Γιάννης Τούντας στο TheCaller: Η φτώχεια είναι η 1η αιτία θανάτου

Πολύ συχνά, η διάγνωση ενός σοβαρού προβλήματος υγείας συνοδεύεται από την αγωνία του κόστους της θεραπείας. Πολλώ δε αν κάποιος κατοικεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Στις ΗΠΑ το πρόβλημα είναι ιδιαιτέρως οξύ – είναι χαρακτηριστικό ότι ένας ασθενής με καρκίνο μπορεί να ξοδέψει ακόμη και το 60% του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος σε δαπάνες υγείας. Ακόμη κι αν είναι ασφαλισμένος.

Για όσους δεν έχουν σταθερό εισόδημα και ασφαλιστική κάλυψη τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα.

Γενικά, οι χαμηλού εισοδήματος Αμερικανοί

έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν χειρότερη υγεία σε σχέση με εκείνους που έχουν υψηλό εισόδημα.

Έχουν υψηλά επίπεδα παχυσαρκίας και καπνίσματος που συνδέονται με χειρότερες εκβάσεις υγείας και έχουν μικρότερες πιθανότητες να έχουν πρόσβαση σε ασφαλιστική κάλυψη ή πρόληψη.

Υπολογίζεται ότι μόλις 1 στους 3 χαμηλόμισθους εργαζόμενους έχουν ασφάλεια υγείας, έναντι ποσοστού 60% μεταξύ των εργαζομένων με μέτριο εισόδημα. Ελλείψει ασφαλιστικής κάλυψης, προληπτικές εξετάσεις, επισκέψεις στον γιατρό και θεραπείες παραλείπονται.

Πέρα από το εισόδημα, ισχυρός παράγοντας κινδύνου για κακή υγεία αποτελεί και η εκπαίδευση.

Επιπλέον, η διαβίωση σε υποβαθμισμένες συνοικίες, με εγκληματικότητα, χωρίς πάρκα και υποδομές για άθληση, σε βιομηχανικές περιοχές με υψηλή ρύπανση, με περισσότερα φαστ φουντ παρά σούπερ μάρκετ συμβάλλει επίσης στο φαινόμενο.

«Η φτώχεια αποτελεί την πρώτη αιτία αρρώστιας και θανάτου στον κόσμο. Οι κάτοικοι των πλούσιων χωρών της δυτικής Ευρώπης και της Ασίας ζουν μέχρι και είκοσι χρόνια περισσότερο από τους κατοίκους των φτωχών χωρών της Αφρικής», εξηγεί ο Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής, ΕΚΠΑ, Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) Γιάννης Τούντας.

«Δεν αρκεί όμως ο συνολικός πλούτος μιας χώρας για τη διασφάλιση της καλής υγείας. Σημαντικός παράγοντας υγείας είναι και το πώς κατανέμεται ο πλούτος ανάμεσα στους κατοίκους.

Οι ΗΠΑ με το μεγαλύτερο ΑΕΠ στον κόσμο έχουν χειρότερους δείκτες υγείας από πολλές άλλες λιγότερο πλούσιες χώρες, εξαιτίας των υφιστάμενων μεγάλων εισοδηματικών ανισοτήτων.

Οι διαφορές στο εισόδημα παράγουν διαφορές στην εκπαίδευση, στην κατοικία, στην εργασία, στη διατροφή, στο κάπνισμα, στην κατανάλωση αλκοόλ, στην άσκηση, στη χρήση των υπηρεσιών υγείας, δηλαδή σε όλους τους βασικούς παράγοντες που επιδρούν στην υγεία ενός ατόμου ή ενός πληθυσμού», προσθέτει ο ίδιος.

Υπαρκτές οι ανισότητες και στην Ελλάδα

«Στην Ελλάδα, παρά το σχετικά καλό επίπεδο υγείας, κυρίως λόγω του κλίματος και της διατροφής και παρά το γεγονός ότι δεν υφίστανται μεγάλες κοινωνικοοικονομικές διαφορές, καταγράφονται ανισότητες στην υγεία μεταξύ πλουσίων και φτωχών.

Οι κάτοικοι στη Θράκη έχουν μικρότερο προσδόκιμο ζωής από τους κατοίκους της Κρήτης, ενώ σύμφωνα με τα ευρήματα των πανελλαδικών ερευνών Hellas Health που διενεργούμε από το 2006, οι πολίτες από τα υψηλότερα εισοδήματα διενεργούν τις αναγκαίες προληπτικές εξετάσεις σε ποσοστό κατά 20-30% περισσότερο από τους πολίτες από τα χαμηλότερα εισοδήματα», επισημαίνει ο κ. Τούντας.

«Η καλή υγεία του πληθυσμού είναι επένδυση»

«Από την άλλη, η καλύτερη υγεία ενός πληθυσμού συμβάλλει σημαντικά στην ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη. Στις ΗΠΑ υπολογίστηκε πως περίπου το 10% του ΑΕΠ μετά το 1940 οφείλεται στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Για τον λόγο αυτό, οι πόροι για την υγεία δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως δαπάνη, αλλά ως επένδυση», υπογραμμίζει ο καθηγητής.

Και σημειώνει, στη συνέχεια, ότι «οι χώρες που βρέθηκαν σε οικονομική κρίση και δεν ακολούθησαν τις συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ για περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, όπως η Μαλαισία και η Ν. Κορέα, βγήκαν από την οικονομική κρίση πιο γρήγορα από τις χώρες, όπως η Ελλάδα, που μείωσαν σημαντικά τις κοινωνικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων και των δαπανών υγείας».