Gilles Bourdos: Η «Απόφαση» ενός στοχαστικού δημιουργού – Αποκλειστική συνέντευξη

Σε ένα ήσυχο δωμάτιο στο Παρίσι, στο πλαίσιο της προώθησης του γαλλικού κινηματογράφου από τη Unifrance, μακριά από τα φώτα των φεστιβάλ και τον θόρυβο των κόκκινων χαλιών, ο Γάλλος σκηνοθέτης Gilles Bourdos μάς μίλησε με πάθος και στοχαστικότητα για την τελευταία του ταινία, τις δημιουργικές προκλήσεις, την ευρωπαϊκή ματιά στον κινηματογράφο, αλλά και για το νέο του φιλμικό εγχείρημα πάνω στη ζωή του θρυλικού φωτογράφου Robert Capa.

Με λόγο στοχαστικό αλλά και βαθιά συναισθηματικό, ο δημιουργός των «Renoir» και «Inquiétudes» μοιράζεται σκέψεις για την τέχνη,

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Τι ήταν αυτό που σας κινητοποίησε ώστε να κάνετε προσαρμογή παλιότερης ταινίας, πιο κοντά στο ευρωπαϊκό κοινό;

Gilles Bourdos:
Δεν έκανα μια συνειδητή επιλογή να ακολουθήσω μια «γεωγραφική» προσέγγιση. Αυτό προκύπτει από μέσα μου – από τους ηθοποιούς, από το περιβάλλον των γυρισμάτων. Δεν είναι κάτι που το επιλέγω. Μάλλον προκύπτει απλώς από το ότι είμαι Γάλλος σκηνοθέτης.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Ποια ήταν η τεχνική σας προσέγγιση στην παραγωγή; Ειδικά σε σχέση με τον ήχο και το περιβάλλον των γυρισμάτων;

Gilles Bourdos:
Κάναμε ακριβώς ό,τι και σε κάποιες παρόμοιες ταινίες. Όλη η ταινία γυρίστηκε επί τόπου, όχι σε στούντιο. Είχαμε δύο αυτοκίνητα – ένα για την κάμερα και ένα για τους ηθοποιούς. Ο Vincent Lindon οδηγούσε πραγματικά, μέσα στη νύχτα, με μεγάλη ταχύτητα. Ήταν επικίνδυνο και απαιτητικό, γιατί έπρεπε να παίζει και να οδηγεί ταυτόχρονα.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Ήταν δύσκολο να γυρίσετε την ταινία μέσα σε μόλις πέντε νύχτες;

Gilles Bourdos:
Ναι, ήταν πέντε νύχτες συνεχόμενες, χωρίς διακοπή, και δύο μέρες στο στούντιο για κάποιες συγκεκριμένες σκηνές. Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στον δρόμο, κάτι που ήταν πολύ σημαντικό για μένα ώστε να υπάρχει αυθεντικότητα στην ιστορία.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Η ταινία πρόκειται να μεταγλωττιστεί σε πολλές χώρες. Πώς νιώθετε που θα χαθεί η αυθεντική φωνή του Vincent Lindon;

Gilles Bourdos:
Για μένα είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο και δύσκολο. Όλες μου οι ταινίες σχεδιάστηκαν για να προβάλλονται στην αυθεντική τους έκδοση. Η μεταγλώττιση είναι σχεδόν αιρετική — όπως στον Μεσαίωνα, που έκαιγαν ανθρώπους για αίρεση. Το να αλλάζεις τη φωνή ενός ηθοποιού είναι σαν να του αφαιρείς την ψυχή.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Υπήρξε κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων που ήταν ιδιαίτερα δύσκολη ή εκτός προγράμματος;

Gilles Bourdos:
Το πιο δύσκολο ήταν να δουλέψουμε με τους ηθοποιούς ενώ γυρίζαμε στον αυτοκινητόδρομο. Κάναμε πολύ μακριές λήψεις – 10 με 15 λεπτά χωρίς διακοπή. Ήμουν σε άλλο αυτοκίνητο και επικοινωνούσαμε με ασύρματο. Αυτό έκανε την επικοινωνία δύσκολη, αλλά έδωσε και μια ένταση στην ταινία, κάτι που ένιωθαν και οι ίδιοι οι ηθοποιοί.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Η ταινία εξερευνά δύο τρόπους επικοινωνίας – την απευθείας ερμηνεία και την φωνητική παρουσία μέσω τηλεφώνου. Ήταν αυτό κάτι που σκεφτήκατε συνειδητά σε σχέση με το πώς έχει αλλάξει η επικοινωνία τα τελευταία χρόνια;

Gilles Bourdos:
Ο ήρωας είναι σαν παγιδευμένος σε μια γυάλινη σφαίρα, ανήμπορος να αποσυνδεθεί από αυτήν. Αυτή είναι η τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου — ζει συνεχώς συνδεδεμένος, αλλά αποκομμένος ταυτόχρονα. Αυτό ήθελα να δείξω.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Αν δεν είχατε αυτόν τον υπέροχο ηθοποιό, τον Vincent Lindon, είχατε εναλλακτική από κάποιον ηθοποιό στη Γαλλία;

Gilles Bourdos:
Ναι, υπήρχαν εναλλακτικές (σ.σ. αλλά δεν τις αξιοποίησα). Το σενάριο είναι σαν θεατρικό κείμενο – μπορεί να παιχτεί με διαφορετικούς τρόπους. Ο Vincent έχει μια πολύ ιδιαίτερη ερμηνεία, αλλά υπάρχουν κι άλλοι εξαιρετικοί ηθοποιοί στη Γαλλία που θα μπορούσαν να το υποστηρίξουν διαφορετικά.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Έχω ακούσει ότι ετοιμάζετε ένα έργο για τη ζωή και το έργο του Robert Capa. Θυμάμαι πριν 25 χρόνια ένα σενάριο για βιογραφία του – είναι το ίδιο;

Gilles Bourdos:
Όχι, όχι, πρόκειται για πρωτότυπο σενάριο. Ο Capa είχε μια απίστευτη ζωή, αλλά η δική μου ταινία εστιάζει μόνο σε έναν χρόνο – στον Ισπανικό Εμφύλιο και τη σχέση του με τη Gerda Taro. Θα το γυρίσουμε τον Σεπτέμβριο στην Ισπανία.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Θα είναι ταινία ή τηλεοπτική σειρά;

Gilles Bourdos:
Αρχικά ήταν να γίνει σειρά, αλλά τώρα θα είναι κινηματογραφική ταινία.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση όταν χρησιμοποιείς τη φωτογραφία ως στοιχείο αφήγησης σε μια κινηματογραφική βιογραφία;

Gilles Bourdos:
Το πιο ενδιαφέρον για μένα είναι να βρω τη σωστή απόσταση ανάμεσα στον φωτογράφο και το θέμα του. Στη φωτογραφία, αν η εικόνα σου δεν είναι καλή, σημαίνει ότι δεν ήσουν αρκετά κοντά. Το θέμα όμως δεν είναι μόνο η φυσική εγγύτητα, αλλά και η συναισθηματική. Να νιώσεις το θέμα σου. Αυτό είναι και ο πυρήνας της δουλειάς μου.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Τι πιστεύετε για το μέλλον του κινηματογράφου, ειδικά μετά την πανδημία και με την άνοδο των πλατφορμών και της τεχνητής νοημοσύνης;

Gilles Bourdos:
Είναι ένα τεράστιο ερώτημα. Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Φοβάμαι ότι θα χαθεί το συμβόλαιο εμπιστοσύνης ανάμεσα στον θεατή και τον δημιουργό — ότι αυτό που βλέπεις στην οθόνη συνέβη στ’ αλήθεια. Θυμάμαι, μικρός, όταν είδα το Αποκάλυψη Τώρα (Apocalypse Now), είπα: «Το δάσος καίγεται στ’ αλήθεια!» Με την AI, όλα είναι πιθανά — αλλά δεν ξέρεις αν είναι αληθινά.

Α. Ρ. Λιζάρδος:
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας και για την υπέροχη κουβέντα που είχαμε.

Gilles Bourdos:
Εγώ σας ευχαριστώ, ήταν χαρά μου.

Η συνάντηση με τον Gilles Bourdos ήταν μια υπενθύμιση ότι πίσω από κάθε κάδρο, κάθε φράση και κάθε βλέμμα στην οθόνη, κρύβεται ένας δημιουργός που παλεύει να βρει την «κατάλληλη απόσταση» – είτε από τον ηθοποιό του, είτε από το θέμα του, είτε από τον ίδιο του τον εαυτό. Μέσα από τη συζήτησή μας αναδύθηκε όχι μόνο η αγάπη του για το σινεμά, αλλά και η αγωνία του για τον μετασχηματισμό του στη νέα, τεχνητά νοητική εποχή. Με αφοσίωση στην αυθεντικότητα και πίστη στην ανθρώπινη επαφή, ο Bourdos συνεχίζει να αφηγείται ιστορίες που γεννούν ερωτήματα και αγγίζουν τις πιο ευαίσθητες χορδές του θεατή.

Πηγή: ertnews.gr