ΙΟΒΕ: θετικές προοπτικές για τις ιχθυοκαλλιέργειες

Περιβάλλον- Ενέργεια- ΟικολογίαΣτα σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, τις προοπτικές αλλά και τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας αναφέρεται μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τον κλάδο.Όπως σημειώνεται στη μελέτη του ΙΟΒΕ, πλεονεκτήματα όπως το φυσικό περιβάλλον της χώρας, η ισχυρή παραγωγική βάση του κλάδου και το υψηλό επίπεδο διείσδυσης στις διεθνείς αγορές, καθιστούν την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια μια από τις δραστηριότητες με στρατηγική σημασία για το νέο αναπτυξιακό πρότυπο της εγχώριας οικονομίας.Ωστόσο για να γίνει αυτό απαιτείται η αντιμετώπιση μιας σειράς προβλημάτων – αδυναμιών που απειλούν την ανάπτυξη του κλάδου:• Η χρηματοοικονομική κατάσταση πολλών επιχειρήσεων του κλάδου είναι αρκετά επισφαλής λόγω της υψηλής δανειακής πίεσης και του υψηλού όγκου βιολογικών αποθεμάτων σε σχέση με τις βιολογικές πωλήσεις ως αποτέλεσμα της ραγδαίας αύξησης του παραγωγικού δυναμικού (μέσω εκτενούς μόχλευσης με ξένα κεφάλαια) και της συνακόλουθης πτώσης των τιμών και της ζήτησης τη διετία 2008/2009.• Η μικρότερη συγκέντρωση του κλάδου σε σύγκριση με το λιανικό εμπόριο ψαριών στις κύριες αγορές, όπου επικρατούν λίγες μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ, έχει ως αποτέλεσμα οι εγχώριες επιχειρήσεις να έχουν χαμηλή διαπραγματευτική δύναμη έναντι των αγοραστών, συμπιέζοντας τα περιθώρια κέρδους και την αποδοτικότητά τους.• Ο κατακερματισμός του κλάδου δεν βοηθάει στην ανάληψη δράσεων κοινού ενδιαφέροντος, όπως συντονισμένες καμπάνιες προώθησης του προϊόντος, διεξαγωγή μελετών για δυνητικές εξαγωγικές αγορές και τη συνεργασία μεταξύ των παραγωγών και των ερευνητικών κέντρων, ενώ υπάρχει και έλλειψη έγκαιρης πληροφόρησης με στοιχεία εξέλιξης της αγοράς.•Χωρίς συντονισμένη προσπάθεια, η προώθηση του προϊόντος από τους μεμονωμένους παραγωγούς είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Επιπλέον, λίγα προϊόντα του κλάδου χαίρουν κάποιου είδους πιστοποίησης (ονομασία προέλευσης, γεωγραφική ένδειξη, κ.λπ.).•Σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, ο κλάδος απειλείται από εξελίξεις όσον αφορά στον ανταγωνισμό από άλλες χώρες και προϊόντα, καθώς και από εξελίξεις σε άλλα τμήματα της αλυσίδας αξίας, όπου η επιχειρηματική συγκέντρωση είναι υψηλότερη σε σύγκριση με το τμήμα της καλλιέργειας.Επιπλέον ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας αντιμετωπίζει μόνιμες απειλές σχετικές με το φυσικό περιβάλλον (μόλυνση, ακραία καιρικά φαινόμενα, ασθένειες κ.α.).Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων η μελέτη του ΙΟΒΕ υπογραμμίζει την ανάγκη καλύτερου συντονισμού μεταξύ των επιχειρήσεων για δράσεις κοινού ενδιαφέροντος. Καλύτερη πληροφόρηση για την κατάσταση της αγοράς και αυξημένη συνεργασία με ερευνητικά κέντρα μπορεί να περιορίσουν σημαντικά την ενδογενή κυκλικότητα που χαρακτηρίζει τον κλάδο, μειώνοντας την απειλή πτώσης των τιμών, βελτιώνοντας ταυτόχρονα τις ευκαιρίες για καινοτομία και για συντονισμένη προώθηση των προϊόντων.Ανάμεσα στις σημαντικές κατευθύνσεις καινοτομίας συγκαταλέγεται και η διαφοροποίηση των ειδών που καλλιεργούνται