Ο κομίστας Θανάσης Πέτρου μας μιλάει για το νέο βιβλίο του «Οι όμηροι του Γκαίρλιτς»

Μια απίστευτη αλλά πραγματική ιστορία διχασμού και πολέμου, διά χειρός του πιο ταλαντούχου Έλληνα δημιουργού κόμικς, κυκλοφορεί σήμερα, Δευτέρα 25 Μαΐου, από τις Εκδόσεις Ίκαρος.

1916. Η Ευρώπη διανύει τον τρίτο χρόνο του Α΄ παγκοσμίου Πολέμου. Στην Ελλάδα τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα, βασιλικοί και βενιζελικοί, ερίζουν για την είσοδο ή μη της Ελλάδας στον Πόλεμο.
Στο τέλος, την απάντηση δίνουν τα γεγονότα. Η Βουλγαρία, σύμμαχος της Γερμανία,

εισβάλλει στη Μακεδονία και οι άνδρες του Δ’ Σώματος Στρατού, με έδρα την Καβάλα, οδηγούνται στο Γκαίρλιτς της Σαξονίας. Πρόκειται για περίπου 7.000 άνδρες καθώς και για μερικές γυναίκες και παιδιά, οι οποίοι πέρασαν δύο χρόνια σε καθεστώς «άτυπης» αιχμαλωσίας για να προστατευτεί η ουδετερότητα της Ελλάδας.

Το εξωφρενικό αυτό επεισόδιο, που ελάχιστοι Έλληνες γνωρίζουν, δεν ήταν απολύτως αναίμακτο. Οι στρατιώτες, εξασθενημένοι από τις κακουχίες υπέκυψαν εύκολα στην ισπανική γρίπη που τους θέρισε -περισσότεροι από 300 νεκροί- ενώ ο διχασμός μεταξύ βασιλικών και βενιζελικών, αντί να παύσει, αναζωπυρώθηκε.

Ο Θανάσης Πέτρου, ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες κομίστες, παρακολούθησε βήμα – βήμα την πορεία των στρατιωτών από τον Νέστο ως τα σημερινά σύνορα Γερμανίας – Πολωνίας όπου βρίσκεται το Γκαίρλιτς. Αναζήτησε τις λεπτομέρειες της καθημερινότητάς τους σε αρχεία εφημερίδων και δημοτολόγια και αλλού και αφηγείται την απίστευτη ιστορία τους σε εκατό περίπου σελίδες, στο νέο graphic novel «Οι όμηροι του Γκαίρλιτς. Μια απίστευτη ιστορία διχασμού και πολέμου», οποίο κυκλοφορεί τη Δευτέρα 25 Μαΐου από τις Εκδόσεις Ίκαρος.

Η περιπέτεια της συγγραφής των «Ομήρων του Γκαίρλιτς» με τα λόγια του δημιουργού:
Είναι η πρώτη φορά, αν δεν κάνω λάθος, που υπογράφεις και το σενάριο σε comic novel. Αυτό σημαίνει ότι σκοπεύεις να δώσεις στο εξής μεγαλύτερο βάρος στο σενάριο; Είναι στους στόχους σου να αποκτήσεις τον πλήρη έλεγχο της δουλειάς σου;
-Όντως είναι η πρώτη φορά που σχεδιάζω, αλλά και γράφω το σενάριο σε μια πολυσέλιδη δουλειά. Σε ένα συνεργατικό έργο υπάρχει μια ιδιαίτερη δυναμική. Η ανταλλαγή απόψεων, οι κοινές αποφάσεις και ο σεβασμός είναι ο πυρήνα της συνεργασίας. Ίσως ένιωσα ότι θέλω να κάνω ένα διάλειμμα από αυτό το μοτίβο. Το να γράψω και το σενάριο μάλλον σημαίνει ότι αναλαμβάνω την πλήρη ευθύνη για το τελικό αποτέλεσμα.

Το ιστορικό επεισόδιο στο οποίο βασίζεται το σενάριο είναι πολύ λίγο γνωστό στο κοινό. Πώς το ανακάλυψες και τι είναι αυτό που σου έκανε κλικ στην ιστορία;
- Όλα ξεκίνησαν από μια πρόταση συνεργασίας που μου έγινε, η οποία δεν ευοδώθηκε. Ξεκίνησα τότε να ψάχνω ένα μουσικό θέμα, το οποίο το προχώρησα αρκετά, ώστε να γράψω ένα αρκετά μεγάλο μέρος της ιστορίας, αλλά τελικά, για κάποιους λόγους αποφάσισα να το αφήσω στην άκρη. Διαβάζοντας και ερευνώντας για το προηγούμενο θέμα έπεσα και στην περίπτωση του «Γκαίρλιτς», την οποία γνώριζα αμυδρά και άρχισα να την ψάχνω περισσότερο. Ως ιστορία, με τις δυναμικές και τις προεκτάσεις που εμπεριείχε, πολιτική, διπλωματία, διαπλοκές, μηχανορραφίες, μου φάνηκε πολύ παλαβή, οπότε ενθουσιάστηκα και βούτηξα με τα μούτρα.

Πώς αναζήτησες τα στοιχεία για να υποστηρίξεις την ιστορία σου; Πόσο εύκολη ήταν η έρευνα και πόσο καιρό ασχολήθηκες;
-Το κομμάτι της έρευνας είναι για μένα πάντα το πιο γοητευτικό και το πιο συναρπαστικό. Τρελαίνομαι να κάθομαι να ψάχνω, να διαβάζω, να κρατάω σημειώσεις (που προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω απ’ τα χειρόγραφά μου μετά...), να μαζεύω φωτογραφικό υλικό. Διάβασα ό,τι βιβλίο υπήρχε σχετικό με την ιστορία του Γκαίρλιτς, αλλά είχε επίσης πολύ ψάξιμο σε υλικό εφημερίδων και σε αρκετές ιστοσελίδες για να βρω υλικό. Βρήκα μέχρι και το δημοτολόγιο του Γκαίρλιτς από το 1850. Οι Γερμανοί και οι Πολωνοί είχαν άφθονο φωτογραφικό υλικό, αν και το περισσότερο δεν μου ήταν χρήσιμο.
Το γράψιμο του τελικού σεναρίου έγινε πολύ γρήγορα, σε καμιά δεκαριά μέρες το είχα ολοκληρώσει. Συνολικά όλη η διαδικασία, απ’ την αρχή ως το τελικό κόμικς, μου πήρε γύρω στους 9 με 10 μήνες.

Το παρελθόν -μύθοι και γεγονότα- σχεδόν μονοπωλεί τη δουλειά σου. Πρόκειται για σύμπτωση;
-Δεν νομίζω ότι είναι σύμπτωση. Δεν έχω κάνει βέβαια ποτέ ψυχανάλυση για να ψάξω τι σημαίνει αυτό για την προσωπικότητά μου... Γενικά, νιώθω μεγαλύτερη έλξη για ιστορίες από το παρελθόν. Μου φαίνεται πολύ πιο ενδιαφέρον ένα αυτοκίνητο του 1920, παρά μια γυαλιστερή κουρσάρα του 2020. Πάντα μου άρεσαν περισσότερο τα πράγματα που έχουν πάνω τους την πατίνα του χρόνου. Όποτε έχω κάνει κάτι μέλλοντολογικό, όλα καταλήγουν σε ένα δυστοπικό-καταστροφολογικό πλαίσιο. Ίσως τελικά να είμαι πολύ απαισιόδοξος.

Υπάρχει κάποια νοητή γραμμή που συνδέει τους «Όμηρους του Γκαίρλιτς» με το «Γρα – Γρου» (η προηγούμενη δουλειά του δημιουργού, επίσης από τις εκδόσεις Ίκαρος);
-Σεναριακά δεν νομίζω ότι συνδέονται με κάποιον τρόπο, αν και το ηχομιμητικό «Γρα-Γρου» το έχω χρησιμοποιήσει και στο «Γκαίρλιτς». Όσο για το σχέδιο, είναι δυο πολύ διαφορετικές δουλειές, τις οποίες βέβαια έχω σχεδιάσει εγώ ο ίδιος, οπότε αναγκαστικά υπάρχουν κοινά υφολογικά στοιχεία.

Πώς θα περιέγραφες την σύγχρονη ελληνική σκηνή των κόμικς με δυο κουβέντες;
-Ορεξάτη και δονκιχωτική.

Ξεφυλλίστε το graphic novel του Θανάση Πέτρου «Οι όμηροι του Γκαίρλιτς» ΕΔΩ.