Ένας χαμένος κρίκος ανάμεσα στην αρχαιοελληνική ποίηση και στο σήμερα

11:07 7/10/2021 - Πηγή: Diastixo

«Λέγουσιν ἃ θέλουσιν/ λεγέτωσαν,/ οὐ μέλι μοι/ σὺ φίλι με,/ συνφέρι σοι» (Λένε ό,τι θέλουν/ ας λένε/ δε με νοιάζει/ εσύ φίλα με/ σε συμφέρει).

Οι παραπάνω λέξεις, με ορισμένες παραλλαγές ως προς την ορθογραφία, φαίνεται πως ήταν αρκετά δημοφιλείς στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, εν είδει ποιήματος, και έχουν βρεθεί χαραγμένες σε 20 πολύτιμους λίθους. Σύμφωνα όμως με έναν καθηγητή του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, το ποίημα αυτό ανατρέπει όσα γνωρίζαμε για την ιστορία της ποίησης.

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Όπως παρατηρεί ο καθηγητής Tim Whitmarsh, το ποίημα αυτό, που πιθανότατα προέρχεται από τον 1ο ή τον 2ο αιώνα μ.Χ., ακολουθεί ένα μέτρο διαφορετικό από αυτό που συνήθως εντοπίζουμε στην αρχαιοελληνική ποίηση, περιέχοντας ένα ρυθμικό μοτίβο τονισμένων και άτονων συλλαβών. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το είδος ποίησης θεωρείται ο πρόγονος της σύγχρονης ποίησης και στιχουργίας, και μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι πρωτοεμφανίστηκε κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ. σε βυζαντινούς ύμνους.

Ο Whitmarsh πιστεύει ότι το ποίημα αυτό ίσως αποτελεί τον «χαμένο κρίκο» ανάμεσα στην αρχαιοελληνική προφορική ποίηση και στις πιο σύγχρονες μορφές, που γνωρίζουμε σήμερα. «Η ποίηση ήταν εξαιρετικά σημαντική – όλοι διάβαζαν, λόγου χάρη, Όμηρο. Όμως ξέρουμε ότι η προφορική γλώσσα δεν ήταν ταιριαστή γι’ αυτό το είδος ποίησης, οπότε κάποια στιγμή οι άνθρωποι επινόησαν την τονική ποίηση, που είναι το αντίστοιχο της σημερινής ποίησης. Αυτή είναι η μορφή που χρησιμοποιούμε διαρκώς και μας είναι τόσο φυσική τώρα, ώστε μοιάζει σαν να είναι καθολική, όμως δεν είναι – στην πραγματικότητα, εμφανίστηκε στον ελληνικό πολιτισμό σε μία συγκεκριμένη στιγμή. Αυτό το ποίημα οριοθετεί την πρώτη εμφάνιση της τονικής ποίησης τουλάχιστον 300 χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι πιστεύαμε», δηλώνει.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords