«Καλλωπίζοντας το τέρας» του Αποστόλη Μάρκου Κωστούλη

Προδημοσίευση από το βιβλίο του Αποστόλη Μάρκου Κωστούλη Καλλωπίζοντας το τέρας (20 μικρές ιστορίες), που θα κυκλοφορήσει στις 30 Μαρτίου από τις Εκδόσεις Στίξις.

Γραφειοκρατία
Πρέπει να είναι η πιο καθαρή αμμουδιά που έχω δει. Καταπράσινα νερά. Μικρά βραχάκια. Μια μοναχική ομπρέλα με γαλάζιες και λευκές ρίγες. Μεγάλα γράμματα πάνω από το νερό γράφουν Ζήσε το ελληνικό όνειρο. Πάνω από την αφίσα βλέπω μια στάμπα από μούχλα στον τοίχο. Κάτω από την αφίσα βλέπω τη μεταφορική μούχλα στην έκφραση του υπαλλήλου, καθώς σφυρηλατεί

ένα χαρτί με τη σφραγίδα του. Ίσως στο χαρτί βλέπει τα όνειρα που είχε πριν τον στείλουν να δουλέψει εδώ και τώρα προσπαθεί να τα σκοτώσει, χτυπώντας τα με μανία.
Τα γραφεία του δημαρχείου είναι γεμάτα αυτή την ώρα. Πέντε υπάλληλοι, μια ντουζίνα πολίτες, ένα βουητό από πολλές φωνές και το στακάτο κροτάλισμα της βροχής στα παράθυρα. Ο χώρος είναι θερμαινόμενος και σχετικά καθαρός, αν και θα προτιμούσα να είμαι στο χωράφι, στη βροχή, παρά στριμωγμένος με τόσους άγνωστους σε ένα δωμάτιο. Το χειρότερο είναι πως θέλω να καπνίσω αλλά δεν τολμώ να κατέβω στο πεζοδρόμιο, θα χάσω τη σειρά μου. Έχει αρχίσει και με πιάνει φαγούρα από τη στέρηση και τη νευρικότητα, τα δάχτυλά μου ραπίζουν ένα γρήγορο ρυθμό στο γραφείο που περιμένω να με εξυπηρετήσει.
«Μπορείς να σταματήσεις να το κάνεις αυτό; Ενοχλείς» μου λέει η γυναίκα που κάθεται απέναντι. Μουρμουρώ μια συγγνώμη και γυρίζω την προσοχή μου στο γραφείο της και τον άνθρωπο που εξυπηρετεί αυτή τη στιγμή. Η υπάλληλος με κοιτάει πάνω από τον σκελετό των γυαλιών της με ένα ξινό βλέμμα. Κόκκινα γυαλιά. Κόκκινο πλεκτό. Μακριά κόκκινα νύχια, οριζόντια πάνω από το πληκτρολόγιο όπου περνά τους αριθμούς με εξασκημένη ταχύτητα. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό είναι τα μαλλιά της, ένας πυκνός χείμαρρος από ξανθιές μπούκλες χύνεται μέχρι τα γόνατά της πίσω από το γραφείο. Κάτι από Ραπουνζέλ, κάτι από χρυσόμαλλο δέρας, κάτι από φλοκάτη της γιαγιάς. Το μόνο διακοσμητικό που έχει στο γραφείο της είναι μια φωτογραφία μιας γάτας. Ο μεσήλικας άντρας που κάθεται δίπλα μου είναι ντυμένος με φανταχτερά δερμάτινα ρούχα και καουμπόικες μπότες. Τα μακριά του μαλλιά είναι αχτένιστα και το λεπτό του μουστάκι κρέμεται πέρα από το πιγούνι του.
«Αφού σου λέω, έχτισαν τον τοίχο ακριβώς πάνω στο σύνορο της αυλής. Ρώτησα αρχιτέκτονα και μου λέει ότι είναι παράνομο», παραπονιέται ο άνδρας δίπλα μου.
«Σας ξαναλέω, κύριε Χαν, για να δούμε αν παραβιάζει τον κανονισμό θα πρέπει να έρθει κάποιος να ελέγξει τις αποστάσεις. Αυτό το οργανώνουν από τα κεντρικά, δεν μπορούμε να το κάνουμε εμείς» του απαντά η γυναίκα με τα κόκκινα. Μήπως είναι μακρινή απόγονος του βενετσιάνου διοικητή του Ηρακλείου, από τα χρόνια της πολιορκίας του 1648; Και εκείνος μόνο κόκκινα φορούσε και λάτρευε τις γάτες…
«Τι να ελέγξουν, κυρά μου; Σου λέω είναι ακριβώς πάνω στο γρασίδι της αυλής μου, δεν μπορεί ο καθένας να χτίζει όπου θέλει».

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Καλλωπίζοντας το τέρας
Υγρό, σκοτεινό και απέραντο. Τόσο μεγάλο, αλλά και τόσο κλειστοφοβικό, με τις σκιές να πιέζουν την ψυχή του ενοίκου. Το λιγοστό φως που υπάρχει τους δίνει ζωή, δημιουργεί ζωηρές αντανακλάσεις στα μαύρα τοιχώματα, αντανακλάσεις που χορεύουν παθιασμένα πριν χαθούν στη λήθη των πιο μακρινών γωνιών. Η μυρωδιά ψαρίλας είναι χειρότερη, αλλά συνηθίζεις.
Σε μια άκρη είχε στήσει τη φωλιά του, ντύνοντάς τη με κάθε μικρή άνεση και κάθε μεγαλοπρεπή διακόσμηση. Το φως κεριών, λαμπών θυέλλης, πολυέλαιων και μιας συλλογής ηλεκτρικών λαμπτήρων από όλη τη σύγχρονη ιστορία, έδινε μια εφήμερη ζεστασιά. Ανατολίτικα χαλιά κεντημένα στο χέρι και γούνες γνωστών σχεδιαστών κρατούσαν ζεστά τα γυμνά του πόδια. Στο κέντρο είχε βάλει το κρεβάτι του, με πλαίσιο από έβενο, κουρτίνες από μετάξι και ένα πλαστικό στρώμα θαλάσσης με τον Μπομπ Σφουγγαράκη. Το γραφείο του ήταν από γυαλιστερό μέταλλο, ζωγραφισμένο με μεγάλα γράμματα, από την ουρά ενός αεροπλάνου. Το είχε γεμίσει με χαριτωμένα μπιχλιμπίδια. Ένα σπαθί πειρατή, ένα σουτιέν γοργόνας, το μαντίλι ενός καμικάζι.
«Ένα γραφείο χωρίς βιβλία δεν είναι γραφείο, είναι ένας πολύ γεωμετρικός καναπές» σκέφτηκε. Η ανία έπαιζε εδώ και χρόνια ένα ζόρικο παιχνίδι με τη διάθεσή του και σταθερά κέρδιζε. Το πιο όμορφο σπίτι χωρίς βιβλία, χωρίς ίντερνετ, χωρίς γάτες, είναι μια μικρή κόλαση. Ήταν μόνος και δεν είχε τίποτα για να περάσει την ώρα, πέρα από τις σκέψεις του. Για κάποιον που μισούσε το σκανδιναβικό παιχνίδι της συναρμολόγησης επίπλων, το να σκαρώνει καινούργιες διακοσμήσεις με ό,τι καινούργιο έβρισκε κάθε μέρα, του έδινε μια μικρή ψυχαγωγία, αλλά ακόμα και αυτή η μικρή χαρά είχε χαθεί με την ατέρμονη επανάληψη.
«Το μόνο που εύχομαι είναι αυτό το καταραμένο κήτος να καταπιεί επιτέλους κάποιον ζωντανό», ήταν η βασική του ελπίδα, πριν χαθούν τα λογικά του. Όταν έχεις περάσει τόσα χρόνια στην κοιλιά μιας μεταφοράς για συστήματα διακυβέρνησης του 17ου αιώνα αρχίζεις να βαριέσαι.

Μονομαχία μετά τα μεσάνυχτα
Οι Γερμανοί στρατιώτες ετοίμαζαν την τελευταία τους επίθεση. Κάθε οπλίτης του καναδικού λόχου γνώριζε πως θα έπρεπε να παλέψει για τη ζωή του. Οι σφαίρες είχαν σχεδόν τελειώσει. Το έδαφος ήταν σπαρμένο με σώματα εχθρών και συμμάχων. Κανείς δεν μιλούσε. Όλοι περίμεναν στωικά και κρατούσαν τα μάτια τους καρφωμένα στο ίδιο σημείο. Ο ήλιος έλαμψε στις ξιφολόγχες των Γερμανών όπως εμφανιζόταν στην κορυφή του λόφου, πέρα από τα συρματοπλέγματα και τα χαρακώματα. Η σιωπή έσπασε απότομα, με δεκάδες κλικ-κλικ-κλικ από το ποντίκι μου.
Ήμουν λουσμένος στον ιδρώτα, όχι μόνο εξαιτίας του καύσωνα, αλλά και από την αγωνία και την ένταση της μάχης που εκτυλισσόταν στην οθόνη μου. Με μια αστραπιαία κίνηση έφερα το καλαμάκι του φραπέ στα χείλη μου και πήρα μια μεγάλη ρουφηξιά. Ο αφρός είχε καθίσει από ώρα, τα παγάκια είχαν χαθεί σε έναν υγρό τάφο θερμοκρασίας δωματίου. Σκούπισα το μέτωπό μου με την ανάποδη της παλάμης μου και έδωσα τη διαταγή για να ανοίξουν πυρ. Τελευταία φορά που είχα ελέγξει την ώρα στο κινητό μου έδειχνε μεσάνυχτα. Δεν ένιωθα νύστα, είχα μόνο λίγες ώρες ξύπνιος και το μέλλον, ή μάλλον το παρελθόν της Ευρώπης κρινόταν από αυτή τη συμπλοκή.
«Φρρρρτ».
Περίεργος ήχος. Από το παιχνίδι ήταν; Κάνουν πάλι νερά τα ακουστικά μου; Περίμενα μια στιγμή αλλά δεν άκουσα κάτι. Ήμουν μόνος στο σπίτι, δεν θα έπρεπε να ακούγεται τίποτα. Πέρασε μισό λεπτό ησυχίας. Κατέβασα ό,τι είχε μείνει από τον χλιαρό φραπέ και συνέχισα την απεγνωσμένη μάχη για το χωριουδάκι στο Βέλγιο. «Ούτε ένα βήμα πίσω». Οκ, του πατερούλη ήταν η ατάκα και από τον Δεύτερο Παγκόσμιο, αλλά κολλούσε και εδώ.
«Φρρρρτ».
Ξανά αυτός ο ήχος. Ένιωσα μια ανατριχίλα στη ραχοκοκαλιά μου. Ερχόταν από κάπου μέσα στο σπίτι.

Στα 4
«Τι κάνεις, κυρ Τάκη, σου πέρασε η κοιλίτσα;»
«Μια χαρά είμαι, σε ευχαριστώ» της απάντησε με ένα γλυκό χαμόγελο. Πήρε μια γουλιά απ’ το ποτό του και χύθηκε πιο αναπαυτικά στην καρέκλα, ανοίγοντας τα πόδια του και περιμένοντας να ξεκινήσει η μαγεία.
Η Σβετλάνα τίναξε τα μακριά κατάξανθα μαλλιά της και άρχισε να χορεύει ανάμεσα στα πόδια του, λικνίζοντας τη μέση της, κάνοντας την τίγρη στην μπλούζα της να αλληθωρίσει.
«Από εκεί που είχαμε μείνει την άλλη φορά φα συνεχίσω» του είπε. «Το οικονομικό σύστημα στις χώρες του ανατολικού μπλόκ, ή αλλιώς υπαρκτού σοσιαλισμού, δεν μπορεί αντικειμενικά να ονομάζεται σοσιαλιστικό ή ακόμα χειρότερα κομμουνιστικό. Πρέπει να το δούμε με βάση τον Μαρξικό του ορισμό, όπως φα κάναμε και με τη νομενκλατούρα κάφε άλλης επιστήμης. Ο ορισμός του κομμουνισμού μιλάει για μια κοινωνία κοινοκτημοσύνης των πλουτοπαραγωγικών πηγών, αταξική, με ή χωρίς την ύπαρξη κράτους. Είχαν οι χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού κοινοκτημοσύνη;»
«Εεε όχι, αφού τα είχε όλα το κόμμα και τα μοίραζε όπως νόμιζε».
«Σωστά». Η Σβετλάνα τώρα ταρακουνούσε με καλά εξασκημένο τρόπο τα πληθωρικά της οπίσθια προς το μέρος του. «Αν πάλι φεωρούσαμε πως αυτές οι κοινωνίες είχαν σοσιαλισμό, ας δούμε κατά πόσο κάτι τέτοιο ισχύει. Σε μια σοσιαλιστική οικονομία, οι πλουτοπαραγωγικές πηγές ελέγχονται από τους εργαζόμενους, χωρίς να υπάρχει εκμετάλλευση της υπεραξίας της εργασίας τους από έναν εργοδότη. Είχαν οι εργαζόμενοι τον απόλυτο έλεγχο της εργασιακής του δομής;»
Ο κυρ Τάκης δυσκολεύτηκε για μια στιγμή, με την προσοχή του να αποσπάται από το θέαμα που είχε μπροστά του, αλλά τελικά κούνησε το κεφάλι του αρνητικά.
«Μπράβο. Το σύστημα λοιπόν που υπήρχε τότε και υπάρχει ακόμα και σήμερα σε παραδείγματα όπως της Κίνας, είναι αυτό του κρατικού καπιταλισμού. Οι οικονομικοί πόροι ελέγχονται από μια κεντρική εξουσία, η οποία εκμεταλλεύεται την υπεραξία των εργαζομένων». Η Σβετλάνα τώρα είχε έρθει πιο κοντά του, με το στήθος της μπροστά στο πρόσωπό του και τα μάτια της τίγρης να τον κοιτούν, όπως η πλαδαρή κοιλίτσα της ανασήκωνε την μπλούζα.
«Όσον αφορά το πολιτικό σύστημα σε αυτές τις χώρες, ήταν απολυταρχικό. Αυτό που φα χρησιμοποιήσει κάποιος επικριτής της αριστεράς ως επιχείρημα είναι πως αυτή η κατάσταση είναι χαρακτηριστικό του σοσιαλισμού. Το φέμα όμως είναι πως ο σοσιαλισμός είναι καφαρά οικονομικό σύστημα και μπορεί να λειτουργήσει με δημοκρατικές δομές. Άλλωστε, η άμεση δημοκρατία είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά οργάνωσης μιας κομμουνιστικής κοινωνίας. Αυτό είναι και φεμελιώδες στοιχείο στην κριτική αριστερών απέναντι σε αυτά τα καφεστώτα, όπως του Όργουελ, του Τσόμσκι, του Καστοριάδη και πολλών άλλων».