Έλον Μασκ: Έχτισε την αυτοκρατορία του με κρατικές επιδοτήσεις – Πήρε $38 δισ. μέσα σε λίγα χρόνια

Ο Έλον Μασκ και η ομάδα του στην υπηρεσία Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας των ΗΠΑ (DOGE) έχουν αναλάβει την αποστολή να μειώσουν τις κρατικές σπατάλες. Ωστόσο, ο ίδιος ο Μασκ είναι ένας από τους μεγαλύτερους ωφελούμενους από τους φόρους που καταβάλλουν οι Αμερικανοί πολίτες.

Σύμφωνα με ανάλυση της Washington Post, οι επιχειρήσεις του έχουν λάβει τουλάχιστον 38 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω κρατικών συμβολαίων, δανείων, επιδοτήσεων και φορολογικών

Η κρατική στήριξη που έσωσε την Tesla

Οι χρηματοδοτήσεις προς τον Μασκ αφορούν σε μια περίοδο είκοσι ετών περίπου. Λίγο αφότου έγινε διευθύνων σύμβουλος της Tesla που βρισκόταν σε έλλειψη μετρητών το 2008, ο Μασκ πάλεψε σκληρά για να εξασφαλίσει ένα χαμηλότοκο δάνειο από το υπουργείο Ενέργειας, σύμφωνα με δύο άτομα που συμμετείχαν άμεσα στη διαδικασία, κάνοντας καθημερινές ενημερώσεις με στελέχη της εταιρείας σχετικά με τη γραφειοκρατία και περνώντας ώρες με έναν κυβερνητικό υπάλληλο που είχε ως αρμοδιότητα, τέτοιου είδους δάνεια.

Όταν η Tesla διαπίστωσε λίγο πριν τα Χριστούγεννα ότι της έλειπε μια βασική πιστοποίηση που χρειαζόταν για να λάβει το δάνειο από την υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA), ο Μασκ απευθύνθηκε απευθείας στην επικεφαλής της υπηρεσίας, Λίσα Τζάκσον, ζητώντας την παρέμβασή της.

Σχεδόν τα δύο τρίτα των 38 δισ. δολαρίων που έχουν εγκριθεί για τις επιχειρήσεις του Μασκ είναι τα τελευταία πέντε χρόνια. Μόνο το 2024, οι ομοσπονδιακές και πολιτειακές κυβερνήσεις δέσμευσαν τουλάχιστον 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια για τις εταιρείες του Μασκ, το υψηλότερο σύνολο μέχρι σήμερα.

Συμβόλαια δισεκατομμυρίων

Η πραγματική έκταση της χρηματοδότησης μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς η ανάλυση της Washington Post βασίζεται μόνο σε δημόσια διαθέσιμα δεδομένα παραλείποντας τις απόρρητες συμβάσεις άμυνας και πληροφοριών για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η SpaceX έχει αναπτύξει κατασκοπευτικούς δορυφόρους για το Εθνικό Γραφείο Αναγνώρισης, το τμήμα κατασκοπευτικών δορυφόρων του Πενταγώνου, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Η Wall Street Journal ανέφερε ότι η σύμβαση αυτή ήταν αξίας 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, επικαλούμενη έγγραφα της εταιρείας.

Επιπλέον, υπάρχουν 52 ενεργά συμβόλαια με επτά κυβερνητικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της NASA, του υπουργείου Άμυνας και της Γενικής Υπηρεσίας Διοίκησης (GSA), που αναμένεται να αποφέρουν στις επιχειρήσεις του Μασκ άλλα 11,8 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα χρόνια.

Οι μεγαλύτερες πηγές κρατικής χρηματοδότησης είναι η NASA και το υπουργείο Άμυνας μέσω της SpaceX, ενώ η Tesla έχει αποκομίσει 11,4 δισεκατομμύρια δολάρια από κρατικά προγράμματα για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης. Επιπλέον, τα φορολογικά κίνητρα των 7.500 δολαρίων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων έχουν τονώσει σημαντικά τις πωλήσεις της Tesla, αν και ο Μασκ έχει ζητήσει την κατάργησή τους, υποστηρίζοντας ότι οι ανταγωνιστές του τα χρειάζονται περισσότερο.

Την ίδια στιγμή, το DOGE επιδιώκει να μειώσει το προσωπικό, τους προϋπολογισμούς και τα κρατικά συμβόλαια σε όλα τα υπουργεία με τα οποία συνεργάζονται οι επιχειρήσεις του Μασκ, μεταξύ αυτών το υπουργείο Άμυνας, το υπουργείο Μεταφορών και η GSA.

Παρά την αλληλεξάρτηση των εταιρειών του Μασκ με την κρατική χρηματοδότηση, ο ίδιος έχει ασκήσει κριτική στη βιομηχανική πολιτική της κυβέρνησης των Δημοκρατικών, ιδιαίτερα στις επιδοτήσεις προς άλλες εταιρείες. Όπως επισημαίνει ο Τζέφρι Σόνενφελντ από το Yale School of Management, «λίγοι επιχειρηματίες τέτοιου μεγέθους έχουν εξαρτηθεί τόσο πολύ από τα ομοσπονδιακά κεφάλαια» και σημείωσε ότι μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης έχει προέλθει κατά τη διάρκεια κυβερνήσεων των Δημοκρατικών.

Η κρατική χρηματοδότηση παρείχε από νωρίς ζωτικής σημασίας επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις του Μασκ. Η NASA και το υπουργείο Άμυνας ανέπτυξαν τη SpaceX στα πρώτα της χρόνια με συμβάσεις που τη βοήθησαν να κατασκευάσει υποδομές, ενώ η υπηρεσία ανέχτηκε την αποτυχία της SpaceX να τηρήσει τα χρονοδιαγράμματα, σύμφωνα με τους ερευνητές του Κογκρέσου.

Το δάνειο ύψους 465 εκατομμυρίων δολαρίων του υπουργείου Ενέργειας, το οποίο έφτασε το 2010, βοήθησε στην αλματώδη άνοδο της Tesla: Με αυτά τα χρήματα, η εταιρεία σχεδίασε και συναρμολόγησε το πολυτελές ηλεκτρικό της σεντάν – το Model S – και αγόρασε ένα εργοστάσιο στο Fremont της Καλιφόρνιας, σύμφωνα με την υπηρεσία. Η Tesla μπήκε στο χρηματιστήριο έξι μήνες αργότερα.

«Η Tesla δεν θα είχε επιβιώσει χωρίς το δάνειο», δήλωσε ένας πρώην υψηλόβαθμος υπάλληλος της εταιρείας που γνωρίζει τα οικονομικά της, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Ήταν ένα κρίσιμο δάνειο σε μια κρίσιμη στιγμή».

Παράλληλα, η Tesla έχει ωφεληθεί από δισεκατομμύρια δολάρια σε κρατικές επιδοτήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις, ιδίως από την πολιτεία της Καλιφόρνια. Ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ έχει δηλώσει ότι «χωρίς τις ρυθμιστικές αρχές της Καλιφόρνια, δεν θα υπήρχε Tesla».