Το περιβάλλον θύμα των μικροκομματικών σκοπιμοτήτων

Καταιγιστική οπισθοδρόμηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και σοβαρή υστέρηση στην εφαρμογή σημαντικών περιβαλλοντικών πολιτικών σημειώθηκε από τον Ιούνιο του 2011 μέχρι σήμερα.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η 8η ετήσια έκθεση «Δεσμεύσεις για εφαρμογή – Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα», που δημοσιεύει η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς.

Σε σημαντικό βαθμό, η οπισθοδρόμηση που καταγράφεται στην έκθεση αποτέλεσε απόρροια των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας. Σε εξίσου σημαντικό βαθμό

όμως, προέκυψε από επιλογές της πολιτικής ηγεσίας, που θεωρούν ότι πολλές από τις περιβαλλοντικές διατάξεις αποτελούν εμπόδιο στην οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας, αγνοώντας ότι οι διατάξεις αυτές προσπαθούν να καλύψουν σημαντικά κενά στη θεσμική προστασία του φυσικού κεφαλαίου. Δείγμα των καιρών ήταν ότι η ακύρωση, με εξόφθαλμο τρόπο, ακόμα και πρόσφατων σημαντικών πολιτικών πρωτοβουλιών που είχε εξ αρχής αναλάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, εγκαινιάζοντας με ελπιδοφόρο τρόπο την ίδρυσή του το 2009.

Οι τομείς που υπέστησαν τα σημαντικότερα πλήγματα ήταν, η νομοθεσία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, η δασική νομοθεσία και η νομοθεσία για τη δόμηση.

Με αιχμή τους νόμους 3986/2011 (εφαρμοστικός Μεσοπρόθεσμου), 4024/2011 (συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και εργασιακή εφεδρεία), 4014/2011 (περιβαλλοντική αδειοδότηση και αυθαίρετα), 4042/2012 (διαχείριση αποβλήτων), 4067/2012 (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) και 4030/2011 (νέος τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών):

*νομιμοποιήθηκαν δεκάδες χιλιάδες αυθαίρετα, χωρίς καμία εκτίμηση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων, ακόμα και μέσα σε προστατευόμενες περιοχές,

*νομιμοποιήθηκαν ή «τακτοποιήθηκαν» διάφορες παράνομες δραστηριότητες,

*περικόπηκαν διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές,

*άνοιξε ο δρόμος για καταβύθιση του Πράσινου Ταμείου, μέσα από την απορρόφηση του 95% των οικονομικών πόρων του στον κρατικό προϋπολογισμό,

*δίνεται η δυνατότητα για εξαίρεση από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των εργοστασίων διαχείρισης αποβλήτων,

*εκποιείται με αδιαφανείς όρους φυσική δημόσια γη και νομιμοποιούνται καταπατήσεις, χωρίς καμία εκτίμηση των αναμενόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Σημαντικά όμως δεδομένα προκύπτουν και για την οικονομικά ασύμφορη και αντιαναπτυξιακή διάσταση της περιβαλλοντικής κρίσης που επιδεινώνεται από τις πολιτικές που ακολουθούνται. Ενδεικτικά, μόνο το κόστος των εκπομπών «περιφερειακών ρύπων» (αιωρούμενων σωματιδίων, οξειδίων του αζώτου και του θείου) από δύο εγκαταστάσεις της ΔΕΗ (Αγ. Δημητρίου, Μεγαλόπολης Α) ανήλθε σε 735 – 1.960 εκ. €, με βάση στοιχεία του 2009. Σε αυτά περιλαμβάνεται και το κόστος από τη σοβαρή επιβάρυνση της δημόσιας υγείας.

«Πάγια θέση του WWF Ελλάς είναι πως σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο οικονομικής κρίσης, η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί και πρέπει να αποτελέσει βασικό πυλώνα για μί