων στον κόσμο.

(AP Photo/Dar Yasin)

Το Πακιστάν ασφαλώς δεν είναι αμελητέα ποσότητα, ξοδεύοντας περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι για την άμυνά του, όμως δεν έχει τη δυνατότητα να δαπανήσει τα τρομακτικά ποσά που διαθέτει το Νέο Δελχί.

Η Ινδία έχει επίσης υπερδιπλάσιο αριθμό ενεργού προσωπικού στις ένοπλες δυνάμεις από ό,τι το Πακιστάν, όμως πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι το Νέο Δελχί πρέπει να έχει την προσοχή στραμμένη και σε έναν άλλο πυρηνικό γείτονα, την Κίνα, ενώ ανησυχεί όλο και περισσότερο για την ασφάλεια στη θάλασσα στον Ινδικό Ωκεανό. Δύο παράγοντες που το Πακιστάν δεν χρειάζεται να υπολογίζει κατά τον σχεδιασμό της ασφάλειάς του.

Το παράδοξο μοτίβο κλιμάκωσης – εκτόνωσης

Ούτε το Πακιστάν ούτε η Ινδία βιάζονται να ανακοινώσουν τις στρατιωτικές τους κινήσεις εναντίον της άλλης πλευράς και, όπως φαίνεται και από την τρέχουσα έξαρση των εχθροπραξιών, χρειάζεται κάποιος χρόνος για να επιβεβαιωθούν οι επιθέσεις και τα αντίποινα.

Και οι δύο πλευρές εξαπολύουν επιχειρήσεις σε εδάφη και εναέριο χώρο που ελέγχονται από την άλλη. Μερικές φορές αυτές αποσκοπούν στη ζημιά σημείων ελέγχου, εγκαταστάσεων ή τοποθεσιών που φέρεται να χρησιμοποιούνται από μαχητές.

(Inter Services Public Relations via AP)

Οι μάχες τους βρίσκονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Οι επιθέσεις και τα αντίποινα γίνονται αργά το βράδυ ή νωρίς το πρωί και λαμβάνουν χώρα κυρίως μακριά από πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα. Αυτό δείχνει ότι καμία από τις δύο χώρες δεν επιθυμεί να βλάψει σημαντικά τον πληθυσμό της άλλης. Οι επιθέσεις περιγράφονται και από τις δύο πλευρές είτε ως «χειρουργικής ακρίβειας», είτε ως περιορισμένες.

Ένταση μόνο για το Κασμίρ

Καμία από τις δύο χώρες δεν παρακινείται από ανταγωνισμό για τους φυσικούς πόρους. Το Πακιστάν έχει τεράστιο ορυκτό πλούτο, όμως η Ινδία δεν δείχνει να ενδιαφέρεται για αυτόν.

Παράλληλα, ενώ υπάρχουν έντονες ιδεολογικές διαφορές, με σαφή ινδουιστική πλειοψηφία στην Ινδία και μουσουλμανική στο Πακιστάν, καμία από τις δύο χώρες δεν επιδιώκει τον έλεγχο ή την επιρροή πάνω στην άλλη. Εκτός από το Κασμίρ, δεν διεκδικούν κανένα άλλο στοιχείο από την επικράτεια του άλλου.

Η Ινδία και το Πακιστάν διεκδικούν η καθεμία ολόκληρη την περιοχή του Κασμίρ από το 1947, όταν και οι δύο απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανία. Κάθε χώρα ελέγχει ένα μέρος αυτού του ορεινού όγκου των Ιμαλαΐων, τα οποία χωρίζονται από ένα έντονα αμφισβητούμενο και στρατιωτικοποιημένο σύνορο, τη λεγόμενη «Γραμμή Ελέγχου», όπου οι συνοριακές αψιμαχίες εκεί προκαλούν αστάθεια στην περιοχή εδώ και δεκαετίες.

Πηγή: ΑΡ